Kịp thời bổ sung các chính sách mới, đặc thù để xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo

09/11/2024 12:25

Sáng 9/11, tiếp tục Kỳ họp thứ 8, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Nhà giáo và dự án Luật Việc làm (sửa đổi). Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự phiên thảo luận tại Tổ 13 (gồm Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh: Hậu Giang, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Đắk Lắk).

Hoàn thiện hệ thống pháp luật để xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo

Các đại biểu thảo luận tại Tổ 13.

Cần quy định rõ các chính sách thu hút nhà giáo

Cho ý kiến về dự án Luật Nhà giáo, các đại biểu tán thành việc ban hành Luật Nhà giáo nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng về nhà giáo; góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật, kịp thời bổ sung các chính sách mới, đặc thù để xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo.

Dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp này đã bám sát 5 chính sách được thông qua khi lập đề nghị xây dựng Luật, gồm: định danh nhà giáo; tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo; tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo; đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo; quản lý nhà nước về nhà giáo. Tuy nhiên, các đại biểu cũng cho rằng các quy định tại dự thảo Luật còn chung chung, chưa có đột phá, chưa đủ hấp dẫn, thuyết phục và thu hút được người có trình độ cao, người có tài và người về công tác tại những vùng đặc biệt khó khăn.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự phiên thảo luận tại Tổ 13. Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hậu Giang Lê Thị Thanh Lam điều hành nội dung phiên thảo luận.

Theo đại biểu Phạm Trọng Nghĩa, Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn, đây là dự án Luật khó, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật rất rộng, bao gồm cả nhà giáo trong khu vực công và khu vực tư, với nhiều nhóm đối tượng khác nhau như: nhà giáo của tất cả các cấp học, bậc học và lĩnh vực giáo dục khác nhau; nhà giáo trong các trường dạy nghề; nhà giáo trong các trường của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội; nhà giáo trong các trường của lực lượng vũ trang nhân dân; người nước ngoài tham gia giảng dạy tại Việt Nam…

Trong đó, khu vực công lập thực hiện cơ chế theo Luật Viên chức và luôn có quan hệ liên thông với Luật Cán bộ, công chức, với các cơ quan của Đảng và Nhà nước, với người sử dụng là các cơ quan, tổ chức Nhà nước; trong khu vực ngoài công lập thực hiện cơ chế theo Bộ luật Lao động và chịu sự tác động, ảnh hưởng của các quy luật của cơ chế thị trường như cung cầu, giá cả, thuê mướn…, với người sử dụng là các nhà đầu tư vốn, tổ chức thành lập và nhà quản lý, điều hành các cơ sở giáo dục, đào tạo này.

Hiện nay đang có 6 luật trực tiếp quy định các chế tài quản lý nhà giáo, gồm Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, Bộ luật Lao động, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Giáo dục đại học. Do đó, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa đề nghị rà soát để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn.

Về chính sách thu hút nhà giáo (Điều 29) dự thảo Luật quy định đối tượng hưởng chính sách thu hút như sau: “a) Người có trình độ cao, người có tài năng, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ, người có năng khiếu đặc biệt tham gia tuyển dụng làm nhà giáo; b) Nhà giáo công tác ở nơi đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo”. Khoản 2, khoản 3 Điều 29 cũng nêu các chính sách các đối tượng trên được hưởng.

Nhấn mạnh các chính sách thu hút nhà giáo là cần thiết, tuy nhiên, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa chỉ rõ, nội dung tại Điều 29 còn chung chung, chưa có đột phá để tạo sức hấp dẫn, chưa đủ sức thuyết phục để thu hút người có trình độ cao, người có tài và người về công tác tại những vùng đặc biệt khó khăn khi chỉ được hưởng ưu tiên về tuyển dụng và chế độ phụ cấp, trợ cấp thu hút mà chưa rõ phụ cấp, trợ cấp thu hút ở mức độ nào hay chế độ lương, đãi ngộ được hưởng như thế nào?

"Nếu không có chính sách cụ thể, rõ ràng thì việc thu hút nhà giáo như mục tiêu, mong muốn của dự thảo Luật khi đề ra quy định này sẽ rất khó thực hiện", đại biểu Phạm Trọng Nghĩa nêu rõ.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng chưa làm rõ như thế nào gọi là người có trình độ cao, người có tài năng, người có năng khiếu đặc biệt. Do đó, đại biểu đề nghị quy định rõ về các đối tượng này để tạo thuận lợi cho việc áp dụng trên thực tế.

