PHÁT TRIỂN NỀN NGOẠI GIAO VIỆT NAM HIỆN ĐẠI, VỮNG MẠNH TOÀN DIỆN, MANG ĐẬM BẢN SẮC "CÂY TRE VIỆT NAM"
CHỦ TỊCH QUỐC HỘI VƯƠNG ĐÌNH HUỆ GẶP MẶT CÁC ĐẠI SỨ, TRƯỞNG CƠ QUAN ĐẠI DIỆN NGOẠI GIAO VIỆT NAM Ở NƯỚC NGOÀI
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ gặp mặt các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài
Chào đón các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài tại Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội - “ngôi nhà chung” của mọi người dân đất Việt, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, ngành ngoại giao nước ta tự hào về bề dày lịch sử truyền thống vẻ vang, luôn giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là sự kết thừa truyền thống ngoại giao đầy hào khí của cha ông: giàu tính nhân văn, hoà hiếu, trọng lẽ phải, công lý và chính nghĩa; cùng với phát huy tư tưởng ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh: luôn kiên trì về nguyên tắc giữ vững độc lập, tự cường, bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia, dân tộc, đồng thời chủ động, sáng tạo, linh hoạt trong ứng xử đối ngoại, tìm đúng vấn đề, xác định đúng đối tượng, chọn trúng thời cơ để tạo đột phá đối ngoại, tăng thêm thế, mạnh thêm lực cho đất nước. Đặc biệt trong tình hình quốc tế diễn biến phức tạp, khó lường, nhưng công tác đối ngoại đã đạt nhiều thành tựu cả về song phương, đa phương, khôn khéo trong cân bằng chiến lược, giữ vững môi trường hòa bình cho phát triển, hội nhập quốc tế sâu rộng…
Nhắc lại đánh giá của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 32, ngày 19/12 vừa qua, nhìn lại 3 năm qua, Tổng Bí thư đã đánh giá cao các hoạt động đối ngoại “đạt được nhiều kết quả, thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, trở thành một điểm sáng đầy ấn tượng trong toàn bộ những kết quả, thành tựu chung của đất nước”. Thay mặt Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội chúc mừng và biểu dương những kết quả tích cực của công tác đối ngoại trong những năm qua và nhất là năm 2023, trong đó có những đóng góp quan trọng của các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài. Chủ tịch Quốc hội bày tỏ mong muốn các các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục phát huy hơn nữa trong công tác thời gian tới, phấn đấu hết sức mình để hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ, trọng trách được Đảng, Nhà nước giao phó.
Ngoại giao nghị viện trở thành một kênh chính trị đối ngoại quan trọng hàng đầu
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại buổi gặp mặt các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài nhân Hội nghị Ngoại giao lần thứ 32
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, hòa chung trong thành tựu đối ngoại cả nước, hoạt động đối ngoại của Quốc hội thời gian qua không chỉ diễn ra sôi động mà còn được nâng lên về chất, phát huy mạnh mẽ nét đặc trưng - vừa mang tính đối ngoại Nhà nước, vừa mang tính Nhân dân sâu sắc. Hoạt động đối ngoại của Quốc hội, nhất là của Chủ tịch và các Phó Chủ tịch Quốc hội, đã đưa ngoại giao nghị viện trở thành một kênh chính trị đối ngoại quan trọng hàng đầu và là nguồn sức mạnh thúc đẩy quan hệ hợp tác với các nước đi vào chiều sâu, hiệu quả, nâng cao vị thế quốc tế của quốc gia, nhất là về chính trị - ngoại giao, kinh tế-xã hội, khoa học và công nghệ; tranh thủ nguồn lực bên ngoài để kiểm soát đại dịch COVID-19, mở rộng hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư…
Trong ngoại giao nghị viện đa phương, Quốc hội ta đã tham gia tích cực, chủ động với tâm thế sẵn sàng “đóng góp xây dựng, định hình luật chơi chung” và “khởi xướng và dẫn dắt” các sáng kiến mới tại các diễn đàn liên nghị viện quốc tế, khu vực như Liên hợp quốc, Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Hội đồng Liên Nghị viện Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (AIPA)... Điển hình gần đây là tổ chức Hội nghị Nghị sỹ trẻ toàn cầu lần thứ 9, thu hút hơn 500 nghị sỹ trẻ đến từ khoảng 70 nước, với sáng kiến và dấu ấn quan trọng là lần đầu tiên Hội nghị ra Tuyên bố chung.
