Liên kết phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử cách mạng chiến khu Việt Bắc
Sản phẩm du lịch của các tỉnh chiến khu Việt Bắc chưa thực sự hấp dẫn và có sự khác biệt, khả năng cạnh tranh chưa cao
Theo Thượng tướng, TS.Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, du lịch Việt Nam nói chung, liên kết phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa lịch sử cách mạng Chiến khu Việt Bắc là hoạt động có nhiều tiềm năng lợi thế để khai thác phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa lịch sử cách mạng: du lịch sinh thái, du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng và du lịch nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, để nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch, đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty lữ hành vào nghiên cứu, khai thác, xây dựng các tour du lịch, TS. Nguyễn Huy Hiệu cho rằng, việc liên kết phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa lịch sử cách mạng chiến khu Việt Bắc cần có sự liên kết hợp tác phát triển du lịch với tất cả các tình, thành phố trong nước và quốc tế.
Trong những năm qua, công tác liên kết phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phá. các giá trị văn hóa lịch sử cách mạng Chiến khu Việt Bắc được Tỉnh ủy, UBND và du lịch các tỉnh, thành phố trên địa bàn Chiến khu Việt Bắc và một số tỉnh, thành trong cả nước quan tâm, triển khai thông qua các buổi làm việc trực tiếp, hội nghị, hội thảo, khảo sát thực tế... với các cơ quan quản lý nhà nước các tỉnh, các doanh nghiệp du lịch. Điều này đã và đang góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và xuất khẩu tại chỗ; bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá, tài nguyên thiên nhiên, tạo nhiều việc làm, nâng cao đời sống nhân dân; đẩy mạnh quá trình hội nhập quốc tế, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.
Tuy nhiên, TS. Nguyễn Huy Hiệu cũng chi rõ, sự liên kết phát triển du lịch khu vực này vẫn còn một số hạn chế, yếu kém. Du lịch phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh và kỳ vọng của xã hội. Sản phẩm du lịch chưa thực sự hấp dẫn và có sự khác biệt, khả năng cạnh tranh chưa cao. Chất lượng dịch vụ du lịch chưa đáp ứng yêu cầu. Hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch chưa cao. Môi trường du lịch, an toàn thực phẩm và an toàn giao thông còn nhiều bất cập. Sự liên kết phát triển mới ở mức độ phối hợp bề nổi, chưa có chiều sâu; đang ở mức độ phối hợp quản lý nhà nước cấp ngành chưa thu hút được nhiều các doanh nghiệp chuyên nghiệp và các tổ chức, cơ quan khác liên kết khai thác sản phẩm du lịch; chưa thực sự thu hút được hợp tác đầu tư giữa các nhà đầu tư vào kinh doanh phát triển du lịch trên địa bàn các tỉnh miền Bắc nói chung và các tỉnh Chiến khu Việt Bắc nói riêng. Do đó, để khắc phục những tồn tại nêu trên, TS. Nguyễn Huy Hiệu cho rằng, việc liên kết phát triển du lịch khu vực này cần tập trung vào một số nội dung cơ bản sau:
Thượng tướng, TS. Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng
Một là, các địa phương, các doanh nghiệp trên địa bàn các tỉnh, thành phố chiến khu Việt Bắc cần xây dựng quy hoạch, kế hoạch liên kết hợp tác phát triển du lịch cụ thể, thường xuyên đánh giá kết quả thực hiện, có giải pháp khắc phục những hạn chế, yếu kém kịp thời.
Hai là, liên kết phát triển du lịch về Chiến khu Việt Bắc cần có biện pháp hữu hiệu để bảo vệ tài nguyên du lịch và giữ gìn bản sắc văn hoá truyền thống của đồng bào các dân tộc ở địa phương. Theo TS. Nguyễn Huy Hiệu, hiện nay, chúng ta mới đang tập trung lập quy hoạch xây dựng, giữ gìn, bảo tồn, tôn tạo các địa danh lịch sử chiến tranh cách mạng như: địa cách mạng khu ATK: Di tích văn hóa lịch sử Bắc Kạn - Thái Nguyên - Tuyên Quang... nhằm tạo mối liên hệ về không gian, kết nối hạ tầng khung giữa các tính có khai thác hiệu quả. Đồng thời, cần phải đảm bảo theo nguyên tắc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích lịch sử cách mạng trên địa bàn chiến khu. Mặt khác, nhằm định hướng phát triển về không gian, kiến trúc, cảnh quan, cụm điểm di tích và hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung của từng vùng, từng khu vực, hình thành các tuyến, tour du lịch Quốc gia.
