Toàn cảnh phiên họp
The Tờ trình của Chính phủ, Dự án Hồ chứa nước Ka Pét, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận là dự án quan trong quốc gia được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV (Nghị quyết số 93/2019/QH14). Đây là dự án đầu tư thuộc nhóm B, công trình cấp II. Mục tiêu Dự án là cung cấp nước tưới cho sản xuất nông nghiệp; cấp nước thô cho khu công nghiệp và sinh hoạt của người dân; phòng, chống lũ và cải tạo môi trường, điều tiết nước cho vùng hạ du khu vực Hàm Thuận Nam và tỉnh Bình Thuận.
Quy mô dự án, gồm: hồ điều tiết với dung tích toàn bộ 51,21 triệu m3, dung tích hữu ích là 47,41 triệu m3, dung tích chết là 3,8 triệu m3 và hệ thống kênh, công trình phụ trợ khác.
Tổng diện tích sử dụng đất của Dự án là 693,31 ha, trong đó diện tích có rừng là 680,41 ha (bao gồm: chuyển đổi mục đích sử dụng rừng đặc dụng là 162,55 ha; rừng phòng hộ là 0,91 ha; rừng sản xuất là 471,09 ha; rừng nằm ngoài quy hoạch 3 loại rừng là 45,85 ha), diện tích đất sản xuất nông nghiệp là 12,9 ha.
Đến nay, chủ đầu tư đã thực hiện xong công tác khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi của Dự án. Tuy nhiên, do diện tích rừng lớn, khối lượng công việc đánh giá hiện trạng rừng và trồng rừng thay thế nhiều, việc thực hiện phải tuân thủ đúng theo quy định của pháp luật liên quan nên thời gian chuẩn bị báo cáo bị kéo dài. Đồng thời, trong quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi thì chi phí đầu tư cho Dự án tăng do thay đổi giá, đơn giá,...do cập nhật theo các quy định mới của pháp luật.
Nêu ý kiến thẩm tra tại phiên họp, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho biết, công tác tổ chức triển khai thực hiện Dự án được chủ đầu tư chủ động thực hiện theo đúng quy trình, thủ tục. Tính đến thời điểm báo cáo, chủ đầu tư là UBND tỉnh Bình Thuận đã hoàn thành tất cả các hạng mục nghiên cứu khả thi và đang tập hợp hồ sơ gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định theo quy định và xin điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án do tăng chi phí đầu tư được phê duyệt tại Nghị quyết 93/2019/QH14.
Tuy nhiên, sau khi được kiểm tra, đo đếm thực địa, diện tích phải chuyển mục đích sử dụng rừng giảm 61,68 ha nhưng chi phí bồi hoàn rừng tăng 494,8% so với dự toán theo Nghị quyết 93/2019/QH14. Tiến độ thực hiện Dự án chậm, đến nay sau gần 2 năm vẫn chưa thực hiện xong thủ tục quyết định đầu tư.
Qua thảo luận, các đại biểu cho rằng, Dự án Hồ chứa nước Ka Pét có vai trò quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội của huyện Hàm Thuận Nam nói riêng và tỉnh Bình Thuận nói chung. Bởi vậy, đề nghị Chính phủ cần đánh giá chi tiết về tiến độ thực hiện, những khó khăn, tồn tại, nguyên nhân, giải pháp và kiến nghị, làm cơ sở cho Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thẩm tra và báo cáo Quốc hội cho ý kiến về việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án; khẩn trương chỉ đạo và đôn đốc các cơ quan hữu quan, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận hoàn thiện các thủ tục pháp lý cần thiết trình Quốc hội xem xét, quyết định việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án theo đúng quy định pháp luật vào kỳ họp Quốc hội gần nhất. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư và các cơ quan liên quan trong việc chậm thực hiện Dự án, nhất là do các nguyên nhân chủ quan; thực hiện các nhiệm vụ của Dự án bảo đảm tiến độ đề ra.
Bên cạnh đó, lưu ý phương pháp lập dự án và thông tin sử dụng lập dự án để rút ngắn thời gian lập dự án, điều chỉnh dự án, qua đó hạn chế mức độ chênh lệch số liệu dự án giữa giai đoạn lập dự án và giai đoạn triển khai dự án giúp cho việc quyết định đầu tư và phân bổ ngân sách hợp lý và có tính khả thi hơn.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy phát biểu
Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận, đề nghị cần tăng cường trách nhiệm, gấp rút triển khai thực hiện hoàn thiện việc lập hồ sơ xin điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, trong đó có việc rà soát, bổ sung và phê duyệt phương án trồng rừng thay thế cho phần diện tích còn lại.
Phát biểu kết thúc nội dung phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy bày tỏ chia sẻ với Chính phủ và tỉnh Bình Thuận do ảnh hưởng của đại dịch mà không đảm bảo dự án hồ chứa nước Ka Pét đúng tiến độ. Tuy nhiên, bên cạnh lý do khách quan, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị Chính phủ tiếp thu các ý kiến thảo luận tại phiên họp và rút kinh nghiệm đối mới những mặt còn tồn tại, khẩn trương rà soát trong thực hiện dự án; đồng thời phân công Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thị Lệ Thủy phân tích, làm rõ những đề xuất, kiến nghị của Chính phủ và chủ đầu tư có những đề xuất đẩy nhanh tiến độ dự án trong thời gian tới./.