Đại biểu Chu Thị Hồng Thái, Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn.

Theo đại biểu Chu Thị Hồng Thái, Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn, vùng biên giới có vai trò rất quan trọng, cũng là nơi có điều kiện kinh tế -xã hội còn nhiều khó khăn, cùng với chính sách di dân ra khu vực biên giới cần có cơ sở hạ tầng cùng với các tiện ích xã hội về y tế, giáo dục ổn định, do vậy cần có chính sách thu hút giáo viên đến công tác, giảng dạy ở khu vực này, điều này cũng phù hợp với khoản 3, điều 6 về chính sách của Nhà nước về xây dựng và phát triển đội ngũ nhà giáo là “Thu hút nhà giáo tham gia giảng dạy, giáo dục ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn”.

Do đó, để đảm bảo chế độ chính sách được công bằng đối với nhà giáo ở vùng khó khăn, đại biểu Chu Thị Hồng Thái đề nghị bổ sung từ “biên giới” vào điểm b khoản 1 Điều 29 và viết lại như sau: “Nhà giáo công tác ở nơi đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo”.

Tương tự tại điểm c khoản 1 Điều 27 đề nghị bổ sung từ “biên giới” và viết lại như sau: “Nhà giáo cấp học mầm non; nhà giáo công tác ở nơi đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo.

Đồng thời đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu tích hợp các nội dung như chế độ làm việc của giáo viên, giảng viên, quy định chuẩn nghề nghiệp để khi triển khai trên thực tế được nhanh chóng, thuận lợi trong tra cứu.

Đại biểu Trần Thị Vân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh.

Bổ sung đối tượng là nữ giáo viên Tiểu học được nghỉ hưu sớm

Góp ý cụ thể một số nội dung của dự thảo Luật, đại biểu Trần Thị Vân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh lưu ý, tại Khoản 2, Điều 27 về tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo quy định: "Tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập bảo đảm không ít hơn tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập có cùng trình độ đào tạo, cùng chức danh trừ khi có thỏa thuận khác."

Quy định "trừ khi có thỏa thuận khác" được hiểu rằng có thể bằng, cao hơn hoặc thấp hơn tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập. "Như vậy, việc đảm bảo công bằng giữa giữa nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập và nhà giáo ở cơ sở giáo dục ngoài công lập khó thực hiện được". Do đó, đại biểu đề nghị ban soạn thảo cân nhắc xem xét quy định này.

Liên quan đến quy định về thuyên chuyển nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập, dự thảo Luật quy định các trường hợp không được thuyên chuyển gồm: công tác chưa đủ 3 năm tính từ thời điểm được tuyển dụng và bổ nhiệm chức danh nhà giáo trừ trường hợp tự nguyện, tình nguyện thuyên chuyển công tác về cơ sở giáo dục ở nơi đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo.

Các đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk dự phiên thảo luận Tổ 13.

Về chế độ nghỉ hưu đối với nhà giáo, khoản 2 Điều 30 dự thảo Luật quy định: "2. Nhà giáo trong các cơ sở giáo dục mầm non nếu có nguyện vọng thì có thế nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với quy định và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi." Đại biểu Trần Thị Vân đề nghị bổ sung đối tượng giáo viên Tiểu học là nữ được hưởng chế độ nghỉ hưu như giáo viên mầm non quy định tại dự thảo Luật. "Đây cũng là mong mỏi của rất nhiều cử tri khi tôi và các ĐBQH trong Đoàn đi tiếp xúc cử tri các địa phương trong tỉnh", đại biểu Trần Thị Vân nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị, dự thảo Luật bổ sung một Chương riêng quy định về chế độ làm việc, quyền lợi, trách nhiệm của nhân viên trường học bởi đây là cá nhân có liên quan đến hoạt động của nhà giáo, thuộc đối tượng áp dụng quy định tại khoản 3 Điều 2 dự thảo Luật. Và trên thực tế, họ cũng là những người thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn và các công việc liên quan giáo dục, hỗ trợ giảng dạy như: hành chính, thư viện, y tế...

Một số hình ảnh tại phiên thảo luận Tổ 13: