TUẦN LÀM VIỆC ĐẦU TIÊN CỦA KỲ HỌP THỨ 7: NHIỀU VẤN ĐỀ QUAN TRỌNG CỦA ĐẤT NƯỚC ĐƯỢC THẢO LUẬN, THÔNG QUA VỚI SỰ THỐNG NHẤT CAO
PHÁT BIỂU ẤN TƯỢNG TUẦN LÀM VIỆC ĐẦU TIÊN KỲ HỌP THỨ 7, QUỐC HỘI KHÓA XV
Quốc hội khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV
Tiếp nối và phát huy thành công rất tốt đẹp Hội nghị lần thứ 9 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, căn cứ quy định của Hiến pháp, pháp luật và tình hình thực tiễn, sau quá trình chuẩn bị tích cực, khẩn trương, kỹ lưỡng và trách nhiệm, Quốc hội khóa XV đã khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ 7 để xem xét, quyết định nhiều nội dung quan trọng trong công tác lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, nhằm tiếp tục thể chế các chủ trương, nghị quyết của Đảng, góp phần hoàn thiện thể chế, nâng cao năng lực quản trị quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Hoàn thành công tác nhân sự tại kỳ họp
Ngay trong những ngày làm việc đầu tiên của Kỳ họp, Quốc hội đã tiến hành công tác nhân sự. Với việc xem xét, thảo luận kỹ lưỡng, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đạt sự đồng thuận, thống nhất cao, Quốc hội đã bầu Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch nước, phê chuẩn thành viên Hội đồng Quốc phòng và An ninh. Quốc hội cũng đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Công an nhiệm kỳ 2021-2026 đối với Đại tướng Tô Lâm.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tuyên thệ nhậm chức
Theo đó, Quốc hội đã bầu Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2021 - 2026 Tô Lâm; Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2021 - 2026 Trần Thanh Mẫn. Tại Hội trường Diên Hồng, dưới cờ đỏ sao vàng thiêng liêng của Tổ quốc, trước Quốc hội và đồng bào, cử tri cả nước, Chủ tịch nước và Chủ tịch Quốc hội đã tuyên thệ “Tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với nhân dân, với Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó".
Phát biểu nhậm chức, Chủ tịch nước Tô Lâm nêu rõ sẽ thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch nước đã được Hiến định; tích cực thực hiện nhiệm vụ đối nội, đối ngoại, quốc phòng, an ninh của đất nước; cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta và các tổ chức trong hệ thống chính trị phát huy cao nhất tinh thần "tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc"; nỗ lực thực hiện thắng lợi mọi chủ trương, đường lối của Đảng, trước hết là Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, phấn đấu hoàn thành thắng lợi mục tiêu của đất nước 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đưa nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Trên cơ sở kiên định, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác -Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối đổi mới của Đảng; độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích quốc gia, dân tộc là trên hết; hạnh phúc, ấm no của Nhân dân là trước hết.”
Chủ tịch nước Tô Lâm tuyên thệ nhậm chức
Trong phát biểu nhậm chức của mình, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nguyện cống hiến hết sức mình, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân; cùng Quốc hội, tập thể Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động cả về công tác lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; tiếp tục tăng cường công tác đối ngoại của Quốc hội cùng với hoạt động đối ngoại của Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân; phát huy dân chủ, đoàn kết, công khai, minh bạch, chuyên nghiệp, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa thực sự của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân.
Thảo luận kỹ lưỡng, sâu sắc để hoàn thiện các dự thảo Luật sẽ xem xét thông qua tại kỳ họp
Thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của các dự thảo Luật Đường bộ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Lưu trữ (sửa đổi). Trong các phiên thảo luận, với tinh thần làm việc khẩn trương, không khí thảo luận sôi nổi, các đại biểu Quốc hội đều phát biểu tập trung, cụ thể, sâu sắc, khách quan, toàn diện thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm cao và thiết thực cả về nội dung các điều khoản cụ thể và kỹ thuật lập pháp, với đầy đủ các căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn làm cơ sở để các cơ quan tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện các dự thảo luật.
Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường
Các đại biểu đều thống nhất việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản hiện hành nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ các chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; ghi nhận, dự thảo Luật đã được xây dựng trên cơ sở bám sát 03 nhóm chính sách đã được Chính phủ trình Quốc hội thông qua khi đề nghị bổ sung dự án Luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 – 2024. Quy định về đấu giá biển số xe được nhiều đại biểu quan tâm cho ý kiến và cho rằng nội dung này phải thực hiện theo quy trình, thủ tục đấu giá tài sản của Luật Đấu giá tài sản vì đây là loại tài sản của Nhà nước nên phải thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu giá tài sản.
Các đại biểu cũng tham gia ý kiến xác đáng, cụ thể vào các chương, điều khoản trong dự thảo luật như: phạm vi sửa đổi luật, tính thống nhất với các luật khác; quy định về các điều cấm, tài sản đấu giá, giá khởi điểm, tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước; quy định về đấu giá viên, quyền của các tổ chức hành nghề đấu giá; đấu giá trực tuyến, xử lý các trường hợp trong đấu giá; chế tài xử lý vi phạm với các trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền trúng đấu giá; điều khoản chuyển tiếp...
Đối với dự thảo Luật Lưu trữ (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội khẳng định lưu trữ là việc làm quan trọng, không chỉ cho hiện tại mà cả trong tương lai các thế hệ con cháu. Thực tiễn cho thấy nhờ công tác lưu trữ mà nhiều tài liệu quý giá từ các triều đại đến nay đã mang lại những giá trị to lớn cả về mặt văn hóa và lịch sử, giúp chứng minh nhiều vấn đề.
Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Lưu trữ (sửa đổi)
Để đảm bảo tính thống nhất với các cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên và các luật liên quan như Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước, Luật Tiếp cận thông tin, Luật Công nghệ thông tin… các đại biểu cũng đề nghị tiếp tục rà soát bổ sung nội dung về sử dụng thông tin cho phù hợp với thực tiễn để áp dụng luật; bảo đảm quyền tiếp cận và sử dụng thông tin của cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của hiến pháp và pháp luật.
Đề nghị rà soát, nghiên cứu bổ sung quy định về chủ trương xây dựng kho lưu trữ dùng chung hoặc chuẩn đầu ra dùng chung cho các bộ, ngành, địa phương nhằm kết nối, chia sẻ, khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ; đồng thời phải bảo đảm an ninh, an toàn thông tin trên không gian mạng trong các lĩnh vực lưu trữ; có quy định khuyến khích các tổ chức, cá nhân, gia đình, dòng họ, cộng đồng đóng góp cho lưu trữ Nhà nước từ lưu trữ tư; phải có giải pháp quy định mang tính thực tiễn hơn để giải bài toán nguồn nhân lực đáp ứng cho công tác lưu trữ tại các cơ quan, đơn vị, trong đó bao gồm cả cấp xã.
Một trong những nội dung được nhiều đại biểu quan tâm thảo luận về dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV là quy định điểm của giấy phép lái xe. Các ý kiến cho rằng, đây là quy định mới và lần đầu tiên được đề xuất trong dự thảo Luật lần này. Việc quy định điểm và trừ điểm của giấy phép lái xe là phù hợp và rất cần thiết nhằm nâng cao quản lý Nhà nước về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, đồng thời là biện pháp có tính giáo dục, răn đe, giúp nâng cao ý thức của người tham gia giao thông. Về quy định nghiêm cấm hành vi “Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”, đa số đại biểu thống nhất và đề nghị có quy định cụ thể hơn về đo, kết quả đo và xét nghiệm.
Các đại biểu Quốc hội tại hội trường Diên Hồng
Cho ý kiến đối với dự án Luật Đường bộ. Đóng góp ý kiến hoàn thiện dự luật, các đại biểu Quốc hội đề nghị cần quy định chặt chẽ hơn đối với loại hình kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng; đồng thời đề nghị rà soát, điều chỉnh khoản 10 Điều 56 dự thảo Luật theo hướng kiểm soát tình trạng xe dù, bến cóc nhưng vẫn tạo điều kiện cho dịch vụ chia sẻ chuyến xe dưới 10 chỗ được hoạt động. Đề nghị rà soát bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật và giữa hai luật, chấp nhận sự giao thoa nhưng không được mâu thuẫn và rõ phạm vi điều chỉnh; sự thống nhất của các điều luật, các khoản trong các điều luật và bảo đảm tính khả thi.
