Đại biểu Đỗ Thị Lan – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh phát biểu tại Kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Đỗ Thị Lan nêu rõ, trước nhiều khó khăn, thách thức, Chính phủ đã chủ động nắm bắt tình hình, chỉ đạo, điều hành sâu sát, quyết liệt, đạt kết quả trên các lĩnh vực, nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội đạt và vượt kế hoạch. Đầu tư một số dự án quốc gia và đầu tư hạ tầng của nhiều địa phương bằng cả hình thức đầu tư công và đầu tư công tư, đã xây dựng hệ thống hạ tầng từng bước đồng bộ, hiện đại hơn, tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.
Đại biểu Đỗ Thị Lan nhận định, nhiệm kỳ này việc xây dựng Chính phủ điện tử được đẩy mạnh, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành và thực hiện dịch vụ công từ Trung ương đến cơ sở. Công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đã cơ bản ngăn chặn, kiểm soát dịch bệnh, bảo vệ tính mạng, sức khỏe của nhân dân và phát triển kinh tế. Công tác hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật được Chính phủ quyết tâm thực hiện, tháo gỡ nhiều vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, kịp thời điều chỉnh những vấn đề mới, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế. Đây là một trong những kết quả nổi bật của Chính phủ trong 5 năm qua, đồng thời cũng là kết quả của Quốc hội trong công tác lập pháp.
Đại biểu Đỗ Thị Lan đánh giá, Chính phủ đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức Hội nghị toàn quốc về hoàn thiện thể chế. Chỉ đạo rà soát văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, xây dựng trên 80 dự án luật trình Quốc hội ban hành, 72 dự án luật được thông qua, qua đó đã sửa đổi nhiều quy định chồng chéo, mâu thuẫn, có vướng mắc không còn phù hợp với thực tiễn. Nhiều luật thực hiện tính khả thi cao, mang lại hiệu quả ngay trong thực tiễn, như Luật Quản lý ngoại thương, góp phần khơi thông xuất khẩu, tăng xuất siêu và 5 năm liền xuất siêu. Năm 2020 xuất siêu đạt cao nhất từ trước tới nay. Luật Đầu tư công nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công. Năm 2020 đạt kỷ lục, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 97,46%. Đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia quy định không uống rượu, bia khi tham gia giao thông được người dân đồng tình chấp hành, các cơ quan chức năng vào cuộc, góp phần quan trọng giúp tai nạn giao thông giảm sâu cả 3 tiêu chí.
Riêng lĩnh vực kinh tế đã hoàn thiện cơ bản cơ chế, chính sách trong hệ thống đầu tư kinh doanh, xây dựng, ngoại thương, xuất nhập khẩu, tài chính, thuế và quản lý nhà nước về kinh tế. Đã cụ thể hóa nhiều chủ trương của Đảng trong quá trình soạn thảo luật, như: cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, phân cấp, phân quyền cho địa phương cấp dưới, tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh thể hiện trong nhiều luật đã được Quốc hội thông qua. Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết phê chuẩn nhiều Hiệp định thương mại, Công ước, điều ước quan trọng, phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo điều kiện tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư của Việt Nam vào Liên minh Châu Âu. Xây dựng đề án, đề xuất Quốc hội có nghị quyết, cơ chế, chính sách phát triển kinh tế một số thành phố lớn, Nghị quyết phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, từ thực tiễn cuộc sống còn một số bất cập, Chính phủ đã xác định 15 nhiệm vụ cần tập trung trong năm 2021 và thời gian tới. Đại biểu Đỗ Thị Lan cơ bản thống nhất và đề xuất một số vấn đề cụ thể sau:
Thứ nhất, về công tác hoàn thiện thể chế. Thực tế, thời gian qua có luật ban hành nhưng tính khả thi chưa cao, do có quy định vướng mắc sau khi luật có hiệu lực, vì không đảm bảo các điều kiện thực hiện hoặc còn có điểm không còn phù hợp với thực tiễn. Điều này có nguyên nhân, do chưa đánh giá đủ tác động của chính sách về kinh tế - xã hội, bao gồm cả điều kiện, nguồn lực thực hiện; thời gian gấp nên việc lấy ý kiến thẩm định dự án chưa kỹ lưỡng. Đại biểu Đỗ Thị Lan đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng chủ trì soạn thảo, thực hiện nghiêm các quy định của Luật Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo chất lượng, tiến độ của các dự án trước khi trình Quốc hội. Đề nghị Chính phủ sớm xây dựng và trình Quốc hội dự án Luật Đất đai, Luật Biển Việt Nam (sửa đổi); tháo gỡ vướng mắc, bất cập trong quản lý nhà nước về đất công. Đồng thời, có cơ chế chính sách, giải pháp phù hợp để giảm thiểu đơn, thư khiếu nại, tố cáo về đền bù, giải phóng mặt bằng khi thu hồi đất; sớm hoàn thành các văn bản chi tiết thực hiện luật và pháp lệnh đã được Quốc hội ban hành.
