Nâng cao kỹ năng quyết định và giám sát thực hiện pháp luật về đầu tư công

Thông qua 18 nghị quyết quan trọng

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành và Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nghiêm Xuân Hưởng chủ trì hội nghị.

Chủ tọa điều hành hội nghị

Phát biểu chào mừng hội nghị, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Bắc Giang Vũ Trí Hải đã giới thiệu những nét khái quát về điều kiện tự nhiên và những thành tựu kinh tế - xã hội của thành phố thời gian qua. Theo đó, thành phố Bắc Giang là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của tỉnh Bắc Giang; có diện tích tự nhiên 66,55 km2, gồm 16 đơn vị hành chính (10 phường, 6 xã), với 194.171 nhân khẩu. Sau điều chỉnh, sắp xếp đơn vị hành chính, Thành phố Bắc Giang mở rộng có diện tích 285,29 km2, dân số 371.151 người, có 31 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 21 phường, 10 xã.

Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Bắc Giang Vũ Trí Hải phát biểu chào mừng hội nghị. Ảnh: Bách Hợp

Chia sẻ về kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội đảng bộ thành phố Bắc Giang lần thứ XXII, sau hơn 4 năm triển khai, đến nay 17/18 chỉ tiêu hoàn thành và hoàn thành vượt phân kỳ đề ra; các chỉ tiêu nhiệm vụ theo Nghị quyết số 156-NQ/TU ngày 10.8.2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về xây dựng và phát triển thành phố Bắc Giang giai đoạn 2021-2030 đều được cụ thể, tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, khẩn trương.

Một trong những chỉ tiêu nhiệm vụ khó như: chỉ tiêu về thực hiện sáp nhập địa giới hành chính, đến nay nhiệm vụ quan trọng này đã hoàn thành bảo đảm đúng tiến độ, yêu cầu chỉ đạo của Tỉnh uỷ, Ngày 28.9 vừa qua Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 1191 về nhập địa giới hành chính huyện Yên Dũng với thành phố Bắc Giang và sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, thành lập các phường thuộc thành phố Bắc Giang, Nghị quyết có hiệu lực kể từ ngày 1.1.2025.

Đánh giá cao chủ đề hội nghị “Kinh nghiệm trong quyết định và giám sát việc thực hiện pháp luật về đầu tư công”, Bí thư Thành ủy thành phố Bắc Giang Vũ Trí Hải cho rằng đây là nội dung rất "đúng - trúng". Bởi đây cũng là thời điểm các địa phương chuẩn bị hoàn thành kế hoạch đầu tư công trung hạn của giai đoạn 2021-2025; đang bắt tay xây dựng dự thảo kế hoạch đầu tư công trung hạn của giai đoạn 2026-2030.

Đồng thời, sẽ giúp các đại biểu có cơ hội trao đổi, trau dồi thêm kiến thức, kỹ năng, thông tin để thực hiện tốt hơn trách nhiệm của người đại biểu dân cử cũng như chức trách nhiệm vụ được giao.

Quang cảnh hội nghị

Phát biểu đề dẫn hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành cho biết, Thường trực HĐND tỉnh lựa chọn nội dung này làm chủ đề cho hội nghị trao đổi kinh nghiệm lần này xuất phát từ những cơ sở lý luận và thực tiễn.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh khẳng định: Đầu tư công có vai trò quan trọng, chủ đạo trong phát triển kinh tế- xã hội của địa phương; đầu tư công tập trung chủ yếu vào việc xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, do đó có tác động nhanh và trực tiếp làm thay đổi diện mạo của địa phương...

Bên cạnh thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, đầu tư công còn là công cụ của Nhà nước thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các vùng chậm phát triển, vùng khó khăn, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền. Đầu tư công còn có vai trò là “vốn mồi”, dẫn dắt đầu tư tư, góp phần khơi dậy tiềm năng to lớn trong nhân dân cho phát triển kinh tế - xã hội.

Các đại biểu dự hội nghị

Đầu tư công là một trong những nhiệm vụ chi chiếm tỷ trọng cao của ngân sách nhà nước (NSNN). Với Bắc Giang, từ năm 2021 đến hết năm 2023, tỉnh đã huy động hơn 25,9 nghìn tỷ đồng nguồn vốn đầu tư công để đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thiết yếu, đặc biệt là hạ tầng giao thông nội tỉnh, liên tỉnh, tạo sự kết nối thông thoáng với các địa phương, các vùng kinh tế trọng điểm khu vực cũng như cả nước, tạo động lực thúc đẩy phát triển toàn diện các lĩnh vực.Trong bối cảnh, khi nguồn lực đầu tư có hạn thì việc nâng cao hiệu quả đầu tư công từ vốn NSNN càng trở nên quan trọng và cấp bách.

