Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng CHDCND Lào Đại tướng Chansamon Chanyalath
Phóng viên: Thưa Đại tướng, Quốc phòng an ninh được xác định là trụ cột trong mối quan hệ hai nước, trong những năm qua hai nước chúng ta đã có nhiều hoạt động phối hợp, trong đó có hoạt động phòng chống ma tuý ở biên giới Việt Lào. Đây là vấn đề Lào đang rất quan tâm hiện nay và muốn trao đổi kinh nghiệm với Việt Nam. Ông có thể nói gì về chủ đề này trong hợp tác song phương?
Đại tướng Chansamone Chanyalath: Nói về quan hệ Việt - Lào thì đây là mối quan hệ đặc biệt có một không hai trên thế giới. Chúng ta đã hợp tác toàn diện. Trong thời gian qua Đảng, Chính phủ, Bộ Quốc phòng Lào và Việt Nam đã cố gắng xây dựng đất nước ngày một tốt đẹp hơn. Mỗi khi Lào có khó khăn thì Việt Nam luôn giúp đỡ.
Liên quan đến công tác phòng chống ma tuý chủ yếu liên quan đến Bộ Quốc phòng, Bộ An ninh và các tỉnh biên giới. Tội phạm ma túy buôn lậu ma tuý từ Lào sang Việt Nam. Thời gian qua thì hai bên đã phối hợp bắt và thu giữ được khối lượng lớn ma tuý. Trước đây các đối tượng thường vận chuyển thường đi bằng đường tiểu ngạch, bây giờ số lượng các vụ bắt giữ ngày càng giảm dần là do sự phối hợp rất ăn ý giữa các lực lượng của hai nước trong thời gian vừa qua.
Phóng viên: Một trong những vấn đề nóng ở vùng biên giới Việt Lào trong những năm qua là có hàng chục nghìn người di cư tự do và kết hôn không giá thú. Để giải quyết những bất cập này các cơ quan chức năng của hai nước sẽ có những giải pháp như thế nào thưa Đại tướng?
Đại tướng Chansamone Chanyalath: Về nhập cư, có nhập cư theo diện cá nhân và theo gia đình, có thể có người Việt Nam qua Lào hoặc là người Lào qua Việt Nam, mà phần lớn là người Việt Nam qua Lào. Theo số liệu của Bộ Quốc phòng thì có đến khoảng 80 đến 90%. Có 3 kiểu nhập cư gồm nhập cư sang làm ăn sinh sống và ở tại Lào. Thứ hai là lấy vợ hoặc chồng người Lào. Thứ ba là nhập cư bất hợp pháp. Theo chúng tôi nắm được thì hầu hết là ở các tỉnh biên giới, cũng có đôi khi là người Việt Nam bị người ở nước thứ 3 lợi dụng, do không hiểu văn hoá hoặc nhẹ dạ cả tin.
Với hai trường hợp đầu, chúng tôi tạo điều kiện để hoàn thiện thủ tục một cách hợp pháp. Trường hợp thứ 3 nếu không phạm tội quá nặng thì phối hợp với Việt Nam để giải quyết tuy nhiên phải dựa trên nguyên tắc là luôn tuân thủ pháp luật của Lào.
Phóng viên: Đại tướng đánh giá như thế nào về vai trò và tầm quan trọng của những cơ chế hợp tác quốc phòng hiện nay giữa Lào và Việt Nam trong việc cùng nhau duy trì an ninh ổn định khu vực Asean mà chúng ta là hai quốc gia thành viên?
Đại tướng Chansamone Chanyalath: Về mối quan hệ quốc phòng như chúng ta đã biết, mối quan hệ đặc biệt giữa Lào và Việt Nam được cha ông chúng ta cùng nhau vun đắp từ trong quá trình đấu tranh chống kẻ thù xâm lược chung. Và trong thực tiễn, lúc nào khó khăn, chúng tôi cũng nhận được sự giúp đỡ của Việt Nam.
Trong chiến tranh, bộ đội Việt Nam đã đến và giúp đỡ Nhân dân Lào chiến đấu chống kẻ thù. Đến nay, trong tất cả các lĩnh vực phía Lào đều nhận được sự giúp đỡ của Việt Nam.
Riêng về Bộ Quốc phòng, sự giúp đỡ là toàn diện và mọi mặt, không chỉ từ trung ương mà giữa các bộ với nhau, giữa các khu vực với khu vực, tỉnh với tỉnh và nhất là các tỉnh biên giới. Và giúp từ nhân lực, kỹ thuật, tài chính có thể nói là tất cả mọi mặt.
Đặc biệt là trong ba lĩnh vực được ghi nhận rất rõ từ 30 năm trong chiến tranh và cho đến tận bây giờ. Thứ nhất là xây dựng lực lượng trong quân đội ở trên tất cả các binh quân chủng, từ không quân, hải quân, bộ binh ..v.v. ngày càng lớn mạnh hơn. Thứ hai là về đạo tạo quốc phòng. Trong thời quan qua Việt Nam đã luôn giúp đỡ tập huấn, đào tạo hàng năm từ chuyên môn nghiệp vụ, công nghệ thông tin. Thứ ba là về xây dựng mặt trận tổ quốc, xây dựng các cơ sở giáo dục như các trường về lý luận Mác Lê Nin, trường dân tộc nội trú.
Sự giúp đỡ là vô cùng nhiều và đấy chỉ là một vài điển hình. Bộ Quốc phòng giữa hai nước Lào và Việt Nam thì luôn có mối quan hệ chặt chẽ, chúng ta luôn thống nhất cùng một ý kiến, không chỉ trong Asean mà trên toàn thế giới. Mối quan hệ giữa Việt Nam và Lào là không có gì sánh bằng.
Phóng viên: Xin cảm ơn Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng CHDCND Lào!