Quốc khánh 2/9 - Biểu tượng sống động, thiêng liêng trong lịch sử dân tộc Việt Nam

01/09/2024

Thời gian đã lùi xa, nhưng những bài học lịch sử, ý nghĩa của Ngày Độc lập 02/9/1945 vẫn còn nguyên giá trị và tác động sâu sắc đến đời sống tinh thần, văn hóa Việt Nam hôm nay. Nhân dịp Kỷ niệm 79 năm ngày Quốc khánh mùng 02/9, Cổng TTĐT Quốc hội trân trọng giới thiệu bài viết: “Quốc khánh 02/9 - Biểu tượng sống động, thiêng liêng trong lịch sử dân tộc Việt Nam” của PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, ĐBQH thành phố Hà Nội.

Cần xem giải trình tại phiên họp của Hội đồng Dân tộc, Uỷ ban của Quốc hội như một công cụ hữu hiệu để thu thập thông tin

Quốc khánh 2/9 - Biểu tượng sống động, thiêng liêng trong lịch sử dân tộc Việt Nam

Ngày Quốc khánh 02/9 là một biểu tượng sống động và thiêng liêng trong lịch sử dân tộc Việt Nam, là ngày mà mỗi người dân Việt đều khắc ghi trong trái tim mình. Ngày hôm ấy, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc Tuyên ngôn Độc lập, vang lên lời tuyên bố khẳng định tự do cho một dân tộc đã trải qua bao thăng trầm, đau thương và mất mát. Từ thời khắc ấy, Việt Nam đã bước vào một kỷ nguyên mới, nơi khát vọng độc lập, hòa bình và hạnh phúc đã trở thành hiện thực.

Quốc khánh 02/9 không chỉ là một ngày kỷ niệm, mà là ngày khơi dậy trong lòng mỗi người Việt Nam niềm tự hào về một đất nước kiên cường, bất khuất. Đó là ngày mà tinh thần đoàn kết và lòng yêu nước mạnh mẽ nhất được thể hiện, khi cả dân tộc cùng chung tay, chung sức đứng lên giành lại quyền tự quyết cho chính mình. Ý nghĩa của Ngày Quốc khánh vượt ra ngoài biên giới của một sự kiện lịch sử; đó là nguồn cảm hứng vô tận, là lời nhắc nhở rằng tự do không phải là điều tự nhiên mà có, mà là thành quả của sự hy sinh, của tinh thần không khuất phục trước bất kỳ kẻ thù nào.

(ảnh minh họa: Chinhphu.vn)

Không chỉ vậy, ngày Quốc khánh 02/9 còn là ngọn lửa thắp sáng trong mỗi trái tim Việt Nam, tiếp nối truyền thống anh hùng của cha ông và thúc đẩy thế hệ trẻ hôm nay vững bước trên con đường phát triển đất nước. Tinh thần của ngày này tiếp tục lan tỏa, khơi dậy khát vọng vươn lên, xây dựng một Việt Nam hùng mạnh, sánh vai với các cường quốc năm châu như mong ước của Bác Hồ. Đó là ngày chúng ta tôn vinh những giá trị thiêng liêng nhất: Tự do, độc lập và niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc.

Mở ra trang sử mới cho dân tộc, thay đổi hoàn toàn vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế

Tuyên ngôn Độc lập ngày 02/9/1945 đã thực sự mang lại những thay đổi quan trọng cho Việt Nam trên trường quốc tế. Sự kiện này không chỉ mở ra một trang sử mới cho dân tộc Việt Nam mà còn thay đổi hoàn toàn vị thế của đất nước ta trên trường quốc tế. Trước hết, sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã chính thức chấm dứt hơn 80 năm thống trị của thực dân Pháp và các thế lực xâm lược, khẳng định quyền tự quyết của một dân tộc đã trải qua bao đau thương và đấu tranh kiên cường.

Trên trường quốc tế, Tuyên ngôn Độc lập đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ: Việt Nam không còn là một thuộc địa bị áp bức, mà đã trở thành một quốc gia tự do và độc lập, sẵn sàng đóng góp cho hòa bình và công lý trên toàn thế giới. Sự kiện này không chỉ khẳng định quyền tự do của dân tộc Việt Nam mà còn góp phần khơi dậy phong trào giải phóng dân tộc ở nhiều nước khác, tạo nên làn sóng đấu tranh giành độc lập mạnh mẽ ở châu Á, châu Phi, và châu Mỹ Latin.

