Đa số ý kiến các đại biểu đều khẳng định việc cần thiết thực hiện đề án tái cơ cấu nền kinh tế do thời gian gần đây nền kinh tế Việt Nam đã bộc lộ không ít yếu kém nội tại, tăng trưởng GDP đang có xu hướng chậm lại, lạm phát luôn ở mức khá cao, các cân đối vĩ mô chưa vững chắc, nợ nước ngoài và nợ công ở mức cao, nợ xấu ngân hàng có xu hướng gia tăng…
Tuy nhiên, đề án tái cơ cấu nền kinh tế mới chỉ mới xác định khung định hướng chung của tái cơ cấu kinh tế và nhóm các giải pháp chủ yếu thực hiện tái cơ cấu kinh tế tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng mà chưa nêu bật được điểm đặc trưng cần thiết phải tái cơ cấu nền kinh tế, giải pháp cụ thể, cách thức, lộ trình thực hiện đề án, tác động khi thực hiện đề án.
Các đại biểu cũng thẳng thắn chỉ ra rằng trong quá trình triển khai thực hiện đề án phải xác định rõ trách nhiệm vai trò của từng người đại diện chủ sở hữu, vai trò của quản lý…và có cơ chế minh bạch giám sát, vấn đề huy động nguồn vốn như thế nào trong quá trình thực hiện tái cơ cấu…
Góp ý hoàn thiện đề án, đại biểu Tô Văn Tám (tỉnh Kon Tum) cho rằng trong sáu mục tiêu tái cơ cấu nền kinh tế của Chính phủ, chưa thấy đề cập đến vấn đề con người. Tất cả các vấn đề tăng trưởng nhằm làm cho kinh tế phát triển hơn và sự tăng trưởng cuối cùng nhằm vào mục tiêu chủ thể là con người, vì vậy đề nghị bổ sung mục tiêu hướng đến phục vụ con người.
Cũng theo đại biểu Tô Văn Tám, quan điểm định hướng của Đảng tại chiến lược phát triển kinh tế xã hội năm 2011-2020 là xác định phát triển nông nghiệp toàn diện theo hướng hiện đại, hiệu quả, bền vững. Đây là định hướng đúng đắn vì hơn 80% dân số sống ở nông thôn, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển ổn định kinh tế đất nước. Tuy nhiên trong thời gian qua, người nông dân chưa được hưởng tương xứng với sự tăng trưởng kinh tế mặc dù họ đóng góp rất quan trọng trong sự tăng trưởng. Đại biểu cho rằng đề án chưa đặt vấn đề đúng mức cho nông nghiệp, đề nghị Chính phủ quan tâm đến vấn đề này.
Đồng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Đức Vinh (tỉnh Đắc Nông) nhấn mạnh cần quan tâm đến vấn đề đầu tư công nghệ cao trong nông nghiệp để nâng cao hiệu quả, năng suất, chất lượng.
Theo đại biểu Nguyễn Ngọc Hòa (Thành phố Hồ Chí Minh), Đề án tái cơ cấu là công trình nghiên cứu công phu, quán triệt được tinh thần, chủ trương, nghị quyết Đại hội Đảng, nêu được thực trạng và những vấn đề phải giải quyết. Tuy nhiên, để góp phần hoàn thiện đề án, đại biểu đề nghị cần phải làm rõ toàn bộ nguồn lực quốc gia sẽ được phân bổ như thế nào? Cần xác định những công việc cụ thể cần dùng nguồn lực của nhà nước hoặc nguồn lực của xã hội để tiến hành. Theo đại biểu, cần xác định vai trò của nhà nước trong tổng thể quá trình tái cơ cấu nền kinh tế.
Thời gian qua, nguồn lực của nhà nước được huy động vào sự phát triển kinh tế thông qua việc đầu tư công và đầu tư cho doanh nghiệp nhà nước thì vai trò của nhà nước giữ vị trí như thế nào trong tổng thể quá trình tái cơ cấu nền kinh tế… Vì vậy, đề án cần làm rõ vấn đề liên quan đến phân bổ nguồn lực, đặc biệt tối ưu hóa, huy động được tổng lực của nguồn lực xã hội chuyển dần từ việc sử dụng nhiều nguồn lực nhà nước, hướng tới huy động nguồn lực xã hội. Trong quá trình tái cơ cấu của mỗi ngành cần chú ý vai trò của nông nghiệp, công nghiệp… tỷ trọng của thành phần kinh tế nhà nước bao nhiêu, tỉ trọng của doanh nghiệp chiếm bao nhiêu, tỷ trọng FDI như thế nào…
Đại biểu Hoàng Đăng Quang (tỉnh Quảng Bình) cho rằng Đề án đã xác định được những vấn đề có tính chất tổng thể, những định hướng lớn làm cơ sở cho việc xây dựng những đề án thành phần. Tuy nhiên, định hướng đó cần có lộ trình, bước đi và phải thực hiện được những điểm đột phá… vì vậy để hoàn thiện đề án phải lựa chọn đúng điểm đột phá trong đề án, tái cơ cấu phải hướng tới quá trình chuyển đổi mang tính đột phá, phân bổ nguồn lực cho tăng trưởng với mục tiêu nâng cao hiệu quả nền kinh tế.
Đáng chú ý, qua thảo luận, đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo (tỉnh Vĩnh Phúc) cũng như nhiều đại biểu khác cho rằng, đề án cần đề cập đến vấn đề tập trung cho quy hoạch vùng, xác định thế mạnh vùng để phát triển, đây là lợi thế của Việt Nam. Kinh tế vùng có vai trò quan trọng trong nền kinh tế vì vậy cần hình thành cơ cấu vùng kinh tế hợp lý, thực tế hiện nay các vùng kinh tế chưa phát huy hết lợi thế, còn lúng túng trong việc hình thành cơ cấu kinh tế hợp lý mỗi vùng và sự liên kết giữa các địa phương trong vùng và các vùng với nhau. Các vùng kinh tế chủ lực chưa thực sự phát huy được vai trò đầu tàu để lôi kéo các địa phương khác cùng phát triển…
Chiều nay, Quốc hội tiếp tục thảo luận về Đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế./.