AIPO/AIPA và Quốc hội Việt Nam

04/09/2007 14:00

AIPO/AIPA là diễn đàn hoạt động thực sự, là kênh đối thoại quan trọng, giúp tăng cường sự hiểu biết, hữu nghị giúp đỡ lẫn nhau giữa nghị viện các nước trong khu vực vì sự hòa bình, ổn định và phát triển của các quốc gia thành viên. Đó cũng là nơi mà cơ quan lập pháp các nước thành viên có thể trao đổi thẳng thắn, công khai về các vấn đề khu vực và thế giới.

Event:

Đại hội đồng Liên minh Nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 29 (AIPA-29)

Trong những thành quả đó, có sự đóng góp của QH Việt Nam với tư cách là một thành viên có trách nhiệm. Phó chủ nhiệm UB Đối ngoại Ngô Anh Dũng chia sẻ với PV Báo NĐBND.

- Thưa Ông, Ông là một người đã gắn bó với AIPO từ khi còn là Vụ trưởng một đơn vị của VPQH cũng như theo sát hoạt động của QH Việt Nam tại AIPO/ AIPA kể từ khi gia nhập đến nay. Trải qua 30 năm hình thành và phát triển, AIPO ngày càng chứng tỏ vai trò quan trọng của mình. Ông nhìn nhận như thế nào về chặng đường đã qua của AIPO?

Trải qua 30 năm hình thành và phát triển, có thể nói AIPO đã tạo cho mình một thương hiệu riêng, gắn với lịch sử. Bằng những quyết định, khuyến nghị lập pháp, AIPO đã liên tục cố gắng vì mục tiêu chung là xây dựng Đông Nam Á trở thành một khu vực hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển bền vững. Phát huy lợi thế diễn đàn của mình, AIPO đã và đang góp phần khuyến khích việc thúc đẩy tiến trình liên kết khu vực Đông Nam Á, hướng tới xây dựng một Cộng đồng ASEAN vì nhân dân, của nhân dân… nhằm mục đích duy trì an ninh, ổn định ở khu vực và mở rộng hợp tác kinh tế với thế giới. Những quan điểm và kiến nghị của AIPO/ AIPA trên nhiều lĩnh vực đã và đang tác động tích cực tới việc hoạch định chính sách và thi hành luật pháp của các nước thành viên ASEAN…

- QH Việt Nam gia nhập AIPO/ AIPA đến nay đã gần tròn 12 năm. Xin Ông cho biết những đóng góp nổi bật của QH Việt Nam cho tổ chức này?

Có thể nói vào những thời điểm khó khăn của khu vực, QH Việt Nam đều có những động thái kịp thời, cùng với nghị viện các nước thành viên AIPO góp phần giải quyết những vấn đề nảy sinh trong khu vực. Đầu tiên phải kể đến là sự kiện năm 1998- một năm sau cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính khu vực Đông Nam Á làm đảo điên toàn khu vực- Việt Nam đã đưa ra sáng kiến tổ chức Hội nghị Uỷ ban chuyên đề AIPO về Vai trò của cơ quan lập pháp các nước trước cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính khu vực tại Hà Nội. Hội nghị được tổ chức tại Hà Nội trong năm 1999. Đây là một trong những hội nghị chuyên đề được AIPO đánh giá cao vì ý nghĩa cũng như nội dung thiết thực của nó, biểu thị sự vào cuộc kịp thời của các cơ quan hành pháp, trong nỗ lực cùng với ASEAN ứng phó với những khó khăn xảy đến cho khu vực.

Tiếp theo đó, năm 2002, thực hiện các Nghị quyết của Đại hội đồng AIPO- 22, với cương vị Chủ tịch AIPO, QH đã đề xuất và tổ chức Hội nghị Ủy ban điều tra thực trạng về ngăn ngừa hiểm họa ma túy và Hội nghị Ủy ban chuyên đề về tổ chức và khen thưởng của AIPO. Đáng chú ý, tại Hội nghị Ủy ban chuyên đề về tổ chức và khen thưởng của AIPO, các đại biểu đã đi đến thống nhất trình Đại hội đồng thông qua việc có một giải thưởng chính thức của AIPO dành cho những người có đóng góp nhiều và hiệu quả nhất cho sự lớn mạnh của AIPO cũng như sự nghiệp chung của ASEAN…

