Kiểm soát chiếu sáng công cộng?

(VOV)_ Vừa bước vào mùa nóng, tình trạng cắt điện đã xảy ra trên diện rộng ảnh hưởng tới sinh hoạt, vui chơi, sản xuất của người dân. Năm nay, dự báo sẽ thiếu điện trầm trọng nên ngay từ đầu năm 2008, ngành điện kêu gọi toàn dân tiết kiệm điện.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2008, tình hình vận hành nguồn điện có nhiều diễn biến bất lợi hơn so dự kiến. Các nhà máy đang vận hành liên tục gặp sự cố: Nhiệt điện Cà Mau 1 chỉ cung cấp được khoảng 42% sản lượng so với kế hoạch; Nhà máy điện Uông Bí vận hành không ổn định, cho tới nay vẫn chưa triệt để khắc phục được các sự cố đóng xỉ và rung gối trục tua bin; sự cố tổ máy số 1 Thủy điện Tuyên Quang; các nguồn khí Cửu Long và Nam Côn Sơn cung cấp cho sản xuất điện không ổn định...

Trong khi đó, các hồ thủy điện Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang đã phải thực hiện 3 đợt xả nước để phục vụ sản xuất vụ đông xuân, với tổng lưu lượng xả khoảng 2.2 tỷ m3 nước, tương đương 430 triệu kWh điện. Bên cạnh đó, hàng loạt các công trình, dự án điện rơi vào tình trạng chậm tiến độ như: nhà máy điện Cà Mau 2 và Nhơn Trạch 1 khó có thể vận hành trước tháng 5/2008... Trong khi việc cung ứng điện liên tiếp gặp phải bất lợi thì theo dự báo, nhu cầu điện năng năm 2008 tăng ở mức 15,8% nên tình hình cung ứng điện tiếp tục căng thẳng, đặc biệt là trong những tháng nắng nóng. Vì vậy, EVN đã đưa vào chương trình hành động ngay từ đầu năm 2008 là tăng cường tiết kiệm điện. Bởi theo tính toán của các nhà khoa học, chi phí để tiết kiệm 1kWh điện do nâng cao hiệu suất sử dụng chỉ cần đầu tư 2cent, trong khi tiền bỏ ra để sản xuất được 1kWh tiêu tốn từ  4-6cent.

Để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, thực hành chính sách sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị về thực hiện tiết kiệm sử dụng điện. Tuy nhiên, việc sử dụng nguồn điện chiếu sáng ở nơi công cộng hiện nay vẫn còn gây thất thoát, lãng phí, sử dụng chưa hợp lý, còn nhiều điều cần chấn chỉnh.

* Tiến sĩ Lê Đình Tri, Phó vụ trưởng Vụ Kiến trúc quy hoạch, Bộ Xây dựng: Phải xem xét lại hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn

Quy hoạch giao thông, quy hoạch đô thị gắn bó chặt chẽ với quy hoạch hệ thống chiếu sáng  công cộng. Vì thế, một khi quy hoạch giao thông, quy hoạch đô thị chưa đồng bộ sẽ dẫn tới thực trạng chiếu sáng công cộng được phân bố không đồng đều, kém đồng bộ, tính hiệu quả không cao.

Chiếu sáng trang trí và chiếu sáng quảng cáo tiêu tốn khá nhiều điện, nhiều nơi chiếu sáng quảng cáo và trang trí không những sử dụng điện lãng phí mà còn mất thẩm mỹ, do quảng cáo còn mang tính tự phát, thiếu tính quy hoạch. Cơ quan quản lý chuyên ngành cần có quy hoạch tổng thể, tạo cơ sở pháp lý để các đơn vị quảng cáo thực hiện theo luật.

Để đạt được hiệu quả cao trong chiếu sáng công cộng mà vẫn tiết kiệm điện, toàn bộ hệ thống về tiêu chuẩn, quy chuẩn chiếu sáng cần được xem xét lại, tìm ra những vấn đề chưa hợp lý nhằm nghiên cứu lập ra những quy định mới, phù hợp với tình hình thực tế. Trong quy hoạch kiến trúc, nội dung về chiếu sáng đô thị cần đưa vào như một yêu cầu trong xây dựng đô thị, coi đấy như một điều kiện bắt buộc có tính pháp lý.

* GS. TS khoa học Nguyễn Khoa Sơn, Giám đốc Dự án Quốc gia, dự án công cộng hiệu suất cao, Phó Viện trưởng Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam: VEEPL nhằm 3 mục tiêu

Dự án Chiếu sáng công cộng hiệu suất cao tại Việt Nam (VEEPL) là dự án do Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) và Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tài trợ được triển khai trong  5 năm (1996-2010). Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam được Chính phủ chỉ định là cơ quan thực hiện dự án. Mục tiêu dự án, thứ nhất là hỗ trợ cho Việt Nam tăng cường năng lực ứng dụng công nghệ chiếu sáng hiệu suất cao trong khu vực chiếu sáng công cộng, đặc biệt là đường phố, trường học, bệnh viện. Thứ hai, khuyến khích đẩy mạnh quá trình chuyển đổi các thiết bị chiếu sáng hiệu suất thấp sang các thiết bị chiếu sáng hiệu suất cao. Thứ ba, góp phần thực hiện chương trình mục tiêu tiết kiệm năng lượng của Nhà nước và bảo vệ môi trường toàn cầu.

Với 5 chương trình thành phần, dự án VEEPL sẽ giúp các cơ quan hữu quan và địa phương trong việc tăng cường, cải thiện khung chính sách và pháp chế; tăng cường năng lực kiểm định sản phẩm; hỗ trợ giám sát thị trường và buộc thi hành tiêu chuẩn đối với người tiêu dùng; thiết lập mạng lưới chuyên gia kỹ thuật trong ngành chiếu sáng Việt Nam; nâng cao nhận thức về áp dụng các hệ thống chiếu sáng công cộng hiệu suất cao và tạo ra các dịch vụ thông tin chất lượng cao, giá cả hợp lý.

