Công tác phòng, chống tham nhũng đã được Đảng, Nhà nước đặc biệt chú trọng trong thời gian vừa qua, đạt được nhiều kết quả quan trọng với những vụ án lớn, góp phần thắt chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý vĩ mô, thực thi công vụ trên toàn quốc. Nhận định về vấn đề này, đại biểu Trần Công Phàn, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương cho rằng, phòng chống tham nhũng đặc biệt phải chú trọng nhất là khâu phòng ngừa, chứ không phải đợi đến khi đã xảy ra hậu quả mới xử lý. Mặc dù những năm qua, đặc biệt năm 2022, các cơ quan tư pháp đã triệt phá nhiều vụ án lớn. Tuy nhiên, nhìn vào những kết quả tích cực đó cho thấy chúng ta mới chỉ làm tốt được khâu chống tham nhũng còn “phòng” vẫn chưa được chú trọng.
Trong năm vừa qua, 2 vụ án lớn mà xã hội đặc biệt quan tâm là vụ “Việt Á” và vụ “chuyến bay giải cứu” xảy ra khi cả nước đang gồng mình chống lại đại dịch, khi mà Nhà nước áp dụng chính sách nhân đạo để thực hiện các chuyến bay giải cứu đồng bào về nước tránh đại dịch, nhưng nhóm lợi ích lại câu kết để vơ vét, trục lợi hàng nghìn tỉ đồng. Đại biểu cho biết, trong lúc mà cả xã hội khó khăn nhất, cần sự chung tay góp sức của tất cả mọi người, mọi tầng lớp trong xã hội để vượt qua đại dịch, thì một số đối tượng vẫn có thể, vẫn dám, vẫn bất chấp tất cả để tham nhũng.
Đại biểu Trần Công Phàn, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương
Công tác chống tham nhũng đang được thực hiện tốt, và quyết liệt, nhưng theo đại biểu, cần phải làm tốt công tác phòng ngừa để cho không dám tham nhũng mới là quan trọng, mới là cái gốc. Nếu đã tham nhũng rồi, đã gây thiệt hại nặng nề rồi và bị xử lý nghiêm rồi thì cũng chỉ là xử lý phần ngọn. Điều cần thiết là phải xử lý được gốc, để không cần, không dám và không thể tham nhũng. Theo đại biểu, vấn đề đặt ra ở đây là phải có một hệ thống quy định pháp luật thật chặt chẽ để cho cán bộ không thể, không có điều kiện để tham nhũng.
Đặc biệt cần lưu ý hoàn thiện cơ chế để kiểm soát quyền lực, cần phải có cơ chế, chính sách đối với cán bộ; việc sử dụng đội ngũ cán bộ; quản lý cán bộ như thế nào để cán bộ “không thể, không dám, không muốn” tham nhũng. Đây là câu chuyện rất đáng quan tâm và đặt ra nhiều vấn đề rất đáng suy nghĩ hiện nay.
Chia sẻ quan điểm về vấn đề này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà, đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội cho rằng, trong thời gian tới, Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo các lực lượng chức năng tiếp tục tăng cường đấu tranh các loại tội phạm, vi phạm pháp luật; triển khai toàn diện công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Xử lý nghiêm tham nhũng về kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, môi trường, sử dụng công nghệ cao. Làm tốt công tác thanh loại, truy bắt, vận động đầu thú đối tượng truy nã, nhất là số đối tượng nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm...
Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh thực hiện Đề án 06 của Chính phủ về “phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030”, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, quản trị xã hội, cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, hạn chế tình trạng “tham nhũng vặt”, nâng cao hiệu quả phòng chống tham nhũng trên cơ sở kết nối dữ liệu, ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà, đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội
Chính phủ cần nâng cao hơn nữa trách nhiệm của các cấp chính quyền, xây dựng văn hóa liêm chính của cán bộ, đảng viên và Nhân dân, trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt của tập thể lãnh đạo và người đứng đầu trong phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Chính phủ, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực đấu thầu, đấu giá, quản lý, sử dụng đất đai, chứng khoán, quản lý thuế...; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, “tham nhũng vặt”, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp; khắc phục triệt để tình trạng cơ quan thanh tra, kiểm toán đã tiến hành thanh tra, kiểm toán nhưng không phát hiện vi phạm, sau đó, cơ quan có thẩm quyền khác lại phát hiện có vụ việc vi phạm về cùng một nội dung.
Đẩy mạnh công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, nhất là đối với các vụ án tham nhũng thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, TC theo dõi, chỉ đạo. Nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác thu hồi tài sản tham nhũng. Tiếp tục nâng cao năng lực các đơn vị chuyên trách đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng chống tham nhũng. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động điều tra; công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao năng lực, đạo đức nghề nghiệp, ý thức trách nhiệm và các kỹ năng công vụ cho lực lượng thực thi pháp luật. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, công vụ; chấn chỉnh, xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, tham nhũng của cán bộ, công chức, viên chức.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cũng nêu rõ, Quốc hội, Chính phủ, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước cần tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm, nhất là của người đứng đầu trong công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật.