Tham dự Phiên họp còn có các Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp Ngô Trung Thành, Nguyễn Trường Giang và các Ủy viên của Ủy ban cùng đại diện lãnh đạo một số Ủy ban của Quốc hội; Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long và các đơn vị hữu quan.
Toàn cảnh Phiên họp.
Tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, từ đòi hỏi của thực tế, Chính phủ đề nghị bổ sung dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 và thông qua tại Kỳ họp thứ 6.
Chính phủ đề nghị xây dựng Luật Căn cước công dân (sửa đổi) với 4 nhóm chính sách. Theo đó, quy định việc tích hợp thông tin khác ngoài thông tin trong Cơ sở dữ liệu căn cước công dân vào thẻ Căn cước công dân, qua đó đưa thẻ Căn cước công dân có giá trị sử dụng tương đương việc xuất trình các giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp có thông tin đã được in hoặc tích hợp trong thẻ Căn cước công dân. Bổ sung thông tin lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân. Bổ sung đổi tượng được cấp thẻ Căn cước công dân và đối tượng được cấp giấy chứng nhận căn cước. Hoàn thiện quy định và quản lý, vận hành, khai thác, sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước công dân, tài khoản định danh điện tử…
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long.
Đối với việc sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng hiện hành, Chính phủ đề xuất 6 chính sách: hoàn thiện quy định về nâng cao yêu cầu quản trị, điều hành, hạn chế lạm dụng quyền cổ đông lớn, quyền quản trị, điều hành để thao túng hoạt động của tổ chức tín dụng; Hoàn thiện quy định về hoạt động và bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, quỹ tín dụng nhân dân; Hoàn thiện quy định về dịch vụ ngân hàng qua phương tiện điện tử và số hóa dịch vụ ngân hàng, hỗ trợ, thúc đẩy, quản lý ngân hàng số tạo nền tảng cho việc ứng dụng các công nghệ chủ chốt của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0; Hoàn thiện các quy định nhằm tạo cơ sở thúc đẩy quá trình cơ cấu lại tổ chức tín dụng và xử lý tổ chức tín dụng yếu kém; Quy định về xử lý nợ xấu; Quy định về xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu.
Thay mặt cơ quan thẩm tra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành khẳng định: Ngày 28/02/2023, Chính phủ có Tờ trình số 47/TTr-CP về đề nghị Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình năm 2023 gửi UBTVQH; trong đó, đề xuất bổ sung các dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào Chương trình 2023 (trình cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5, thông qua tại kỳ họp thứ 6).
Thường trực Uỷ ban Pháp luật và các cơ quan của Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa đổi 02 Luật để thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng, khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành.
Về hồ sơ đề nghị xây dựng Luật, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành cho biết, hồ sơ đề nghị xây dựng 02 luật cơ bản đáp ứng yêu cầu quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát bảo đảm tính toàn diện báo cáo đánh giá tác động, báo cáo rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan... trong quá trình xây dựng các dự án luật.
Căn cứ Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15, dự kiến các nội dung trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 và kỳ họp thứ 6, trên cơ sở ý kiến các cơ quan của Quốc hội, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung 02 dự án luật này vào Chương trình năm 2023, trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5, thông qua tại kỳ họp thứ 6. Đồng thời, đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội để hoàn thiện hồ sơ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội.
Đề nghị đưa nội dung “Tài khoản định danh điện tử” vào dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi)
Trong khuôn khổ Phiên họp, các đại biểu tập trung cho ý kiến vào các nội dung đề xuất của Chính phủ vào việc bổ sung đối với dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) như: Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng; Bổ sung thông tin lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu căn cước công dân; Bổ sung đối tượng được cấp thẻ căn cước công dân và đối tượng được cấp giấy chứng nhận căn cước; Hoàn thiện quy định về hoạt động và bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, Quỹ tín dụng nhân dân; Quy định về xử lý nợ xấu và Chính sách 6 quy định về xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu...
Thay mặt Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Ủy viên Thường trực Ủy ban Nguyễn Thị Kim Anh cho biết, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cơ bản nhất trí với sự cần thiết đề nghị đưa dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 với các lý do như đề cập trong Tờ trình 682/TTr-BCA ngày 30/11/2022 của Bộ Công an.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Nguyễn Thị Kim Anh đóng góp ý kiến tại Phiên họp.
Về tính hợp pháp, tính thống nhất, đồng bộ của dự án Luật với hệ thống pháp luật hiện hành, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị cơ quan trình dự án Luật nghiên cứu đưa nội dung “Tài khoản định danh điện tử” vào dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) vì nội dung này đã được đưa ra khỏi dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), đang được tiếp thu, chỉnh lý để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 5.
Đối với đề nghị bổ sung dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) với các lý do như đề cập trong Tờ trình của Chính phủ. Việc đưa dự án luật này bổ sung vào Chương trình Xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 là để thể chế hóa kịp thời các chủ trương, định hướng của Đảng đã được đề cập trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết số 31/2021/QH15 ngày 12/11/2021 của Quốc hội về cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 – 2025, Nghị quyết số 63/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội, Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 20/5/2021 của Chính phủ về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Về nội dung chính sách của dự án Luật, đối với Chính sách số 3, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thị Kim Anh cho rằng, việc hoàn thiện quy định về dịch vụ ngân hàng qua phương tiện điện tử và số hóa dịch vụ ngân hàng, hỗ trợ, thúc đẩy, quản lý ngân hàng số tạo nền tảng cho việc ứng dụng các công nghệ chủ chốt của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhận thấy, qua thực tiễn thời gian qua, nhiều Ngân hàng Việt Nam đã triển khai kế hoạch, chính sách về chuyển đổi số, đã đầu tư ứng dụng công nghệ để số hóa sản phẩm dịch vụ, hợp tác với công ty công nghệ tài chính (Fintech) để triển khai các kênh phân phối riêng dưới các thương hiệu ngân hàng số; đồng thời, có thể xuất hiện mô hình hoạt động hoàn toàn trên kênh số tại Việt Nam trong thời gian tới.
Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thấy rằng về cơ bản, các vấn đề trên đều có quan hệ chặt chẽ với nhiều nội dung đang được điều chỉnh trong dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023) như: về quy định pháp lý của giao dịch điện tử (thông điệp dữ liệu an toàn; chuyển đổi tài liệu điện tử sang tài liệu giấy và ngược lại); về đảm bảo an ninh, an toàn, bảo vệ, bảo mật thông tin, dữ liệu khách hàng trong giao dịch điện tử; về nền tảng số trung gian,...
Ngoài ra, hiện nay, Bộ Thông tin và Truyền thông đang được giao chuẩn bị hồ sơ lập đề nghị xây dựng dự án Luật Công nghiệp công nghệ số, trong đó: có nội dung điều chỉnh về “Cơ chế thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ hội tụ công nghệ số” quy định cơ bản đầy đủ các thiết chế để quản lý cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với các sản phẩm, dịch vụ hội tụ công nghệ số; trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc thực hiện cơ chế thử nghiệm.
Vì vậy, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị cơ quan chủ trì trình dự án Luật quan tâm, nắm bắt kịp thời chủ trương, chính sách mới trong các dự án Luật đang được Quốc hội xem xét, thông qua, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang đóng góp ý kiến.
Cho ý kiến vào 2 luật trên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang cho rằng, cần có sự phân tích và đánh giá tác động của các chính sách trong quá trình thực hiện Luật Căn cước công dân và Luật Các tổ chức tín dụng trước khi đề xuất bổ sung, sửa đổi để đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình năm 2023.
Đối với Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang đề nghị cần chú ý tới quy định thời hạn nợ xấu phải trả, đánh giá tình trạng nợ xấu để đảm bảo trật tự an ninh xã hội.
Đối với Luật Căn cước công dân, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang đề nghị làm rõ hơn về ngân sách, kinh phí để triển khai thực hiện căn cước công dân cũng như người dân có thể tiếp cận được các dịch vụ để làm căn cước công dân.
Với việc cấp căn cước công dân cho trẻ em dưới 14 tuổi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang băn khoăn với việc để cho người dân tự nguyện đăng ký làm căn cước công dân cho trẻ em và cho rằng, nếu thực hiện triển khai thì có thể kéo dài thời gian để nghiên cứu kỹ lưỡng và có phương hướng xử lý kịp thời khi xảy ra những phát sinh đến việc làm căn cước cho đối tượng này.
Phát biểu kết luận Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cơ bản tán thành với sự cần thiết sửa đổi hai luật hiện hành để thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Tuy nhiên, tính cấp thiết của hai dự án Luật này là khác nhau, đòi hỏi Chính phủ, các Bộ ngành cần đánh giá kỹ càng, xem xét phải đặt trong tổng thể Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 và Chương trình xây dựng luật, pháp luật năm 2023.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu kết luận Phiên họp.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng lưu ý, Chính phủ cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hồ sơ hai dự án Luật, chú ý bảo đảm sự thống nhất giữa báo cáo tổng kết thực tiễn thực hiện luật và các chính sách được đề xuất, cũng như giải pháp khắc phục những bất cập, tồn tại.
Về tiến độ cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, việc kéo dài thời gian thực hiện Nghị quyết số 42 của Quốc hội sẽ kết thúc vào cuối năm 2023 nên cần thiết sớm sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng; tán thành trình dự án Luật này để Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5, dự kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 6.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, việc bổ sung dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 cần đặt trong tổng thể, nhất là các dự án luật thuộc lĩnh vực quốc phòng – an ninh đã được đưa vào Chương trình này. Thứ tự ưu tiên của các luật phải được cân nhắc kỹ càng để bảo đảm khả thi, chất lượng xây dựng đạo luật, phù hợp với khả năng chuẩn bị của từng dự án, điều kiện tiến hành thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội./.
Một số hình ảnh tại Phiên họp:
Toàn cảnh Phiên họp Thẩm tra đề nghị bổ sung dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nhấn mạnh của việc đề xuất bổ sung dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy nêu quan điểm tại Phiên họp.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Đồng Ngọc Ba cho rằng, việc Chính phủ đề xuất sửa 2 luật trên là cần thiết. Tuy nhiên, nếu các cơ quan quyết tâm đưa vào Kỳ họp thứ 5, thông qua tại Kỳ họp thứ 6 thì cần làm rõ tính cấp thiết.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Trần Thị Kim Nhung đóng góp ý kiến.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Hoàng Minh Hiếu yêu cầu chỉ sửa đổi những vấn đề cấp bách, cần thiết đối với 2 Luật trên.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật Đỗ Đức Hiển cho rằng, việc bổ sung vào Luật Căn cước công dân cần chú trong tới đơn giản hóa giấy tờ, thủ tục hành chính.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu kết luận Phiên họp.