CHỦ TỊCH QUỐC HỘI TRẦN THANH MẪN: CHẤT VẤN NHÓM VẤN ĐỀ THUỘC LĨNH VỰC TÀI NGUYÊN, MÔI TRƯỜNG ĐÃ ĐÁP ỨNG SỰ QUAN TÂM CỦA CỬ TRI VÀ NHÂN DÂN CẢ NƯỚC
Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV
Theo Chương trình phiên họp, từ 08h00 đến 08h50, Bộ trưởng Bộ Công Thương và các thành viên Chính phủ liên quan tiếp tục trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực công thương.
Tiếp đó, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn sẽ đăng đàn trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực kiểm toán.
Nội dung chất vấn gồm: Trách nhiệm và giải pháp khắc phục tình trạng các doanh nghiệp, dự án được kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm; việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm toán nhà nước; giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm toán.
Bộ trưởng các bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Công an; Tổng Thanh tra Chính phủ cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.
8h00: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên chất vấn
Điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết trong buổi sáng nay, Quốc hội tiếp tục phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương, cuối phiên chất vấn sẽ mời Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà báo cáo thêm một số vấn đề có liên quan.
Mở đầu phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội liên quan đến lĩnh vực Bộ quản lý.
8h01: Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn đối với nội dung liên quan đến sử dụng công nghệ để giải quyết các mặt trái của thương mại điện tử và bảo vệ dữ liệu cá nhân khi tham gia thương mại điện tử thương mại điện tử, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, cách tốt nhất để giải quyết các vấn đề của công nghệ là dùng công nghệ.
Bộ trưởng cho biết, quản lý nhà nước thời gian qua đầu tư chưa nhiều để phát triển các công nghệ số để thực thi quản lý nhà nước trên không gian mạng. Chúng ta phải coi công nghệ số như là lực lượng quản lý cơ bản trên không gian mạng. Bộ trưởng cũng tâm đắc với ý kiến của đại biểu Trần Thị Kim Nhung – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh đó là dùng công nghệ để quản lý công nghệ. Giải pháp quản lý không gian mạng được Bộ trưởng nêu ra đó là thể chế số, công cụ số và con người số - tức là kỹ năng số cho người dân. Thương mại điện tử đang phát triển rất nhanh nên thể chế số, công cụ số và kỹ năng số và kỹ năng số đang theo sau, do vậy, cần đẩy nhanh tốc độ, trong đó phát triển công cụ số có thể nhanh nhất.
Bộ trưởng cho biết, trên sàn điện tử, có hàng triệu sản phẩm, theo đó là hàng triệu quảng cáo, không thể dùng sức người để quản lý, mà cần dùng công nghệ số, có thể quản lý toàn diện, có thể giám sát, cảnh báo và ngăn chặn các hành vi trái phép, giao dịch bất thường, nhưng cần dùng công nghệ hiện đại. Bộ trưởng lấy ví dụ có thể phát triển phần mềm để phát hiện quảng cáo sai sự thật, phát hiện hàng hóa có dấu hiệu hàng nhái. Các sàn thương mại điện tử có thể xây dựng các thuật toán AI để rà quét và chọn lọc các tài khỏan có nguồn quảng cáo vi phạm pháp luật.
Việt Nam có thuận lợi đó là có nhiều doanh nghiệp công nghệ số xuất sắc có thể viết được các phần mềm này. Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ cùng với các doanh nghiệp công nghệ số của ngành có thể giúp Bộ Công thương phát triển các công cụ số để quản lý thương mại điện tử. Bộ trưởng cũng đề nghị Quốc hội quan tâm tăng đầu tư cho việc phát triển các công cụ số để quản lý thương mại điện tử nói riêng và quản lý không gian mạng nói chung.
Về bảo vệ dữ liệu cá nhân, Bộ trưởng nêu rõ, chúng ta phải bảo vệ dữ liệu cá nhân như là tài sản quan trọng nhất của cá nhân, nhất là các dữ liệu để xác định danh tính như họ tên, địa chỉ, số điện thoại, địa chỉ hộp thư, số nhận dạng cá nhân ID, thông tin thẻ tín dụng… Bởi một người khác có thể mạo danh chúng ta để hoạt động thay chúng ta và tiêu tiền của chúng ta mà chúng ta không biết.
Thương mại điện tử thời gian qua đã phát triển nhanh, dữ liệu cá nhân được thu thập lưu trữ và xử lý thì ngày càng nhiều, đi kèm với đó là nguy cơ lộ lọt thông tin dữ liệu cá nhân, ảnh hưởng đến thương mại điện tử và các lĩnh vực khác. Bộ trưởng cho biết, Chính phủ đã ban hành nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, theo đó quy định các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân đối với ngành lĩnh vực quản lý của mình. Chính phủ cũng đã có lộ trình để xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Ngoài ra, để bảo vệ dữ liệu cá nhân, cần bảo đảm an toàn cho hệ thống lưu trữ và xử lý dữ liệu cá nhân. Bộ Thông tin và Truyền thông đã tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định số 85 về bảo vệ đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ; và các sàn thương mại điện tử phải tuân thủ Nghị định này.
Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã rất quyết liệt chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai công tác về đảm bảo an toàn thông tin, trong đó thương mại điện tử được coi là lĩnh vực quan trọng cần tăng cường công tác đảm bảo an toàn thông tin và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Để bảo vệ dữ liệu cá nhân, Bộ trưởng nêu rõ bảo vệ người dân được coi là một trong những nội dung quan trọng, Bộ Thông tin và Truyền thông đã triển khai nhiều giải pháp để bảo vệ người dân trên không gian mạng nói chung cũng như thương mại điện tử. Bộ đã triển khai hệ sinh thái tín nhiệm mạng, đánh giá xác nhận website đảm bảo an toàn thông tin mạng, thông tin cá nhân và gán nhãn tín nhiệm cho trên 5.000 website chính thống; đồng thời công bố các website lừa đảo.
Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát triển thành công và đưa vào sử dụng các công cụ hỗ trợ người dân như: kiểm tra xem máy tính, điện thoại di động có bị nhiễm mã độc không; kiểm tra xem thông tin cá nhân có bị lộ lọt hay không; kiểm tra xem một website có phải lừa đảo hay không trên Cổng khonggianmang.vn; có 21 tỷ lượt xem video tuyên truyền về nhận thức về kỹ năng số trên mạng xã hội từ gần 21 triệu người Việt Nam; đã xây dựng cẩm nang an toàn trực tuyến để hướng dẫn người dân kỹ năng an toàn thông tin khi tham gia không giang mạng… Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng khẳng định sẽ phối hợp với Bộ Công thương trong triển khai các công tác trên trong lĩnh vực thương mại điện tử.
8h08: Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi của đại biểu Trần Văn Tiến về công nghiệp hỗ trợ, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết Bộ đã tập trung vào 03 lĩnh vực chủ yếu: linh kiện phụ tùng; công nghiệp hỗ trợ cho dệt may; công nghiệp hỗ trợ cho những ngành công nghệ cao. Sau 06 năm triển khai thực hiện Quyết định 68/QĐ-TTg về chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ từ năm 2016 đến năm 2025 với mục tiêu cần đạt được là sản phẩm công nghiệp hỗ trợ đáp ứng khoảng 45% nhu cầu cho sản xuất nội địa, chúng ta đã đạt được một số kết quả nhất định.
Tuy nhiên một số sản phẩm đạt kết quả thấp hơn so với mục tiêu chung như ngành điện tử tin học, viễn thông, điện tử chuyên dụng, các ngành công nghiệp công nghệ cao trong nước cũng đạt mục tiêu chưa cao…
Bộ trưởng cho biết, một số sản phẩm đạt kết quả thấp hơn so với mục tiêu đề ra là do nguồn lực đầu tư hỗ trợ của nhà nước còn hạn chế, khó tiếp cận; chính sách thu hút FDI chưa khuyến khích được sự liên kết, ràng buộc được các doanh nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp trong nước; ngành công nghiệp hỗ trợ cơ khí thu hút đầu tư là rất khó bởi vì vốn lớn nhưng thị trường hẹp, chúng ta lại là nước đi sau nên khả năng cạnh tranh với thị trường nước ngoài là khó khăn; phối hợp thực hiện chính sách giữa các bên chưa thật tốt.
Giải pháp cho thời gian tới, cần hoàn thiện đồng bộ chính sách, trong đó có việc nghiên cứu xây dựng Luật Công nghiệp trọng điểm; tăng cường phân bổ nguồn lực từ trung ương và địa phương; bố trí đủ nguồn lực cho công nghiệp hỗ trợ đến năm 2025 và các giai đoạn tiếp theo; đào tạo nhân lực chất lượng cao…
Về các Hiệp định thương mại tự do, Bộ trưởng cho biết, hiện nay Việt Nam có 16 FTA đang thực thi, trong quá trình mở cửa hội nhập thị trường, chúng ta cần có thời gian để thực hiện. Một số thị trường như Ấn Độ, Bangladesh là những thị trường mà ngành công thương đang khuyến khích các doanh nghiệp khai thác. So với các nước này, chúng ta tương đồng về lao động, trình độ công nghệ, tuy các thị trường này chưa có tính bổ trợ cao cho nền kinh tế của Việt Nam như một số nước khác nhưng thị trường này có tiềm năng quy mô dân số rất lớn- đây là khách hàng tiềm năng đối với hàng hóa của Việt Nam.
Để hỗ trợ doanh nghiệp khai thác tốt các Hiệp định thương mại tự do trong thời gian tới, Bộ sẽ hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua việc khẳng định chất lượng hàng hóa và giá cả phù hợp; hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực tiếp cận thị trường thông qua các hoạt động xúc tiến thương mại đa dạng; đẩy mạnh tiến độ đàm phán ký kết các hiệp định liên kết thương mại và khai mở thị trường…
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, hội nhập kinh tế quốc tế là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước ta, nhờ thực hiện chủ trương này, nước ta đã có tiềm lực và uy tín quốc tế lớn như ngày nay. Việc đàm phán ký kết các Hiệp định thương mại tự do, thu hút đầu tư nước ngoài để thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu là bước đi cần thiết. Trong thời gian tới, một mặt cần nâng cao năng lực hội nhập của nền kinh tế đất nước, đồng thời cần tiếp tục mở cửa nền kinh tế, thu hút đầu tư có chọn lọc.
8h28: Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn: Giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong ngành công nghiệp hỗ trợ?
Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân cho biết, hiện nay ngành công nghiệp hỗ trợ có khoảng 1.500 doanh nghiệp, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực cơ khí, điện và điện tử, nhựa, cao su và hóa chất. Tuy nhiên, năm vừa qua, sức khỏe của doanh nghiệp suy giảm khá nghiêm trọng về doanh thu, tình trạng mất đơn hàng từ nhiều thị trường đang diễn ra và hiện nay đang gặp hai nút thắt rất lớn về vốn và chi phí. Trong khi đó, làn sóng đổ bộ công nghiệp hỗ trợ của nhiều nước vào Việt Nam đang diễn ra với quy mô lớn và rất nhanh. Điều này cho thấy, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ chưa kịp lớn để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu.
Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm về vấn đề này cũng như giải pháp trong thời gian tới để hỗ trợ các doanh nghiệp?
8h29: Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh: Thời điểm sửa đổi Nghị định 107 về kinh doanh xuất khẩu gạo?
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh cho biết, Việt Nam là quốc gia nông nghiệp và là một trong ba quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Trong bối cảnh một số nước cấm xuất khẩu, hiện tượng Elino tác động đến khí hậu toàn cầu, diện tích canh tác giảm, cạnh tranh trong nước giữa các doanh nghiệp trong ngành lúa gạo khá gay gắt, người nông dân không được hưởng lợi nhiều kể cả khi giá lúa gạo tăng. Hiện nay, Nghị định 107 về kinh doanh xuất khẩu gạo được Chính phủ ban hành năm 2018 đã nảy sinh nhiều nội dung không còn phù hợp với thực tế. Do đó, đại biểu đề nghị Bộ Công thương cho biết sẽ đề xuất Chính phủ sửa đổi những nội dung nào, khi nào trình Chính phủ ban hành Nghị định để giải quyết các khó khăn, rào cản, nâng cao giá trị sản phẩm gạo của Việt Nam?
8h30: Đại biểu Hà Ánh Phượng - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ: Thời điểm chuyển giao Trường Cao đẳng Công nghiệp thực phẩm và Trường Cao đẳng Công Thương Phú Thọ?
Đại biểu Hà Ánh Phượng nêu rõi, để phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp cơ khí, nhất là trong phục vụ chế biến nông, lâm, thủy sản, phát triển nông nghiệp, nông thôn đòi hỏi phải có nguồn nhân lực chất lượng. Để làm được điều này, Bộ Công Thương đã có phương án sắp xếp các cơ sở dạy nghề trực tiếp thuộc Bộ Công Thương trong phạm vi toàn quốc. Đối với tỉnh Phú Thọ, Ban Cán sự Đảng Bộ Công thương đã ban hành Nghị quyết số 26 về chủ trương chuyển giao Trường Cao đẳng Công nghiệp thực phẩm và Trường Cao đẳng Công Thương Phú Thọ cho Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ. Tuy nhiên, đến nay đã 4 năm, việc triển khai vẫn chưa được tiến hành. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết khi nào thực hiện việc chuyển giao 02 trường cao đẳng này cho Uỷ ban nhân dân tỉnh Phú Thọ thực hiện?
8h32: Đại biểu Trương Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH Tp.Hồ Chí Minh phát biểu tranh luận
Qua ý kiến trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường, Bộ trưởng Bộ Công thương, đại biểu Trương Trọng Nghĩa nhận thấy, ngành công thương đẩy mạnh sản xuất và tiêu dùng và đó cũng là ngành làm cho rác thải nhiều, tuy nhiên chưa thấy sự liên kết giữa hai ngành này để xử lý rác điện tử và rác nhựa. Bởi rác điện tử những năm gần đây gia tăng mạnh và xử lý rác điện tử rất khác với xử lý rác hữu cơ. Nếu hai ngành này không liên kết phối hợp với nhau thì sẽ không giải quyết được.
“Ví dụ khi chúng ta phát triển xe điện, từ đó dẫn đến rác thải là pin điện. Chúng ta đẩy mạnh năng lượng tái tạo là năng lượng mặt trời, dẫn đến rác thải pin mặt trời thì cách xử lý như thế nào? Rác điện tử từ hàng chục triệu người tiêu dùng đã chiếm số lượng rất lớn và các ngành đều biết, nhưng tôi chưa thấy sự phối hợp giữa hai ngành này. Điều này sẽ cản trở sự phát triển bền vững của chúng ta trong tương lai”, đại biểu Trương Trọng Nghĩa nêu dẫn chứng.
8h34: Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn của đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, hiện nay, các doanh nghiệp FDI đến Việt Nam đều là có kinh nghiệm đạt được tiêu chuẩn về chất lượng sản phẩm cũng như về môi trường. Trong khi doanh nghiệp ở trong nước mặc dù có cơ chế nhưng chưa thể tiếp cận được những tiêu chuẩn như trên.
Vì thế, để nâng cao năng lực cho công nghiệp hỗ trợ, nâng cao năng lực cho doanh nghiệp ở trong nước phát triển thì chúng ta phải rà soát lại hệ thống pháp luật để khi những chính sách được ban hành phải đi vào cuộc sống. Bên cạnh đó, các địa phương cần có sự hỗ trợ về nguồn vốn, các điều kiện về cơ sở hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực và các điều kiện khác. Ngoài ra, cần sửa đổi Luật Đầu tư nước ngoài và các luật có liên quan để các doanh nghiệp FDI phải có sự ràng buộc, hợp tác, liên kết với doanh nghiệp trong nước nhằm từng bước nội địa hóa sản phẩm ở trong nước.
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định: Nghị định 107 về kinh doanh xuất khẩu gạo được thực thi cho đến nay đã bộc lộ một số bất cập nên Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương sửa đổi và cho đến nay, Bộ đang trong quá trình hoàn thiện dự thảo sửa đổi Nghị định 107. Tinh thần sửa đổi Nghị định 107 tập trung vào một số nội dung:
Thứ nhất là sửa đổi, bổ sung quy định về chế độ báo cáo thống kê, hợp đồng xuất khẩu và thực hiện hợp đồng xuất khẩu theo hướng chặt chẽ và chế tài xử lý cao, mang tính răn đe nhằm phục vụ tình trạng thương nhân chậm hoặc không thực hiện chế độ báo cáo.
Thứ hai là sửa đổi, bổ sung quy định rõ thời gian hậu kiểm của các Sở Công thương sau khi được nhận giấy chứng nhận xuất khẩu gạo. Như vậy, quy định này tăng cường trách nhiệm của địa phương.
Thứ ba là sửa đổi, bổ sung cơ chế, phương thức phối hợp cụ thể giữa bộ, ngành, địa phương và cơ quan liên quan trong tổ chức điều hành xuất khẩu gạo, bảo đảm tuân thủ các nguyên tắc, hiệu quả trong thực thi chính sách.
Thứ tư là bổ sung các biện pháp phát triển thị trường, xúc tiến thương mại đối với hàng lúa gạo Việt Nam. Theo đó, ban hành chương trình phát triển hoạt động thương mại, xúc tiến thương mại riêng đối với gạo và sản phẩm chế biến từ gạo. Thứ năm là bổ sung quy định rõ ủy thác xuất khẩu và nhận ủy thác xuất khẩu gạo, trong đó có thương nhân ủy và nhận ủy thác phải có giấy chứng nhận, có quyền được kinh doanh xuất khẩu gạo thì mới thực hiện được việc này.
8h41: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà trả lời chất vấn, giải trình về một số vấn đề có liên quan
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho biết, nhiều ý kiến chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương đã xác định đúng vấn đề bức xúc hiện nay. Giải trình thêm một số vấn đề đại biểu quan tâm liên quan đến thương mại điện tử, Phó Thủ tướng khẳng định, thương mại điện tử sẽ là một xu thế tất yếu và sẽ thay thế dần các chợ, cửa hàng theo thương mại truyền thống. Về mặt pháp luật, từ năm 2006 đến nay đã 2 lần bổ sung, sửa đổi các luật liên quan đến thương mại điện tử, điều đó cho thấy chúng ta đã quan tâm khá toàn diện đến lĩnh vực này. Hiện chúng ta có Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Luật Giao dịch điện tử và các Nghị định có liên quan.
Để đảm bảo an toàn, an ninh dữ liệu cá nhân, Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, mặc dù đã có nhiều quy định trong hệ thống pháp luật nhưng việc cập nhật để có sự thống nhất trong các hệ thống pháp luật, việc triển khai ban hành các nghị định, trong đó có sự tích hợp từ các chính sách của các luật là hết sức cần thiết.
Phó Thủ tướng cũng đồng tình với ý kiến đại biểu là thể chế hóa để quản lý nền tảng mạng trên xã hội, yêu cầu tuân thủ pháp luật Việt Nam, đảm bảo hài hòa với pháp luật quốc tế. Đồng thời, đưa ra các tiêu chí cụ thể liên quan đến an ninh mạng, dữ liệu, giao dịch, hợp đồng, định danh, chữ ký điện tử… Nếu làm được điều này, có thể thông qua trí tuệ nhân tạo để quản lý các hoạt động trên môi trường số, trong đó quản lý định danh người bán trên thương mại điện tử.
Phó Thủ tướng Chính phủ cũng đề nghị Bộ Công thương và Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu xây dựng nền tảng cho Việt Nam để có thể tích hợp tất cả các hoạt động như định danh, an ninh công nghệ, thanh toán hải quan, thành lập logistics đồng bộ; thành lập cơ quan đa ngành để có thể giám sát được tất cả hoạt động trên thương mại điện tử.
Liên quan đến thu hút đầu tư, tham gia các FTA, Phó Thủ tướng cho biết, Việt Nam đã tham gia 16 hiệp định FTA, nhưng cũng cần nhìn nhận là lợi ích mang lại chưa lớn. Vì vậy, thời gian tới cần triển khai nhanh chóng để đáp ứng các quyết định từ các hiệp định thương mại này; hơn nữa thông tin về thị trường cũng như môi trường pháp lý của các nước tham gia FTA; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa chưa đầy đủ… Vì vậy, việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp là rất cần thiết; đồng thời cần có hàng rào kỹ thuật để bảo vệ hàng hóa và doanh nghiệp trong nước…. Đối với thu hút FDI, cũng cần có tiêu chí chặt chẽ hơn, thu hút nguồn vốn đầu tư vào công nghệ, cam kết nghiên cứu và chuyển giao cho doanh nghiệp Việt Nam.
8h50: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu kết thúc nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực công thương
Phát biểu kết thúc nhóm vấn đề thứ hai, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khẳng định, công thương là lĩnh vực quan trọng, có tác động rất lớn đối với phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của người dân, doanh nghiệp.
