Tội phạm ma túy diễn biến phức tạp
Từ đầu năm 2020 đến nay, mặc dù tình hình dịch Covid 19 diễn biến phức tạp nhưng lực lượng chức năng các tỉnh, thành phố vẫn chủ động bám tuyến, bóc dỡ thành công nhiều chuyên án lớn liên quan đến ma túy.
Điển hình như Bộ đội Biên phòng tỉnh Lạng Sơn phối hợp với phòng PC04, Công an tỉnh Lạng Sơn, Đồn Biên phòng Ba Sơn bắt đối tượng Lộc Văn Cát (SN 1988, trú tại xã Cao Lâu, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn) cùng lượng ma túy “khủng” tới 246 kg “hàng đá” vào ngày 13/3, khi tên này đang trên đường vận chuyển sang Trung Quốc tiêu thụ. Mở rộng điều tra, lực lượng Công an đã bắt giữ thêm 7 đối tượng, thu giữ thêm 200 kg ma túy tổng hợp dạng đá.
55.jpg)
Một đối tượng cùng tang vật trong vụ án
Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cũng phát hiện, các đối tượng này đã cấu kết với đối tượng người nước ngoài, lập đường dây ma túy xuyên quốc gia, thuê kho xưởng rộng cả 1.000m2, ngụy trang để làm nơi tập kết “hàng” trước khi đưa đi tiêu thụ.
Chỉ trong quý I/2020, lực lượng công an trên toàn quốc đã phát hiện, bắt giữ 7.153 vụ, 9.873 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ gần 157kg heroin, hơn 555kg cùng 452.503 viên ma túy tổng hợp, hơn 64kg cần sa (so với cùng kỳ năm 2019 nhiều hơn 13,72% số vụ, 2,96% số đối tượng, thu giữ nhiều hơn 63kg và 193.308 viên ma túy tổng hợp).
Trung tá Nguyễn Việt Long, Đội Trưởng Đội 2, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về ma túy Công an Hà Nội cho biết mặc dù dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhưng tội phạm ma túy không hề án binh bất động mà vẫn tiếp tục gia tăng hoạt động. Điều này cũng cho thấy nhu cầu ma túy vẫn không thay đổi, nguồn cầu đã kích thích nguồn cung bất chấp pháp luật. Trong quá trình điều tra phá án, lực lượng chức năng gặp rất nhiều khó khăn do các đối tượng chủ yếu là người dân tộc, giao dịch với nhau bằng tiếng dân tộc và có những hoạt động tinh vi xảo quyệt.
Trung tá Nguyễn Việt Long: Tội phạm ma túy chủ yếu là người dân tộc
Cơ quan công an nhận định, các đối tượng phạm tội trong và ngoài nước luôn tìm cách câu kết với nhau, hình thành đường dây mua bán, vận chuyển ma túy lớn liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia. Trong đó, ở khu vực phía Nam, nhất là tại địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, tội phạm ma túy có liên quan đến người nước ngoài diễn biến phức tạp, trở thành điểm nóng ma túy của Việt Nam trong thời gian gần đây.
Thủ đoạn cất giấu, vận chuyển ma túy hết sức tinh vi như giấu ma túy lẫn trong hàng hóa, đồ nông sản, đồ dùng cá nhân hoặc trong các vị trí khó kiểm tra và phát hiện. Ngoài ra chúng còn lợi dụng hoạt động của các quán bar, vũ trường, nhà hàng, khách sạn để tàng trữ, buôn bán và sử dụng ma túy.
Thượng tá Phạm Quỳnh, Phó trưởng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an thành phố Hà Nội, cho biết đối tượng phạm tội ma túy sử dụng công nghệ cao, những thiết bị hiện đại nhất, mạng xã hội để giao dịch, mua bán trái phép chất ma túy. Bên cạnh đó chúng cũng rất nham hiểm, manh động, liều lĩnh và trang bị các loại vũ khí nóng sẵn sàng chống trả quyết liệt khi bị phát hiện.
