Trình bày Tờ trình dự án Bộ luật hàng hải Việt Nam (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng cho biết, từ khi ra đời, Bộ luật hàng hải Việt Nam 2005 có ý nghĩa rất quan trọng đối với tiến trình phát triển, hội nhập của nền kinh tế quốc dân nói chung và ngành hàng hải nói riêng.
Bộ trưởng Bộ GT-VT Đinh La Thăng Ảnh: Đình Nam
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện Bộ luật 2005 vẫn còn nhiều điều, khoản mang tính chất khung và cần phải có các văn bản hướng dẫn thực hiện cụ thể, chưa hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu của Nghị quyết số 48/NQ-TW của Bộ Chính trị khi xác định hạn chế việc sử dụng các văn bản dưới Luật để triển khai Luật vào thực tiễn.
Bên cạnh đó, hiện nay đã có nhiều văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành có quy định mới liên quan đến quản lý hoạt động hàng hải đòi hỏi cần xây dựng một Bộ luật mới thay thế Bộ luật 2005, tạo sự phù hợp, thống nhất.
Đặc biệt, việc sửa đổi, bổ sung quy định về chính sách phát triển hàng hải nhằm nội luật hoá những chủ trương đường lối của Đảng, Quốc hội và Chính phủ trong việc đẩy mạnh xã hội hoá, thu hút mọi nguồn lực xã hội tạo bước đột phá thúc đẩy ngành hàng hải nước ta phát triển, đáp ứng nhu cầu trong nước và quốc tế, tương xứng với tiềm năng của nước ta.
Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý
Trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho rằng, việc sửa đổi toàn diện Bộ luật hàng hải Việt Nam là cần thiết, tạo chuyển biến căn bản, đột phá cho ngành hàng hải nước ta phát triển, tương xứng với vị trí, tiềm năng biển, để nước ta trở thành “quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển” như đã được đề ra trong các văn kiện, nghị quyết của Đảng.
Ủy ban Pháp luật tán thành bổ sung một số chính sách như: thu hút nguồn lực đầu tư, xây dựng và khai thác kết cấu hạ tầng hàng hải, cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực hàng hải, phát triển đội tàu và nguồn nhân lực hoạt động trong lĩnh vực hàng hải...
Các chính sách này sẽ tạo điều kiện, động lực thúc đẩy ngành hàng hải phát triển mạnh mẽ, toàn diện tương xứng với tiềm năng, thế mạnh về biển của nước ta, cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng, gắn phát triển kinh tế với quốc phòng, an ninh, góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo, chủ quyền quốc gia.
Tuy nhiên, để thúc đẩy ngành hàng hải phát triển mạnh mẽ, bền vững thì các chính sách phát triển hàng hải cần có sự đồng bộ; chẳng hạn về nguồn nhân lực cần có chính sách từ khâu đào tạo, tuyển dụng, đãi ngộ đối với thuyền viên nhằm tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu trong nước và hướng tới “xuất khẩu” đi làm việc ở nước ngoài.
Đồng thời, cần nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngành hàng hải, khắc phục sự yếu kém dẫn đến thua thiệt của các doanh nghiệp Việt Nam trong tranh chấp quốc tế về hàng hải;
Hơn nữa, cần có cơ chế cụ thể để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực hàng hải theo hướng những việc nào không thực sự cần thiết phải có sự tham gia của Nhà nước thì nên giao cho các thành phần kinh tế khác thực hiện nhằm phát huy, khai thác tiềm năng, thế mạnh về vốn, về nhân lực của xã hội… đầu tư vào lĩnh vực hàng hải.
Nhà nước cần tăng cường công tác quản lý để đưa hoạt động này đi vào nền nếp; tránh đầu tư tràn lan gây lãng phí nguồn lực của đất nước; ban hành đầy đủ các văn bản quy định tiêu chuẩn, quy chuẩn về hạ tầng kỹ thuật hàng hải, thiết bị hiện đại phục vụ hoạt động hàng hải đáp ứng quá trình hội nhập nhằm thúc đẩy ngành hàng hải phát triển tương xứng với tiềm năng, thế mạnh về biển của nước ta.
Theo Chương trình làm việc tại Kỳ họp thứ 9, dự án Bộ luật hàng hải Việt Nam (sửa đổi) sẽ được Quốc hội sẽ thảo luận ở Tổ vào chiều 3/6 và thảo luận ở Hội trường vào sáng ngày 22/6.