Nhấn mạnh một số nội dung lớn về tổng thể công tác đối ngoại của đất nước và sự gắn kết của công tác đối ngoại nghị viện, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ trong bối cảnh phát triển đất nước ta đang đan xen giữa nhiều thời cơ thuận lợi và nhiều khó khăn, thách thức mới. Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, phát triển vượt bậc của cách mạng công nghiệp 4.0, song tính bất ổn, bất định, khó lường ngày càng tăng. Trước tình hình quốc tế đó, trước hết tất cả các cán bộ đối ngoại, phải nắm vững Nghị quyết Đại hội XIII về "Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; đa dạng hoá, đa phương hoá quan hệ đối ngoại." Nhiệm vụ hàng đầu là phải tiếp tục gìn giữ và củng cố môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước hướng tới các mục tiêu của năm 2030 và năm 2045.
Các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài tại buổi gặp mặt
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, để làm tốt nhiệm vụ đó, cần phải không ngừng đổi mới, sáng tạo và linh hoạt trong tư duy đối ngoại, trong phương cách triển khai, với tư duy mới, cách làm mới.
Tư duy mới đó là cách tiếp cận toàn cầu, đa phương và liên ngành, trên cơ sở giữ vững độc lập, tự chủ, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Cần tiếp tục phát huy trường phái đối ngoại mang đậm bản sắc “Cây tre Việt Nam: Gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển”, như chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Đó là: kiên định về lập trường, nguyên tắc, mục tiêu chiến lược, song linh hoạt, sáng tạo và mềm dẻo trong sách lược, cách thức triển khai; luôn cân bằng, hài hòa trong quan hệ với các đối tác, nhất là các cường quốc; bảo đảm lợi ích quốc gia phù hợp với nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi...Bên cạnh nhấn mạnh “độc lập”, “tự chủ” là cốt lõi, nhưng trong bối cảnh hiện nay cần thêm “cân bằng” chiến lược, nhất là với các nước lớn.
Cách làm mới là phải chủ động hướng đi mới vào các lĩnh vực tiềm năng mới và đối tác mới để củng cố, phát triển mạng lưới quan hệ với các đối tác ngày càng bền vững, thực chất. Với tư duy mới và phương cách mới, chúng ta có thể chuyển hóa các thách thức thành cơ hội và lợi thế để nâng cao vai trò, vị thế và uy tín của đất nước, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Tham gia triển khai kênh đối ngoại Quốc hội đồng bộ với tất cả các kênh khác
Chủ tịch Quốc hội mong các Đại sứ, các Trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và cán bộ ngoại giao tham gia triển khai kênh đối ngoại Quốc hội đồng bộ với tất cả các kênh khác, tạo nên sức mạnh đối ngoại tổng hợp của quốc gia, đồng thời tiếp tục vun đắp quan hệ giữa Quốc hội ta với cơ quan lập pháp nước sở tại, quan hệ tốt đẹp với các Liên minh Nghị sỹ hữu nghị, cá nhân các Nghị sỹ có uy tín,... coi đó như là “vốn chính trị” của chúng ta trong quan hệ với nước sở tại.
Tiếp tục phát huy thế mạnh của kênh đối ngoại Quốc hội là đại diện cho người dân, cần đẩy mạnh kết nối giao lưu “mềm” về văn hóa, xã hội, giáo dục, thanh niên, du lịch, kết nối doanh nghiệp với doanh nghiệp, người dân với người dân và địa phương với địa phương, lan tỏa mạnh mẽ hình ảnh của Việt Nam đến với khu vực và quốc tế.
Kênh đối ngoại Quốc hội cần gắn với triển khai nhiều khuôn khổ hợp tác mới xác lập gần đây, như Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) tại COP26 hay Sáng kiến AZEC…
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý cần chú trọng thúc đẩy công tác ngoại giao kinh tế, xác định đây là nhiệm vụ trung tâm, là động lực quan trọng để phát triển, trên tinh thần “lấy người dân, địa phương và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ” như Chỉ thị 15 của Ban Bí thư về công tác ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước đến năm 2030 đã đề ra. Trong điều kiện hiện nay cần đa dạng hoá thị trường, bên cạnh các thị trường truyền thống cần mở rộng các thị trường mới, hình thành các chuỗi cung ứng mới, các chuỗi cung ứng chiến lược, có giá trị gia tăng cao, hợp tác trên tinh thần hai bên cùng thắng.
Mỗi Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện phải là “cánh chim đầu đàn” đoàn kết, linh hoạt hành động, đặt lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân lên trên hết, trước hết
Nhấn mạnh xây dựng nền ngoại giao chuyên nghiệp, toàn diện, hiện đại là yêu cầu vừa cấp bách, vừa mang tính chiến lược đối với công tác đối ngoại và là xu thế tất yếu của nền ngoại giao thế giới trong thời đại số, Chủ tịch Quốc hội khẳng định Quốc hội và lãnh đạo Quốc hội sẽ tiếp tục dành ưu tiên cao cho ngành ngoại giao khi xem xét, quy định những vấn đề thuộc thẩm quyền, phấn đấu làm cho “diện mạo” đối ngoại chuyên nghiệp, toàn diện, hiện đại của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng nâng cao.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý rằng sự quan tâm, coi trọng mà Đảng, Nhà nước, Quốc hội chỉ mới là điều kiện đủ, điều kiện cần chính là nỗ lực tự thân của ngành ngoại giao, đặc biệt là trách nhiệm nêu gương của tập thể lãnh đạo ngành ngoại giao và của từng đồng chí Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, tại nơi xa Tổ quốc, mỗi Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện phải là “cánh chim đầu đàn” đoàn kết cùng tập thể cơ quan, đơn vị rèn luyện đạo đức, ý chí, bản lĩnh chính trị, trung thành với Tổ quốc, giữ vững nguyên tắc đối ngoại của Đảng, Nhà nước, luôn nắm chắc chuyên môn để sáng tạo, linh hoạt trong hành động, đặt lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân lên trên hết, trước hết.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị ngành ngoại giao chủ động triển khai chủ trương nâng tầm đối ngoại đa phương, đặc biệt là trong khuôn khổ ASEAN, AIPA và Liên hợp quốc, Liên minh Nghị viện thế giới; sẵn sàng “khởi xướng, dẫn dắt” về những vấn đề mà Việt Nam có thế mạnh, có kinh nghiệm, như xóa nghèo, bảo đảm an ninh lương thực, an ninh nguồn nước, bình đẳng giới, y tế; vai trò hòa giải về giữ gìn hòa bình và an ninh quốc tế.
Đóng góp vào xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền
Chủ tịch Quốc hội cho biết, thời gian qua, Quốc hội đã nỗ lực làm tốt công tác lập pháp, giám sát hoạt động của Nhà nước; triển khai kịp thời công tác phê chuẩn, quyết định gia nhập hoặc chấm dứt hiệu lực của các điều ước quốc tế; thông qua nhiều quyết sách quan trọng về đối ngoại. Tuy nhiên, các nước đều đang đẩy mạnh điều chỉnh chiến lược, chính sách; nhiều khuôn khổ, cơ chế hợp tác mới đang được hình thành. Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện đẩy mạnh công tác nắm bắt thông tin, đánh giá về các chiều hướng vận động mới trong chính sách và quan hệ giữa các nước lớn, các nước láng giềng, khu vực; các xu hướng chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, vấn đề mới đang nổi lên trong quan hệ quốc tế; dư luận của sở tại về chính sách, pháp luật của Việt Nam; các kinh nghiệm tốt về hoạt động nghị viện của các nước, để tham mưu cho Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Quốc hội trong điều chỉnh chính sách...
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị phát huy truyền thống đại đoàn kết dân tộc, công tác về người Việt Nam ở nước ngoài và bảo hộ công dân. Cùng với đó, cố gắng nhân rộng mô hình cộng đồng người Việt được công nhận là dân tộc thiểu số như ta đã làm được với Séc và Slovakia; phát huy tốt hơn nữa trí lực, nguồn lực của cộng đồng hơn 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài, đặc biệt là các nhà khoa học, giáo sư, chuyên gia công nghệ cao…
Nêu rõ, Quốc hội khóa XV đã đi qua gần nửa nhiệm kỳ. Trong số hơn 100 đề án, chương trình, kế hoạch lớn, nhiều nhiệm vụ đã được hoàn thành. Chủ tịch Quốc hội ghi nhận và cảm ơn Bộ Ngoại giao, lãnh đạo Bộ Ngoại giao, các Đại sứ, Trưởng cơ đại diện ngoại giao đã phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, không nề hà để đóng góp tích cực vào thành tích công tác đối ngoại của Quốc hội.
Ghi nhận các kiến nghị của các Đại sứ, Trưởng Cơ quan đại diện ngoại giao, Chủ tịch Quốc hội ủng hộ các kiến nghị về chuẩn hóa về trụ sở, trang thiết bị của cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, biên chế, tiêu chuẩn chính sách, chế độ đối với cán bộ ngành ngoại giao. Đồng thời đề nghị Bộ Ngoại giao nghiên cứu tính toán một cách tổng thể để có đề xuất mở thêm các cơ quan đại diện ở nước ngoài, hạn chế việc kiêm nhiệm trên cơ sở cân đối tổng thể, biên chế…Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ luôn đồng hành với ngành ngoại giao, tạo điều kiện thuận lợi để ngành ngoại giao hoàn thành trọng trách./.