Phiên chất vấn thuộc lĩnh vực công thương diễn ra trong không khí sôi nổi, trách nhiệm cao. Đã có 40 lượt đại biểu chất vấn và tranh luận (trong đó có 6 đại biểu tranh luận). Bộ trưởng Bộ Công Thương đã trả lời cơ bản đầy đủ các vấn đề các đại biểu Quốc hội nêu. Tham gia trả lời chất vấn có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã phát biểu, làm rõ thêm một số vấn đề đại biểu quan tâm.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, thời gian qua, hoạt động công thương có nhiều đổi mới, thương mại điện tử phát triển mạnh, chính sách pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được hoàn thiện, nhất là trong hoạt động thương mại điện tử; việc khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia ký kết đã góp phần quan trọng vào kết quả xuất khẩu, kim ngạch xuất khẩu liên tục tăng cao…
Tuy nhiên Chủ tịch Quốc hội cho rằng bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động động công thương, hoạt động thương mại điện tử; tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng còn diễn biến phức tạp, kim ngạch xuất khẩu chưa bền vững…
Qua phiên chất vấn, đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương, các Bộ có liên quan thực hiện hiệu quả các giải pháp đã đề ra, tập trung một số nội dung như sau:
Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện pháp luật liên quan đến thương mại điện tử, bảo vệ người tiêu dùng...
Thứ hai, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng, đa dạng hóa thị trường quốc tế gắn với nâng cao chất lượng sản phẩm…
Thứ ba, nghiên cứu, xây dựng luật công nghiệp trọng điểm, chương trình công nghiệp hỗ trợ, tập trung phát triển công nghiệp thông minh…
8h58: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì điều hành chất vấn nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực kiểm toán
Điều hành chất vấn nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực kiểm toán, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, Kiểm toán Nhà nước nước đã có Báo cáo 11 trang, nêu chi tiết các nội dung liên quan đến vấn đề chất vấn tại Kỳ họp này, đề nghị các đại biểu Quốc hội tập trung chất vấn đối với 3 nhóm vấn đề sau:
Thứ nhất, trách nhiệm và giải pháp khắc phục tình trạng các doanh nghiệp, dự án được kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm.
Thứ hai, việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán nhà nước. Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm toán nhà nước.
Thứ ba, giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm toán.
Trong phiên chất vấn, khi cần thiết, Chủ tịch Quốc hội sẽ mời Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Công an; Tổng Thanh tra Chính phủ cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.
Rút kinh nghiệm qua một ngày chất vấn và để Phiên chất vấn còn lại đạt kết quả tốt hơn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị: (1) các đại biểu chất vấn chỉ nêu những vấn đề, nội dung trong phạm vi, lĩnh vực chất vấn của Kỳ họp này; (2) Nội dung chất vấn đại biểu trước đã trao đổi thì đại biểu sau không nên hỏi lại; (3) Người trả lời chất vấn không nên trả lời chung chung mà phải có trọng tâm, trọng điểm, có minh chứng, lý lẽ, căn cứ thuyết phục từng vấn đề cụ thể, nhất là nhận định, đánh giá, quan điểm, giải pháp, lộ trình, thời gian khắc phục tồn tại, hạn chế, vướng mắc, khó khăn trong thực tiễn.
Tiếp theo, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn báo cáo một số nội dung liên quan đến vấn đề chất vấn.
9h00: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn báo cáo một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn
Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, Kiểm toán Nhà nước đang chuẩn bị kỷ niệm 30 năm ngày thành lập ngành, trải qua hơn một phần tư thế kỷ với tư cách là cơ quan được Quốc hội thành lập có chức năng đánh giá kết luận, kiến nghị tình hình quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. Vai trò của Kiểm toán trong việc nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, góp phần phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã được khẳng định.
Tổng Kiểm toán Nhà nước cảm ơn Quốc hội đã cho phép, tạo điều kiện để Kiểm toán Nhà nước được trình bày trước Quốc hội, trước cử tri cả nước về hoạt động của ngành với tư cách là một lĩnh vực đặc thù, chuyên môn sâu. Thời gian qua, Kiểm toán Nhà nước đã không ngừng phấn đấu nâng cao chất lượng hoạt động, cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin, phục vụ tốt cho Quốc hội thực hiện chức năng lập pháp, giám sát tối cao, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, đồng thời phục vụ cho Quốc hội trong công tác điều hành, nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công, tài sản công.
Về phòng chống tham nhũng, tiêu cực, Kiểm toán Nhà nước cũng đã khẳng định được tầm quan trọng thông qua việc kiểm toán, phát hiện kịp thời những sai phạm, từ đó có kiến nghị tăng thu giảm chi, góp phần giảm thất thoát tài chính công, tài sản công, đồng thời đưa ra những kiến nghị điều chỉnh kịp thời với chính sách, pháp luật, chống thất thoát, lãng phí
Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của Kiểm toán Nhà nước không tránh khỏi có những tồn tại, hạn chế, Tổng Kiểm toán Nhà nước mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, đóng góp ý kiến của các đại biểu Quốc hội để Kiểm toán Nhà nước thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.
9h05: Đại biểu Trịnh Minh Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long: Giải pháp khắc phục các sai phạm trong hoạt động đấu thầu?
Theo Đại biểu Trịnh Minh Bình, trong thời gian qua, các dự án đầu tư xây dựng đã được kiểm toán nhưng sau đó, các cơ quan chức năng vẫn phát hiện các sai phạm trong hoạt động đấu thầu. Đại biểu Trịnh Minh Bình đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết Tổng Kiểm toán lý giải vấn đề này như thế nào và giải pháp khắc phục vấn đề này trong thời gian tới?
9h06: Đại biểu Ma Thị Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang: Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện các kết luận của Kiểm toán trong thời gian tới?
Đại biểu Ma Thị Thúy cho biết, Báo cáo số 599 của Kiểm toán Nhà nước cho thấy số tiền kiến nghị chưa thu được nguyên nhân thuộc về đơn vị được kiểm toán chiếm tỷ lệ còn cao (59%), kết quả này cho thấy việc chưa thực hiện nghiêm túc kết luận của đơn vị được kiểm toán. Đại biểu Ma Thị Thúy đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết lý do vì sao? Đồng thời, đại biểu Ma Thị Thúy đề nghị Tổng Kiểm toán nêu rõ trách nhiệm và giải pháp khắc phục của ngành cũng như kiến nghị Tổng Kiểm toán để nâng cao hiệu quả thực hiện các kết luận của Kiểm toán trong thời gian tới.
9h07: Đại biểu Tao Văn Giót - Đoàn ĐBQH tỉnh Lai Châu: Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành Kiểm toán Nhà nước thời gian vừa qua được thực hiện như thế nào?
Theo đại biểu Tao Văn Giót, các vụ án xảy ra trong thời gian qua cho thấy công tác phòng, chống tham nhũng đang được Đảng, Nhà nước và Nhân dân hết sức quan tâm, đặc biệt Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành quyết định số 131 (27/10/2023) về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đối với công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán, đại biểu Tao Văn Giót đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành Kiểm toán Nhà nước trong thời gian vừa qua được thực hiện như thế nào?
9h08: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn của đại biểu Trịnh Minh Bình, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, Kiểm toán nhà nước là cơ quan do Quốc hội thành lập, với chức năng đánh giá, xác nhận, kết luận, kiến nghị về quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. Như vậy, đối tượng kiểm toán là việc quản lý sử dụng tài chính công, tài sản công theo quy định của pháp luật. Đơn vị được kiểm toán là những đơn vị trực tiếp liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, với 12 nhóm đơn vị liên quan.
Đối với những sai sót trong đấu thầu thời gian qua, Tổng Kiểm toán khẳng định các đơn vị không có vốn nhà nước, nên không phải là đơn vị được kiểm toán. Những đơn vị này chỉ liên quan đến tài chính công, tài sản công với tư cách nhà thầu, do vậy hoạt động của đơn vị kiểm toán chỉ kiểm toán ở đơn vị chủ đầu tư và ban quản lý dự án. Trong quá trình kiểm toán đều thực hiện cả 3 nội dung: đánh giá, xác nhận tính đúng đắn trung thực; đánh giá sự tuân thủ pháp luật trong đấu thầu, đầu tư xây dựng và xác nhận tính hiệu quả tài chính công, tài sản công… Trong quá trình kiểm toán đã chỉ ra các sai sót và có kiến nghị xử lý tổ chức, cá nhân có liên quan.
Đối với chất vấn đại biểu Ma Thị Thúy, Tổng Kiểm toán Ngô Văn Tuấn cho biết, hiện nay việc thực hiện kết luận của kiểm toán được các cơ quan quan tâm; đặc biệt sau khi Quốc hội thực hiện giám sát tối cao thực hiện chính sách, pháp luật liên quan đến thực hành, tiết kiệm chống lãng phí, tiến độ và ý thức chấp hành trong thực hiện kết luận của Kiểm toán cao hơn. Tuy nhiên, theo thống kê vẫn còn hơn 67.000 tỷ đồng liên quan đến kết luận kiểm toán chưa được thực hiện, trong đó nguyên nhân từ đơn vị được kiểm toán chiếm 59,46%. Tổng Kiểm toán Nhà nước cũng nêu các giải pháp kiểm tra, đôn đốc thực hiện kết luận của Kiểm toán.
Về câu hỏi của đại biểu Tao Văn Giót về thực hiện phòng chống tham nhũng trong nội bộ ngành, Tổng Kiểm toán Ngô Văn Tuấn cho biết, đây là nhiệm vụ được quan tâm. Trong đó, quan tâm giáo dục về chính trị, tư tưởng, kịp thời phổ biến, quán triệt các chỉ đạo của Đảng, các văn bản mới của Nhà nước về phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Kịp thời rà soát, thể chế hóa các văn bản của Đảng, văn bản pháp luật mới. Riêng năm 2022 đã rà soát 75 văn bản liên quan đến quy trình kiểm toán để phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường kỷ cương, kỷ luật, đề cao vai trò của người đứng đầu, tổ tưởng tổ kiểm toán, đoàn kiểm toán. Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát, phát huy vai trò của cơ quan thanh tra kiểm toán nhà; xử lý nghiêm những hành vi có hiện tượng tham nhũng, tiêu cực…
9h16: Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre: Giải pháp khắc phục những hạn chế trong chuyển các vụ việc vi phạm?
Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi cho biết, Báo cáo của Kiểm toán nhà nước có nêu, Kiểm toán nhà nước đã chuyển 19 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật qua kiểm toán cho cơ quan cảnh sát điều tra các cấp để xem xét, xử lý và tự đánh giá. Hiện Kiểm toán nhà nước chỉ mới phát huy vai trò, hiệu quả, chủ yếu ở khía cạnh phòng ngừa, số vụ việc chuyển cơ quan điều tra còn hạn chế. Đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước làm rõ hạn chế này có nguyên nhân do đâu và định hướng giải pháp để khắc phục trong thời gian tới?
9h17: Đại biểu Hà Đức Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh Lào Cai: Xử lý trách nhiệm cá nhân hay cơ quan trong trường hợp bỏ lọt sai phạm?