Ngày 02/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

Tuyên ngôn Độc lập cũng đã đặt nền móng cho việc xây dựng quan hệ ngoại giao của Việt Nam với các nước trên thế giới, khẳng định một Việt Nam độc lập, tự chủ và sẵn sàng hợp tác bình đẳng với các quốc gia khác. Điều này đã giúp Việt Nam dần khẳng định vị thế của mình trên bản đồ chính trị quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đấu tranh bảo vệ và xây dựng đất nước trong những năm tháng tiếp theo.

Sự thay đổi từ một quốc gia thuộc địa sang một nước độc lập đã không chỉ thay đổi số phận của người dân Việt Nam, mà còn là một minh chứng cho sức mạnh của tinh thần đoàn kết và ý chí bất khuất. Tuyên ngôn Độc lập 2/9/1945 mãi mãi là biểu tượng cho niềm tin vào chính nghĩa, vào quyền sống tự do của mọi dân tộc và là một dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử thế giới.

Ngọn đuốc soi đường trong suốt chặng đường phát triển của đất nước

Rõ ràng ngày Quốc khánh 02/9 là nguồn cội của nhiều giá trị thiêng liêng đã và đang tiếp tục ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống tinh thần và văn hóa của người dân Việt Nam. Trước hết, đó là giá trị của độc lập và tự do - những khát vọng cháy bỏng mà cả dân tộc đã không ngừng đấu tranh, hy sinh để giành lấy. Ngày này luôn nhắc nhở mỗi người Việt Nam về tầm quan trọng của việc bảo vệ chủ quyền quốc gia và giữ vững tinh thần tự chủ trong mọi hoàn cảnh.

Giá trị của sự đoàn kết toàn dân tộc cũng là một di sản quý báu từ Ngày Quốc khánh 02/9. Đó là sự đoàn kết không phân biệt giai cấp, tôn giáo hay vùng miền - tất cả đều hướng về một mục tiêu chung là độc lập, thống nhất và hạnh phúc cho đất nước. Tinh thần đoàn kết này không chỉ là sức mạnh để vượt qua thử thách trong quá khứ mà còn là nền tảng vững chắc để xây dựng và phát triển đất nước trong hiện tại và tương lai.

Tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc là những giá trị trường tồn, luôn sôi sục trong lòng mỗi người dân Việt Nam. Từ Ngày Quốc khánh, những giá trị này đã được truyền lại qua các thế hệ, trở thành động lực mạnh mẽ để thế hệ trẻ tiếp tục phấn đấu, học hỏi và xây dựng một Việt Nam ngày càng hùng mạnh.

Kỷ niệm 79 năm Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 – 02/9/2024), sáng 30/8/2024, Đoàn đại biểu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cùng các bộ, ngành và thành phố Hà Nội đến đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh.  

Bên cạnh đó, Ngày Quốc khánh 02/9 còn khắc sâu trong đời sống văn hóa Việt Nam những giá trị về lòng biết ơn đối với các thế hệ cha ông đã cống hiến, hy sinh vì tự do của Tổ quốc, được thể hiện qua những hoạt động tưởng nhớ, tri ân diễn ra hàng năm, từ lễ kỷ niệm trang trọng đến những buổi học lịch sử, kể chuyện về thời khắc lịch sử đầy hào hùng ấy.

Những giá trị từ Ngày Quốc khánh không chỉ là ký ức của một thời oanh liệt, mà còn là động lực để mỗi người Việt Nam sống có trách nhiệm, gìn giữ và phát huy truyền thống quý báu của dân tộc, cùng nhau xây dựng một tương lai tươi sáng cho đất nước. Những giá trị đó sẽ mãi mãi là ngọn đuốc soi đường, là niềm tự hào và niềm tin vững chắc của dân tộc Việt Nam trong suốt chặng đường phát triển.

Những bài học trở thành kim chỉ nam để Việt Nam ứng phó với những thách thức

Chúng ta đang sống trong một bối cảnh thế giới có nhiều phức tạp, không chỉ là các cuộc xung đột khu vực mà còn cả biến đổi khí hậu, dịch bệnh hay những thách thức an ninh phi truyền thống khác. Chính vì thế, những bài học lịch sử từ Ngày Quốc khánh 02/9 không chỉ là di sản quý báu của dân tộc mà còn là kim chỉ nam để Việt Nam ứng phó với những thách thức hiện tại. Trước hết, bài học về ý chí kiên cường và lòng yêu nước sâu sắc đã được hun đúc qua hàng thế kỷ đấu tranh gian khổ. Tinh thần đó vẫn là nền tảng vững chắc giúp người Việt Nam đứng vững trước mọi khó khăn, từ thiên tai đến biến động kinh tế, chính trị toàn cầu. Ý chí tự cường và đoàn kết toàn dân sẽ là sức mạnh vô song để Việt Nam vượt qua thách thức, bảo vệ độc lập, chủ quyền và phát triển đất nước trong bối cảnh mới.

