NÂNG THỜI GIỜ LÀM THÊM: GIẢI PHÁP TÌNH THẾ ĐẶC BIỆT TRONG BỐI CẢNH ĐẶC BIỆT

Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương bình và Xã hội Đào Ngọc Dung báo cáo tại phiên họp

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương bình và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, tình hình dịch bệnh COVID-19 ở nước ta hiện nay vẫn đang diễn biến rất phức tạp. Trong năm 2021 hàng triệu người lao động mất việc, lao động trong các ngành kinh tế tiếp tục giảm, thị trường lao động vẫn còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ thất nghiệp năm nay cao hơn năm trước. Sau khi kết thúc giãn cách xã hội, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 128/NQ-CP, các địa phương đã trở lại trạng thái bình thường mới nhưng do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 xảy ra liên tục trong 02 năm qua làm hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp bị đình trệ, lao động không có việc làm và thất nghiệp tăng, sự dịch chuyển lao động lớn gây thiếu hụt lao động có trình độ kỹ thuật ở nhiều địa phương…

Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung nêu rõ, việc xây dựng dự thảo Nghị quyết thể hiện được sự quan tâm, chia sẻ của Đảng, Nhà nước đối với người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19. Cùng với đó nhằm kịp thời phát hiện, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp do tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19, góp phần ổn định sản xuất, kinh doanh, phục hồi kinh tế và tạo đà phát triển trong thời gian tới.

Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội Nguyễn Thuý Anh thẩm tra Tờ trình của Chính phủ

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội Nguyễn Thuý Anh nêu rõ, dịch bệnh COVID-19 đã để lại ảnh hưởng tiêu cực lớn đến nhiều doanh nghiệp, người sử dụng lao động khi chuỗi sản xuất, kinh doanh, cung ứng cùng hàng loạt đơn hàng bị đứt gãy, đình trệ…, tác động mạnh tới người lao động, đẩy người lao động vào hoàn cảnh khó khăn do phải giãn việc, ngừng việc, nghỉ việc, mất việc làm. Trong bối cảnh dịch bệnh vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, để nhất quán thực hiện chính sách thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh thì việc tăng thời giờ làm thêm trong thời điểm hiện nay được nhìn nhận và đánh giá như một giải pháp hỗ trợ khôi phục sản xuất, khắc phục những tổn thất do dịch COVID-19 gây ra cho người lao động và người sử dụng lao động trong hơn hai năm vừa qua, góp phần cho quá trình phục hồi kinh tế - xã hội của đất nước là rất cần thiết (mặc dù đến thời điểm hiện nay mới trình là muộn hơn so với yêu cầu của thực tiễn).

Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội Nguyễn Thuý Anh, Thường trực Thường trực Ủy ban Xã hội và các ý kiến tham gia thẩm tra cơ bản đồng tình với quan điểm của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Nghị quyết quy định về biện pháp đặc biệt này như một giải pháp tình thế và chỉ áp dụng trong một thời gian ngắn. Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội không nên ban hành Nghị quyết về vấn đề này khi chỉ còn hiệu lực hơn 9 tháng, mà nên trình Quốc hội ban hành Nghị quyết như là một giải pháp đặc biệt vừa phục hồi, phát triển kinh tế vừa có phần gắn với phòng, ngừa dịch bệnh COVID-19 và thực hiện trong thời gian cả năm 2022 và năm 2023.

Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng phát biểu tại phiên họp

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội bày tỏ tán thành với sự cần thiết của việc ban hành dự thảo Nghị quyết. Các đại biểu cũng cho rằng, việc tăng thời giờ làm thêm trong bối cảnh đặc biệt hiện nay là giải pháp tình thế trong hoàn cảnh đặc biệt để kịp thời đáp ứng yêu cầu cấp bách hỗ trợ đời sống nhân dân, người lao động; hỗ trợ khôi phục sản xuất, khắc phục những tổn thất do dịch COVID-19 gây ra cho người lao động và người sử dụng lao động và hỗ trợ người sử dụng lao động ổn định, phục hồi sản xuất, kinh doanh và tạo đà phát triển trong thời gian tới.

