Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Tờ trình đề nghị của Chính phủ về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, Chính phủ đề nghị đưa 15 dự án luật vào Chương trình năm 2023.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trình bày Tờ trình của Chính phủ
Tại Kỳ họp thứ 5, dự kiến trình Quốc hội thông qua 09 dự án, là các dự án đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4, gồm: Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi); Luật Giá (sửa đổi); Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi); Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi); Luật Nhà ở (sửa đổi); Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); Luật Đấu thầu (sửa đổi); Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Luật Phòng thủ dân sự.
Trình Quốc hội cho ý kiến 04 dự án: Luật Viễn thông (sửa đổi); Luật Tài nguyên nước (sửa đổi); Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Phát triển công nghiệp.
Tại Kỳ họp thứ 6, trình Quốc hội thông qua 04 dự án đã cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5. Đồng thời trình cho ý kiến 02 dự án: Luật Lưu trữ (sửa đổi); Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).
Về đề nghị điều chỉnh Chương trình năm 2022, Chính phủ đề nghị điều chỉnh 15 dự án luật, 02 dự thảo nghị quyết (trong đó: tại kỳ họp thứ 3 đề nghị đổi tên 01 dự án, bổ sung 04 dự án luật, 02 dự thảo nghị quyết, lùi thời gian trình 01 dự án; tại kỳ họp thứ 4 đề nghị bổ sung 09 dự án).
Tại Kỳ họp thứ 3, đề nghị bổ sung vào Chương trình 03 dự án, dự thảo để trình Quốc hội cho ý kiến, thông qua theo quy trình 01 kỳ họp, gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu; dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa.
Đề nghị bổ sung vào Chương trình cho ý kiến 03 dự án, gồm: Luật Đường bộ; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Đặc biệt, Chính phủ đã đề nghị lùi thời hạn trình dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đến sau thời điểm Trung ương có chủ trương, định hướng, chỉ đạo về đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai làm cơ sở chính trị cho việc sửa đổi dự án Luật.
Tại Kỳ họp thứ 4, đề nghị bổ sung dự án Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi) để trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua theo quy trình 01 kỳ họp.
Bổ sung vào Chương trình cho ý kiến đối với 08 dự án, gồm: Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi); Luật Giá (sửa đổi); Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi); Luật Nhà ở (sửa đổi); Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); Luật Đấu thầu (sửa đổi); Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Luật Phòng thủ dân sự.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên họp
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, các dự án được đề xuất gắn với 18 nhiệm vụ lập pháp được xác định tại Đề án Định hướng và Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15; đã được Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu rà soát, xây dựng mới và được đề nghị đưa vào Chương trình đúng tiến độ (15/18 dự án) hoặc sớm hơn tiến độ (03/18 dự án) được đề ra trong Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15.
Về một số dự án luật cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân, Tổng Thư ký Quốc hội đã có văn bản thông báo ý kiến của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội chưa xem xét việc bổ sung dự án Luật này vào Chương trình năm 2022 để tiếp tục nghiên cứu, chuẩn bị trình Quốc hội vào thời điểm thích hợp.
Về đề nghị bổ sung 03 dự án Luật Đường bộ, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 3 và thông qua tại Kỳ họp thứ 4. Đây là 03 dự án đã được Quốc hội khóa XIV cho ý kiến tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2020), tuy nhiên, chưa được Quốc hội xem xét, thông qua. Do đó, đề nghị Chính phủ báo cáo kết quả nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 và chỉ đạo các cơ quan có liên quan báo cáo xin ý kiến Bộ Chính trị trước khi trình xem xét, quyết định việc bổ sung vào Chương trình.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra
Về đề nghị lùi thời điểm trình dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, đây là dự án Luật rất cấp thiết, cần phải ban hành sớm và đã được đưa vào Chương trình từ Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV (tháng 5/2019), sau đó phải điều chỉnh nhiều lần, lần này là đề nghị điều chỉnh lần thứ tư. Lý do của Chính phủ đề nghị lùi thời hạn trình là đợi Hội nghị Trung ương 5 xem xét tổng kết Nghị quyết 19-NQ/TW không phải là vấn đề mới, khi Quốc hội xem xét đưa dự án vào Chương trình cũng đã cân nhắc vấn đề này. Do đó, các cơ quan của Quốc hội đề nghị chỉ nên lùi 01 kỳ để trình Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật này tại Kỳ họp thứ 4 và vẫn xem xét, thông qua theo quy trình tại 3 kỳ họp như Quốc hội đã quyết định.