Bài học về sự đoàn kết dân tộc từ Ngày Quốc khánh 02/9 cũng là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc gắn kết toàn dân, không phân biệt vùng miền, dân tộc, tôn giáo hay thành phần xã hội. Trong thời đại hội nhập, khi đất nước đối diện với những thách thức về kinh tế, môi trường, và an ninh, tinh thần đại đoàn kết sẽ giúp Việt Nam không chỉ giữ vững sự ổn định nội tại mà còn tạo ra sức mạnh cộng hưởng để vượt qua mọi khó khăn.

Bài học về sự đoàn kết dân tộc từ Ngày Quốc khánh 02/9 cũng là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc gắn kết toàn dân, không phân biệt vùng miền, dân tộc, tôn giáo hay thành phần xã hội. Ảnh minh họa: Hình ảnh cờ Tổ quốc Việt Nam được trình chiếu trên một tòa nhà ở TP. Nha Trang, Khánh Hòa

Một bài học quan trọng khác là sự lãnh đạo sáng suốt và quyết đoán của Đảng và Chính phủ, như đã được minh chứng qua quá trình giành độc lập và xây dựng đất nước. Trong bối cảnh hiện nay, khi đối diện với những thách thức mới như sự cạnh tranh toàn cầu, biến đổi khí hậu và đại dịch, sự lãnh đạo vững vàng, cùng với tầm nhìn chiến lược, sẽ giúp Việt Nam định hướng phát triển bền vững và hội nhập một cách chủ động.

Ngoài ra, tinh thần sáng tạo và linh hoạt trong cách mạng cũng là một bài học quan trọng. Việt Nam đã luôn tìm cách thích ứng với hoàn cảnh, đổi mới phương thức đấu tranh để giành chiến thắng. Trong thế kỷ 21, sự sáng tạo và đổi mới tiếp tục là chìa khóa để Việt Nam vươn lên trong mọi lĩnh vực, từ kinh tế, khoa học công nghệ đến văn hóa và giáo dục.

Cuối cùng, bài học về sự kiên nhẫn và lòng tin vào chính nghĩa, vào tương lai tươi sáng của đất nước, sẽ là động lực mạnh mẽ để Việt Nam tiếp tục tiến bước, không ngừng phấn đấu vì một Việt Nam hùng cường, tự do và hạnh phúc. Những giá trị và bài học từ Ngày Quốc khánh 2/9 không chỉ là nguồn cảm hứng, mà còn là hành trang vững chắc để đất nước đối mặt với bất kỳ thách thức nào, đưa Việt Nam vươn xa hơn trên con đường phát triển và hội nhập toàn cầu.

Phát huy ý nghĩa của ngày Quốc khánh 2/9 hơn nữa trong thời kỳ hội nhập

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, ý nghĩa của ngày Quốc khánh 02/9 cần được nhìn nhận và phát huy như một nguồn sức mạnh tinh thần và niềm tự hào dân tộc, thúc đẩy sự phát triển của đất nước trên mọi phương diện. Như tôi đã nói, ngày này không chỉ là dấu mốc lịch sử quan trọng, mà còn là biểu tượng cho ý chí tự cường, khát vọng độc lập và sự đoàn kết của toàn dân tộc.

Trước hết, Ngày Quốc khánh 02/9 cần được tái khẳng định như một cột mốc lịch sử mang giá trị trường tồn, nhắc nhở mỗi người Việt Nam về những hy sinh và nỗ lực không ngừng của các thế hệ đi trước để giành lại tự do, độc lập. Việc truyền tải ý nghĩa này đến thế hệ trẻ sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ và phát huy những thành quả cách mạng, cũng như giữ vững giá trị dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Bên cạnh đó, Ngày Quốc khánh cần được nhìn nhận như một dịp để thúc đẩy lòng tự hào dân tộc, khơi dậy khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, sánh vai với các cường quốc trên thế giới. Tinh thần đoàn kết và ý chí tự lực tự cường đã giúp Việt Nam giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh giành độc lập, cần tiếp tục được phát huy để đối mặt với những thách thức và cơ hội trong quá trình hội nhập quốc tế.