.png)
Thượng tá Phạm Quỳnh: Tội phạm ma túy sử dụng công nghệ cao để giao dịch, mua bán
Ma túy là loại chất độc hủy hoại nghiêm trọng đến tinh thần và sức khỏe con người và là một trong những nguyên nhân phát sinh các tệ nạn xã hội và tội phạm nguy hiểm. Đáng chú ý, trong số các vụ trộm cắp, cướp tài sản, giết người man rợ thì có nhiều vụ án, trọng án nguyên nhân phần lớn từ người nghiện ma túy gây ra. Trong cơn “phê” thuốc, các hung thủ ra tay giết người trong trạng thái gần như mất ý thức, khó kiểm soát.
Mới đây (ngày 30/3) vụ án bé gái 3 tuổi ở Hà Nội bị chính mẹ ruột và cha dượng "hờ" hành hạ đến mức tử vong đã gây chấn động dư luận. Cả 2 nghi phạm đều nghiện ma túy đá, dẫn tới những hành động vô nhân tính.
Cha dượng "hờ" và mẹ ruột hành hạ cháu bé đến mức tử vong
Trước đó, tối 18 tháng 2 dư luận cũng bang hoàng, khi nghệ sỹ opera nổi tiếng của nhà hát nhạc kịch Việt Nam Vũ Mạnh Dũng tử vong do chính người thân của nạn nhân bị ngáo đá sát hại.
Theo dự báo, hoạt động của tội phạm ma túy vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp với sự gia tăng các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia giao dịch trong nhóm, hội kín, dựa vào mạng xã hội…Các vụ mua bán, vận chuyển và sử dụng các loại ma túy tổng hợp, các chất hướng thần ngày càng gia tăng. Bên cạnh xu hướng gia tăng mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp, các đối tượng cũng đang tìm cách sản xuất ma túy ngay trong nội địa với quy mô lớn với thủ đoạn ngày càng chuyên nghiệp, chặt chẽ hơn và tổ chức thành đường dây khép kín. /.
Bộ trưởng Bộ Công an trả lời chất vấn
Năm 2019, nhiều vụ án ma túy lớn được lực lượng chức năng các tỉnh thành phố triệt phá gây rúng động dư luận trong nước về quy mô của những kẻ buôn bán cái chết trắng lên tới hàng tấn mỗi vụ. Năm 2019 cũng đánh dấu số lượng ma túy tổng hợp tăng đột biến, cao hơn gấp 5 lần so với năm 2018, là năm thu giữ lượng ma túy nói chung, ma túy tổng hợp nói riêng lớn nhất với 23.000 vụ, hơn 36.000 đối tượng cùng với hơn 1.222 kg heroin và hơn 6 tấn ma túy tổng hợp.
Trước diễn biến phức tạp của tội phạm ma túy, sáng ngày 4/6/2019, tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, đại biểu Trương Thị Yến Linh đặt câu hỏi chất vấn đối với Bộ trưởng bộ Công an Tô Lâm: “Cử chi quan tâm bức xúc về vấn đề buôn bán ma túy. Các vụ án ma túy không tính bằng gam, mà tính bằng tấn. Trách nhiệm của Bộ ở đâu và có giải pháp căn cơ gì?”
Trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm khẳng định, Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm tới chỉ đạo công tác phòng chống ma tuý, dành nhiều nguồn lực cho công tác này. Quốc hội đã thông qua Luật phòng chống ma tuý, với mức phạt hết sức nghiêm khắc, 9/13 tội danh có hình phạt chung thân, tử hình.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết lực lượng Công an đã dự báo được tình hình, trên cơ sở đó triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều biện pháp ngăn chặn và những con số về kết quả đấu tranh, phòng chống ma tuý thời gian qua đã nói lên vấn đề này.