Trong nỗ lực tăng cường mối quan hệ giữa AIPO/ AIPA và ASEAN, QH Việt Nam cũng là người khởi xướng cho việc tạo lập phương thức hợp tác mạnh mẽ và hiệu quả hơn giữa cơ quan lập pháp và hành pháp. Tại Đại hội đồng AIPO- 23, với tư cách Chủ tịch AIPO, Việt Nam đã mời Tổng thư ký ASEAN tham dự kỳ họp như một trong những giải pháp nhằm tăng cường sự hợp tác giữa AIPO/ AIPA và ASEAN. Bên cạnh đó, trên cơ sở xác định khu vực không thể thoát khỏi thế giới, Việt Nam đã sáng kiến việc mời Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) tham dự Kỳ họp Đại hội đồng. Những hoạt động này về sau trở thành nề nếp và được ghi trong Quy chế thành viên AIPO. Đây là những bước rất quan trọng trong tiến trình đưa AIPO/ AIPA hội nhập quốc tế…

Một vài sự kiện như thế để nói lên rằng, QH Việt Nam đã tham gia, thực hiện các hoạt động cũng như các nghị quyết của AIPO/ AIPA với một trách nhiệm cao và tinh thần hữu nghị, hợp tác với tất cả các nước thành viên. Đặc biệt, QH Việt Nam luôn tôn trọng nguyên tắc của ASEAN là bảo đảm tình hữu nghị, tôn trọng độc lập, chủ quyền và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, đề cao nguyên tắc đồng thuận.

- Năm 2002, Việt Nam đăng cai Kỳ họp Đại hội đồng AIPO lần thứ 23. Tại Kỳ họp này, cách thức tổ chức, điều hành kỳ họp của nước chủ nhà Việt Nam cũng như kết quả của Kỳ họp được đại biểu các nghị viện thành viên đánh giá cao. Trong đó, đáng chú ý là đề xuất liên quan đến cải tổ bộ máy tổ chức của Ban Thư ký thường trực AIPO cũng như chế độ, chính sách cho những cán bộ làm việc ở đây? Xin Ông cho biết rõ thêm về đóng góp này?

Trước khi Đại hội đồng- 23 diễn ra, QH Việt Nam đã cử một số Đoàn ĐB đi tới các nước thành viên AIPO với mong muốn được học hỏi kinh nghiệm để có thể tổ chức thành công Kỳ họp của Đại hội đồng. Thậm chí, Đoàn đã đến cả Ban Thư ký thường trực của AIPO đặt tại Jakarta, Indonesia nhằm tìm kiếm thông tin phục vụ cho tổ chức Kỳ họp Đại hội đồng… Tại đây, Đoàn Việt Nam đã phát hiện, trình độ của Ban Thư ký hoàn toàn yếu. Khả năng chuyên môn, ngoại ngữ có hạn với bộ máy nhỏ khoảng 10 người, chưa đáp ứng yêu cầu công việc. Tìm hiểu nguyên nhân, hóa ra, từ xưa đến nay, mọi chuyện liên quan đến việc tổ chức kỳ họp thường được giao gọn cho nước nào đảm đương cương vị Chủ tịch AIPO. Thế nên, Ban Thư ký thường trực AIPO dường như chỉ làm công việc hành chính, văn thư AIPO là chủ yếu. Việt Nam thấy rằng cần phải đổi mới bộ máy. Ngay tại Đại hội đồng AIPO- 23, Đoàn ĐB Việt Nam đưa đề xuất tăng lương cho các cán bộ làm việc tại Ban Thư ký AIPO. Chủ tịch AIPO, Chủ tịch QH Nguyễn Văn An, trong quyền hạn của nước đăng cai, đã ký Nghị quyết tăng lương cho các cán bộ của Ban Thư ký AIPO.

Việt Nam, khi đã nhận trách nhiệm thì làm hết sức mình như vậy đấy, đi vào những vấn đề cụ thể, thiết thực, quan tâm đến cả bộ máy giúp việc cho AIPO…

- Theo Ông, cái được lớn nhất mà Việt Nam thu được sau khi gia nhập AIPO/ AIPA là gì?