* Ông Vũ Minh Mão, Chủ tịch Hội Chiếu sáng đô thị Việt Nam: Cần 4 giải pháp

Để chiếu sáng công cộng có hiệu quả và tiết kiệm cần có mấy giải pháp sau. Thứ nhất, Chính  phủ nhanh chóng ban hành Nghị định về chiếu sáng công cộng. Việc này, Chính phủ đang giao cho Bộ Xây dựng gấp rút thực hiện. Thứ hai, phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tiên tiến trong sản xuất kinh doanh các thiết bị chiếu sáng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng. Thứ ba, quản lý tốt hệ thống chiếu sáng công cộng. Thứ tư là trong điều kiện Ngân sách Nhà nước còn khó khăn thì ở những xóm, ngõ nhỏ, nhân dân có thể tham gia đóng góp kinh phí để nơi mình ở có ánh sáng, thuận tiện cho việc đi lại, sinh hoạt, sản xuất cũng như vui chơi giải trí.

Dự án Chiếu sáng công cộng hiệu suất cao tuy mới triển khai được 2 năm, nhưng tôi thấy đây là dự án có hiệu quả vì có sự phối hợp chặt chẽ giữa Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam, Ban quản lý dự án chiếu sáng hiệu suất cao tại Việt Nam với các đối tác của Hội Chiếu sáng đô thị Việt Nam nên các hợp đồng được tiến hành chặt chẽ, có chất lượng đúng tiến độ. Dự án này có tác dụng thiết thực, cần được cần được nhân rộng.

* Nguyễn Đoàn Thăng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Phích nước bóng đèn Rạng Đông: Nên thay thế các bóng đèn dây tóc bằng đèn compact

Công ty chúng tôi chọn sản phẩm chiến lược là các loại nguồn sáng và thiết bị chiếu sáng chất lượng cao, hiệu suất cao, tiết kiệm điện và bảo vệ môi trường. Công ty đang sản xuất loại đèn huỳnh quang T8 thay thế cho 80 triệu đèn huỳnh quang T10 đang sử dụng hiện nay. Sản phẩm T8, điện năng sử dụng trên mỗi bóng đèn giảm đi 10%, nhưng lượng ánh sáng phát ra tăng 20%, nên hiệu quả tiết kiệm là 30%. Để thắp những đèn huỳnh quang này phải có ba lát, chúng tôi đã sản xuất ra những ba lát tổn hao thấp, chỉ tốn  6W so với những balát hiện nay trên thị trường là 12W, thậm chí ba lát điện tử của chúng tôi chỉ tổn hao 3,5W.

Ngoài ra, công ty còn phát triển sản phẩm đèn huỳnh quang compact hiệu quả chiếu sáng cao gấp 5 lần đèn dây tóc. Trên cả nước hiện còn khoảng 60 triệu đèn dây tóc, việc thay thế chúng sang đèn compact tiết kiệm điện, chất lượng chiếu sáng, chất lượng ánh sáng lại tốt hơn.

Hiện nay, công ty có 6.000 cửa hàng phân phối đèn compact trên 64 tỉnh, thành phố. Công ty đã hợp tác với EVN phân phối sản phẩm đèn compact trên 1.000 điểm bán hàng. Để tạo điều kiện khuyến khích người tiêu dùng sử dụng đèn compact theo chương trình bán 5 triệu đèn copact trong 3 năm, chúng tôi có giá đặc biệt giao cho EVN để EVN có thể bán cho người tiêu dùng với giá thấp hơn giá thị trường 10%.

* Ông Trần Trọng Huệ, Giám đốc Công ty chiếu sáng công cộng TP. Hồ Chí Minh: TP.HCM có 3 giải pháp

TP. Hồ Chí Minh thực hiện các biện pháp sau để tiết kiệm điện. Thứ nhất, cắt giảm 50% công suất đèn chiếu sáng ở những đoạn đường thẳng, những giao lộ. Biện pháp này chỉ giải quyết tình trạng thiếu điện và mặt tình thế. Thứ hai, TP. Hồ Chí Minh đã bắt đầu tiếp cận các thiết bị tiên tiến, đó là loại bóng đèn 2 cấp công suất, thiết bị này vào thời điểm phương tiện giao thông thấp sẽ được điều chỉnh để tiết giảm độ sáng còn khoảng 60-70% công suất lắp đặt. Thứ ba là ứng dụng các thiết bị tiên tiến trong công tác điều khiển. TP. Hồ Chí Minh đã phê duyệt xây dựng trung tâm điều khiển chiếu sáng công cộng, có 3 chức năng chính, điều khiển, kiểm soát và quản lý. Trung tâm này giúp chúng tôi tiết kiệm trong đầu tư, trong tiêu thụ điện năng, tiết kiệm trong duy tu bảo dưỡng. Ngoài ra thành phố đang nghiên cứu áp dụng công nghệ hệ thống định vị toàn cầu và hệ thống thông tin địa lý vào chiếu sáng công cộng.

Hàng năm, nguồn điện phục vụ cho chiếu sáng công cộng lên tới 291.000 kWh; mỗi năm tăng bình quân 20% ở các khu đô thị và 10% ở các vùng nông thôn. Điện chiếu sáng công cộng ở nước ta vào năm 2013 dự kiến sẽ tăng hơn 5 lần, lên tới 1.624.000kWh./.

Báo Tiếng nói Việt Nam