Sau 3 tháng trả lương qua tài khoản: Những điểm cần khắc phục

Ý kiến của một số chuyên gia trong lĩnh vực này

Để người dân giao dịch tiện lợi hơn

Theo Tiến sĩ Dương Hồng Phương, Phó trưởng Ban thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: “Tình hình thực hiện Chỉ thị 20 tương đối khả quan. Tại Hà Nội có 1.150 máy ATM, tăng 44%. Tại thành phố Hồ Chí Minh có 1.100 máy ATM, tăng 17,5%. Số đơn vị nhận lương qua tài khoản ở Hà Nội là 1.083 đơn vị, tăng 21%, tại TP. Hồ Chí Minh là 1.774 đơn vị, tăng 44%. Như vậy, hầu hết các bộ, cơ quan ngang bộ ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đều đã thực hiện việc trả lương qua tài khoản. Ở những tỉnh, thành phố thuộc giai đoạn 2 cũng đang xúc tiến công việc chuẩn bị.

** Ngân hàng Nhà nước đã triển khai biện pháp gì để thực hiện tốt việc trả lương qua tài khoản?

- Ngày 11/10/2007, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Giàu đã ký ban hành Chỉ thị 05 về việc trả lương qua tài khoản cho các đối tượng hưởng lương từ ngân sách Nhà nước theo Chỉ thị 20. Theo đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo thủ trưởng các đơn vị thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, các cơ quan thường trực của các hiệp hội trong ngành ngân hàng và các đơn vị liên quan quán triệt mục tiêu, ý nghĩa và triển khai thực hiện nghiêm túc các nội dung trong Chỉ thị 20; trong phạm vi chức năng quyền hạn của mình, phổ biến Chỉ thị tới toàn thể cán bộ của đơn vị, tích cực tuyên truyền tới các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, các đối tượng được trả lương qua tài khoản, các đơn vị có liên quan nhằm thực hiện tốt Chỉ thị 20.

** Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với Kho bạc Nhà nước như thế nào để thực hiện tốt Chỉ thị 20?

Để triển khai Chỉ thị 20, ngành tài chính và ngành ngân hàng đã phối hợp chặt chẽ với nhau. Cụ thể là, Ban Thanh toán của Ngân hàng Nhà nước đã trực tiếp làm việc nhiều lần với Kho bạc Nhà nước, cùng thống nhất quan điểm trao đổi thông tin. Ngay từ tháng 5/2007, Kho bạc Nhà nước đã có Công văn 979, phổ biến trong hệ thống kho bạc Nhà nước và các đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước về quy trình kế toán chuyển tiền lương từ Kho bạc Nhà nước sang tài khoản tiền gửi cá nhân mà các đơn vị sử dụng Ngân sách Nhà nước mở tại ngân hàng thương mại.

Tuy nhiên, vướng mắc đặt ra là đơn vị nào chịu phí? Về việc này, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Công văn 16675 quy định rõ, các đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước gánh chịu phí sử dụng, như phí mở thẻ ATM, phí chuyển tiền từ kho bạc Nhà nước sang tài khoản cá nhân. Việc hạch toán khoản phí này được xem như khoản chi ngân sách.

** Qua 3 tháng triển khai Chỉ thị 20 đã đạt được một số kết quả khả quan, nhưng cũng còn tồn tại nhiều điểm cần khắc phục như máy ATM báo hết tiền, báo lỗi không giao dịch được, hiện tượng nuốt thẻ, mất các dữ liệu, mất tiền, hệ thống máy ATM chưa phủ khắp địa bàn thành phố... Những sự cố này sẽ được khắc phục như thế nào?

- Máy ATM bị trục trặc do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Nguyên nhân chủ quan, thuộc về phía người sử dụng dịch vụ, đó là thói quen sử dụng tiền mặt, chưa an tâm với công nghệ mới, cứ đến ngày lĩnh lương là đổ xô ra rút tiền, tạo nên tình trạng quá tải gây trục trặc, chết máy.

Về phía tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, do năng lực có hạn, để xảy ra những trục trặc về kỹ thuật, công nghệ, và đôi khi nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu công việc. Hiện trạng máy ATM chưa phủ khắp địa bàn thành phố là một thực tế do việc lắp đặt, phân bổ hệ thống máy ATM phụ thuộc vào năng lực và chiến lược kinh doanh của từng ngân hàng. Chúng tôi là cơ quan quản lý Nhà nước sẽ định hướng để khắc phục tình trạng này.

Trả lương qua tài khoản là nội dung cơ bản của 1 trong 15 Đề án thành phần của Đề án tổng thể phát triển thanh toán không dùng tiền mặt. Khi đề án này được hoàn thành, trung tâm chuyển mạch thẻ thống nhất sẽ kết nối thẻ ATM của tất cả hệ thống ngân hàng thương mại khác nhau trên toàn quốc. Lúc đó, mọi người có thể rút tiền ở bất cứ máy ATM nào, những trục trặc kỹ thuật cũng ít xảy ra hơn. Trước mắt, Ngân hàng Nhà nước đang thúc đẩy quá trình kết nối mạng thanh toán thẻ của hai liên minh thẻ lớn nhất hiện nay là Simartlink và Banknetvn. Khi hai liên minh thẻ này kết nối được với nhau, thì sẽ có hàng chục hệ thống ngân hàng thương mại được kết nối, người dân giao dịch được tiện lợi hơn.