Tuy nhiên, thời gian qua việc quản lý, sử dụng và giải ngân vốn đầu tư công đang còn nhiều hạn chế: Tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công còn diễn ra phổ biến, việc quản lý, sử dụng nguồn vốn đầu tư công còn nhiều bất cập thậm chí còn có sai phạm... Thực tế, quá trình thực hiện nhiệm vụ của HĐND từ tỉnh đến các huyện, thị, thành phố còn có những nội dung, khâu, công đoạn thực hiện chưa chuẩn, chưa hết, thậm chí chưa đúng quy định (còn sai sót). Ngoài ra, qua theo dõi thực tế việc thực hiện hoạt động quyết định và giám sát đầu tư công của cấp huyện có nhiều nội dung chưa thực sự chuẩn theo quy định về chức năng, nhiệm vụ của cơ quan dân cử...

Tại hội nghị, thông qua các tham luận, các đại biểu đã tập trung làm rõ nội dung về Quyết định chủ trương, quyết định kế hoạch và giám sát đầu tư công. Trong đó, làm rõ những vấn đề (còn sai sót) hay gặp khi quyết định chủ trương đầu tư, kế hoạch đầu tư và giám sát việc thực hiện pháp luật về đầu tư công; những khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện thẩm tra, giám sát về đầu tư công.

Đại biểu phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Bách Hợp
 

Theo các đại biểu, một trong những khó khăn hiện nay là, kế hoạch đầu tư công trung hạn, hàng năm thường xuyên phải thay đổi, điều chỉnh bổ sung, tăng, giảm để đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; việc phân bổ mức bố trí vốn cho từng dự án ngay từ cuối năm trước thường không sát với khả năng thực hiện nên trong năm cần điều chỉnh, do đó việc quy định chỉ HĐND mới là cấp có thẩm quyền “cho ý kiến” với dự kiến kế hoạch đầu tư công và “thông qua” hoặc “quyết định kế hoạch đầu tư công” theo Luật Đầu tư công mà không giao cho Thường trực HĐND tỉnh sẽ khó khăn trong thực hiện.

Đại biểu phát biểu ý kiến tại hội nghị
 

Trong giám sát thực hiện đầu tư công, khó khăn lớn nhất là thiếu người có chuyên môn và am hiểu sâu về xây dựng cơ bản, về đầu tư công để thực hiện giám sát.

Từ thực tiễn hoạt động của địa phương mình, các đại biểu đã chia sẻ những kinh nghiệm khắc phục khó khăn, vướng mắc, những nội dung chưa đúng quy định đã gặp trong quyết định và giám sát đầu tư công và những vấn đề, nội dung cần đề nghị giải đáp để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc…

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành đề nghị đại biểu tiếp tục nghiên cứu, bám sát các quy định của Luật Đầu tư công, các luật có liên quan để thực hiện cho đúng thẩm quyền, đúng thời gian, bảo đảm trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành phát biểu kết luận hội nghị

Thông qua hội nghị, cần thống nhất với các địa phương để thực hiện cho đúng chức năng, nhiệm vụ của HĐND là quyết định và giám sát. Trong đó, để bảo đảm thực hiện đúng quy định, hồ sơ trình cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư phải đầy đủ theo quy định tại Điều 10 Nghị định số 40/2020/NĐ-CP ngày 6/4/2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đầu tư công. Trình tự, thủ tục quyết định chủ trương đầu tư chương trình, dự án nhóm B, nhóm C sử dụng vốn đầu tư công do địa phương quản lý tuân thủ theo quy định tại Điều 27 của Luật Đầu tư công. Cùng với đó, cần xem xét cụ thể các điều kiện quyết định chủ trương đầu tư chương trình, dự án được quy định tại Điều 18 Luật Đầu tư công, như sự phù hợp với kế hoạch, quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật về quy hoạch; nguồn vốn, khả năng cân đối vốn của dự án; kế hoạch đầu tư công cần phân bổ chi tiết cho từng dự án theo quy định tại khoản 2, điều 63 Luật Đầu tư công.

Cơ quan ra nghị quyết (quyết định) bảo đảm các nội dung theo mẫu tại Nghị định số 40/2020/NĐ-CP ngày 6.4.2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đầu tư công.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại hội nghị. Ảnh: Bách Hợp

Về cơ quan lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư: Chủ tịch UBND cấp huyện giao cơ quan chuyên môn hoặc UBND cấp dưới trực tiếp lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án; nên thành lập Hội đồng thẩm định để thẩm định báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, nguồn vốn và khả năng cân đối vốn dự án.

Ngoài các giải pháp nêu trên, Phó chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh đề nghị các đại biểu nghiên cứu kỹ các báo cáo tham luận trong tập tài liệu hội nghị và báo cáo chuyên đề do Tiến sĩ Vũ Văn Họa, Nguyên Phó Tổng Kiểm toán nhà nước đã được gửi trước khi tổ chức Hội nghị để nắm chắc những quy định, quy trình quyết định chủ trương, quyết định kế hoạch đầu tư công và những sai sót thường gặp trong hoạt động giám sát đầu tư công. Vận dụng sáng tạo bài học kinh nghiệm, giải pháp đã trao đổi tại hội nghị này vào hoạt động thực tiễn ở địa phương...

Các đại biểu tham quan Trung tâm Điều hành đô thị thông minh thành phố Bắc Giang

+Trong khuôn khổ hội nghị, các đại biểu cũng đã tham quan Trung tâm Điều hành đô thị thông minh thành phố Bắc Giang.