Theo Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật khí tượng thủy văn, hoạt động khí tượng thủy văn theo truyền thống trước đây chỉ có Nhà nước đảm nhiệm. Song, ngày càng có nhiều tổ chức, doanh nghiệp mong muốn tham gia cung cấp các dịch vụ khí tượng thủy văn. Thực tế đã có một số công ty tư nhân tham gia các hoạt động dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn.
Xu hướng xã hội hóa hoạt động khí tượng thủy văn trở thành xu thế tất yếu. Tuy nhiên, hiện nay chưa có hành lang pháp lý đầy đủ để tạo cơ chế huy động sự tham gia của khu vực tư nhân, doanh nghiệp đầu tư, tham gia một số khâu hoạt động của lĩnh vực khí tượng thủy văn.
Hiện nay, cơ chế, tổ chức và quản lý hoạt động khí tượng thủy văn chưa thực sự quan tâm đến khía cạnh dịch vụ cung cấp thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn. Các hoạt động khí tượng thủy văn còn mang tính tự phát, có nhiều bất hợp lý.
Theo kinh nghiệm một số nước trên thế giới như Mỹ, Trung Quốc, Úc và Đài Loan, các văn bản pháp lý quốc gia làm cơ sở và điều kiện cho các hoạt động khí tượng ở các quốc gia đó phát triển cả về phục vụ công cộng lẫn dịch vụ mang tính thương mại.
Phó chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng việc xã hội hóa này phải được tính toán một cách cẩn trọng và phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước gắn với bảo đảm an ninh quốc phòng và tính dự báo phải đảm bảo chuẩn mực và chính xác.
Theo Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, cần phải hiểu Nhà nước tập trung thống nhất quản lý trong phạm vi cả nước chủ yếu là các trung tâm dự báo về khí tượng thủy văn. Còn những hoạt động dịch vụ sẽ khuyến khích các tổ chức, cá nhân khác có thể tham gia vào, nhất là mảng khí tượng thủy văn phục vụ chuyên ngành.
Luật cần phải nhấn mạnh về việc đa dạng hóa các nguồn đầu tư cho hoạt động khí tượng thủy văn từ nhiều thành phần; khuyến khích các địa phương hỗ trợ kinh phí cho hoạt động của khí tượng thủy văn trên địa bàn.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho rằng, mặc dù được đánh giá là một trong những nội dung quan trọng của Luật nhưng các quy định cụ thể về xã hội hóa trong dự thảo Luật lại rất ít. Theo Chủ nhiệm Phan Trung Lý, để xã hội hóa trong lĩnh vực khí tượng thủy văn cần phải tổng kết hoạt động, đánh giá xem tại sao từ trước tới nay chỉ có Nhà nước làm là do Nhà nước giữ lấy làm hay cá nhân không chịu làm, không được làm, không muốn làm. Do đó, nội dung xã hội hóa cần phải quy định sâu hơn, phải tạo cơ sở pháp lý, tạo điều kiện để tư nhân tham gia.
Khi đưa ra các quy định về xã hội hóa cũng cần giải quyết sự thống nhất quy định về kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực khí tượng thủy văn trong dự thảo Luật với danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện của Luật đầu tư. Bởi hiện nay danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện không quy định về kinh doanh dịch vụ trong lĩnh vực khí tượng thủy văn.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng nhận định, với những điểm mới của Luật, trong đó có quy định về xã hội hóa sẽ tác động mạnh mẽ vào ngành khí tượng thủy văn. Chủ nhiệm Phan Xuân Dũng bày tỏ tin tưởng rằng khi luật này được ban hành, được thực thi thì trong vòng 5-10 năm nữa sẽ có những chuyển biến rất tích cực, ứng dụng khoa học công nghệ, hiện đại hóa, công tác khí tượng thủy văn của nước ta sẽ tiến dần đến như các nước khác.