Cùng với đó, các đại biểu đã góp ý cụ thể về giải thích từ ngữ, các hành vi bị nghiêm cấm, chính sách phát triển đường bộ, huy động nguồn lực xây dựng mạng lưới đường bộ, mô hình chia sẻ chuyến xe hợp đồng, ưu tiên phát triển một số loại đường, quy hoạch mạng lưới đường bộ, quỹ đất dành cho đường bộ, không gian ngầm, giới hạn trên cao, loại hình kinh doanh vận tải khách du lịch, vận tải khách theo hợp đồng, vận tải khách công cộng, nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng đường bộ, sử dụng đất hành lang an toàn các loại đường bộ, đê điều, quy định lắp đặt biển báo an toàn giao thông, biển quảng cáo, biển tuyên truyền tránh hiệu ứng ánh sáng, tiếng động ảnh hưởng đến việc điều khiển phương tiện của người tham gia giao thông…
Nhiều kinh nghiệm trong xây dựng và thực thi chính sách trong bối cảnh đặc thù
Cũng trong tuần làm việc đầu tiên, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến vào báo cáo giám sát chuyên đề "Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023".
Quốc hội thảo luận về báo cáo kết quả giám sát chuyên đề "Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023".
Các đại biểu Quốc hội đánh giá cao kết quả giám sát và nỗ lực của Đoàn giám sát, sự chỉ đạo sâu sát, thường xuyên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, của Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan liên quan để Đoàn giám sát hoàn thành nhiệm vụ. Kết quả giám sát cơ bản đạt được các mục tiêu đã đặt ra.
Các đại biểu Quốc hội thống nhất Nghị quyết 43/2022/QH15 là quyết sách đúng đắn, kịp thời, góp phần quan trọng và phòng chống dịch COVID-19 và phục hồi phát triển kinh tế - xã hội. Các nghị quyết về dự án quan trọng quốc gia đã cải thiện đáng kể hạ tầng giao thông, mở ra không gian phát triển mới, tăng cường liên kết vùng, nội vùng, tạo động lực, sức lan tỏa, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương, các vùng trong cả nước và mở rộng đầu tư thu hút vốn trong nước và quốc tế.
Bằng kinh nghiệm công tác của mình ở các bộ, ngành, địa phương và từ thực tiễn, từ lắng nghe ý kiến của cử tri, của Nhân dân, các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng đối với việc thực hiện Nghị quyết 43/2022/QH15 và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia. Các ý kiến tập trung phân tích kết quả đạt được, bất cập, hạn chế và nguyên nhân, trách nhiệm trong việc thực hiện nghị quyết, đóng góp nhiều giải pháp để đảm bảo kết quả, hiệu quả hơn khi ban hành chính sách trong tình hình khẩn cấp, cấp bách hoặc khi có những biến động bất ngờ về kinh tế - xã hội do các yếu tố khách quan. Các vị đại biểu cũng đóng góp giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án quan trọng quốc gia và thực hiện có hiệu quả các chính sách của Nghị quyết 43/2022/QH15 còn chưa kết thúc.
Với rất nhiều ý kiến tâm huyết về một số vướng mắc trong quá trình triển khai chính sách cấp bách, điều quan trọng nhất đọng lại ở cả các đại biểu Quốc hội và các thành viên Chính phủ là những bài học kinh nghiệm quý báu về thiết kế, xây dựng và thực thi chính sách trong những hoàn cảnh đặc thù, đặc biệt. Bối cảnh đặc biệt phải cần chính sách đặc biệt; đồng thời, phải cần các quy trình thực thi đặc biệt. Bởi nếu không, sẽ tiếp tục vướng mắc khi thủ tục còn chưa xong thì giai đoạn cấp bách đã đi qua.
Quốc hội cũng đã thảo luận ở hội trường về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV
Ngoài ra, Quốc hội cũng đã thảo luận ở hội trường về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV. Các đại biểu Quốc hội đánh giá cao kết quả trả lời giải quyết kiến nghị cử tri của Chính phủ và một số Bộ, ngành. Qua các kỳ họp, việc trả lời giải quyết kiến nghị cử tri đã dần đi vào nền nếp, được Chính phủ, các Bộ, ngành quan tâm, chú trọng nâng cao chất lượng trả lời, giải quyết, từng bước đáp ứng được nguyện vọng của cử tri.