Đối với dự án Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi) đề nghị chưa bổ sung dự án Luật này tại Kỳ họp thứ 4 vì nhiều nội dung chính sách chưa được làm rõ; đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật để sớm trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung vào Chương trình năm 2022-2023.
Về dự kiến Chương trình năm 2023, Ủy ban Pháp luật và Thường trực các Ủy ban của Quốc hội cơ bản tán thành với đề nghị của Chính phủ, tuy nhiên, đối với dự án Luật Lưu trữ (sửa đổi) và dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Ủy ban Pháp luật và Thường trực Ủy ban Xã hội cho rằng nên đưa vào Chương trình trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 6.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp
Cơ bản đồng tình với Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, năm 2021 là năm đầu của nhiệm kỳ, chuyển giao hai nhiệm kỳ và năm đầu tiên các cơ quan đã có rất nhiều nỗ lực, chất lượng công tác xây dựng pháp luật cũng được nâng lên, số lượng cũng nhiều, cả luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Thực tiễn đã cho thấy đã có những luật, nghị quyết bảo đảm chất lượng phát huy hiệu quả trên thực tế. Chất lượng cho đến nay những sản phẩm đã có rồi thấy cũng tốt.
Nhấn mạnh, kinh nghiệm dự án nào làm kỹ, tuân thủ quy trình, quy phạm thì sẽ chất lượng tốt, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị tiếp tục phát huy, duy trì; đồng thời phải nghiêm túc hơn nữa trong việc thực hiện các quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Chủ tịch Quốc hội lưu ý trách nhiệm của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội với vai trò cơ quan “gác cửa” cho Quốc hội, kiên quyết, dứt khoát không trình những dự án chưa đủ điều kiện, thủ tục, hồ sơ.
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, phải nghiêm túc hơn nữa trong việc thực hiện các quy định về pháp luật, đã cố gắng rồi phải cố gắng hơn nữa, nỗ lực rồi phải nỗ lực hơn nữa, nghiêm túc rồi phải nghiêm túc hơn nữa.
Về các dự án cụ thể, Chủ tịch Quốc hội nhất trí với việc chưa bổ sung vào chương trình năm 2022 dự án Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi). Đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội cho rằng chỉ lùi lại một kỳ họp. Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội đề nghị gấp rút nghiên cứu thêm về việc sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng và Luật Đấu giá.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đề nghị chưa bổ sung dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022
Làm rõ ý kiến thẩm tra đối với dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh đánh giá rất cao nỗ lực của cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật và thấy rằng Bộ Y tế đã xây dựng dự án Luật nghiêm túc, công phu và đầy đủ văn bản kèm theo hồ sơ theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, để đảm bảo tính khả thi của luật, tính đồng bộ, thống nhất của các dự án luật có liên quan, đặc biệt là Luật Khám bệnh, chữa bệnh đang trong quá trình sửa đổi. Ủy ban Xã hội đã đề nghị Chính phủ hoàn thiện thêm một bước hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi) theo hướng tiếp tục nghiên cứu để thể chế hóa đầy đủ đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đưa ra những chính sách khả thi và đề ra giải pháp hữu hiệu trong việc khắc phục những bất cập, hạn chế trong quá trình thực hiện Luật Bảo hiểm y tế, cũng như để thích ứng với tình hình mới, đảm bảo dự án luật có chất lượng tốt nhất khi trình đề nghị đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh trong thời gian tới. Do đó, Ủy ban Xã hội đề nghị chưa bổ sung dự án luật này vào chương trình năm 2022.