Ba là, cần tập trung phát triển các sản phẩm du lịch mang tính đặc thù của địa phương, xây dựng tour, tuyến du lịch, tạo chuỗi sản phẩm du lịch đặc sắc. Sản phẩm du lịch phụ thuộc chủ yếu vào tài nguyên du lịch. Như vậy, sản phẩm nổi bật của du lịch về Chiến khu Việt Bắc là du lịch lịch sử văn hoá, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch tâm linh, du lịch lễ hội, du lịch cộng đồng. Như vậy, các địa phương có đồng sản phẩm du lịch sẽ kết nối, hình thành các tour, tuyến du lịch đặc sắc, hoặc mở rộng tour du lịch mới phong phú, đa dạng đáp ứng nhu cầu của du khách.
Bốn là, phát triển đồng bộ hạ tầng, cơ sở vật chất - kỹ thuật du lịch Liên kết phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa lịch sử cách mạng. Các tỉnh, bằng những nguồn vốn khác nhau, cố gắng tập trung đầu tư đường giao thông từ các quốc lộ, tỉnh lộ nội liên các điểm tham quan du lịch để hình thành các sản phẩm du lịch liên tỉnh; đầu tư các hạng mục du lịch như cơ sở cư trú, khu vui chơi, giải trí... Tạo hệ thống liên hoàn đảm bảo phục vụ du khách.
Năm là, tăng cường hợp tác xúc tiến quảng bá sản phẩm du lịch liên kết. TS. Nguyễn Huy Hiệu cho rằng, cần xây dựng đề án xúc tiến du lịch chung theo từng giai đoạn cụ thể, nhằm tuyên truyền quảng bá thế mạnh du lịch Chiến khu Việt Bắc và tổ chức tiếp thị đúng thị trường, thu hút du khách cả trong và ngoài nước. Xây dựng các tour tuyến du lịch liên tỉnh với sự kết nối các sản phẩm du lịch đặc trưng thông qua quảng bá tờ rơi, chương trình du lịch phát sóng thường kì trên phương tiện thông tin đại chúng, cẩm nang... Hiện nay, chúng ta mới in ấn bản đồ du lịch chung cho một số tuyến, tour du lịch, do đó cần mở rộng liên doanh, liên kết hợp tác trên tất cả các tour, tuyến du lịch.
Sáu là, tập trung đầu tư đào tạo phát triển nguồn nhân lực du lịch. Nguồn nhân lực c trình độ và kỹ năng nghề nghiệp là yếu tố quyết định đối với sự nghiệp phát triển hoạt độn du lịch. Để có nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch, trước hết cần dự báo nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng lao động. Đó là cơ sở đào tạo xây dựng mục tiêu và chương trình đã tạo, nội dung và đặc điểm phương thức đào tạo. Bên cạnh kiến thức và trình độ chuyên mô cần tập trung đào tạo về văn hoá ứng xử. Đây là một trong những yếu tố quan trọng nhất phát triển du lịch một cách bền vững. Bên cạnh đó, các tỉnh cần xây dựng kế hoạch phối hợp đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân kết phát triển du lịch Chiến khu Việt Bắc như tổ chức các lớp tập huấn về nghiệp vụ du lịch cho Hướng dẫn viên, thuyết minh viên, lễ tân, phục vụ buồng, bàn…
Bảy là, có cơ chế khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho công ty lữ hành khảo sát xây dựng kết nối tour tuyến du lịch, tạo chuỗi sản phẩm du lịch đặc sắc phong phú, đa dạng đáp ứng nhu cầu du khách.
