Toàn cảnh phiên họp
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt chủ trì phiên họp. Tham dự phiên họp còn có: đại diện một số Ủy ban của Quốc hội; đại diện Bộ Quốc phòng; Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Tài chính, Bộ Giao thông vận tải và một số bộ, ngành có liên quan.
Thừa ủy quyền của Bộ Quốc phòng, thay mặt Ban soạn thảo, Phó trưởng Ban soạn thảo Phạm Hồng Hương trình bày Tờ trình Dự án Luật Lực lượng dự bị động viên. Theo đó, Pháp lệnh về lực lượng dự bị động viên được Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa IX thông qua ngày 27/8/1996, có hiệu lực thi hành từ ngày 09/9/1996. Sau hơn 20 năm thực hiện Pháp lệnh đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, là cơ sở góp phần thiết thực xây dựng lực lượng vũ trang nói chung và lực lượng dự bị động viên nói riêng ngày càng hung hậu, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Tuy nhiên, nhiều chủ trương, quan điểm mới của Đảng, quy định mới của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến lực lượng dự bị động viên chưa được thể chế, cụ thể hóa; một số nội dung của Pháp lệnh chưa thống nhất, đồng bộ với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành như Luật Quốc phòng, Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Dân quân tự vệ; quá trình thực hiện Pháp lệnh cũng đã bôc lộ nhiều bất cập, vướng mắc, chưa phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới.
Đại diện Ban soạn thảo trình bày Tờ trình
Phó trưởng Ban soạn thảo Phạm Hồng Hương cũng cho biết, Luật Lực lượng dự bị động viên được xây dựng với mục đích xây dựng và phát triển lực lượng dự bị động viên hung hậu, có chất lượng cao làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng; phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Nhân dân, Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ công cuộc đổi mới, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ nền văn hóa; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Hải Hưng trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ
Thay mặt Ủy ban Quốc phòng và An ninh trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Hải Hưng cho biết, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật Lực lượng dự bị động viên như đã nêu trong Tờ trình, nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc; đồng thời cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng; khắc phục những vướng mắc, bất cập và hạn chế sau hơn 20 năm thực hiện Pháp lệnh lực lượng dự bị động viên, góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý và tạo điều kiện cho lực lượng dự bị động viên hoạt động hiệu quả, hiệu lực. Bên cạnh đó, hồ sơ dự án Luật cơ bản soạn thảo theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tuy nhiên, Uỷ ban đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, thể hiện sâu sắc hơn trong Tờ trình về quan điểm xây dựng luật, trong đó có quy định bảo đảm quyền về tài sản theo Hiến pháp; về những nội dung mới so với Pháp lệnh hiện hành; đánh giá cụ thể, đầy đủ hơn về mục tiêu, nội dung của các chính sách trong đề nghị xây dựng Luật; làm rõ các giải pháp để thực hiện chính sách đã được lựa chọn và lý do của việc lựa chọn; dự kiến nguồn lực, điều kiện đảm bảo cho việc thi hành luật sau khi được Quốc hội thông qua.
Tán thành với sự cần thiết ban hành luật,thảo luận tại phiên họp, các đại biểu đánh giá hồ sơ dự án Luật được Ban soạn thảo chuẩn bị công phu, tuy nhiên đề nghị Ban soạn thảo cần cân nhắc lại một số Chương, Điều để đảm bảo bố cục thống nhất của Dự án luật, đồng thời tránh mâu thuẫn, chồng chéo với một số luật hiện hành có quy định liên quan. Một số đại biểu cũng đề nghị phân biệt rõ động viên quân đội với các hình thức huy động khác, cụ thể tại Điều 25 có một số khoản sẽ thuộc về trường hợp huy động khác và thuộc thẩm quyền của từng địa phương: “ Trong tình trạng khẩn cấp do thảm họa, dịch bệnh nguy hiểm; khi phòng chống khắc phục sự cố dịch bệnh”.
Ngoài ra, một số đại biểu cũng đề nghị Ban soạn thảo cần làm rõ hơn nữa những vấn đề về chế độ phụ cấp đối với quân nhân dự bị được săp xếp, bổ nhiệm vào vị trí dự bị động viên; chế độ chính sách đối với quân nhân dự bị trong thời gian tập trung huấn luyện, diễn tập; chế độ chính sách với nhân nhân dự bị, chủ phương tiện được huy động đi làm nhiệm vụ.
Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ phát biểu chỉ đạo tại phiên họp
Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cơ bản tán thành những nội dung trong Tờ trình và ý kiến thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Quốc phòng và An ninh. Phó Chủ tịch Quốc hội đánh giá việc xây dựng Luật là thuận lợi bởi đã có các định hướng rất cụ thể của Đảng, quy định của Hiến pháp, các luật về quân sự, quốc phòng, đồng thời đã có nền tảng các quy định Pháp lệnh đã qua 20 năm triển khai và đi vào cuộc sống. Trên cơ sở tổng kết thi hành Pháp lệnh, dự thảo Luật cần kế thừa các quy định còn phù hợp, bổ sung những quy định mới nhằm khắc phục những tồn tại, bất cập để đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới.
Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nêu rõ, cơ bản dự thảo Luật đã đáp ứng được yêu cầu theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, có thể trình ra Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Đối với những nội dung thảo luận tại Phiên họp này, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu để có dự kiến tiếp thu, giải trình rõ một số nội dung; đề nghị Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh hoàn chỉnh báo cáo thẩm tra sơ bộ để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp sắp tới./.