Cho biết, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đã được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội từ khóa XIV, Kỳ họp thứ 9 năm 2019. Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật trình lên, trình xuống lần này là lần thứ tư, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, đây là nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm. Qua giám sát các quy định pháp luật về quy hoạch cũng cho thấy khá nhiều vướng mắc về Luật Đất đai. Do đó, Ủy ban Kinh tế cho rằng cần phải phấn đấu để sớm đưa Luật Đất đai vào chương trình; đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm hoàn thiện dự án luật này để đáp ứng mong mỏi, kỳ vọng của đại biểu Quốc hội cũng như của nhân dân.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm
Ngoài ra, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm cũng đề nghị Chính phủ cần xem xét để đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của giai đoạn 2023, 2024 về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về danh mục thành phần tên gọi các dân tộc Việt Nam và thành phần dân tộc Chăm. Đây là nội dung hết sức quan trọng và có tính chính trị sâu sắc, nó cũng thể hiện sự tôn trọng đến quyền bình đẳng của con người gắn với cộng đồng dân tộc thiểu số của Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc nhấn manh.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao việc chuẩn bị của Chính phủ, cơ quan thẩm tra phối hợp với Bộ Tư pháp, Ủy ban Pháp luật, các cơ quan, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội đã phối hợp chặt chẽ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét để báo cáo Quốc hội về xây dựng chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, bổ sung điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 của Quốc hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đánh giá cao trong thời gian vừa qua, nhất là từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, đầu nhiệm kỳ Chính phủ mới đến nay thì công tác xây dựng thể chế được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm và có nhiều cố gắng, đổi mới.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định kết luận nội dung thảo luận
Về các nội dung cụ thể, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, đối với đề nghị bổ sung dự án Luật Đường bộ, dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ trật tự, an ninh ở cơ sở, nếu chuẩn bị kịp sẽ trình các cơ quan thẩm tra và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bố trí vào phiên họp tháng 5 của Thường vụ Quốc hội để kịp trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 3 vào tháng 5
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 4 theo quy trình một kỳ họp dự án Luật Phòng, chống rửa tiền. Nhất trí trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4 các dự án: Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi);Luật Giá (sửa đổi); Luật Đấu thầu (sửa đổi);Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Luật Phòng thủ dân sự.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí lùi thời hạn trình Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi) một kỳ họp, từ kỳ họp thứ 3 sang kỳ họp thứ 4 và xem xét vào kỳ họp thứ 5 và kỳ họp thứ 6. Chưa bổ sung dự án Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi) vào chương trình năm 2022.
Về dự kiến chương trình 2023 Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 và thông qua tại kỳ họp 6 đối với 4 dự án luật, trong đó Luật Đất đai (sửa đổi) đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4 và 3 dự án là Luật Viễn thông (sửa đổi), Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Đối với kỳ họp thứ 6 trình 2 dự án luật, gồm Luật Lưu trữ (sửa đổi) và Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội trân trọng giới thiệu một số hình ảnh tại phiên họp:
Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận, đánh giá cao những kết quả tích cực, đổi mới trong thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh từ đầu nhiệm kỳ đến nay
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị sắp xếp, bố trí các dự án Luật để trình Quốc hội bảo đảm cân đối giữa các lĩnh vực, vừa bảo đảm thời gian cho các cơ quan trình và thẩm tra, tránh dồn trong một nhiệm kỳ cho một vài Ủy ban có quá nhiều luật
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới đề nghị Chính phủ, cụ thể là Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải phải thực hiện nhanh việc tiếp thu, giải trình những ý kiến đặt ra của Quốc hội khóa XIV đối với Luật Đường bộ, Luật Trật tự, an toàn giao thông, Luật An ninh, trật tự ở cơ sở; đồng thời xin ý kiến cấp có thẩm quyền. Sau khi các dự án luật đáp ứng yêu cầu sẽ sớm trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh về trách nhiệm trong công tác lập pháp, tuân thủ kỷ luật, kỷ cương trong công tác lập pháp
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân và lãnh đạo các Bộ, ngành tham dự phiên họp
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đề nghị rà soát các luật, pháp lệnh, nghị định, nghị quyết liên quan đến chức năng của Chủ tịch nước
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân làm rõ đề xuất về việc lùi thời hạn trình dự án Luật Đất đai (sửa đổi)
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định kết luận nội dung phiên họp