Đại biểu Hà Đức Minh cho biết, qua kiểm toán, Kiểm toán nhà nước đã phát hiện rất nhiều những tồn tại, hạn chế, sai phạm của các doanh nghiệp, các dự án đầu tư... Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước cho biết, trong trường hợp khi Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán không phát hiện ra sai phạm nhưng sau đó các cơ quan khác lại phát hiện ra sai phạm thì trách nhiệm của Kiểm toán nhà nước trong trường hợp này sẽ như thế nào? Sẽ xử lý trách nhiệm của cá nhân hay xử lý trách nhiệm của cơ quan trong trường hợp này?
9h18: Đại biểu Triệu Thị Huyền - Đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái: Mô hình Kiểm toán nhà nước theo khu vực có đảm bảo được tính độc lập, tính khách quan?
Đại biểu Triệu Thị Huyền cho biết, hiện nay mô hình tổ chức Kiểm toán nhà nước đang được phân theo khu vực, trong đó một khu vực sẽ thực hiện kiểm toán thường xuyên đối với một địa bàn. Đại biểu văn khoăn, mô hình tổ chức này có đảm bảo được tính độc lập, tính khách quan và liệu có thể nảy sinh ra những tiêu cực cho mối quan hệ giữa kiểm toán khu vực và các địa phương hay không? Giải pháp của Kiểm toán nhà nước trong vấn đề này là gì?
9h19: Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, trong 5 năm qua (từ 2019-2023), Tổng Kiểm toán Nhà nước đã chuyển 19 vụ án có dấu hiệu tham nhũng sang cơ quan điều tra.
Trong 5 năm qua, cơ quan Kiểm toán đã thực hiện kiểm toán và phát hành 1.345 báo cáo tài chính, trong đó có kiến nghị chuyển hồ sơ sang cho cơ quan điều tra 19 vụ án. Thế nhưng, không có nghĩa là vai trò về phòng, chống tham nhũng của cơ quan Kiểm toán hạn chế đi vì trong một trong những nhiệm vụ mà Tổng Kiểm toán Nhà nước hết sức coi trọng là việc phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để điều tra, đưa ra ánh sáng những hành vi tham nhũng, tiêu cực.
Ngoài ra, trong 5 năm qua, cơ quan Kiểm toán cũng đã cung cấp 1.609 hồ sơ, báo cáo, tài liệu cho các cơ quan thanh tra, kiểm tra nhằm giúp cho các cơ quan chức năng đẩy nhanh hiệu quả hơn việc điều tra, truy tố, xét xử đến các đối tượng tham nhũng, tiêu cực.
Trong thời gian tới, Tổng Kiểm toán Nhà nước sẽ phối hợp kịp thời hơn, cung cấp các tài liệu đầy đủ hơn và tiếp tục theo dõi, đôn đốc và nâng cao nâng chất lượng các báo cáo kiểm toán để cho những phát hiện rõ hơn, thuận lợi hơn cho các cơ quan chức năng nhằm đưa ra ánh sáng những vụ tham nhũng, tiêu cực.
Về câu hỏi của đại biểu Hà Đức Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh Lào Cai về trách nhiệm của cơ quan Kiểm toán nếu như mà các đơn vị được kiểm toán không bị phát hiện ra sai phạm cho đến khi các cơ quan chức năng vào cuộc thì phát hiện ra các sai phạm, thất thoát, tham nhũng tài sản của Nhà nước, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn khẳng định, Luật Phòng, chống tham nhũng đã quy định rất rõ trách nhiệm của cơ quan thanh tra, kiểm toán, điều tra.
Trong trường hợp cơ quan thanh tra, điều tra không phát hiện sai phạm mà đến khi cơ quan chức năng vào làm tiếp mà phát hiện ra sai phạm thì tại Luật Phòng chống tham nhũng đã quy định rất là cụ thể. Đối với những báo cáo kiểm toán đã phát hành mà không phát hiện sai phạm nhưng đến khi cơ quan chức năng vào làm cùng nội dung, cùng kiểm toán mà sát phát hiện ra sai phạm thì cần phải làm rõ trách nhiệm. Nếu có lỗi thì phải xử là tùy theo mức vi phạm để xử lý theo trách nhiệm hình sự hay trách nhiệm hành chính. Đây là quy định rất là rõ về trách nhiệm và khi phát hiện ra sai phạm thì theo quy định của Luật thì phải làm rõ trách nhiệm của cá nhân và tập thể...
9h24: Đại biểu Nguyễn Hữu Thông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận: Giải pháp việc chưa thực hiện kiến nghị kiểm toán?
Đại biểu Nguyễn Hữu Thông cho biết, theo báo cáo của Kiểm toán nhà nước, một trong những nguyên nhân chưa thực hiện kiến nghị kiểm toán là do bên thứ ba. Do đó, đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước làm rõ bên thứ ba là bên nào, là chủ thể nào? Để giải quyết việc chưa thực hiện các kiến nghị kiểm toán, đại biểu đề nghị cho biết trách nhiệm của đơn vị kiểm toán cũng như giải pháp của Kiểm toán nhà nước về vấn đề này?
9h25: Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương: Làm rõ số lượng kiến nghị kiểm toán không thực hiện được do vướng mắc chính sách pháp luật?
Đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn nêu rõ, hiện nay, mặc dù một số kết luận, kiến nghị của Kiểm toán nhà nước đúng pháp luật nhưng thực tế không thể thực hiện được do đối tượng kiểm toán không còn khả năng thực hiện hoặc do vướng mắc chính sách, pháp luật. Theo đại biểu, vướng mắc khi xác định trọng yếu, đánh giá rủi ro, yếu tố ngoại trừ khi đưa ra ý kiến kiểm toán trong báo cáo kiểm toán là một trong những nguyên nhân dẫn đến chất lượng báo cáo không cao. Do đó, đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết, trong tổng số 1069 văn bản kiến nghị sửa đổi, bổ sung tại 1345 báo cáo kiểm toán có tỷ lệ thực hiện được bao nhiêu? Trong 663 báo cáo kiểm toán đã có kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm cá nhân, tỉ lệ đã được xử lý như thế nào? Bao nhiêu kết luận, kiến nghị không thể thực hiện do vướng mắc chính sách pháp luật? Các giải pháp cụ thể để tháo gỡ các tồn tại, hạn chế, bất cập trên?
9h26: Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình: Giải pháp để Kiểm toán nhà nước tham gia phát hiện, phòng ngừa tham nhũng?
Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường nêu rõ, nhiều vụ án tham nhũng cho thấy có sự cấu kết giữa doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước với một số cán bộ, công chức trong các dự án đầu tư công để trục lợi tài sản của nhà nước. Tuy các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước không thuộc các đối tượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước nhưng những vụ việc này đều liên quan tới sử dụng tài chính công, tài sản công và dự án đầu tư công. Vì vậy, đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết sẽ có kiến nghị như nào để Kiểm toán nhà nước có thể tham gia phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn các vụ việc tương tự xảy ra thời gian tới?
9h50: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi tranh luận của đại biểu Yến Nhi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre liên quan đến nội dung trong Báo cáo 559 của Kiểm toán Nhà nước, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nhận thấy, việc chủ động chuyển 19 vụ việc so với 1.609 hồ sơ tài liệu theo yêu cầu là còn ít, và thừa nhận đây là tồn tại, hạn chế trong thời gian qua. Do đó, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn đề xuất giải pháp khắc phục trong thời gian tới là áp dụng các biện pháp để nâng cao chất lượng kiểm toán, kịp thời phát hiện các sai phạm và thu thập bằng chứng để kịp thời chuyển cho cơ quan điều tra.
Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Hữu Thông về trách nhiệm bên thứ 3 trong việc thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán còn tồn đọng, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, bên thứ 3 là bên có liên quan theo quy định tại khoản 1 Điều 1 Luật Kiểm toán (sửa đổi), Luật số 55/2019/QH14, nguyên nhân bên thứ 3 chiếm khoảng 21% do phải chờ phê duyệt của cấp trên, chờ hướng dẫn; do nhà thầu chây ì, giải thể, phá sản, mất tích… Đề xuất giải pháp vấn đề này trong thời gian tới, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, Kiểm toán Nhà nước sẽ theo dõi, đôn đốc, công khai và tăng cường kiểm tra, giám sát ở mỗi đơn vị được kiểm toán, kịp thời theo dõi, báo cáo ngay với các cơ quan liên quan về trách nhiệm bên thứ 3 để đôn đốc. Đồng thời Tổng Kiểm toán nhà nước nhấn mạnh, giải pháp căn cơ nhất là thực hiện tốt 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp đã được quy định trong Nghị quyết 74/2022/QH15 của Quốc hội và Chỉ thị số 22 của Thủ tướng Chính phủ về triển khai Nghị quyết 74/2022/QH15 của Quốc hội.
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương về vấn đề ý kiến loại trừ làm giảm chất lượng của báo cáo kiểm toán, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, khi tiến hành kiểm toán, Kiểm toán nhà nước được quyền đưa ra 4 loại ý kiến: (1) ý kiến chấp nhận toàn phần; (2) ý kiến chấp nhận loại trừ; (3) ý kiến trái ngược; (4) từ chối đưa ra ý kiến. Đối với ý kiến loại trừ, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, theo chuẩn mực kiểm toán, điều này không ảnh hưởng đến chất lượng kiểm toán nhưng lại ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động kiểm toán nhà nước. Và báo cáo loại trừ xảy ra khi đơn vị được kiểm toán không cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu cho Đoàn Kiểm toán nhà nước có đủ bằng chứng đưa ra kết luận, kiến nghị của mình.
Về nội dung chất vấn của đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn liên quan đến vấn đề xử lý trách nhiệm sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, trong 5 năm (2019-2023), kiểm toán nhà nước đã phát hành 1345 báo cáo, trong đó có 663 báo cáo đề nghị kiểm điểm trách nhiệm một số cá nhân liên quan. Qua theo dõi, hiện nay tỉ lệ bình quân thực hiện trách nhiệm chiếm khoảng 60%, còn trong 1069 văn bản đề nghị sửa đổi thì tỉ lệ tương đối thấp, bình quân khoảng trên 31,6%. Tuy nhiên, sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 74/2022/QH15 của Quốc hội đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí thì tỉ lệ này đã được tăng lên. Theo đó, năm 2023 đã sửa được 78/277 văn bản, đạt 36%.
Liên quan đến cân hỏi của đại biểu Nguyễn Mạnh Cường - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình về vai trò, trách nhiệm của kiểm toán trong việc tham gia các vụ án, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, để kiểm toán tham gia sâu hơn vào quá trình điều tra, thuật ngữ “kiểm toán điều tra” đã được đề cập từ năm 1946 trong các diễn đàn của Tổ chức quốc tế các Cơ quan kiểm toán tối cao (INTOSAI).
