Tham dự Hội nghị còn có các thành viên Đoàn giám sát, đại diện thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội cùng lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan hữu quan.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng cho biết cuộc cách mạng khoa học và công nghệ thế giới đang diễn ra mạnh mẽ và tác động tới nước ta. Điều này đòi hỏi khoa học và công nghệ nước ta phải có những bước tiến mới, với gia tốc mới để tạo ra đột phá, góp phần quan trọng hơn nữa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, trách nước ta bị tụt hậu xa hơn với các nước tiên tiến trên thế giới. Nhận thức rõ trách nhiệm đối với sự phát triển khoa học và công nghệ của đất nước, Ủy ban thường vụ Quốc họi đã tổ chức giám sát chuyên đề “Hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển khoa học và công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai đoạn 2005-2015 và định hướng phát triển giai đoạn tới, trong đó chú trọng đẩy mạnh công nghiệp hỗ trợ và cơ khí chế tạo”.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng phát biểu khai mạc Hội nghị Ảnh: Đình Nam
Năm 2016, Đoàn giám sát đã tích cực và nghiêm túc triển khai thực hiện Nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo, giám sát tại nhiều địa phương, cơ sở khoa học và công nghệ, tọa đàm, trao đổi với nhiều nhà khoa học, nhà quản lý...để từ đó ngày 02/11, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 297/NQ-UBTVQH14 về “Hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển khoa học và công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai đoạn 2005-2015 và định hướng phát triển giai đoạn tới”.
Báo cáo tóm tắt đánh giá kết quả hoạt động của Đoàn giám sát, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết thực hiện chương trình, kế hoạch giám sát, Đoàn giám sát đã yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương báo cáo theo đề cương; tổ chức các hội thảo, hội nghị giám sát; làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ, các đơn vị thuộc Bộ và các Bộ có liên quan; nghe báo cáo và làm việc với 34 Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, khảo sát thực tiễn tại nhiều tổ chức khoa học công nghệ, doanh nghiệp, viện, trường tại các địa phương và nghe Chính phủ báo cáo về chuyên đề giám sát.
Tại Phiên họp thứ 4 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội Khóa XIV, Đoàn giám sát đã trình báo cáo kết quả giám sát để Uỷ ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Kết quả giám sát đã khẳng định những thành tựu quan trọng của khoa học và công nghệ đã đạt được trong nhiều năm qua, nhất là từ 2005 – 2015. Theo đó, hệ thống chính sách, pháp luật về khoa học và công nghệ tiếp tục được hoàn thiện, công tác quản lý được đổi mới; nhân lực khoa học và công nghệ tăng về số lượng và nâng cao về chất lượng, hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị từng bước được đầu tư đổi mới, hợp tác quốc tế trong nghiên cứu khoa học được đẩy mạnh… Tuy nhiên, qua giám sát có thể thấy rằng, phương thức đầu tư, cơ chế tài chính trong khoa học và công nghệ chậm đổi mới, nguồn lực còn hạn chế; thiếu chính sách và giải pháp đột phá trong các lĩnh vực thế mạnh, mũi nhọn; phân bổ ngân sách còn dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm…
Tán thành với báo cáo của Đoàn giám sát, ngày 2/11/2016, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã quyết định ban hành Nghị quyết 297 về nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển khoa học và công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai đoạn 2005 – 2015 và định hướng phát triển giai đoạn tới, trong đó chú trọng đẩy mạnh công nghiệp hỗ trợ và cơ khí chế tạo, đồng thời, chỉ ra những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cho giai đoạn 2015 - 2020.
Tại Hội thảo các đại biểu cũng đã nghe Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh trình bày dự thảo Kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết số 297/NQ-UBTVQH14. Bày tỏ nhất trí cao với báo cáo kết quả giám sát của Đoàn giám sát và kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết 297 của Bộ Khoa học và Công nghệ, các đại biểu cho rằng điều quan trọng sau giám sát là công tác triển khai thực hiện Nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội cũng như các kết luận của Đoàn giám sát và cho rằng cần tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về khoa học và công nghệ, đặc biệt là những chính sách và giải pháp đột phá cho những lực vực có thế mạnh; nhấn mạnh cần phải đặt nhiệm vụ phát triển khoa học công nghệ ở vị trí trọng tâm và được quan tâm nhiều hơn.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại Hội nghị
Thay mặt Chính phủ, phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam khẳng định, Chính phủ sẽ có kế hoạch hành động chi tiết nhằm thực hiện nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội và chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc nội dung này. Phó Thủ tướng Chính phủ cho rằng trong thời gian tới, cần rà soát tổng thể các văn bản quy phạm pháp luật mang tính dài hơi để bảo đảm khoa học công nghệ thực sự là quốc sách hàng đầu. Đồng thời trong điều kiện nguồn lực đất nước còn hạn chế, cần xác định rõ những nội dung cần tập trung thực hiện phát triển khoa học, công nghệ một cách hiệu quả, tránh dàn trải nguồn lực. Phó Thủ tướng Chính phủ bày tỏ mong muốn tới đây, Quốc hội ủng hộ đẩy mạnh tự chủ trong các đơn vị sự nghiệp, gắn liền đổi mới cơ chế tài chính trong hoạt động khoa học công nghệ, tăng cường giám sát đầu tư trung hạn cho các khối khoa học và xã hội ở các tỉnh, thành phố.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, trên cơ sở báo cáo của Đoàn giám sát, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 297/NQ-UBTVQH về nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển khoa học, công nghệ nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa giai đoạn 2015-2020, trong đó chú trọng đẩy mạnh công nghiệp hỗ trợ và cơ khí chế tạo. Khẳng định, đây là cơ sở pháp lý quan trọng mà Ủy ban thường vụ Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao trách nhiệm của Chính phủ, các Bộ, ngành và các địa phương trong việc cụ thể hóa chính sách, pháp luật về phát triển khoa học, công nghệ thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa nói chung, thúc đẩy cơ khí chế tạo và công nghiệp phụ trợ nói riêng bằng các chiến lược, đề án, chương trình nhiệm vụ khoa học, công nghệ, các giải pháp cụ thể.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, ngoài các nhiệm vụ cụ thể trong Nghị quyết của Quốc hội về tiếp tục thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn tiếp theo, đòi hòi khoa học, công nghệ phải góp phần quan trọng hơn nữa trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong hội nhấp quốc tế sâu rộng hiện nay. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, các Bộ ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình tổ chức triển khai, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra trong Nghị quyết, cụ thể hóa trong chương trình nhiệm vụ khoa học công nghệ hàng năm và cả giai đoạn, nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển khoa học, công nghệ. Đồng thời, đề nghị Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong phạm vi, chức năng nhiệm vụ của mình tăng cường giám sát thực hiện Nghị quyết này.