TỔNG THUẬT SÁNG 12/10: UỶ BAN THƯỜNG VỤ QUỐC HỘI CHO Ý KIẾN VIỆC THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 54/2017/QH14 VỀ THÍ ĐIỂM CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH ĐẶC THÙ PHÁT TRIỂN TP.HCM
Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa cho ý kiến vào Báo cáo sơ kết 03 năm thực hiện Nghị quyết số 115/2020/QH14 về cơ chế, chính sách tài chính, ngân sách đặc thù đối với Tp.Hà Nội tại Phiên họp thứ 16. Một trong những nội dung nhận được sự quan tâm của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội là việc tiếp tục tập trung nguồn lực triển khai một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với Hà Nội cũng như để thành phố triển khai một số nhiệm vụ để tạo nguồn thu.
Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến vào Báo cáo sơ kết 03 năm thực hiện Nghị quyết số 115/2020/QH14 về cơ chế, chính sách tài chính, ngân sách đặc thù đối với Tp.Hà Nội.
Báo cáo của Chính phủ khẳng định, Nghị quyết số 115/2020/QH14 đã tạo khuôn khổ pháp lý về cơ chế quản lý tài chính - ngân sách đặc thù khác so với một số văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, phù hợp với yêu cầu phát triển, quy mô kinh tế-xã hội, trình độ và yêu cầu quản lý kinh tế-xã hội đối với thành phố Hà Nội. Nghị quyết cũng góp phần huy động tối đa mọi nguồn lực tạo bước đột phá về tăng cường đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng, nhất là giao thông và hạ tầng kỹ thuật khung làm cơ sở để đẩy nhanh tiến trình xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại; tạo sự chủ động sử dụng linh hoạt, hiệu quả hơn các nguồn lực sẵn có như nguồn cải cách tiền lương còn dư; nguồn thu từ cổ phần hóa, thoái vốn,...để đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế-xã hội góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án và kịp thời giải quyết các bức xúc về cơ sở hạ tầng, giải quyết các vấn đề về xã hội, môi trường, giao thông.
Cơ chế cho phép sử dụng ngân sách cấp thành phố hỗ trợ các địa phương khác trong nước đã góp phần tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa Hà Nội với các tỉnh, thành phố trong cả nước, lan tỏa tinh thần "Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước". Chính phủ đề xuất Quốc hội giao Chính phủ và thành phố Hà Nội tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 115/2020/QH14 ngày 19/6/2022 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù đối với thành phố Hà Nội; trong thời gian chờ sửa đổi, bổ sung Luật Thủ đô chưa mở rộng phạm vi cơ chế, chính sách đặc thù quy định tại Nghị quyết số 115/2020/QH14 của Quốc hội.
Thay mặt cơ quan thẩm tra, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Vũ Thị Lưu Mai khẳng định: Thường trực Ủy ban cơ bản thống nhất với Báo cáo của Chính phủ và đánh giá cao những nỗ lực, tinh thần quyết tâm, khẩn trương của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Nội trong triển khai Nghị quyết 115. Theo đó, ngay sau khi ban hành Nghị quyết 115, Thành ủy Hà Nội ban hành Thông báo số 2728-TB/TU; UBND Thành phố ban hành Kế hoạch số 210/KH-UBND phân công nhiệm vụ cho từng sở, ban, ngành, UBND quận, huyện, thị xã. UBND Thành phố đã khẩn trương ban hành các Đề án, hoàn tất thủ tục trình HĐND Thành phố ban hành 6 Nghị quyết để triển khai ngay trong năm 2020.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Vũ Thị Lưu Mai.
Với vai trò là Thủ đô của cả nước, bằng sự cố gắng của cả hệ thống chính trị và người dân, qua gần 3 năm thực hiện Nghị quyết 115, Thành phố Hà Nội đã đạt được một số kết quả như: Hoàn thiện một bước khuôn khổ pháp lý về cơ chế quản lý tài chính - ngân sách phù hợp với yêu cầu phát triển, trình độ, yêu cầu quản lý. Huy động tối đa nguồn lực tạo đột phá về đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng, nhất là giao thông và hạ tầng kỹ thuật. Chủ động sử dụng linh hoạt, hiệu quả nguồn lực phát triển hạ tầng kinh tế-xã hội. Tăng cường quan hệ hợp tác giữa Thành phố với các tỉnh, thành trong cả nước, lan tỏa tinh thần "Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước". Chia sẻ khó khăn và tăng cường gắn kết về nguồn lực, hợp tác giữa các quận, huyện, thị xã trên địa bàn Thành phố.