Bà Đậu Thị Thuỳ Hương, Phó Giám đốc Kho bạc Nhà nước: Tạo thói quen minh bạch hoá thu nhập

Bà Đậu Thị Thuỳ Hương cho biết: Kho bạc Nhà nước đã tham gia đóng góp ý kiến bằng văn bản xây dựng đề án thanh toán không không dùng tiền mặt của Ngân hàng Nhà nước, phối hợp với các ngân hàng thương mại trên địa bàn trong việc chuyển tiền lương từ kho bạc qua tài khoản cá nhân. Kho bạc cũng chủ động hướng dẫn các đơn vị sử dụng ngân sách về đối tượng áp dụng nội dung chi trả, và toàn bộ quy trình, thủ tục thanh toán tiền lương qua tài khoản thanh toán cá nhân. Kho bạc Nhà nước, căn cứ trên hợp đồng các đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước ký kết với ngân hàng thương mại, để chuyển tiền nhanh chóng, kịp thời, theo yêu cầu của đơn vị sử dụng ngân sách.

Qua 3 tháng thực hiện, chúng tôi thấy đa số đơn vị sử dụng Ngân sách Nhà nước đã thực hiện ký hợp đồng với ngân hàng thương mại trên địa bàn, chỉ còn khoảng 10% đơn vị chưa thực hiện, đó là những đơn vị đang có thay đổi về cơ cấu tổ chức, có tính đặc thù và đóng xa địa bàn thành phố.

Thực hiện Chỉ thị 20, những đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước và cả hệ thống kho bạc giảm được chi phí về mặt thời gian, sức người, sức của liên quan đến việc chi trả tiền lương bằng tiền mặt, thời gian thanh toán nhanh chóng hơn, độ an toàn cao hơn. Việc trả lương qua tài khoản tạo tiền đề quan trọng tiến tới việc chi trả mọi khoản thu nhập qua tài khoản, tạo thói quen minh bạch hoá thu nhập, phù hợp với chủ trương phòng, chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước.

Ông Trần Ninh Bình, Giám đốc Trung tâm thẻ Ngân hàng Công thương Việt Nam: Cần hai yếu tố là cơ sở vật chất và nguồn nhân lực

Chỉ thị 20 tạo cơ hội lớn cho các ngân hàng thương mại, tuy nhiên, đi liền với đó là thách thức, hệ thống ngân hàng chịu áp lực lớn về việc không ngừng củng cố và phát triển tiềm năng hữu ích, phát triển mạng lưới ATM.

Trong 3 tháng đầu năm 2008, chúng tôi đầu tư mua sắm 250 điểm đặt máy ATM, hiện nay, các máy này đã đi vào hoạt động. Dự kiến từ nay đến cuối năm, chúng tôi sẽ lắp đặt thêm hơn 300 điểm đặt máy ATM nữa, đưa hệ thống máy ATM của ngân hàng lên hơn 1.000 máy. Bên cạnh việc đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, ngân hàng chúng tôi còn không ngừng củng cố, tăng cường nguồn nhân lực, giảm thiểu tối đa trục trặc phát sinh trong quá trình vận hành máy ATM.

3 tháng vừa qua, chúng tôi đã phát hành được hơn 300.000 thẻ ATM, phần lớn là dành cho các đơn vị trả lương qua tài khoản. Chỉ số dư tiền gửi huy động qua thẻ ATM trong ngân hàng chúng tôi lên tới hơn 1.300 tỉ. Đây là con số rất đáng khích lệ, thời gian tới, ngân hàng chúng tôi sẽ chú ý cung ứng dịch vụ tốt hơn để đẩy con số này cao hơn. Để thực hiện tốt dịch vụ trả lương qua tài khoản cần hai yếu tố, một là cơ sở vật chất kỹ thuật, hai là nguồn nhân lực.

Có ý kiến phản ánh tình trạng nhận lương qua tài khoản bị chậm là do trong giai đoạn đầu triển khai có sự đột biến lớn về khối lượng công việc, nguồn nhân lực ở một số ngân hàng thương mại còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu công việc. Tuy nhiên, việc này chỉ mang tính chất thời điểm và sẽ dần được khắc phục.

Bà Nguyễn Thị Phượng, Phó Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp Hà Nội: Tôi có 3 kiến nghị…

Ngân hàng Nông nghiệp Hà Nội đã phát hành được 46.000 thẻ ATM, trong đó có 5.000 thẻ là của cán bộ công nhân viên thuộc 117 đơn vị đang hưởng lương từ ngân sách Nhà nước. Hiện nay, chúng tôi có hơn 800 máy ATM, trong đó có hơn 200 máy mới được lắp đặt trong tháng 3. Đầu tư lắp đặt máy ATM khá tốn kém, mỗi máy ATM trị giá hơn 500 triệu đồng, rồi còn phải thuê địa điểm đặt máy, thuê người bảo vệ. Nhưng, chúng tôi xác định đây là cơ hội đầu tư cho tương lai.

Để thực hiện tốt Chỉ thị 20, thứ nhất, Ngân hàng Nhà nước nên chỉ đạo cho tất cả các ngân hàng kết nối liên minh thẻ, để thẻ của ngân hàng này có thể dùng ở bất kỳ ngân hàng khác hệ thống.

Thứ hai, các ngân hàng chủ động nâng cao tiện ích của thẻ để thuận tiện cho người sử dụng.

Thứ ba, việc đầu tư, trang bị hệ thống thanh toán bằng thẻ tại nhà hàng siêu thị nhiều hơn nữa, tạo thuận lợi cho khách hàng sử dụng thẻ