Bày tỏ nhất trí với sự cần thiết đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng, nếu ban hành được nghị quyết về tăng thời giờ cho người lao động thì đây là giải pháp thiết thực để góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn ở thời điểm đang rất nhiều những vướng mắc, khó khăn đặt ra do dịch bệnh COVID-19. Hiện nay, với chủ trương phục hồi và phát triển kinh tế, việc hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động là rất cần thiết. Bên cạnh đó, người lao động cũng có nhu cầu làm thêm để có thêm thu nhập, bù lại những ngày F0 phải cách ly, bị phong tỏa.

Là cơ quan đại diện cho người lao động, nhằm chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp và người lao động, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Trần Văn Thuật cho biết, trong quá trình chuẩn bị dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã lấy ý kiến của một số đối tượng, hơn chục nghìn người lao động về việc tăng thời giờ làm thêm theo tháng và theo năm. Theo đó, đa số người lao động đồng tình quan điểm và ủng hộ đề xuất của Chính phủ về mở rộng cũng như tăng thời giờ. Bên cạnh đó, người lao động cũng cho rằng, việc tăng thời giờ làm thêm sẽ giúp khắc phục khó khăn mà người lao động và doanh nghiệp đang gặp phải trong bối cảnh hiện nay. 

Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Trần Văn Thuật tham gia thảo luận tại phiên họp

Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Hoàng Quang Phòng cho biết, trên thực tế, nhu cầu người lao động làm thêm và nhu cầu người chủ sử dụng lao động mong muốn có được lao động làm thêm là một nhu cầu đã diễn ra. Người lao động cũng mong muốn làm thêm để có thêm thu nhập và người chủ sử dụng lao động mong muốn người lao động làm thêm để đảm bảo được tiến độ sản xuất kinh doanh đối với kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp. Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng, những vấn đề này hai bên thỏa thuận với nhau để đảm bảo, dự thảo Nghị quyết được ban hành là Nghị quyết khung áp dụng cho tình hình thực tế trong thời gian khắc phục hậu quả của COVID và khôi phục sản xuất, phục hồi phát triển kinh tế. Việc này cộng đồng doanh nghiệp rất hoan nghênh và mong muốn được thực hiện.

Nhận định năm nay là một năm hết sức đặc biệt với quá trình phục hồi kinh tế, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục cho biết, hiện nay nhu cầu của các doanh nghiệp là rất lớn để bù đắp những thiệt hại trong thời gian dịch bệnh, trong khi đó người lao động cũng có nhu cầu tăng thêm thu nhập trong khoảng thời gian bị cách ly, giãn cách. Do vậy, việc ban hành Nghị quyết nâng thời giờ làm thêm trong thời điểm đặc biệt hiện nay là rất hợp lý.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn kết luận sơ bộ nội dung phiên họp

Phát biểu kết luận sơ bộ nội dung này, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra trong thời gian ngắn đã tổ chức nghiên cứu, phối hợp thẩm tra tốt về dự thảo Nghị quyết. Về cơ bản, dự thảo Nghị quyết nhận được sự đồng thuận cao của các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Nhận định đây là giải pháp rất đặc biệt mang tính chất tình thế áp dụng trong thời gian ngắn, các ý kiến thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đều cho rằng việc ban hành Nghị quyết là phù hợp trong bối cảnh phòng, chống dịch COVID-19 và phục hồi phát triển kinh tế xã hội theo Nghị quyết 43/2022/QH15 và Nghị quyết 30/2021/QH15 của Quốc hội.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp thu ý kiến góp ý tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Thường trực Ủy ban Xã hội và phối hợp với Thường trực Ủy ban Xã hội xây dựng báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thực hiện (nếu có). Đồng thời giao Thường trực Ủy ban Xã hội chủ trì, phối hợp với cơ quan soạn thảo, Thường trực Ủy ban Pháp luật, Hội đồng Dân tộc và các cơ quan của Quốc hội nghiên cứu, tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua tại đợt 2 của Phiên họp thứ 9 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội./.