Bế mạc trọng thể Kỳ họp thứ nhất, QH Khóa XII

Hôm qua, dưới sự điều khiển của Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng, QH đã họp Phiên bế mạc, kết thúc 15 ngày làm việc của kỳ họp đầu tiên. 

Trong ngày làm việc cuối cùng của kỳ họp thứ nhất, QH đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về quyết toán ngân sách nhà nước năm 2005; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng và Nghị quyết về việc rút ngắn nhiệm kỳ QH Khóa XII xuống còn 4 năm.

Báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2005 của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của UB Tài chính Ngân sách đã được các ĐBQH cho ý kiến trong phiên họp sáng ngày 3.8 với băn khoăn về bội chi ngân sách nhà nước, tình trạng thu-chi chuyển nguồn quá lớn, nợ đọng trong xây dựng cơ bản, sự chênh lệch giữa dự toán thu chi ngân sách và số thực thu, thực chi ở nhiều địa phương... Chủ nhiệm UB Tài chính Ngân sách Phùng Quốc Hiển đã thay mặt các cơ quan hữu quan giải trình về những nội dung này và cho biết: Tiếp thu ý kiến của ĐBQH, tổng số thu chi cân đối NSNN năm 2005 sẽ tăng thêm 5.025 tỷ đồng so với con số của Chính phủ đã trình QH. Đây là khoản có được từ nguồn 50% lợi nhuận sau thuế nước chủ nhà được hưởng và chênh lệch giá các sản phẩm khí, đã được sử dụng vào việc đầu tư trở lại cho ngành dầu khí, nhằm thúc đẩy các công trình dầu khí trọng điểm. Khoản chênh lệch thu lớn hơn chi của ngân sách trung ương 214 tỷ đồng, thực chất là khoản tăng thu tiết kiệm chi của ngân sách trung ương chưa phân bổ sẽ được chuyển nguồn sang năm 2007, bổ sung đầu tư để cải tạo một số trại tạm giam, tạm giữ của Bộ Công an và cầu liên xã ở một số địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long có nguồn thu NSNN thấp. Ngay sau Kỳ họp thứ Nhất, Chính phủ sẽ trình phương án phân bổ cụ thể để UBTVQH cho ý kiến trước khi thực hiện...

Nghị quyết của QH phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2005 đã được 94,73% ĐBQH tán thành. Theo đó, tổng số chi cân đối ngân sách Nhà nước năm 2005 là 313.479 tỷ đồng, bao gồm cả số chi từ lợi nhuận sau thuế được đầu tư trở lại cho ngành dầu khí 5.025 tỷ đồng; Tổng thu ngân sách nhà nước năm 2005 là 283.847 tỷ đồng, gồm cả số thu chuyển nguồn của năm 2004 sang năm 2005 là 34.441 tỷ đồng, số thu từ quỹ dự trữ tài chính là 145 tỷ đồng, số thu huy động đầu tư của ngân sách địa phương theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước 10.254 tỷ đồng, thu kết dư, kết chuyển từ năm 2004 sang năm 2005 của ngân sách địa phương là 10.720 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế được đầu tư trở lại cho ngành dầu khí 5.025 tỷ đồng; Số kinh phí đã xuất quỹ ngân sách năm 2005 và số chi chuyển nguồn từ năm 2005 sang năm 2006 là 50.781 tỷ đồng; Bội chi ngân sách Nhà nước là 40.746 tỷ đồng bằng 4,86% tổng sản phẩm trong nước. Nguồn bù đắp bội chi ngân sách Nhà nước bao gồm, vay trong nước 32.420 tỷ đồng, vay ngoài nước 8.326 tỷ đồng. Nghị quyết cũng nêu rõ yêu cầu: Chính phủ cần phải tiếp tục tăng cường chỉ đạo, kiên quyết giảm thu chi chuyển nguồn trong thời gian tới, theo dõi tổ chức quyết toán chi NSNN đặc biệt là các khoản tạm ứng, các khoản quản lý qua ngân sách, chi chuyển nguồn từ năm 2005 qua năm 2006 có đúng quy định của pháp luật hay không; Tích cực khắc phục tình trạng phân bổ và giao dự toán ngân sách đến các đơn vị sử dụng chậm, tháo gỡ những vướng mắc trong triển khai thực hiện đồng thời xem xét điều chuyển các khoản chi trong dự toán theo quy định nhằm giảm số chi chuyển nguồn hàng năm; Kiểm tra chặt chẽ các khoản thu chưa đủ thủ tục quyết toán và thu hồi vào NSNN những khoản chi sai chế độ, tiêu chuẩn, vượt định mức, xử lý nghiêm các trường hợp đã được các cơ quan kiểm tra, thanh tra, kiểm toán nhà nước phát hiện; Tiếp tục trình QH hoàn thiện cơ chế, chính sách về tài chính và ngân sách nhằm bảo đảm hoạt động tài chính, ngân sách ngày càng công khai, minh bạch và hiệu quả.

Dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng đã được QH biểu quyết thông qua với gần 70% số ĐB tán thành, cho phép các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng và giao Chủ tịch UBND làm Trưởng ban.

Trước đó, dưới sự điều khiển của Phó chủ tịch Uông Chu Lưu, các ĐBQH đã tiếp tục thảo luận dự án Luật này. Báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến của ĐBQH về dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng do Chủ nhiệm UB Tư pháp Lê Thị Thu Ba trình bày vẫn khiến một số ĐBQH băn khoăn: Luật Phòng, chống tham nhũng mới có hiệu lực thi hành được hơn 1 năm, thời gian quá ngắn để Luật đi vào cuộc sống và trên thực tế, Chính phủ cũng chưa có nghiên cứu nào đánh giá hiệu lực, hiệu quả của Luật cũng như những vướng mắc của Luật gây cản trở cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Các ĐB này khẳng định, những cơ sở mà Chính phủ đưa ra là chưa đủ sức thuyết phục. Một số ĐBQH khác, dù cơ bản đồng tình với Chính phủ về việc thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng ở các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương để có một bộ máy đủ mạnh trong cuộc đấu tranh này, nhưng vẫn chưa cảm thấy yên tâm về cách thức tổ chức, vận hành các Ban Chỉ đạo cũng như việc Chính phủ đề nghị giao Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đứng đầu Ban Chỉ đạo.

Giải trình những băn khoăn trên của các ĐBQH, Phó chủ tịch Uông Chu Lưu nêu rõ: Thực tiễn đấu tranh phòng chống tham nhũng và hơn 1 năm triển khai thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng đã có rất nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước đề nghị với Chính phủ, với Ủy ban Thường vụ Quốc hội là cần phải xem xét để thành lập Ban phòng chống tham nhũng ở tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương bảo đảm có một bộ máy đủ mạnh, thực quyền và hiệu quả hơn trong cuộc đấu tranh này. Trên thực tế cũng đã có 26 tỉnh, thành phố thành lập Ban chỉ đạo. Trách nhiệm phòng, chống tham nhũng thuộc về cả hệ thống chính trị, trong đó có các bộ, ngành, những người đứng đầu của cơ quan đơn vị nên không cần thiết phải thành lập ban chỉ đạo chuyên trách phòng, chống tham nhũng tại các bộ, ngành. Bên cạnh đó, tỉnh là cấp quản lý toàn diện mọi mặt đời sống KT-XH của địa phương nên chỉ cần thành lập Ban chỉ đạo cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là đủ và vừa bảo đảm sự chỉ đạo hoạt động phòng, chống tham nhũng ở quận, huyện, xã phường vừa giảm được chi phí và tránh phình bộ máy.  Về tính độc lập của Ban chỉ đạo này, Phó chủ tịch Uông Chu Lưu cho rằng:  Nhiệm vụ của các Ban Chỉ đạo ở cả Trung ương và địa phương đều là chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng chứ không làm thay nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan chức năng. Cho nên không thể nói là đặt ban chỉ đạo này ở đâu thì có thể ảnh hưởng đến tính độc lập, tính khách quan hoặc không có điều kiện tốt để thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo, phối hợp và kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống tham nhũng. Hơn nữa, Ban Chỉ đạo này cũng là một Ban Chỉ đạo liên ngành, không phải chỉ có thành viên là các cơ quan của Ủy ban nhân dân mà còn có đại diện của đoàn thể, Mặt trận, của Hội đồng nhân dân và các cơ quan tố tụng như Tòa án, Kiểm sát, Tư pháp và Công an... Về việc giao Chủ tịch UBND làm Trưởng ban chỉ đạo, Phó chủ tịch khẳng định: Lý do Chính phủ đưa ra đề nghị trên là vì Chủ tịch UBND có điều kiện để huy động, phối hợp với các cơ quan, các lực lượng khác trên toàn tỉnh thực hiện nhiệm vụ này. Và Chủ tịch UBND cũng phải chịu sự giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và các đại biểu Hội đồng Nhân dân, các tổ chức đoàn thể mặt trận ở địa phương và các cơ quan phòng chống tham nhũng ở Trung ương.

Kết thúc phiên làm việc cuối cùng của kỳ họp thứ Nhất, QH Khóa XII, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng khẳng định: Kỳ họp thứ Nhất đã diễn ra khẩn trương, nghiêm túc với tinh thần dân chủ và trách nhiệm cao đã hoàn thành trọng trách của kỳ họp đầu tiên là quyết định cơ cấu, tổ chức, bầu và phê chuẩn nhân sự cấp cao của các cơ quan nhà nước. Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng cũng đề nghị các ĐBQH báo cáo đầy đủ kết quả kỳ họp với cử tri cả nước và vận động, động viên nhân dân thực hiện các Nghị quyết của QH.