Các đại biểu Quốc hội lưu ý còn những kiến nghị từ các kỳ họp trước chưa được giải quyết dứt điểm, chậm giải quyết, nhiều kiến nghị chưa bảo đảm được lộ trình giải quyết mà cơ quan chủ quản đề ra, khắc phục trả lời dừng lại ở việc cung cấp thông tin, viện dẫn văn bản, giải thích chính sách chưa đi thẳng vào vấn đề cử tri kiến nghị. Do đó, đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành cần rà soát và có giải pháp quyết liệt để hoàn thành giải quyết trong thời gian sớm. Đồng thời phải bảo đảm chất lượng giải quyết kiến nghị cử tri, đặc biệt là xác định công việc, lộ trình giải quyết đối với các kiến nghị chưa có lộ trình giải quyết.
Nhận diện những khó khăn phải đối mặt để có kịch bản ứng phó
Cũng trong tuần làm việc đầu tiên, Quốc hội cũng đã dành thời gian thảo luận tại tổ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước. Nhiều đại biểu đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong chỉ đạo điều hành, tạo ra nhiều chuyển biến tích cực. GDP quý I/2024 tăng 5,66%, mức tăng cao nhất từ năm 2020 đến nay. Tuy nhiên theo các đại biểu, nền kinh tế vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự phiên thảo luận tại tổ
Bên cạnh đó, nhiều đại biểu quan ngại trước tình trạng hạn hán, thiếu nước cho sản xuất, sinh hoạt, xâm ngập mặn nghiêm trọng ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long; vấn đề quản lý thị trường vàng; chi phí logistic; các động lực mới như kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh còn mờ nhạt; công tác chuẩn bị đầu tư của các địa phương còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ đến chất lượng của các công trình, dự án…
Đặc biệt, nhiều đại biểu quan tâm đến tình trạng khó khăn của doanh nghiệp kéo theo hàng loạt các hệ lụy về giải quyết việc làm, thu ngân sách nhà nước. Lần đầu tiên trong 5 năm ghi nhận số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong bốn tháng đầu năm thấp hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Từ đó, các đại biểu đặt vấn đề phục hồi kinh tế chất lượng như thế nào và những chính sách để kích thích, để hỗ trợ cho doanh nghiệp như thế nào. Do đó, các đại biểu đề nghị phân tích làm rõ để thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm vực dậy, bồi dưỡng, nuôi dưỡng các doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nội địa. Cần quan tâm một cách thực chất đến chất lượng, sức khỏe của doanh nghiệp đủ để chống chọi với những biến động của thị trường thế giới, thay vì chạy theo phát triển số lượng.
Bên cạnh đó, nhiều đại biểu Quốc hội đã chỉ ra tâm lý né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm, đùn đẩy của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức; không dám làm, không dám quyết…
Dự báo, từ nay đến cuối năm 2024, tình hình kinh tế thế giới tiếp tục khó khăn, các đại biểu đề nghị Chính phủ cần tiếp tục có các giải pháp kích cầu hiệu quả cho nền kinh tế. Đồng thời, chủ động tính toán nhiều kịch bản ứng phó với các biến động khó lường từ bên ngoài.
Nhiều nội dung quan trọng trong tuần làm việc thứ 2
Theo chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, trong tuần làm việc thứ hai, từ ngày 27/5 - 31/5, Quốc hội thảo luận nhiều vấn đề quan trọng. Trong đó, Quốc hội dành cả ngày thứ tư (29/5) để thảo luận ở hội trường về: Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; Kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023; Công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023.
Quốc hội sẽ thảo luận về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi); dự thảo Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi); dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi); dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.
Quốc hội cũng thảo luận về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2025; dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024.
Thảo luận về: Dự thảo Nghị quyết về thí điểm bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An; Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.
Ngoài ra, Quốc hội cho ý kiến về: Phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2022 (trong đó có việc thực hiện quy định tại Nghị quyết số 91/2023/QH15 về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021 và Nghị quyết số 94/2019/QH14 về khoanh nợ tiền thuế, xóa nợ tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp đối với người nộp thuế không còn khả năng nộp ngân sách nhà nước); Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.