Hướng tiếp cận liên kết phát triển du lịch chiến khu Việt Bắc hiệu quả hơn
Theo TS. Nguyễn Huy Hiệu, thời gian qua, chúng ta đã bàn rất nhiều tới vấn đề liên kết trong việc phát triển Du lịch vùng, phát triển du lịch tại một điểm đến. Tuy nhiên, thực tế cũng chỉ dừng ở viên mỗi nơi, mỗi đơn vị nêu ra tiềm năng, thế mạnh của mình mang tính triển lãm, hình thức là chính, mà chưa có những hướng liên kết cụ thể với những sản phẩm cụ thể, cách thức tiếp cận cụ thể nhằm hướng tới một nhóm đối tượng khách hàng cụ thể. Cũng có một số liên kết hợp tác giữa các địa phương, giữa các đơn vị cung ứng dịch vụ nhưng vẫn mang tính phiến diện, thiếu tổng thể. Để việc liên kết phát triển du lịch Chiến khu Việt Bắc và các tỉnh trên cả nước thiết thực hơn, hiệu quả hơn, TS. Nguyễn Huy Hiệu đề nghị nên tiếp cận liên kết trên các hướng sau:
Thứ nhất, liên kết giữa các địa phương và đơn vị cung cấp dịch vụ tại điểm đến. Sản phẩm du lịch không theo địa giới hành chính, không chỉ bó gọn trong phạm vi một địa phương cụ thể. Sản phẩm du lịch không đơn thuần là phép cộng tất cả các hạng mục ăn, ở, đi lại, tham quan, mua sắm...Với mỗi thời điểm sẽ có những chủ đề du lịch khác nhau. Mỗi chủ đề đó sẽ có những nhóm đối tượng khách hàng và có những yêu cầu về hành trình, dịch vụ khác nhau. Có những sản phẩm điểm thăm quan này là chính, điểm kia là phụ và ngược lại; Có những sản phẩm yêu cầu về dịch vụ là chính, thăm quan là phụ và ngược lại: Có những sản phẩm mà địa phương hoàn toàn không có điểm tham quan trong chương trình nhưng có vai trò quan trọng trong việc trung chuyển, kết nối và cung ứng dịch vụ. TS. Nguyễn Huy Hiệu cho rằng, tự mỗi địa phương, tự mỗi địa danh, tự mỗi nhà cung ứng dịch vụ không thể làm ra một sản phẩm du lịch hấp dẫn mà cần có sự liên kết hợp tác. Các bên cần đánh giá được vai trò, trách nhiệm và quyền lợi của mình trong chuỗi giá trị của sản phẩm để phối hợp một cách linh hoạt, mang tính tương hỗ nhằm phát huy lợi thế, bù đắp hạn chế cùng tạo ra một sản phẩm tours hấp dẫn, có tính khả thi, đáp ứng tối đa yêu cầu của khách hàng và tạo dựng uy tín thương hiệu của sản phẩm và mỗi đơn vị liên quan.
Thứ hai, liên kết giữa các Công ty Lữ hành khai thác khách du lịch. Bên cạnh sự liên kết trong nội bộ điểm đến thì theo TS. Nguyễn Huy Hiệu, cần có sự liên kết giữa điểm đến với nguồn khách, cụ thể ở đây là sự liên kết với các Công ty du lịch có khả năng khai thác khách. Nếu như các địa phương biết mình có gì, khả năng đáp ứng đến đâu thì các Công ty Du lịch biết khách hàng cần gì, khả năng chi trả ra sao và cách thức tiếp cận thế nào. Do vậy, TS. Nguyễn Huy Hiệu cho rằng, cần có sự phối hợp, trao đổi giữa các Công ty khai thác khách với Cơ quan quản lý du lịch và các đơn vị cung ứng dịch vụ khi xây dựng sản phẩm du lịch, các chiến dịch khuyến mãi, cũng như các chương trình truyền thông, quảng bá. Việc này không chỉ phát huy được đầy đủ tiềm năng, lợi thế của du lịch địa phương, tạo được sản phẩm đáp ứng đúng nhu cầu của du khách, có được kênh truyền thông tới đúng đối tượng khách hàng tiềm năng, mà còn kết hợp được nguồn lực đầu tư của các bên tránh tình trạng rời rạc, không hiệu quả.
Thứ ba, sự tham gia của các Hãng Hàng không và các đơn vị vận chuyển khác. Để thu hút khách du lịch, đặc biệt là khách thị trường xa đến Chiến khu Việt Bắc, theo TS. Nguyễn Huy Hiệu, điều quan trọng đó là sự thuận lợi và chi phí vận chuyển. Những năm gần đây, các Hãng Hàng không có vai trò rất lớn trong việc quảng bá và thu hút du khách bằng những chương trình khuyến mãi kích cầu có trọng điểm trong một số giai đoạn nhất định như việc áp dụng giá vé máy bay khuyến mại giảm giá. Do vậy, liên kết du lịch chiến khu Việt Bắc nên có chương trình hợp tác với các Hãng Hàng không về chính sách vé khuyến mại để xây dựng các sản phẩm tours kích cầu thu hút khách từ các thị trường xa như Tp.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, Khánh Hòa và nước ngoài về… TS. Nguyễn Huy Hiệu cho biết, ngoài những sản phẩm tours cụ thể, thực tế Hàng không Việt Nam đã áp dụng nhiều hính thức khuyến mại lớn cho một số đối tượng như cựu chiến binh, người cao tuổi, sinh viên… đối với một số đường bay, phục vụ một số chương trình mang tính giáo dục truyền thống, lịch sử./.