Yêu cầu đặt ra từ hoạt động giám sát của HĐND Hưng Yên

Hưng Yên là một tỉnh mới được tái lập nhưng đã có sự thay đổi lớn trong phát triển kinh tế. Các dự án xây dựng nhà máy, khu đô thị đã làm thay đổi diện mạo của tỉnh. Tuy nhiên, sau con số đẹp về phát triển là sự mai một về vốn văn hóa cổ và nông dân mất dần đất canh tác. Phó chủ tịch HĐND Hưng Yên Trần Văn Quýnh không khỏi lo ngại khi đánh giá những con số về sự phát triển kinh tế của tỉnh. Vì vậy mục tiêu giám sát của HĐND tỉnh đặt ra là không chỉ dừng ở việc giải đáp các bức xúc, nguyện vọng của riêng từng đối tượng cử tri mà cần hướng tới sự phát triển bền vững cho địa phương. Năm 2006, HĐND các cấp tại Hưng Yên đã tiến hành 1789 cuộc giám sát. Con số này rất khác so với 3 năm trước khi hoạt động giám sát chủ yếu do Thường trực HĐND tiến hành, các ban chỉ tiến hành một lần trong năm. Nhưng gần đây số lượng các cuộc giám sát tăng nhanh, nội dung giám sát đã gần hơn với bức xúc, nguyện vọng của cử tri, nhân dân trong tỉnh.

Thường trực HĐND Hưng Yên ý thức rất rõ giám sát không phải chỉ nhìn thấy cái sai mà tiến hành giám sát với tinh thần xây dựng. Tuy nhiên điều này rất khó bởi các đại biểu phần lớn hoạt động kiêm nhiệm và có tới 12 đại biểu là người có chức danh trong các sở, ban, ngành. Vì vậy ngoài việc tham dự họp đầy đủ 2 kỳ họp thường kỳ thì nhiều đại biểu hầu như không thực hiện đầy đủ hoạt động giám sát. Nhiều đại biểu hầu như không đưa ra một chất vấn nào tại kỳ họp bởi tâm lý “tốt khoe xấu che” đối với ngành mình, sự né tránh, nể nang đối với các sở ngành khác. Vì vậy mới có cảnh đại biểu cả một nhiệm kỳ chỉ biết nghe mà không đưa được một ý kiến, câu hỏi chất vấn nào.

Hậu giám sát cũng là một vấn đề đang đặt nhiều thách thức đối với hoạt động giám sát của HĐND các cấp. Giám sát bằng nhiều hình thức, tốn thời gian, công sức và kết quả là một văn bản đóng dấu đỏ kính chuyển đến đơn vị chịu trách nhiệm giải quyết. Và việc giải quyết thuộc về cơ quan chịu sự giám sát. Tuy nhiên, không ít các kiến nghị sau giám sát của Thường trực HĐND Hưng Yên chưa được thực hiện trọn vẹn, nhiều kiến nghị bị “treo”. Điều này có thể thấy rõ trong giám sát chuyên đề quản lý và sử dụng đất đai của Thường trực HĐND Hưng Yên năm 2006. Kết luận sai phạm, những điều cần thực hiện của UBND thị xã, ban giải phóng mặt bằng được chỉ rõ. Tuy nhiên các hành động khắc phục tiến hành chậm, gian lận trong công tác đền bù được tiếp tục bắc cầu qua các khâu khiến cử tri, nhân dân bức xúc. Từ thực tế đó có người sẽ băn khoăn phải chăng do HĐND sau giám sát không theo đến cùng vấn đề? Trả lời câu hỏi này Phó chủ tịch HĐND Hưng Yên Trần Văn Quýnh khẳng định Thường trực đã tiếp tục đưa kiến nghị, giám sát chặt chẽ việc trả lời các đơn khiếu kiện gửi qua HĐND. Tuy nhiên phải đợi đến khi cơ quan trung ương vào cuộc, những sai phạm mới được xử lý đúng như nó cần phải làm từ cách đây 2 năm. Đây cũng là trăn trở của HĐND các huyện Văn Giang, Yên Lữ, Kim Động, Mỹ Hào. HĐND các cấp đã nỗ lực để tăng số lượng các cuộc giám sát, theo dõi sát sao việc thực hiện kết luận giám sát nhưng câu trả lời cho cử tri lại không nằm trong tầm tay của HĐND. Luật đã quy định các chủ thể tiến hành giám sát vậy tại sao không đưa một chế tài hậu giám sát để đại biểu, HĐND các cấp có thể tác động đến cơ quan hành pháp phải thực hiện.

Chế tài cho hậu giám sát là bài toán đang đặt ra trong việc giảm tính hình thức trong hoạt động của HĐND Hưng Yên. Tuy nhiên câu trả lời dường như vẫn nằm ngoài tầm tay của HĐND tỉnh.