“Đến nay gần 80 năm, vẫn chỉ dừng ở mức độ tranh luận xem kiểm toán có nên thực hiện thêm chức năng điều tra hay không, có điều tra thì mới truy tố, đi đến cùng hành vi phạm tội, truy tố.. Hiện nay có rất ít Cơ quan kiểm toán tối cao ở các nước phát triển tham gia chức năng này. Và INTOSAI cũng chưa có hướng dẫn về nội dung này”, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu dẫn chứng. Bên cạnh đó, Tổng Kiểm toán nhà nước khẳng định, Kiểm toán nhà nước Việt Nam thời gian tới sẽ cố gắng làm tròn chức năng đánh giá, xác nhận kiến nghị theo đúng quy định pháp luật.
9h58: Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh: Làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, giải pháp khắc phục kiến nghị kiểm toán chưa được thực hiện, kéo dài nhiều năm?
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà cho biết, kết quả thực hiện kiến nghị kiểm toán được nêu trong Báo cáo là khá ấn tượng, trong đó nhất là việc thực hiện các kiến nghị tài chính đối với kiến nghị kiểm toán của nhà nước năm 2022, đạt được tỷ lệ là 92%... Tuy nhiên còn khá nhiều kiến nghị của kiểm toán chưa được thực hiện, kéo dài qua nhiều năm. Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước cho biết nguyên nhân chính của những tồn tại, hạn chế này và trách nhiệm thuộc về cơ quan, đơn vị nào? Kiểm toán nhà nước đã có những giải pháp gì để khắc phục?
9h59: Đại biểu Hoàng Đức Thắng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị: Có cần xây dựng cơ chế thanh tra độc lập, thường xuyên trong hoạt động kiểm toán?
Đại biểu Hoàng Đức Thắng cho biết, có ý kiến cho rằng mặc dù có nhiều cố gắng của ngành nhưng đâu đó vẫn có hành vi tiêu cực của một số kiểm toán viên nhà nước trong hoạt động kiểm toán. Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước làm rõ quan điểm về ý kiến này và theo Tổng kiểm toán có cần xây dựng một cơ chế thanh tra độc lập, thường xuyên trong hoạt động kiểm toán ngoài thanh tra của ngành để bảo đảm kiểm soát chặt chẽ nhằm xây dựng Kiểm toán nhà nước trong sạch, liêm chính?
10h02: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết nguyên nhân của tình trạng kiến nghị kiểm toán chậm được thực hiện gồm có 4 nhóm nguyên nhân: có nguyên nhân từ đối tượng, đơn vị được kiểm toán; bên thứ ba; bên kiểm toán và một số nguyên nhân khác.
Theo Nghị quyết 74 của Quốc hội, những nguyên nhân dẫn đến chậm trễ trong việc thực hiện kiến nghị kiểm toán nói riêng và kỷ cương, kỷ luật tài chính nói chung, ngoài nguyên nhân về vướng mắc cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn định mức thì vướng nhiều ở khâu tổ chức thực hiện. Theo đó ý thức, tinh thần trách nhiệm, trình độ năng lực của người đứng đầu còn yếu, tình trạng đùn đẩy, sợ trách nhiệm, công tác phối hợp giữa các đơn vị còn hạn chế.
Về giải pháp để khắc phục tình trạng này, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, trong thời gian tới Kiểm toán nhà nước sẽ quyết tâm, quyết liệt nâng cao kết luận kiến nghị kiểm toán, kiến nghị thật đúng, thật trúng để các đơn vị thuận lợi trong triển khai thực hiện. Đồng thời tăng cường việc đôn đốc công khai danh sách các tổ chức cá nhân chưa thực hiện các kết luận kiểm toán trên trang web của Kiểm toán nhà nước.
Bên cạnh đó, Kiểm toán nhà nước cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với các bên có liên quan. Riêng đối với các đơn vị được kiểm toán, Kiểm toán nhà nước đề nghị cần phát huy vai trò của người đứng đầu. Thực tiễn cho thấy, nơi nào người đúng đầu có quan tâm, có quyết tâm thì ở đó tỷ lệ thực hiện kết luận kiểm toán đạt như mong muốn.
Liên quan đến vấn đề tham nhũng, tiêu cực trong ngành kiểm toán, Tổng Kiểm toán nhà nước thừa nhận có tình trạng tham nhũng tiêu cực, nhưng rất ít, đây chỉ là những “con sâu làm rầu nồi canh”. Kiểm toán nhà nước kiên quyết loại bỏ những “con sâu” này để giữ được đạo đức chuẩn mực. Trong Điều 8 của Luật Kiểm toán cũng đã ghi rất rõ những hành vi không được làm, bị nghiêm cấm đối với Kiểm toán nhà nước, Kiểm toán viên nhà nước. Trong hoạt động của mình, kiểm toán có những chuẩn mực về công vụ. Trong thời gian tới, Kiểm toán nhà nước tiếp tục rà soát, hoàn thiện các văn bản để kiểm soát chặt chẽ hành vi nhũng nhiễu, tham nhũng, tiêu cực của những cá nhân trong thực hiện công vụ. Đồng thời tăng cường kiểm tra giám sát, xử lý nghiêm đối với những trường hợp này.
Tổng Kiểm toán nhà nước nhận định, cơ chế hiện tại về quy trình, quy chế trong hoạt động kiểm toán cũng đã tương đối đầy đủ để kiểm soát tình trạng tiêu cực trong nội bộ ngành, tuy nhiên trong thời gian tới cần tiếp tục đẩy mạnh vai trò của thanh tra kiểm toán, thanh tra công vụ.
10h09: Đại biểu Nguyễn Danh Tú - Đoàn ĐBQH tỉnh Kiên Giang: Giải pháp khắc phục tình trạng kết luận kiến nghị kiểm toán không thực hiện được?
Đại biểu Nguyễn Danh Tú chia sẻ, đến nay, số lượng kết luận kiến nghị kiểm toán chưa được thực hiện còn lớn, trong đó đáng lưu ý có nguyên nhân chưa thực hiện thuộc về trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước. Đại biểu Nguyễn Danh Tú đề nghị Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết việc xem xét trách nhiệm đối với các kết luận kiến nghị kiểm toán chưa đúng quy định cũng như các giải pháp khắc phục tình trạng kết luận kiến nghị kiểm toán không thực hiện được do chính trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước?
10h00: Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp: Làm rõ quan điểm về những hạn chế chưa đáp ứng được yêu cầu?
Đại biểu Phạm Văn Hòa cho biết, trong những năm gần đây, Kiểm toán nhà nước đã chỉ ra nhiều hạn chế, thiếu sót đối với hoạt động kiểm toán trên tất cả các lĩnh vực trong quản lý nhà nước, sản xuất kinh doanh… góp phần ngăn ngừa tiêu cực, thu hồi tài sản của nhà nước được nhân dân đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, đại biểu còn băn khoăn trong thời gian qua, năng lực chuyên môn của kiểm toán đã cho thấy những những điểm chưa đáp ứng được yêu cầu, có thể là chưa khách quan, bỏ sót đối tượng... Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước chia sẻ quan điểm về vấn đề này để quản lý nhà nước của chúng ta ngày càng tốt hơn?
Bên cạnh đó, đại biểu cho biết, việc quản lý vốn, tài sản của doanh nghiệp nhà nước cũng có những hạn chế, thiếu sót như hạch toán và kế toán, sử dụng tài sản công chưa hiệu quả, sản xuất kinh doanh kém, thua lỗ kéo dài… Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước cho biết trách nhiệm trong xử lý vấn đề này?
10h10: Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội: Giải pháp cân bằng giữa việc xử lý nghiêm hành vi tham nhũng và bảo vệ được những người mong muốn được cống hiến cho đất nước?
Theo đại biểu Vũ Thị Lưu Mai, trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, cơ quan Kiểm toán Nhà nước có vai trò, trách nhiệm đặc biệt quan trọng trong việc tham gia phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng. Những năm vừa qua, đất nước ta đã đạt được những thành tựu rất lớn trong công cuộc phòng, chống tham nhũng nhưng vẫn còn tồn tại tình trạng sợ sai, sợ trách nhiệm. Với vị trí là người đứng đầu một trong những cơ quan có chức năng phòng, chống tham nhũng, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết cần phải làm gì để một mặt xử lý nghiêm những hành vi tham nhũng, mặt khác vẫn nuôi dưỡng được niềm tin, bảo vệ được những người dám nghĩ, dám làm, mong muốn được cống hiến cho đất nước?
10h12: Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương: Cần khắc phục các tồn tại hạn chế trong việc thực hiện kết luận kiến nghị xử lý tài chính
Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân cho biết, theo Báo cáo của Chính phủ và Kiểm toán Nhà nước cho thấy việc thực hiện kết luận kiến nghị xử lý tài chính và xử lý khác các năm gần đây các vấn đề được thực hiện khá sớm và đạt tỷ lệ cao. Tuy nhiên, đối với các kiến nghị từ năm 2019 trở về trước, số kiến nghị xử lý tài chính và xử lý khác chưa thực hiện còn khá lớn, tỷ lệ thực hiện thêm khá thấp. Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết với các giải pháp mà Kiểm toán Nhà nước đã đưa ra trong Báo cáo số 559 có đủ để khắc phục các hạn chế còn tồn tại cũng như thực hiện hiệu quả trong thời gian tới hay không và hướng triển khai, thực hiện các giải pháp này sao cho hiệu quả?
10h13: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn đại biểu Nguyễn Danh Tú, Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, trong 4 nguyên nhân chậm thực hiện kết luận, kiến nghị của kiểm toán, lý do thứ nhất là kiến nghị của kiểm toán chưa tâm phục, khẩu phục và đơn vị được kiểm toán đang khiếu nại theo quy định của luật; thứ hai là có những kết luận, kiến nghị kiểm toán đúng nhưng không thể thực hiện được; thứ ba là đơn vị chưa thực hiện.
Trong đó, đối với nguyên nhân kiến nghị chưa chính xác, chưa tâm phục, khẩu phục đang khiếu nại, thời gian tới Kiểm toán Nhà nước sẽ nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán. Trong đó, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý; nâng cao năng lực, trình độ của kiểm toán viên; tăng cường kiểm tra, giám sát; nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu các đoàn kiểm toán.
Đối với kiến nghị kiểm toán đến nay vẫn chưa thực hiện, do có những kiến nghị mà đơn vị được kiểm toán đã giải thể, phá sản, pháp nhân về hưu, chết hoặc mất tích. Đây cũng là một trong những tồn tại, hạn chế của Luật Kiểm toán đang tiến hành tổng kết theo chỉ đạo của Bộ Chính trị và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh toàn khóa, hy vọng sau khi Luật được sửa đổi, bổ sung sẽ khắc phục những tồn tại, hạn chế vừa nêu.
Về giải pháp đẩy mạnh phòng chống tham nhũng tiêu cực, mà không giảm tính năng động sáng tạo, dám nghĩ dám làm, Tổng Kiểm toán nhà nước cho rằng, cần làm tốt 03 việc: Xây dựng được thiết kế phòng ngừa hiệu quả, chặt chẽ để không thể tham nhũng; Xây dựng thiết chế về phát hiện, xử lý nghiêm minh, để không dám tham nhũng; Xây dựng chế độ đãi ngộ hợp lý để không muốn, không cần tham nhũng.