Bên cạnh một số kết quả đạt được, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Vũ Thị Lưu Mai cho rằng, trong bối cảnh chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID-19, việc triển khai Nghị quyết còn khó khăn, hạn chế như: Tiến độ thực hiện một số quy định trong Nghị quyết 115 còn chậm. Công tác cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước chậm nên đã hạn chế việc bổ sung nguồn lực cho Thành phố. Công tác tham mưu, đề xuất, tổ chức thực hiện trong một số trường hợp còn bị động; công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành có lúc chưa chặt chẽ, kịp thời. Một số cơ chế, chính sách tài chính, ngân sách đặc thù quy định tại Nghị quyết 115 khi triển khai còn phụ thuộc vào sự phối hợp, tiến độ triển khai của các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương liên quan...
Nếu như Hà Nội quản lý tốt chi phí thu phí dừng, đỗ ô tô thì nguồn lực không phải là ít
Cho ý kiến vào Báo cáo sơ kết 03 năm thực hiện Nghị quyết số 115/2020/QH14 về cơ chế, chính sách tài chính, ngân sách đặc thù đối với Thành phố Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, Hà Nội có chính sách sử dụng ngân sách của quận, huyện có điều kiện hơn để hỗ trợ cho một số huyện ở phía Nam và phía Tây Nam Hà Nội khó khăn hơn, nhất là trong đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, trong xây dựng nông thôn mới, trong hỗ trợ về an sinh xã hội. Trong báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách cũng nói rằng chính sách này khá hiệu quả và đó là xuất phát từ thực.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu quan điểm tại Phiên họp.
Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, nếu như Hà Nội quản lý tốt chi phí thu phí dừng, đỗ ô tô thì nguồn lực không phải là ít. Bây giờ chúng ta lại chuyển sang cơ chế khoán thu phí sử dụng hè phố, còn toàn bộ chương trình liên quan đến vướng mắc sử dụng công nghệ thông tin trong việc thu phí dừng, đỗ ô tô.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dẫn chứng có thành phố ở trên thế giới như Sydney mỗi năm thu đến 2 tỷ USD tiền dừng, đỗ ô tô. Theo đánh giá của các chuyên gia, nếu Hà Nội tập trung khai thác, quản lý tốt chi phí thu phí dừng, đỗ ô tô thì thu về nguồn lực cũng tương đối. Vì vậy, Hà Nội cần tập trung nghiên cứu, triển khai hiệu quả trong thời gian tới nhằm góp phần tăng thêm nguồn thu cho thành phố.
Tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Trần Sỹ Thanh khẳng định, với Nghị quyết số 115/2020/QH14, cán bộ, đảng viên và Nhân dân Hà Nội hết sức phấn khởi khi Đảng, Nhà nước, Quốc hội quan tâm đến sự nghiệp phát triển của Thủ đô. Thành ủy, HĐND, UBND TP tiếp tục nghiên cứu cụ thể hóa Nghị quyết với những chính sách còn chậm triển khai.
Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Trần Sỹ Thanh.
Đối với Đề án “Thu phí phương tiện cơ giới đường bộ vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường”, Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Trần Sỹ Thanh đề xuất với Quốc hội quan tâm đến việc cần cấp thẻ định danh, tài khoản đối với mỗi phương tiện cơ giới đường bộ để thực hiện thu phí trên địa bàn thành phố. Đây cũng là giải pháp nhằm đẩy mạnh thực hiện Đề án 06 của Chính phủ về “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 – 2025, tầm nhìn đến năm 2030”.
Đối với chính sách về mức dư nợ vay, Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội Trần Sỹ Thanh đề nghị giữ nguyên mức cho phép thành phố được vay không quá 90% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp được quy định trong Nghị quyết để bảo đảm dự nguồn ngân sách triển khai các dự án lớn về chi đầu tư phát triển, cải tạo đô thị.
Với những ý kiến đóng góp cho Tp.Hà Nội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, ý kiến tham gia của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến của Chủ tịch Quốc hội để hoàn thiện báo cáo; lưu ý cần phân tích đánh giá thêm kết quả thực hiện Nghị quyết, hiệu quả mang lại về kinh tế, xã hội, đời sống cán bộ, công nhân viên chức, người dân. Ngoài ra, cần đánh giá kỹ hơn các cơ chế chính sách thí điểm, kết quả và tác động cụ thể của từng chính sách đã thực hiện, khó khăn vướng mắc và giải pháp triển khai chính sách chưa thực hiện hoặc thực hiện hiệu quả chưa cao…
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận tại Phiên họp.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ, Tp.Hà Nội tập trung nguồn lực tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết 115, có lộ trình nghiên cứu để đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật khi kết thúc các cơ chế, chính sách thí điểm, nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền về cơ chế chính sách cho Tp.Hà Nội sửa đổi Luật Thủ đô để áp dụng khi hết thời hạn Nghị quyết 115.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu các ý kiến, chỉnh lý hoàn thiện báo cáo gửi Quốc hội và cơ quan thẩm tra để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 tới đây./.