KỊP THỜI KHẮC PHỤC NHỮNG HẠN CHẾ, BẤT CẬP TRONG THỰC TIỄN THI HÀNH CÁC LUẬT VỀ XUẤT NHẬP CẢNH
Đại biểu Quốc hội Hà Phước Thắng – Đoàn ĐBQH thành phố Hồ Chí Minh
Theo Tờ trình của Chính phủ, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam có bố cục gồm 03 điều. Theo đó, Điều 1 sửa đổi 13 điều, khoản của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019; tập trung vào 02 nhóm nội dung: Nhóm nội dung để cải cách thủ tục hành chính, hoàn thiện quy định về việc thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý xuất nhập cảnh trên môi trường điện tử; và Nhóm nội dung sửa đổi để tạo điều kiện thuận lợi cho công dân trong việc xin thị thực nhập cảnh nước ngoài, cấp hộ chiếu phổ thông theo thủ tục rút gọn; nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật. Điều 2 sửa đổi 07 điều, khoản của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam năm 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2019), tập trung vào 02 nhóm nội dung: Nhóm nội dung sửa đổi các quy định của Luật để tiếp tục tạo điều kiện hơn nữa cho người nước ngoài nhập xuất cảnh Việt Nam; và Nhóm nội dung sửa đổi để quản lý cư trú người nước ngoài tại Việt Nam, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự an toàn xã hội. Điều 3 quy định về hiệu lực thi hành.
Trong quá trình xây dựng dự án Luật, Bộ Công an đã gửi xin ý kiến các bộ, cơ quan ngang bộ và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; đăng tải dự thảo hồ sơ trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ và Cổng thông tin điện tử của Bộ Công an để lấy ý kiến của quần chúng nhân dân. Trên cơ sở các ý kiến tham gia, Bộ Công an đã tổng hợp ý kiến góp ý, tiếp thu chỉnh lý dự thảo hồ sơ dự án Luật.
Nhiều ý kiến cho rằng, việc ban hành dự thảo Luật này nhằm góp phần đơn giản hóa thủ tục, đẩy mạnh thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Việt Nam trong việc cấp giấy tờ xuất nhập cảnh và người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú tại Việt Nam; góp phần phát triển kinh tế - xã hội; vừa bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội. Hoàn thiện cơ sở pháp lý, bảo đảm đồng bộ, thống nhất và nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, góp phần đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư vào tìm hiểu thị trường, đầu tư.
Bày tỏ quan điểm về dự thảo Luật này, ĐBQH Hà Phước Thắng– Đoàn ĐBQH thành phố Hồ Chí Minh cho biết, việc sửa đổi ở khoản 3, Điều 7 về nâng thời hạn thị thực điện tử từ không quá 30 ngày lên không quá 3 tháng, đề nghị, nên quy định thời hạn mới là không quá 90 ngày sẽ hợp lý hơn. Bởi làm thị thực vào ngày 31/1 thì nếu quy định thời hạn thị thực không quá 3 tháng sẽ thấy ngay bất cập, vì nếu theo quy định sẽ hết vào ngày 31/4, nhưng tháng 4 hàng năm không có ngày 31, gây lúng túng trong quá trình triển khai thực hiện. Tương tự, nếu cá nhân làm thị thực vào ngày 30/11 thì theo quy định này thời hạn hết hiệu lực sẽ là ngày 30/2 của năm sau, nhưng tháng 2 chỉ có 29 ngày. “Quy định không quá 90 ngày sẽ chính xác hơn và khi làm thị thực cho người nước ngoài tại các cửa khẩu biên giới sẽ thuận lợi hơn”, ĐBQH Hà Phước Thắng nhấn mạnh.
Liên quan đến sửa đổi điểm b, khoản 2, Điều 15 có nêu một số trường hợp ở Điều 22, 23 của Bộ luật Dân sự năm 2015 về một số trường hợp được ưu tiên mất năng lực hành vi dân sự, khó khăn nhận thức và làm chủ hành vi khi đăng ký các thủ tục này, ĐBQH Hà Phước Thắng cho biết, cử tri góp ý, trong thực tế có trường hợp khuyết tật vận động, nghe nói, nhìn, thần kinh, trí tuệ… ở mức độ nặng và rất nặng. Những trường hợp này đã được quy định tại điểm a,b, khoản 2, điều 3 của Luật Người khuyết tật, cần được áp dụng tương tự như trường hợp được quy định tại các Điều 22, 23 của Bộ luật Dân sự, để từ đó có người đại diện làm thủ tục cho những người khuyết tật này. Quy định như vậy sẽ phù hợp hơn, giúp giải quyết cho công dân khi thực hiện xuất nhập cảnh có khó khăn trong thực hiện xuất nhập cảnh, cần có người đại diện.
Liên quan đến sửa đổi điểm c, khoản 1, điều 31 nâng thời gian chứng nhận tạm trú với công dân Việt Nam đơn phương chấm dứt thị thực khi thì được nâng lên 45 ngày. Báo cáo thẩm tra nhận định, so với các nước trong khu vực mức ở 45 ngày là mức trung bình, để tạo điều kiện cho ng nước ngoài đến công tác, du lịch, đầu tư. Cử tri đề nghị, cần đánh giá lại, tại sao chúng ta đang tạo điều kiện thu hút đầu tư nước ngoài, du lịch, chuyển giao công nghệ thì sao không lấy mức cao nhất trong khu vực, 60 ngày, 90 ngày, mà chỉ lấy mức trung bình của khu vực? Cử tri đề nghị ban soạn thảo đánh giá lại, nếu chúng ta thực sự mở cửa, đã bảo đảm được an ninh thì cần lấy mức thuận lợi nhất cho Việt Nam trên cơ sở cân đối thời gian cấp chứng nhận tạm trú ở khu vực, qua đó tạo thuận lợi nhất cho hợp tác, thu hút đầu tư, công nghệ, khách du lịch vào nước ta.
Đối với sửa đổi, bổ sung Điều 33 về đăng ký tạm trú của người nước ngoài qua cửa khẩu biên giới, đại biểu Thắng cho biết, cử tri kiến nghị, trường hợp người nước ngoài vào khu vực biên giới, cửa khẩu nếu ở qua đêm đăng ký tạm trú cần phát huy thêm lực lượng biên phòng ở khu vực này. Bởi, theo các các hiệp ước quốc tế nước ta đã ký kết, lực lượng biên phòng có vai trò hết sức quan trọng để bảo đảm an ninh trật tự, ở khu vực biên giới có người nước ngoài đi vào rất cần phát huy thêm lực lượng này. Lực lượng biên phòng cần làm nhiệm vụ như lực lượng công an để giải quyết nhanh chóng cho việc đăng ký tạm trú qua đêm ở khu vực biên giới, cửa khẩu giáp với nước bạn./.