Về lĩnh vực an sinh xã hội, đại biểu Đỗ Thị Lan đề nghị Chính phủ đánh giá kết quả thực hiện cơ chế chính sách về tính giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh và cơ chế dịch vụ bệnh viện công, cơ chế tự chủ bệnh viện công nhằm quy định phù hợp với thực tiễn. Đồng thời, sớm trình Quốc hội sửa đổi Luật Khám bệnh, chữa bệnh, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế.
Thứ hai, hiện nay ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu là vấn đề nóng. Ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt, chất thải nguy hại từ các nhà máy, cơ sở sản xuất, chế biến chưa được xử lý triệt để. Việc thu gom, xử lý nước thải tập trung trong các khu công nghiệp đô thị, tỷ lệ đạt thấp, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường từ rác thải chưa có các biện pháp hữu hiệu. Thiên tai, biến đổi khí hậu gây hậu quả nghiêm trọng ở một số tỉnh. Đại biểu Đỗ Thị Lan đề nghị Chính phủ có giải pháp đồng bộ để khắc phục ô nhiễm môi trường, phòng chống thiên tai, biến đổi khí hậu nhằm giảm thiểu thiệt hại tài sản, tính mạng của nhân dân và phát triển kinh tế bền vững.
Thứ ba, trong kết quả thực hiện chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội 5 năm có chỉ tiêu thuộc lĩnh vực lao động chưa đạt kế hoạch về tỷ lệ lao động qua đào tạo đến cuối nhiệm kỳ, trong đó có việc bằng cấp, chứng chỉ. Thực tế việc dự báo cung cầu thị trường lao động, xây dựng dữ liệu quốc gia về thị trường lao động kết nối sử dụng gắn với hoạt động giáo dục, dạy nghề và giới thiệu việc làm đã được quan tâm hơn, nhưng vẫn còn bất cập. Đại biểu Đỗ Thị Lan đề nghị Chính phủ chỉ đạo sớm triển khai đồng bộ các chính sách phát triển giáo dục nghề nghiệp theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp. Sớm ban hành Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030, thực hiện các giải pháp hoàn thiện phát triển thị trường lao động đồng bộ, tăng cường kết nối cung cầu lao động và đào tạo dạy nghề đáp ứng với yêu cầu phát triển.
Thứ tư, cử tri Quảng Ninh đã kiến nghị với Chính phủ, bộ, ngành liên quan nhiều lần đề nghị quan tâm giải quyết những bất cập trong phát triển kinh tế cửa khẩu nói chung và cửa khẩu Móng Cái, Quảng Ninh nói riêng. Cụ thể là đề nghị Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ những vướng mắc về chính sách biên mậu, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, cư dân xuất khẩu hàng hóa sang thị trường nước giáp biên. Chính phủ xem xét cơ chế để lại một phần nguồn thu ngân sách từ cửa khẩu cho đầu tư hạ tầng phục vụ hoạt động xuất nhập khẩu, nhằm nuôi dưỡng nguồn thu, phát triển kinh tế. Trong thời gian tới, có chính sách hỗ trợ cư dân vùng giáp biên để họ yên tâm bám đất, góp phần bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.