Tổng kiểm kê đất công: Động chạm quyền lợi các Bộ, ngành là đương nhiên - nhưng sẽ làm quyết liệt

Trao đổi với báo chí bên lề Phiên họp thứ Bảy của UBTVQH, BỘ TRƯỞNG BỘ TÀI NGUYÊN - MÔI TRƯỜNG PHẠM KHÔI NGUYÊN cho biết:

Nếu các cơ quan, tổ chức sử dụng đất sai mục đích hoặc không hiệu quả, Bộ Tài nguyên Môi trường sẽ kiến nghị thu hồi - Điều này đương nhiên sẽ động chạm tới lợi ích của các Bộ, ngành nhưng Bộ Tài Nguyên - Môi trường sẽ làm kiên quyết.     

PV: Xin Bộ trưởng cho biết mục đích của việc tổng kiểm kê đất đai lần này?

BT PHẠM KHÔI NGUYÊN: Lần này chúng tôi chỉ tiến hành kiểm kê đối với đất công được Nhà nước giao cho các đơn vị công để sử dụng tại các tỉnh, thành phố chứ không phải là kiểm kê đất đai của các doanh nghiệp. Đất giao cho Bộ A, Bộ B, Bộ C, các tổ chức A, B, C, D, E... sẽ được kiểm tra xem sử dụng có đúng mục đích, có hiệu quả hay không vì cũng có Bộ, tổ chức khi được Nhà nước giao đất nhưng không triển khai thực hiện, hoặc triển khai chậm, thậm chí nhận đất nhưng lại cho tư nhân hoặc các tổ chức khác thuê lại. Chúng tôi sẽ tổng kiểm kê và thống kê, lập danh mục đầy đủ, từ đó kiến nghị những diện tích nào cần phải thu hồi, trả lại cho địa phương để địa phương sử dụng chứ không thể giữ mãi như hiện nay. Việc tổng kiểm kê lần này cũng nhằm thiết lập cơ sở dữ liệu đất đai của các tổ chức trên từng đơn vị hành chính các cấp xã, huyện, tỉnh và cả nước để từng bước hoàn thiện và đưa công tác quản lý, sử dụng quỹ đất của các tổ chức ngày càng chặt chẽ và hiệu quả hơn.

PV:  Thưa Bộ trưởng, số liệu thống kê diện tích đất lâm trường giữa Bộ NN và PTNT và Bộ Tài nguyên - Môi trường vênh nhau tới hàng triệu ha nhưng đợt tổng kiểm kê này lại không kiểm tra loại đất này. Tới đây, Bộ Tài nguyên - Môi trường có dự định tiến hành một cuộc tổng kiểm kê chuyên đề về đất lâm nghiệp hay không?

BT PHẠM KHÔI NGUYÊN: Không phải Bộ NN và PTNT và Bộ Tài nguyên  - Môi trường vênh nhau về số liệu diện tích đất lâm nghiệp. Tất cả diện tích đất lâm trường đều do Bộ NN và PTNT quản lý. Tôi và Bộ trưởng Cao Đức Phát đã thống nhất là Bộ NN và PTNT phải kiểm kê lại toàn bộ đất lâm nghiệp. Bộ Tài nguyên - Môi trường chỉ hướng dẫn về phương pháp kiểm kê, các biện pháp kỹ thuật thôi. Thực tế là, có một thời gian khá dài trước đây, Chính phủ có chủ trương ai giữ 3 loại đất rừng phòng hộ, rừng đầu nguồn và rừng đặc dụng thì sẽ được Nhà nước hỗ trợ kinh phí nên người dân kê khai diện tích đất lâm nghiệp rất lớn. Phải kiểm kê lại để dành một phần đất cho sản xuất. Dự kiến có thể lên tới 1-2 triệu ha.

PV: Nếu phát hiện sai phạm thì sẽ xử lý như thế nào?

BT PHẠM KHÔI NGUYÊN: Xử lý theo luật. Chúng tôi sẽ đánh giá từng mảnh đất một và sẽ có biện pháp điều chỉnh cho phù hợp. Nếu sử dụng không hết, thì qua kiểm kê Bộ Tài nguyên - Môi trường sẽ kiến nghị Nhà nước điều chỉnh lại. Nặng nhất là thu hồi toàn bộ diện tích đã giao nếu như cơ quan, tổ chức được Nhà nước giao đất nhưng không sử dụng cho mục đích công mà cho các cơ quan, tổ chức khác thuê lại. Hoặc cũng có thể xem xét điều chuyển quyền sử dụng diện tích đó cho chủ chính thức hiện nay nhưng nếu chủ chính thức đó mà không có đầy đủ tư cách pháp nhân thì cũng sẽ bị tịch thu. Chúng tôi sẽ làm kiên quyết.

PV: Việc thu hồi nhà đất vốn đã rất khó khăn. Đây lại là đất công liệu có động chạm tới lợi ích của các Bộ, ngành và lại tái diễn tình trạng, Bộ, ngành “xin” được giữ lại vì sẽ có dự án này, dự án kia hay không?

BT PHẠM KHÔI NGUYÊN: Việc động chạm đến quyền lợi của Bộ này, ngành kia nếu Nhà nước ra quyết định thu hồi nhà đất công là chuyện đương nhiên. Không thể có việc gì hiện nay mà trôi chảy, không đụng chạm cả. Không loại trừ có những doanh nghiệp, những Bộ, ngành chấp hành nghiêm túc, thấy là sai thì trả lại đất cho Nhà nước nhưng cũng sẽ có những cơ quan, tổ chức, đơn vị hợp pháp hóa, sử dụng đất không đúng mục đích nhưng cứ xin đi, xin lại... Tuy nhiên, lần này chúng tôi sẽ làm quyết tâm, vì đã để lâu quá rồi.

PV: Nhất quyết là “xin” cũng không “cho” nữa, thưa Bộ trưởng?

BT PHẠM KHÔI NGUYÊN: Không phải nhất quyết là xin cũng không cho nữa mà nếu anh tiếp tục xin giữ lại diện tích đó, lấy lý do có dự án này, dự án khác thì phải có lộ trình thực hiện đàng hoàng. Xin đất mà sau 12 tháng không triển khai thực hiện thì phải bị thu hồi còn sau 24 tháng triển khai chậm quá cũng phải có biện pháp xử lý.

PV: Xin cám ơn Bộ trưởng!

P.V ghi