Trả lời câu hỏi của đại biểu về hạn chế tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, thời gian tới sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục ý thức trách nhiệm, nâng cao trình độ năng lực; đặc biệt là hoàn thiện thể chế để quy định rõ từng nhiệm vụ của từng công chức; tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, lượng hóa công tác đánh giá…
10h19: Đại biểu Nguyễn Đại Thắng - Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên: Giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán?
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết Kiểm toán nhà nước đã và đang có giải pháp như thế nào để tiếp tục nâng cao chất lượng kiểm toán, báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước trong thời gian tới?
10h20: Đại biểu Tạ Thị Yên - Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên: Mức độ sai phạm trong quản lý tài sản công?
Đại biểu Tạ Thị Yên đánh giá cao nỗ lực, hoạt động của Kiểm toán nhà nước, đây là công cụ hữu hiệu của Quốc hội trong quản lý ngân sách, tài sản nhà nước. Đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết mức độ sai phạm trong quản lý công sản, kể cả đất đai, trụ sở, tài nguyên khoáng sản và nguồn nước như thế nào?
10h21: Đại biểu Dương Tấn Quân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu: Giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo giữa thanh tra và kiểm toán?
Đại biểu Dương Tấn Quân đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết các giải pháp để khắc phục tình trạng chồng chéo giữa thanh tra và kiểm toán trong thời gian tới?
10h22: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Đại Thắng (đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên), liên quan đến các giải pháp nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, trong thời gian tới, kiểm toán sẽ tiếp tục kiện toàn về cơ chế, chính sách; nâng cao năng lực, trình độ của kiểm toán viên; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời tăng cường kiểm tra, kiểm soát chất lượng báo cáo kiểm toán.
Về kiểm toán nguồn lực đất đai, khoáng sản, nguồn nước, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho rằng đây là lĩnh vực mới là đến kiểm toán môi trường. Kiểm toán nhà nước đã và đang triển khai kiểm toán môi trường, tài nguyên khoáng sản.
Về chất vấn của đại biểu Dương Tấn Quân liên quan đến xử lý chồng chéo giữa thanh tra và kiểm toán, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật kiểm toán nhà nước năm 2019 cũng đã quy định nguyên tắc kiểm toán Nhà nước có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Thanh tra Chính phủ để xử lý chồng chéo ngay từ khi lập kế hoạch thanh tra, kiểm toán.
Để hạn chế chồng chèo, Kiểm toán Nhà nước đã có các quy chế phối hợp với Thanh tra Chính phủ để phối hợp trong công tác lập kế hoạch, triển khai thanh tra, kiểm toán và xử lý chồng chéo trong quá trình thanh tra và chia sẻ dữ liệu và đôn đốc thực hiện kết quả thanh tra, kiểm toán.
10h30: Đại biểu Nguyễn Tiến Nam - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình: Làm rõ cơ chế phối hợp, chia sẻ dữ liệu giữa Kiểm toán nhà nước và Thanh tra Chính phủ?
Đại biểu Nguyễn Tiến Nam cho biết, Kiểm toán nhà nước đang đẩy mạnh việc ứng dụng dữ liệu điện tử trong hoạt động kiểm toán, tiến tới hoạt động kiểm toán số. Như vậy sẽ liên quan đến việc liên thông chia, sẻ dữ liệu. Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước cho biết hệ thống Kiểm toán nhà nước và Thanh tra Chính phủ dự kiến phối hợp và chia sẻ dữ liệu như thế nào để tránh tình trạng chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm toán,tiết kiệm thời gian, nhân lực?
10h31: Đại biểu Vương Thị Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang: Nguyên nhân, giải pháp nâng cao tỷ lệ thực hiện kiến nghị kiểm toán với việc hoàn thiện cơ chế, chính sách?
Đại biểu Vương Thị Hương, thời gian qua ngoài việc kiểm toán ngân sách nhà nước tài sản công, Kiểm toán nhà nước còn đi sâu kiểm toán về cơ chế, chính sách. Đây là những nội dung rất tích cực nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, tháo gỡ những bất cập trong thực tiễn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả sử dụng các nguồn lực của Nhà nước.
Theo Báo cáo, Kiểm toán nhà nước đã có kiến nghị về hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách đối với 270 nội dung văn bản. Tuy nhiên, các đơn vị mới thực hiện 98 nội dung văn bản, tỷ lệ thực hiện kiến nghị thấp. Đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước làm rõ thêm về vấn đề này, đâu là nguyên nhân chính và giải pháp để nâng cao tỷ lệ thực hiện các kiến nghị kiểm toán đối với việc hoàn thiện cơ chế, chính sách?
10h32: Đại biểu Trần Khánh Thu - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình: Nguyên nhân, trách nhiệm về sai phạm trong quản lý thu, chi ngân sách, kỷ cương tài chính một số nơi chưa nghiêm?
Đại biểu Trần Khánh Thu cho biết, thời gian qua Kiểm toán nhà nước đã phát hiện và kiến nghị xử lý tài chính hàng chục nghìn tỷ đồng, song thực tiễn cho thấy vẫn còn tình trạng sai phạm trong quản lý thu, chi ngân sách nhà nước hàng năm và trong mỗi lần kiểm toán, kỷ luật, kỷ cương tài chính ở một số nơi chưa nghiêm. Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và kiến nghị giải pháp để khắc phục tình trạng này?
10h33: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Tiến Nam - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình về đẩy ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kiểm toán, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, thực hiện chế độ phát triển kiểm toán đến năm 2030 đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua nhấn mạnh đến 3 trụ cột: hoàn thiện cơ chế chính sách, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông.
Thực hiện nhiệm vụ trên, cơ quan Kiểm toán đã ban hành Chiến lược ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số của ngành đến năm 2030. Trong đó có chú trọng đến cơ sở hạ tầng, tiến hành xây dựng cơ sở dữ liệu của ngành. Tuy nhiên, khó khăn nhất hiện nay là chia sẻ, truy cập dữ liệu thông tin giữa các cơ quan. Vì vậy, thời gian tới, cơ quan Kiểm toán kỳ vọng đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số sẽ được thuận lợi hơn.
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Vương Thị Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang về thực hiện kiến nghị kiểm toán để hoàn thiện cơ chế, chính sách, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn khẳng định: Việc thực hiện kiến nghị về sửa đổi cơ chế, chính sách trong thời gian vừa qua đúng là chậm so với yêu cầu.
Trong giai đoạn từ năm 2019-2023, cơ quan Kiểm toán kiến nghị sửa đổi 1.069 văn bản thì hiện nay, tỷ lệ sửa là khoảng 31,6%. Tuy nhiên, sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 74 thì tiến độ sửa chữa văn bản cũng được thúc đẩy nhanh hơn. Riêng năm 2023, được 98/270 văn bản, đạt 36%, cao hơn bình quân của 5 năm gần đây.
Theo Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn, việc tiến hành sửa đổi một văn bản quy phạm pháp luật cần thời gian, xuất phát từ hệ thống pháp luật. Khi Quốc hội ban hành Luật, thì cần có nghị định quy định chi tiết và khi có nghị định quy định chi tiết rồi thì cần có thông tư hướng dẫn thực hiện cụ thể. Có những luật cần sửa đổi, bổ sung nên cần phải có thời gian để nghiên cứu kỹ lưỡng, tổng hợp, đánh giá trong quá trình hoàn thiện.
Trong thời gian tới, với trách nhiệm của mình, Tổng Kiểm toán Nhà nước tiếp tục thực hiện chức năng phát hiện những kẽ hở, bất cập để kiến nghị sửa đổi và đôn đốc, theo dõi việc thực hiện kết luận, kiến nghị.
10h37: Đại biểu Mai Văn Hải - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa: Làm rõ vai trò, trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước đối với các vụ việc điển hình như ngân hàng SCB?
Theo đại biểu Mai Văn Hải, vụ việc của ngân hàng SCB xảy ra trong thời gian vừa qua được cử tri và Nhân dân đặc biệt quan tâm, theo dõi. Đại biểu Mai Văn Hải chia sẻ, theo thông tin đại chúng cho thấy nhiều công ty kiểm toán đã kiểm toán, báo cáo tài chính của SCB tuy nhiên không phát hiện ra được dấu hiệu bất thường tại ngân hàng này. Đại biểu Mai Văn Hải đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết vai trò, trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước đối với các vụ việc như vụ việc của ngân hàng SCB vừa qua?
10h38: Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng - Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu: Giải pháp để tiếp tục triển khai, hoàn thành việc thực hiện kết luận kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước?
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cho biết, qua Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2023 của Kiểm toán Nhà nước cho thấy tỷ lệ thực hiện kiến nghị xử lý tài chính năm 2022 đạt tỷ lệ cao. Để rút ra bài học kinh nghiệm cho thời gian tới, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết Kiểm toán Nhà nước đã thực hiện các giải pháp gì để đạt được kết quả nêu trên và các yêu cầu đối với các Bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục triển khai để hoàn thành việc thực hiện kết luận kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước?
10h39: Đại biểu Nguyễn Hải Dũng - Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định: Làm rõ bài học kinh nghiệm đối với việc thực hiện kết luận kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước?
Theo đại biểu Nguyễn Hải Dũng, các cơ quan, đơn vị thực kết luận kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước tốt hơn, nhanh hơn và kịp thời hơn. Đại biểu Nguyễn Hải Dũng đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết bài học kinh nghiệm và yêu cầu đối với các Bộ, ngành, địa phương cần triển khai như thế nào để thực hiện tốt hơn kết luận kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước?
10h40: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn của đại biểu Trần Khánh Thu về kỷ cương, kỷ luật tài chính, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, ngoài nguyên nhân vướng mắc về cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn định mức, còn có nguyên nhân cơ bản là không thực hiện, trong đó có ý thức trách nhiệm, trình độ năng lực, tình trạng né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm, vai trò người đứng đầu và công tác phối hợp.
Nghị quyết số 74/2022/QH15 của Quốc hội: Đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí cũng đã đề ra 5 nhóm giải pháp rất cụ thể để tăng cường kỷ cương, kiện toàn hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, hệ thống tiêu chuẩn, định mức. Đồng thời, đào tạo, phổ biến, nâng cao ý thức tinh thần trách nhiệm; nâng cao trình độ năng lực, ý thức, vai trò của người đứng đầu.
Về chất vấn của đại biểu Mai Văn Hải, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, vụ việc SCB không thuộc phạm vi của kiểm toán nhà nước. Theo quy định SCB thuộc đối tượng kiểm toán độc lập, trách nhiệm thuộc về các đơn vị cung cấp dịch vụ kiểm toán.