Việc phát huy ý nghĩa của Ngày Quốc khánh cũng đồng nghĩa với việc nâng cao nhận thức về vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Điều này có thể được thực hiện qua việc tổ chức các hoạt động kỷ niệm mang tầm vóc quốc gia và quốc tế, qua đó giới thiệu và khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc Việt Nam với bạn bè quốc tế. Đây không chỉ là cách để tôn vinh những giá trị truyền thống mà còn là dịp để thúc đẩy hợp tác, giao lưu văn hóa, tăng cường sự hiểu biết và sự tôn trọng lẫn nhau giữa các dân tộc.

Thêm vào đó, Ngày Quốc khánh 2/9 cần được phát huy như một nguồn động lực để toàn dân tộc, đặc biệt là thế hệ trẻ, tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong bối cảnh mới, tinh thần của Ngày Quốc khánh sẽ là nguồn cảm hứng để mỗi người Việt Nam nỗ lực hơn nữa, đổi mới, sáng tạo và đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước, đưa Việt Nam vươn lên tầm cao mới trên trường quốc tế.

Để thế hệ trẻ Việt Nam tiếp tục kế thừa và phát huy tinh thần yêu nước từ Ngày Quốc khánh 2/9

Tôi nghĩ, để thế hệ trẻ Việt Nam tiếp tục kế thừa và phát huy tinh thần yêu nước từ Ngày Quốc khánh 2/9, điều quan trọng là phải khơi dậy trong họ niềm tự hào dân tộc và ý thức về trách nhiệm đối với đất nước. Đầu tiên, giáo dục lịch sử cần được thực hiện một cách sâu sắc và sáng tạo, giúp các bạn trẻ hiểu rõ những trang sử hào hùng của dân tộc, những hy sinh to lớn của cha ông để giành lại độc lập, tự do. Khi nắm bắt được giá trị của Ngày Quốc khánh, họ sẽ ý thức hơn về vai trò và trách nhiệm của mình trong việc tiếp nối truyền thống đó.

Cùng với đó, cần tạo ra nhiều cơ hội để thế hệ trẻ tham gia vào các hoạt động xã hội, cộng đồng có ý nghĩa, như chương trình tình nguyện, các cuộc thi tìm hiểu lịch sử, hay các phong trào thanh niên yêu nước. Qua đó, họ không chỉ học hỏi mà còn trải nghiệm và cảm nhận sâu sắc hơn về tinh thần đoàn kết và cống hiến vì Tổ quốc.

Nhiều bạn trẻ háo hức hòa vào không khí chào mừng ngày Quốc khánh 02/9 - Ảnh: THANH NGUYÊN

Những câu chuyện, tấm gương về lòng yêu nước, tinh thần hy sinh của các anh hùng dân tộc cần được lan tỏa rộng rãi qua các kênh truyền thông hiện đại mà giới trẻ yêu thích, giúp kết nối quá khứ với hiện tại, biến tinh thần yêu nước trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người trẻ.

Bên cạnh đó, việc thúc đẩy các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao mang tính dân tộc cũng là một cách hữu hiệu để khơi dậy và duy trì tình yêu quê hương, đất nước. Những hoạt động này không chỉ giúp giới trẻ gần gũi hơn với truyền thống văn hóa dân tộc, mà còn là dịp để họ tự hào và thể hiện tình yêu đối với Tổ quốc qua những hành động thiết thực.

Ngoài ra, việc xây dựng một môi trường sống và làm việc lành mạnh, công bằng, tạo điều kiện để thế hệ trẻ phát huy tài năng và sáng tạo là yếu tố then chốt. Khi được sống trong một xã hội công bằng, văn minh, và có cơ hội phát triển, thế hệ trẻ sẽ càng thêm yêu và gắn bó với đất nước, sẵn sàng cống hiến vì một Việt Nam ngày càng giàu mạnh.

Những bước đi này không chỉ giúp thế hệ trẻ kế thừa tinh thần yêu nước từ Ngày Quốc khánh 2/9 mà còn tạo ra sức mạnh mới để họ đóng góp vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh mới./.

    

PGS.TS Bùi Hoài Sơn

Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội

ĐBQH thành phố Hà Nội