Toàn cảnh hội nghị
Tại hội nghị, các đại biểu đã nghe trình bày dự thảo và thảo luận về kết quả công tác phối hợp giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Các đại biểu đều nhất trí cho rằng, trong năm 2022, hai cơ quan đã tiếp tục phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng, thực hiện nghiêm túc và hiệu quả thực chất các nội dung Quy chế phối hợp đã đề ra, đóng góp xứng đáng vào thành tựu chung của đất nước. Đặc biệt, hai cơ quan đã tích cực phối hợp thực hiện một số cuộc vận động, chương trình lớn, tổ chức nhiều hội nghị phản biện xã hội về các dự án Luật quan trọng, trong đó có dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Trên cơ sở đánh giá kết quả công tác phối hợp năm 2022, các đại biểu cũng trao đổi và đề xuất một số trọng tân công tác phối hợp năm 2023 về phối hợp thực hiện tốt hơn công tác xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phối hợp công tác xây dựng pháp luật, trong đó, phối hợp xây dựng một số dự án luật có liên quan trực tiếp đến quyền lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, phối hợp nâng cao chất lượng hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội; tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân và trong hoạt động giám sát.
Phó Chủ tịch không chuyên trách Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thị Doan phát biểu
Theo Phó Chủ tịch không chuyên trách Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thị Doan, trong thời gian tới, hai bên cần nâng cao hơn nữa việc “hướng về dân” thông qua việc truyền tải thông tin về những vấn đề về kinh tế - xã hội, các dự thảo luật tới Nhân dân trong những dịp về với dân, để người dân tham gia đóng góp ý kiến. Nhấn mạnh cần mở rộng đối tượng để lắng nghe ý kiến, hướng đến giáo viên, y, bác sĩ, những ngành còn nhiều người gặp khó khăn trong cuộc sống. Đồng thời, cần tổ chức thêm một số hội thảo của Nhân dân và đa dạng các hình thức tiếp cận để lắng nghe sâu hơn ý kiến của người dân; có giải pháp để mở rộng đối tượng tiếp xúc cử tri, hướng về dân, lắng nghe dân, tiếp thu có chọn lọc ý kiến của dân, từ đó hoạt động phối hợp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ướng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày càng được nâng cao về chất lượng.
Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trặn Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Túc cho biết thời gian qua, công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực với quyết tâm cao và những biện pháp mạnh đã góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng, củng cố hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Thời gian tới cần tiếp tục đẩy mạnh hoạt động này theo hướng đấu tranh nhưng phải đoàn kết hơn.
Nhất trí với dự thảo báo cáo đã trình bày tại Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh, công tác phối hợp giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày càng chặt chẽ, hiệu quả; các cuộc vận động lớn, các hoạt động do Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động đều nhận được sự quan tâm đặc biệt, sự tham gia tích cực của Chủ tịch Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến khẳng định sự phối hợp giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là rất cần thiết và đã có được sự đổi mới, hiệu quả.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến phát biểu tại hội nghị
Để hoạt động phối hợp giữa hai bên ngày càng thực chất, gần dân, lắng nghe ý kiến nhân dân hơn nữa, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh tới việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; mong muốn, trong chương trình giám sát năm 2023, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục quan tâm, giám sát thật kỹ và chỉ rõ nguyên nhân của vấn đề này.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến đánh giá cao Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo xây dựng Đề án nâng cao chất lượng công tác dân nguyện. Nêu rõ, đại diện cho Nhân dân, thể hiện ý chí nguyện vọng cao nhất của Nhân dân là Quốc hội, lắng nghe ý kiến của nhân dân, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Từ nội dung Đề án, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến cho rằng, hiện nay, việc lắng nghe ý kiến của các tầng lớp Nhân dân cần có sự đồng nhất; việc tập hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri cần có sự đổi mới theo hướng cụ thể, cần có thêm kênh của các đại biểu Quốc hội chuyên trách và các đại biểu thuộc các tổ chức thành viên do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam giới thiệu ứng cử phải có báo cáo về việc tiếp xúc cử tri theo kênh của mình.
Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận, đánh giá rất cao đóng góp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên vào thành tựu chung khá toàn diện của đất nước trong năm 2022. Bằng nhiều hoạt động phong phú, thiết thực, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên đã góp phần củng cố, mở rộng và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường sự đồng thuận xã hội; chú trọng công tác tôn giáo, dân tộc; tuyên truyền, vận động Nhân dân phát huy truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động. Qua đó, góp phần thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước, tăng cường thực hành dân chủ ở cơ sở, thực hiện giám sát và phản biện xã hội, tham gia phòng, chống tham nhũng, tiêu cực…
Nhấn mạnh những kết quả tích cực trong công tác phối hợp giữa Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch, Chủ tịch Quốc hội mong muốn, trong năm 2023, hai cơ quan tiếp tục tăng cường phối hợp trong việc củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy dân chủ trong xã hội, phát huy mọi khả năng sáng tạo của Nhân dân để đẩy nhanh quá trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại hội nghị
Nhấn mạnh nhiệm vụ lập pháp năm nay của Quốc hội tương đối nặng, trong đó có nhiều dự luật khó, liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân như: dự án Luật Đất đai (sửa đổi), dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi), dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi), dự án Luật Giá (sửa đổi), dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)..., Chủ tịch Quốc hội đề nghị Đoàn Chủ tịch và các Hội đồng tư vấn của Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội thành viên tích cực tham gia đóng góp ý kiến, phản biện chính sách đối với các dự luật này.
Đặc biệt, hiện nay tiến độ tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi) ở nhiều bộ, ngành, địa phương còn rất chậm, chưa được như mong muốn. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quan tâm thúc đẩy hơn nữa nhiệm vụ này. Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có thể phối hợp tổ chức Hội nghị chung để nghe ý kiến của đại diện các tầng lớp nhân dân đối với dự luật quan trọng này.
“Đảng đoàn Quốc hội cũng đã có yêu cầu bất cứ ý kiến nào của người dân, doanh nghiệp, đại biểu Quốc hội... thì đều phải được tổng hợp, nghiên cứu tiếp thu, giải trình. Do đó, chúng tôi rất mong Mặt trận Tổ quốc tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác phản biện chính sách. Cần thiết ở bất cứ giai đoạn nào, các đồng chí có ý kiến, có văn bản phản ánh, đóng góp ý kiến thì Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội sẽ lắng nghe, nghiên cứu, tiếp thu”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Năm 2023, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tổ chức tổng kết 10 năm thi hành Hiến pháp năm 2013. Đây là sự kiện lớn khởi đầu trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 80 năm Quốc hội Việt Nam. Chủ tịch Quốc hội mong Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc thực hiện nhiệm vụ này.
Cùng với đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai cơ quan tập trung hoàn thành việc tổng kết, rà soát Nghị quyết liên tịch 525 ngày 27/9/2012. Phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai các chuyên đề giám sát, đôn đốc thực hiện các kiến nghị, kết luận sau giám sát.
Theo yêu cầu của Ban Bí thư, từ năm nay, Quốc hội sẽ dành thời gian thảo luận Báo cáo kết quả thực hiện hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác này. Vì vậy, hai cơ quan cần phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị tốt nội dung này để trình Quốc hội để nhân dân cũng giám sát lại hoạt động của Quốc hội và Mặt trận.
Lưu ý năm nay, Quốc hội và Hội đồng nhân dân sẽ tiến hành lấy phiếu tín nhiệm người do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Đoàn Chủ tịch tăng cường giám sát việc thực hiện kiến nghị của cử tri và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; tập hợp, tổng hợp đầy đủ, kịp thời ý kiến, kiến nghị của cử tri, Nhân dân liên quan đến người được lấy phiếu tín nhiệm và phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Thường vụ Quốc hội để phục vụ tốt hoạt động lấy phiếu tín nhiệm của Quốc hội.
Ghi nhận các kiến nghị về tăng cường hiệu quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, “trước hết, pháp luật phải kín kẽ, không để sơ hở, không có điều kiện làm sai. Đảng đoàn Quốc hội đang tập trung cho vấn đề này và cũng vừa hoàn thành báo cáo rà soát các văn bản quy phạm pháp luật chỗ nào có khả năng sơ hở, dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực. Chúng ta làm tốt công tác xây dựng pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật thì sẽ góp phần “đánh chuột mà không để vỡ bình”, thậm chí là không phải đánh vì khi đó, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói sẽ “không dám, không muốn và không thể” tham nhũng, tiêu cực. Quốc hội sẽ tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác này”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị hai cơ quan phối hợp rà soát, đánh giá, cập nhật tình hình, xác định đúng, trúng các nội dung để đưa vào Chương trình giám sát năm 2024 của Quốc hội. Tăng cường phối hợp để tiếp tục tạo chuyển biến trong nâng cao chất lượng công tác tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri, Nhân dân tại các kỳ họp Quốc hội cũng như các phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về công tác dân nguyện; giám sát, đôn đốc các cơ quan, tổ chức giải quyết kịp thời các kiến nghị./.