Thứ nhất, đây là diễn đàn để bảo vệ lợi ích quốc gia. Trong câu chuyện với một số nghị sỹ các nước, người ta nói với tôi rằng, họ tích cực tham gia các diễn đàn quốc tế là bởi lẽ tại sao không đẩy các nguy cơ xung đột ra xa biên giới chừng nào hay chừng nấy. Đối với họ, diễn đàn đa phương chính là một cách để ngăn chặn từ xa việc các quốc gia thành viên ban hành những quyết sách có thể ảnh hưởng tới lợi ích của nước mình. Thứ hai, tham gia vào AIPO/ AIPA, Việt Nam thể hiện được vị thế của đất nước. Khi đó, ý kiến của mình về bất kỳ một vấn đề gì mới được tính đến ngay từ lúc hình thành các quyết sách. Thứ ba, là tăng cường hữu nghị và sự ủng hộ mạnh mẽ của bạn bè quốc tế. Tham gia vào AIPO/ AIPA nói riêng và các tổ chức khác nói chung không chỉ tranh thủ được sự giúp đỡ của bè bạn quốc tế mà còn là đến một nước có thể gặp gỡ, đối thoại với nhiều nước thay vì phải đi nhiều nước. Cuối cùng, trong quá trình xây dựng Nhà nước Pháp quyền XHCN, muốn có hệ thống pháp luật chất lượng, phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển thì cần có sự trao đổi, học tập kinh nghiệm. AIPO là diễn đàn mà QH Việt Nam có thể học tập tương đối tốt kinh nghiệm xây dựng pháp luật, giám sát, nhất là công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các cơ quan hành pháp…

- Với những lợi ích thiết thực như vậy, có thể nói việc QH Việt Nam tiếp tục tích cực hơn với chất lượng cao hơn cho các hoạt động của AIPA là việc làm tất yếu. Theo Ông làm thế nào để Việt Nam có thể phát huy những kết quả đã đạt được, nhằm cống hiến nhiều hơn cho AIPA?

QH nước ta nên thành lập một nhóm nghị sỹ có tính chất chuyên sâu, nòng cốt. Điều này vừa để các ĐBQH có thời gian tập trung đầu tư nghiên cứu, trau dồi kiến thức, ngoại ngữ phục vụ cho việc tham gia AIPA, vừa để tạo quan hệ gần gũi tương đối giữa nghị sỹ nước ta với nghị sỹ các nước thành viên. Khi thảo luận các vấn đề ở Đại hội đồng, nhất là ở các Ủy ban của Đại hội đồng, nếu trình độ ngoại ngữ yếu, có khi đại biểu chưa kịp hiểu gì thì vấn đề đã được thông qua. Lúc đó, mình có ý kiến gì đều là quá muộn. Vậy nên, yêu cầu về trình độ chuyên môn đã đành, nhưng ĐBQH phải có trình độ ngoại ngữ cũng là điều kiện quan trọng không kém. Kinh nghiệm cho thấy tham gia có hiệu quả, tích cực, thiết thực vào các hoạt động của AIPA là cách tốt nhất để bảo vệ lợi ích quốc gia.

- QH Khóa XII với khá nhiều gương mặt mới, lần đầu tiên được bầu làm ĐBQH. Nếu chia sẻ với các tân ĐBQH này về kinh nghiệm hoạt động trong AIPO/ AIPA, Ông sẽ chia sẻ điều gì?

Để có được những đóng góp, sáng kiến mang tới AIPO/ AIPA trước hết là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo của Chủ tịch QH trong việc QH Việt Nam tham gia AIPO/ AIPA. Về phía ĐBQH, ngoài sự cố gắng nỗ lực của bản thân còn đòi hỏi mỗi đại biểu được cử tham gia AIPA có sự trau dồi kiến thức toàn diện, cập nhật tình hình trong nước, khu vực và quốc tế để khi trình bày hay đóng góp ý kiến tại diễn đàn thể hiện được chính kiến của quốc gia, bảo vệ lợi ích quốc gia. Bởi, đóng góp cho AIPA không chỉ dừng ở việc chúng ta tham dự đầy đủ các Kỳ họp của Đại hội đồng. Theo tôi, thông qua giám sát ở địa phương mình, đất nước mình, góp phần thúc đẩy triển khai có hiệu quả những chương trình có tính chất quốc kế dân sinh, đồng thời phù hợp với lợi ích khu vực cũng là một hình thức đóng góp.

Xin cám ơn Ông!

T. T thực hiện

(http://www.nguoidaibieu.com.vn/)

Hoạt động của Quốc hội