Đối với đại biểu về các giải pháp nâng cao kết luận, kiến nghị của kiểm toán, Tổng Kiểm toán Nhà nước nêu rõ, sau khi Quốc hội thực hiện giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm chống lãng phí và đã ban hành Nghị quyết 74 và Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 22/CT-TTg năm 2023 chấn chỉnh, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong việc chấp hành pháp luật về tài chính - ngân sách Nhà nước; và Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo Ủy ban Tài chính, Ngân sách tổ chức phiên điều trần, giải trình về việc thực hiện kiến nghị, kết luận của kiểm toán, tỷ lệ thực hiện kết luận được nâng cao.
10h45: Đại biểu Đỗ Thị Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh: Nguyên tắc, tiêu chí, cách thức thực hiện lựa chọn mẫu để tiến hành kiểm toán?
Đại biểu Đỗ Thị Lan nêu rõ, Kiểm toán nhà nước có nhiệm vụ kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và các hoạt động liên quan đến việc quản lý, sử dụng nguồn lực nhà nước. Đối với doanh nghiệp, pháp luật quy định Kiểm toán nhà nước chỉ kiểm toán đối với doanh nghiệp có vốn nhà nước trên 50%; doanh nghiệp có vốn nhà nước dưới 50% chỉ quyết định kiểm toán trong trường hợp đặc biệt. Trong khi đó, việc lựa chọn doanh nghiệp để tiến hành kiểm toán thông qua phương pháp chọn mẫu. Đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết nguyên tắc, tiêu chí, cách thức thực hiện lựa chọn mẫu để bảo đảm tính đại diện nhưng vẫn phản ánh chính xác, kịp thời tình hình thực tế, sớm phát hiện được sai phạm, thất thoát nguồn lực nhà nước, góp phần hạn chế tham nhũng, tiêu cực?
10h45: Đại biểu Trần Văn Tiến - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Khuyến nghị nhằm hạn chế xảy ra sai phạm tại các dự án?
Đại biểu Trần Văn Tiến cho biết, Báo cáo của Kiểm toán nhà nước chỉ rõ những sai phạm ở một số khâu khi kiểm toán các dự án. Đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết những sai phạm tập trung nhiều nhất ở khâu nào? Kiểm toán nhà nước đã có khuyến nghị như nào đối với các chủ dự án để hạn chế xảy ra những sai phạm?
10h46: Đại biểu Lý Thị Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang: Giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo giữa kiểm toán và thanh tra?
Đại biểu Lý Thị Lan cho biết, năm 2021, Kiểm toán nhà nước và Thanh tra Chính phủ đã ký kết quy chế phối hợp nhằm hạn chế trùng lặp, chồng chéo giữa hoạt động kiểm toán và thanh tra. Tuy nhiên, trên thực tế từ năm 2020 đến nay cho thấy, tình trạng chồng chéo về đối tượng hoặc nội dung giữa Kiểm toán nhà nước và thanh tra chuyên ngành, thanh tra địa phương vẫn diễn ra. Do đó, đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết giải pháp căn cơ để khắc phục tình trạng này?
10h47: Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn
Trả lời các câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, đối với hệ thống kiểm toán, chúng ta có 02 hệ thống kiểm toán. Thứ nhất, Kiểm toán nhà nước là cơ quan kiểm toán độc lập, do Quốc hội thành lập và thực hiện theo pháp luật. Kiểm toán nhà nước với nguyên tắc và phạm vi thực hiện sẽ tiến hành hoạt động kiểm toán đối với những đơn vị có tài sản, có tiền của nhà nước.
Theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Kiểm toán nhà nước có quy trình chặt chẽ, chất lượng tốt; việc áp dụng công nghệ cao, công nghệ thông tin trong kiểm toán đang được thực hiện rất nổi trội. Đây là một trong những cơ quan hàng đầu trong thực hiện kiểm toán và thanh tra về đầu tư.
Nhánh thứ hai là hệ thống kiểm toán độc lập, thực hiện theo luật kiêm toán độc lập. Tức là cung cấp các dịch vụ kiểm toán cho các doanh nghiệp. Tổ chức cung cấp này gồm những người hành nghề kiểm toán độc lập; doanh nghiệp kiểm toán độc lập; các doanh nghiệp nước ngoài có chi nhánh kiểm toán đặt tại Việt Nam. Những đối tượng này sẽ thực hiện hợp đồng kiểm toán để thực hiện dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính; kiểm toán dự án đầu tư hoặc kiểm toán một công việc mà do doanh nghiệp thuê. Kiểm toán độc lập sẽ phối hợp với Kiểm toán nhà nước thông qua vấn đề hợp đồng, trưng dụng để thực hiện kiểm toán theo yêu cầu của Kiểm toán nhà nước.
Bộ Tài chính thực hiện đúng quy định của Luật Kiểm toán nhà nước về quản lý chất lượng kiểm toán; Bộ không trực tiếp thực hiện kiểm toán. Theo đó, Bộ Tài chính quản lý chất lượng kiểm toán thông qua việc ban hành các cơ chế, chính sách, ban hành chiến lược, thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức kiểm toán này.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, trong 2 năm vừa qua, Bộ Tài chính đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 20 doanh nghiệp kiểm toán; kiểm tra 62 hồ sơ kiểm toán. Đến năm 2024, Bộ đã đưa ra kế hoạch sẽ thực hiện kiểm tra 20 đến 24 doanh nghiệp, trong đó có 8 doanh nghiệp có lợi ích công chúng trong lĩnh vực chứng khoán. Như vây, Bộ đã tập trung nâng cao chất lượng kiểm toán độc lập thông qua bồi dưỡng, tập huấn, cấp phép và thanh tra, kiểm tra đúng theo quy định của pháp luật.
10h56: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Trần Văn Tiến - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc về sai phạm ở đâu, kiến nghị thế nào, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, thông thường để tiến hành kiểm toán các dự án đầu tư có sử dụng vốn tài chính công, Kiểm toán nhà nước tuân thủ các luật pháp liên quan từ khâu chuẩn bị dự án đến khâu tổ chức triển khai.
Ở khâu chuẩn bị dự án, Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết, Kiểm toán nhà nước sẽ đánh giá việc phê duyệt chủ trương đầu tư, thiết kế dự án đúng quy hoạch, đúng chủ trương, đúng chiến lược hay không, tiêu chuẩn định mức có đúng, phù hợp không, bố trí vốn kế hoạch có đúng không? Lựa chọn nhà thầu, quy trình, thủ tục đấu thầu, kí kết hợp đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu có đúng với hồ sơ thầu đã kêu gọi hay không, có sai phạm gì, triển khai thực hiện, ứng vốn, thu hồi vốn, kiểm soát tiến độ, thanh quyết toán… Do đó, Kiểm toán nhà nước rà soát tất cả các nội dung này. Với mỗi dự án có sai phạm khác nhau, Kiểm toán nhà nước đã đưa ra kiến nghị, có kiến nghị xử lý tài chính vì không có trong thanh toán, các khoản chi không phù hợp và đề nghị kiến nghị xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan. Đồng thời cũng kiến nghị sửa đổi pháp luật có liên quan.
Liên quan câu hỏi của đại biểu Đỗ Thị Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ninh về lựa chọn trọng yếu trong kiểm toán, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho rằng, đây là câu hỏi có chuyên môn sâu, để tiến hành cuộc kiểm toán có 4 giai đoạn: (1) xây dựng kế hoạch; (2) tổ chức triển khai; (3) xây dựng báo cáo; (4) đôn đốc.
Ở khâu xây dựng kế hoạch, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, Đoàn kiểm toán tập trung thu thập thông tin về đơn vị được kiểm toán, môi trường hoạt động, về quy trình quản lý và kiểm soát nội bộ. Trên cơ sở phân tích, đánh giá về kiểm soát nội bộ và các sai sót trọng yếu, Đoàn kiểm toán tiến hành chọn mẫu theo Chuẩn mực 100 và có hướng dẫn cụ thể, chi tiết để làm sao chọn mẫu chuẩn để phục vụ cho việc xác nhận tính trung thực, tính hợp lý của báo cáo tài chính và thông tin tài chính.
Liên quan đến câu hỏi chất vấn của đại biểu Lý Thị Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang về chỉ đạo điều hành tránh chồng chéo giữa kiểm toán khu vực và thanh tra của địa phương, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, theo quy định của Luật Thanh tra Chính phủ, trên cơ sở báo cáo kế hoạch kiểm toán đã được thống nhất với Thanh tra Chính phủ thì Thanh tra Chính phủ có trách nhiệm hướng dẫn thanh tra bộ ngành và địa phương xây dựng kế hoạch để hạn chế việc chồng chéo, trùng lắp.
Chia sẻ vấn đề này, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, thời gian gần đây Kiểm toán nhà nước đã đưa ra phương châm của hoạt động kiểm toán là gọn nhưng chất lượng, tập trung vào kiểm toán quyết toán, tập trung vào các chuyên đề phục vụ giám sát tối cao của Quốc hội và HĐND nhằm hạn chế được các đoàn đầu mối kiểm toán chi tiết, do đó, giảm được sự chồng chéo, trùng lắp với các cơ quan thanh tra. Thời gian tới, Kiểm toán nhà nước và Thanh tra Chính phủ sẽ phối hợp chặt chẽ, rà soát lại Chỉ thị 1618/CT-KTNN và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để tổ chức triển khai, giảm thiểu trùng lắp và chồng chéo giữa các hoạt động thanh tra và kiểm toán.
11h01: Đại biểu Thạch Phước Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh: Giải pháp yêu cầu các đơn vị được kiểm toán thực hiện nghiêm túc kiến nghị của Kiểm toán nhà nước?
Đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết các nguyên nhân và giải pháp cụ thể để yêu cầu các đơn vị được kiểm toán thực hiện nghiêm túc kiến nghị của Kiểm toán nhà nước, sớm nộp các khoản phải thu về cho ngân sách nhà nước?
11h02: Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội: Kết quả thực hiện ủy thác hoặc thuê doanh nghiệp kiểm toán thực hiện kiểm toán theo Luật Kiểm toán nhà nước?
Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai cho biết, Luật Kiểm toán nhà nước đã quy định quyền của Kiểm toán nhà nước được ủy thác hoặc thuê doanh nghiệp kiểm toán thực hiện kiểm toán cơ quan, tổ chức quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
Nhiều nước trên thế giới đã hợp đồng với kiểm toán độc lập để thực hiện một số công việc thuộc phạm vi kiểm toán nhà nước như kiểm toán các dự án đầu tư công, kiểm toán tài sản và báo cáo tài chính. Theo đại biểu, việc này vừa đảm bảo mọi hoạt động sử dụng vốn, tài sản công đều được kiểm toán và Kiểm toán nhà nước cũng không bị quá tải công việc, đồng thời cũng là một trong những phương thức để thực hiện cơ chế kiểm soát quyền lực trong hoạt động kiểm toán.
Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán cho biết đã triển khai quy định này chưa? Kết quả thực hiện quy định trên? Quan điểm của Tổng kiểm toán về vấn đề này trong thời gian tới?
11h03: Đại biểu Lò Thị Luyến - Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên: Quan điểm để giải quyết triệt để những kết luận kiểm toán khó thực hiện?
Đại biểu Lò Thị Luyến cho biết, với những kết luận của Kiểm toán nhà nước mà địa phương, đơn vị không thể thực hiện được, ví dụ có những kết luận kéo dài trên 30 năm không thể thực hiện được do đối tượng triển khai thực hiện chính sách đó đã nghỉ hưu hoặc đã chết; không thể tìm thấy chủ thể là doanh nghiệp, đơn vị vì đã phá sản, giải thể, sáp nhập...
Đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết, đối với những kết luận của kiểm toán khó thực hiện, không thể thực hiện được như nêu trên, Tổng Kiểm toán nhà nước có giải pháp gì hoặc có kiến nghị với Quốc hội để giải quyết triệt để hay không?
11h04: Đại biểu Vi Đức Thọ - Đoàn ĐBQH tỉnh Sơn La: Đề nghị làm rõ việc ít kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước chuyển cơ quan điều tra
Đại biểu Vi Đức Thọ cho rằng hoạt động của Kiểm toán Nhà nước trong thời gian qua đã đạt nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên vẫn còn ít kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước chuyển cơ quan điều tra. Đại biểu đề nghị Tổng Kiểm toán Nhà nước có ý kiến như thế nào về vấn đề này?
11h05: Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình: Biện pháp để tránh oan sai trong quá trình kiểm toán?
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung cho rằng trong quá trình kiểm toán có những lỗi bắt nguồn từ nguyên nhân do quy định pháp luật còn mâu thuẫn, bất cập và chồng chéo. Vậy Kiểm toán Nhà nước có ghi nhận, tổng hợp các nguyên nhân trên và kiến nghị các cơ quan chức năng để khắc phục để tránh oan sai trong quá trình kiểm toán?
11h06: Đại biểu Phan Viết Lượng - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước: Nên hay không nên việc xin ý kiến nhiều cơ quan trong việc xây dựng kế hoạch kiểm toán?
Đại biểu Phan Viết Lượng chia sẻ, Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước gửi đến Quốc hội và ý kiến của Tổng Kiểm toán cũng cho rằng Kiểm toán Nhà nước đã phối hợp xin ý kiến nhiều cơ quan trong việc xây dựng kế hoạch kiểm toán, nhờ đó góp phần khắc phục được sự chồng chéo với công tác thanh tra. Đại biểu Phan Viết Lượng băn khoăn, nếu xin ý kiến nhiều cơ quan như vậy, có đảm bảo được tính độc lập, tính khách quan, đảm bảo chính xác trong quyết định nội dung đơn vị cũng như đảm bảo chính xác trong việc xác định phạm vi, giới hạn để kiểm toán hay không?
11h07: Đại biểu Trần Hoàng Ngân - Đoàn ĐBQH Tp. Hồ Chí Minh: Giải pháp giúp các doanh nghiệp là đơn vị “được kiểm toán” thay vì “bị kiểm toán”?
Đại biểu Trần Hoàng Ngân đánh giá rất cao các Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước đặc biệt là các quyết toán về ngân sách Nhà nước. Đồng thời đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng vai trò của Kiểm toán Nhà nước là vô cùng quan trọng. Đại biểu Trần Hoàng Ngân đặt vấn đề, trong quá trình làm việc của Kiểm toán Nhà nước, có khi nào các doanh nghiệp đăng ký với Kiểm toán Nhà nước để được kiểm toán? Vì vậy, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị Kiểm toán Nhà nước cho biết có phấn đấu theo hướng để các doanh nghiệp không phải là đơn vị “bị kiểm toán” mà là “được kiểm toán” hay không?
11h09: Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trả lời chất vấn
Trả lời đại biểu về nguyên nhân chậm thực hiện những kết luận, kiến nghị kiểm toán thuộc đơn vị được kiểm toán chiếm hơn 59%, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, nguyên nhân là ý thức trách nhiệm, chây ì; do đơn vị được kiểm toán gặp khó khăn về tài chính; chờ hướng dẫn của cơ quan cấp trên; thủ thục thanh quyết toán.
Về các giải pháp trong thời gian tới, Tổng Kiểm toán Nhà nước cho rằng, cần tiếp tục thực hiện tốt 5 nhóm giải pháp được nêu trong Nghị quyết số 74/2022/QH15 của Quốc hội: Đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và Chỉ thị 22/CT-TTg năm 2023 chấn chỉnh, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong việc chấp hành pháp luật về tài chính - ngân sách Nhà nước của Thủ tướng Chính phủ.
Còn về góc độ kiểm toán sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng, theo dõi, đôn đốc, làm tốt công tác kiểm tra, giám sát để đảm bảo các kết luận, kiến nghị của kiểm toán được thực thi hiệu quả nhất, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của báo cáo kiểm toán.
Về quyền của Kiểm toán Nhà nước trong thuê kiểm toán độc lập, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, đến nay chưa thực hiện nội dung này, đến thời điểm nào đó sẽ thực hiện theo yêu cầu của Quốc hội.
Trả lời câu hỏi của đại biểu về nhóm kiến nghị không thể thực hiện được, trong đó có trường hợp các tổ chức được kiểm toán đã giải thể, phá sản hay cá nhân đã về hưu, đã chết, mất tích, Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, theo quy định pháp luật, kiểm toán vẫn phải theo dõi. Theo quy định, việc thực hiện nghĩa vụ về thuế, phí không còn đối tượng, sẽ được xóa. Thời gian tới, khi sửa Luật Kiểm toán sẽ tổng kết, kiến nghị bổ sung quy định rõ thế nào là thực hiện kết luận, kiến nghị của kiểm toán, trong đó có xử lý các trường hợp không còn đối tượng thực hiện.
Về chất vấn đại biểu Vi Đức Thọ, Tổng Kiểm toán cho biết, từ 2019 đến năm 2023, kiểm toán chuyển 19 hồ sơ cho các cơ quan điều tra. Trong thời gian tới, Kiểm toán nhà nước tiếp tục nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán, nếu phát hiện hành vi tham nhũng tiêu cực sẽ củng cố hồ sơ và chuyển sớm đến cơ quan điều tra, đặc biệt việc thực hiện Luật phòng, chống tham nhũng về trách nhiệm của kiểm toán trong việc thực thi kiểm toán đối với các vụ việc có dấu hiệu tham nhũng tiêu cực.
Tổng Kiểm toán Ngô Văn Tuấn cho biết, ngoài kết luận, kiến nghị về tài chính, 5 năm qua, kiểm toán cũng đề xuất xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân có liên quan, trong đó kiến nghị sửa đổi, bổ sung 1.069 văn bản quy phạm pháp luật.
Tổng Kiểm toán Nhà nước cũng trả lời câu hỏi của đại biểu liên quan đến việc xử lý chồng chéo giữa thanh tra và kiểm toán. Theo đó, việc xây dựng kế hoạch kiểm toán hàng năm căn cứ vào chiến lược phát triển kiểm toán đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, trong đó phấn đấu đến 2030 thực hiện kiểm toán 100% báo cáo quyết toán ngân sách bộ, ngành và địa phương. Đến thời điểm hiện nay đã kiểm toán địa phương đạt khoảng 91% và Trung ương khoản 87%. Đồng thời, thực hiện kiểm toán chuyên đề (môi trường, công nghệ thông tin… ) phấn đấu đạt 40%...
Về chất vấn của đại biểu Trần Hoàng Ngân, Tổng Kiểm toán Ngô Văn Tuấn khẳng định, nhận thức rõ vai trò của Kiểm toán Nhà nước trong xác nhận tính đúng đắn, trung thực của các báo cáo tài chính, thời gian qua Kiểm toán Nhà nước được rất nhiều địa phương mời kiểm toán vào kiểm toán. Căn cứ vào nguồn lực, nhiệm vụ Quốc hội giao, Kiểm toán Nhà nước cân nhắc đưa vào kế hoạch hàng năm để kiểm toán theo yêu cầu của địa phương, của các bộ, ngành và doanh nghiệp.
11h19: Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu kết thúc nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực kiểm toán
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, Kiểm toán Nhà nước có vai trò quan trọng trong kiểm tra, kiểm soát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, góp phần đảm bảo kỷ luật kỷ cương tài chính Nhà nước; quản lý sử dụng có hiệu quả tài chính, tài sản công; giúp Đảng, Nhà nước trong công tác phòng chống tham nhũng, lãnh phí, tiêu cực và thực hành tiết kiệm.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, phiên chất vấn diễn ra trong không khí sôi nổi, thẳng thắn trên tinh thần xây dựng. Chất vấn của các đại biểu Quốc hội rất cụ thể, bám sát nội dung chất vấn. Tổng kiểm toán Nhà nước lần đầu tiên trả lời chất vấn trước Quốc hội nhưng đã chuẩn bị kỹ lưỡng về nội dung, nắm chắc vấn đề, trả lời ngắn gọn rõ ý, thuyết phục, đi thẳng vào các vấn đề đại biểu Quốc hội đặt ra.
Đã có 35 đại biểu đăng ký và đã được phát biểu chất vấn, trong đó có 01 ý kiến tranh luận. Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã tham gia trả lời, giải trình làm rõ thêm các vấn đề liên quan.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, hoạt động của Kiểm toán Nhà nước thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, đã cung cấp những thông tin xác thực, chỉ ra nhiều hạn chế, bất cập, sai phạm, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong hoạt động quản lý, điều hành, sử dụng tài chính công, tài sản công của các Bộ, ngành, địa phương, các đơn vị và có kiến nghị góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật.
Bên cạnh đó vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, bất cập. Kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra. Còn có kiểm toán viên vi phạm quy chế làm việc, quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp. Còn một số trường hợp chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, kiểm toán.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước, Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, có những giải pháp hiệu quả để khắc phục, tập trung vào các vấn đề trọng tâm:
Thứ nhất, đề nghị Kiểm toán Nhà nước đẩy mạnh thực hiện Chiến lược phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm 2030; tập trung kiểm toán theo kế hoạch đã được phê duyệt, nhất là những vấn đề dư luận xã hội, đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về Kiểm toán nhà nước. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát việc thực thi công vụ…
Thứ hai đề nghị các Bộ, ngành, địa phương, đơn vị được kiểm toán thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán; kiểm điểm trách nhiệm tổ chức, cá nhân và xử lý nghiêm các trường hợp chậm hoặc không thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán.