Tham dự phiên họp còn có Trưởng ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thanh Hải, Thứ trưởng Bộ Công an Thượng tướng Lê Quý Vương, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Hồng Quang, đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, đại diện lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Thanh tra Chính phủ, Ban Nội chính Trung ương, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan, tổ chức hữu quan cùng các thành viên của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phát biểu khai mạc phiên họp
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, thực hiện kế hoạch công tác năm 2019, để chuẩn bị cho phiên họp thứ 37 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội, Ủy ban Tư pháp họp phiên toàn thể lần thứ 13 dự kiến diễn ra từ ngày 03-06/9. Tại phiên họp này, Ủy ban Tư pháp sẽ thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2019; báo cáo công tác của ngành Kiểm sát, ngành Tòa án năm 2019; báo cáo công tác thi hành án; thẩm tra đối với 02 dự án Luật: Luật Giám định tư pháp và Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án và tiến hành hành giám sát việc chấp hành pháp luật về giám định tư pháp.
Trình bày báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2019, Thứ trưởng Bộ Công an Thượng tướng Lê Quý Vương cho biết, mặc dù năm 2019 tình hình thế giới, khu vực và trong nước có những biến động, phức tạp đặt ra nhiều khó khăn, thách thức cho công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật. Song bám sát sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo triển khai toàn diện các mặt công tác, đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Trong đó, Chính phủ, các Bộ trưởng, trưởng ngành, Ủy ban nhân dân các địa phương thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện quyết liệt các mặt công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật; tập trung xây dựng, triển khai đề án, dự án, các nội dung của chiến lược quốc gia phòng chống tội phạm, chiến lược quốc gia phòng chống ma túy; các chương trình quốc gia về phòng, chống tội phạm, phòng chống ma túy, phòng chống mua bán người, bảo đảm trật tự an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ…Chỉ đạo, đôn đốc giải quyết những vấn đề phức tạp nổi lên về an ninh, trật tự; trực tiếp chỉ đạo sâu sát nhiều vụ án, vụ việc nổi cộm.
Trong năm 2019, đã điều tra, làm rõ 33.470 vụ phạm pháp hình sự về trật tự xã hội, các vụ xâm hại trẻ em được điều tra, xử lý quyết liệt, trấn áp mạnh tội phạm liên quan đến hoạt động tín dụng đen, qua phòng ngừa, đấu tranh đã góp phần làm giảm 0,78% số vụ phạm pháp hình sự, nhiều loại tội phạm như tội giết người, hiếp dâm, trộm cắp tài sản, cướp tài sản, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng, đánh bạc, tổ chức đánh bạc…được kéo giảm.
Thứ trưởng Bộ Công an Thượng tướng Lê Quý Vương báo cáo về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2019
Thứ trưởng Bộ Công an Quý Vương cũng cho biết, tuy tình hình tội phạm về trật tự xã hội tuy đã được kiểm chế, làm giảm về số vụ nhưng vẫn diễn biến hết sức phức tạp. Tính từ 01/10/2018 đến 31/7/2019, toàn quốc xảy ra 39.776 vụ phạm pháp hình sự. Đáng lưu ý, xảy ra nhiều vụ giết người với hành vi dã man, tàn bạo, nhiều vụ giết người, cố ý gây thương tích do đối tượng bị bệnh tâm thần hoặc bị ảo giác do sử dụng ma túy tổng hợp gây ra, gây lo lắng trong nhân dân. Tình trạng bạo hành, xâm hại trẻ em xảy ra nhiều; xuất hiện thủ đoạn mới của tội phạm mua bán người dưới hình thức mang thai hộ, mua bán bào thai. Tội phạm có tổ chức vẫn tiềm ẩn phức tạp, nhất là hoạt động núp bóng doanh nghiệp, bảo kê bến bãi, tín dụng đen, cầm đồ, siết nợ, đòi nợ thuê.
Về kết quả công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, các lực lượng chức năng phát hiện 14.228 vụ phạm tội và vi phạm pháp luật về trật tự quản lý kinh tế, 281 vụ phạm tội, vi phạm pháp luật về tham nhũng và chức vụ. Ngoài ra, các cơ quan chức năng đã phát hiện 20.558 vụ vi phạm pháp luật về môi trường với 2.397 tổ chức và 18.979 cá nhân vi phạm, khởi tố 299 vụ, 324 bị can, xử lý hành chính 16.829 trường hợp, phạt trên 215 tỷ đồng. Trong lĩnh vực công nghệ thông tin tin, mạng viễn thông phát hiện 287 vụ, 437 đối tượng phạm tội, vi phạm pháp luật, khởi tố 127 vụ với 258 bị can. Đối với tội phạm ma túy, đã phát hiện 20.247 vụ, 31.464 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ 1.011,08 kg heroin, 5.995,99 kg và 855.498 viên ma túy tổng hợp, 610,646 kg thuốc phiện, 768,03 kg cần sa.
Thượng tướng Lê Quý Vương cũng cho hay, mặc dù còn nhiều nỗ lực cố gắng nhưng tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn còn diễn biến phức tạp. Công tác quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực vẫn còn tồn tại, thiếu sót chưa theo kịp với sự phát triển, còn kẽ hở cho tội phạm, vi phạm pháp luật nhất là những vấn đề liên quan đến không gian mạng. Tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố chưa đạt chỉ tiêu đề ra. Một số loại tội phạm như trộm cắp, cượp giật tài sản... xảy ra nhiều nhưng tỷ lệ điều tra khám phá thấp; tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông, tội phạm sử dụng công nghệ cao gia tăng phức tạp. Nhiều vấn đề mới chưa có giải pháp xử lý hiệu quả.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Pha trao đổi về báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2019
Trao đổi về báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2019, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Pha cho rằng báo cáo của Chính phủ về công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm năm 2019 về cơ bản đã bám sát vào các yêu cầu theo đề cương báo cáo của Ủy ban Tư pháp. Báo cáo đã đánh giá được nhiều mặt của tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật, chỉ ra những mặt đạt được, hạn chế và nguyên nhân của công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm năm 2019; đã đưa ra dự báo về tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm năm 2020 và những kiến nghị cụ thể nhằm giải quyết những khó khăn, vướng mắc để nâng cao hiệu quả của công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; đồng thời triển khai có hiệu quả các nghị quyết của Quốc hội trong hoạt động phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm... Tuy nhiên, Báo cáo của Chính phủ vẫn chưa đánh giá được tổng thể tình hình xử lý vi phạm hành chính trên toàn quốc, nhất là các bộ, ngành; việc triển khai thực hiện một số kiến nghị của Ủy ban Tư pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác phòng, chống tội phạm còn chậm.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Pha đề nghị Chính phủ cần sớm khắc phục những hạn chế đã nêu và tiếp tục đánh giá kết quả thực hiện các kiến nghị của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Tư pháp và đại biểu Quốc hội đã nêu tại các kỳ họp trước. Đề nghị Chính phủ trong thời gian tới tiếp tục có những biện pháp nâng cao năng lực quản lý nhà nước, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trên các lĩnh vực lĩnh vực trật tự xây dựng, thương mại, giao thông, công nghệ thông tin... để hạn chế nguyên nhân, điều kiện phát sinh vi phạm pháp luật, tội phạm và kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh đối với những vi phạm pháp luật, tội phạm trên các lĩnh vực này.
Toàn cảnh phiên họp
Cũng tại phiên họp, các đại biểu đã nghe trình bày báo cáo công tác của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, báo cáo của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao về công tác của các tòa án, báo cáo của Chính phủ về công tác thi hành án năm 2019 và các báo cáo nghiên cứu về các báo cáo của Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao./.