Toàn cảnh Phiên họp
Theo Tờ trình của Chính phủ, thời gian qua, một số Bộ luật, Luật mới được ban hành như: Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2017); Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015; Luật Cạnh tranh năm 2018… và tình hình thực tế đã đặt ra yêu cầu cấp thiết phải rà soát, sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số các quy định tại Luật XLVPHC để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật. Do vậy, việc thể chế kịp thời, đầy đủ đường lối của Đảng, cụ thể hóa quy định của Hiến pháp về quyền con người, quyền công dân, tiếp tục sửa đổi, bổ sung các quy định còn hạn chế, vướng mắc để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật và khắc phục những bất cập trong thi hành Luật XLVPHC là cần thiết.
Bên cạnh đó, Bộ Trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Luật XLVPHC được Quốc hội thông qua ngày 20/6/2012, trừ các quy định liên quan đến việc áp dụng các biện pháp xử lý hành chính do Tòa án nhân dân xem xét, quyết định thì có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2014, sau 06 năm triển khai thi hành, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật XLVPHC đã phát sinh một số vướng mắc, bất cập lớn, đòi hỏi phải sửa đổi, bổ sung để bảo đảm phù hợp với tình hình thực tiễn. Do vậy, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nhấn mạnh, việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XLVPHC là hết sức cần thiết.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nêu rõ, việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XLVPHC nhằm tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách, trình tự, thủ tục trong pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và khắc phục tối đa những hạn chế, bất cập trong các quy định của Luật XLVPHC, góp phần bảo đảm hiệu lực, hiệu quả của công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trên thực tế, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra tại Phiên họp
Thẩm tra sự cần thiết của việc ban hành dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XLVPHC, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành cách xác định phạm vi sửa đổi, bổ sung được nêu trong Tờ trình, trong đó cơ bản là để khắc phục tối đa những hạn chế, bất cập của Luật XLVPHC; đáp ứng tốt hơn yêu cầu của công tác đấu tranh, phòng ngừa các hành vi vi phạm hành chính trong thời gian tới; đồng thời tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, chính sách được xác định trong một số văn kiện của Đảng; bảo đảm tính tương thích với điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Về hồ sơ và tài liệu trong hồ sơ dự án Luật, Ủy ban Pháp luật nhận thấy Cơ quan soạn thảo đã có nhiều cố gắng trong việc tổ chức nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, tham khảo ý kiến góp ý của các cơ quan có liên quan trong quá trình xây dựng dự án Luật. Hồ sơ dự án Luật được gửi đúng thời hạn và cơ bản đầy đủ các loại tài liệu theo quy định (còn thiếu dự thảo văn bản quy định chi tiết những nội dung được giao trong Luật). Tuy nhiên, nội dung của các tài liệu trong hồ sơ còn khá sơ sài. Do đó, để đáp ứng đủ điều kiện trình Quốc hội, Ủy ban Pháp luật đề nghị tiếp tục hoàn thiện hồ sơ dự án Luật theo hướng bổ sung làm rõ thực trạng các bất cập, vướng mắc, căn cứ, sự cần thiết sửa đổi, bổ sung các nội dung của dự thảo Luật và đánh giá tác động cụ thể đối với từng chính sách của dự thảo Luật; đồng thời bổ sung dự thảo các văn bản quy định chi tiết các điều, khoản được giao trong Luật, làm cơ sở để Quốc hội xem xét, cho ý kiến.
Về nội dung của dự thảo Luật, Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với nhiều nội dung của dự thảo Luật như: việc bổ sung mức phạt tiền tối đa của một số lĩnh vực, sửa đổi tên một số lĩnh vực; sửa đổi tên chức danh có thẩm quyền xử phạt, quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt, quyết định áp dụng biện pháp tạm giữ người do có sự thay đổi tên gọi, sắp xếp lại tổ chức bộ máy; làm rõ hơn quy định về thẩm quyền xử phạt khi có sự thay đổi về tên gọi, chức năng, nhiệm vụ; quy định rõ hơn về giao quyền xử phạt, lập biên bản, một số thời hạn mà Luật XLVPHC quy định chưa rõ ràng; sửa đổi, bổ sung quy định về việc tạm giữ, xử lý tang vật, phương tiện, giấy phép, chứng chỉ hành nghề bị tạm giữ, tịch thu theo thủ tục hành chính để khắc phục vướng mắc trong thực tiễn, thống nhất với Luật Quản lý, sử dụng tài sản công; sửa đổi, bổ sung quy định về trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp xử lý hành chính để đơn giản hóa thủ tục nhưng vẫn bảo đảm tính chặt chẽ...
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu phát biểu tại Phiên họp
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu cơ bản tán thành với sự cần thiết, cách xác định phạm vi sửa đổi, bổ sung được nêu trong Tờ trình, song cũng đề nghị bổ sung làm rõ căn cứ, sự cần thiết sửa đổi, bổ sung và đánh giá tác động cụ thể đối với các nội dung của dự thảo Luật.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, đây là dự án Luật đầu tiên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào đầu năm mới 2020 và nhận được sự tán thành, nhất trí cao về việc cần thiết phải sửa đổi, bổ sung một số điều của luật này để giải quyết được vấn đề bất cập, vướng mắc, hạn chế, các quy định của Luật XLVPHC. Đồng thời qua đó chấn chỉnh vấn đề tổ chức thực hiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong thực tiễn thời gian vừa qua, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, cũng như bảo đảm quyền và lợi ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân./.