Từ năm 2018, Bộ đã triển khai các biện pháp ngăn chặn các nguồn ma tuý xâm nhập Việt Nam qua các tỉnh miền núi phía Bắc như Điện Biên, Hòa Bình, Sơn La. Sau khi bị trấn áp, ngăn chặn, các đối tượng chuyển hướng vào miền Trung, miền Nam. Đặc biệt từ đầu năm 2019 tới nay, phát hiện tội phạm ma tuý người nước ngoài, dùng địa bàn Việt Nam để trung chuyển ma tuý.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm chỉ ra một số thách thức trong công tác phòng, chống tội phạm ma túy ở Việt Nam khi nước ta giáp với khu vực "Tam giác vàng" - trung tâm lớn thứ hai về ma túy trên thế giới. Bên cạnh nguồn cung cấp lớn thì nhu cầu trong nước cũng đang gia tăng, số người nghiện trong nước tăng lên. Nguy cơ tội phạm ma túy hoạt động mạnh ở Việt Nam vẫn đang hiện hữu.
Về một số vấn đề trọng tâm trong công tác đấu tranh, phòng chống ma túy, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm khẳng định quyết tâm chính trị của Đảng, Nhà nước, nhân dân và lực lượng Công an, với sự quyết tâm cao của hệ thống chính trị, chúng ta hoàn toàn có thể ngăn chặn được tội phạm ma túy, không để Việt Nam trở thành địa bàn trung chuyển của ma túy trên thế giới. Thực hiện đồng bộ, song song với các giải pháp chặn nguồn cung, giảm nguồn cầu trong nước; Tiếp tục tập hợp các nguồn lực, tăng cường phối hợp giữa các lực lượng trong công tác phòng, chống ma túy.
Làm tốt công tác phòng ngừa sẽ đẩy lùi tội phạm ma túy
Đánh giá cao nội dung trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lân, đại biểu Quốc hội Trương Thị Yến Linh cho rằng những giải pháp Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đưa ra là phù hợp với tình hình thực tiễn. Điều này thể hiện rõ trong những tháng đầu năm nay, khi lực lượng chức năng căng mình chống dịch Covid 19 nhưng cũng đã phối hợp phát hiện, bắt giữ và xử lý số vụ và đối tượng trong quí I năm 2020 tăng hơn so với cùng kỳ năm 2019 là 13,72% về số vụ và 2,96% số đối tượng; thu giữ nhiều hơn 63kg và 193.308 viên ma túy tổng hợp so với cùng kỳ năm 2019. Con số này cũng cho thấy sự quyết tâm cao của các lực lượng chức năng, nhất là lực lượng công an trong công tác đẩy lùi tội phạm ma túy. Để làm rõ hơn nội dung này, phóng viên Cổng Thông tin điện tử Quốc hội đã có cuộc trao đổi với đại biểu Trương Thị Yến Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau:
Đại biểu Trương Thị Yến Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau
Phóng viên: Thưa đại biểu, xuất phát từ thực tiễn nào tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, đại biểu đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm về vấn đề tội phạm ma túy?
Đại biểu Trương Thị Yến Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau: Tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, trước tình hình mua bán, vận chuyển trái phép ma túy diễn biến hết sức phức tạp từ thành thị tới nông thôn với quy mô lớn tôi đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an về giải pháp đẩy lùi tội phạm này.
Cụ thể, những tháng đầu năm 2019, lực lượng chức năng các tỉnh thành phố đã bắt giữ rất nhiều vụ án ma túy với số lượng lớn lên tới hàng tấn, nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng liên quan tới người nước ngoài. Điển hình vào tháng 4/2019, tại Nghệ An, lực lượng chức năng đã gom hàng chục bao tải nằm rải dọc QL48, thuộc địa bàn xóm 9, xã Quỳnh Thuận, huyện Quỳnh Lưu với số lượng gần 1 tấn ma túy đá. Đây là vụ án hết sức nghiêm trọng với quy mô đặc biệt lớn.
Trước đây, các đối tượng buôn bán vận chuyển ma túy chỉ tính bằng gam, kg thì năm 2019 các vụ án ma túy đã lên tới hàng chục, hàng trăm, thậm chí hàng tấn kg. Điều này phản ánh các đối tượng hết sức liều lĩnh, manh động. Bên cạnh đó, trước đây ma túy chủ yếu tập trung ở vùng thành thị thì thời gian gần đây ma túy đã len lỏi tới vùng nông thôn, hình thành các đường dây mua bán vận chuyển, tàng trữ và sử dụng với số lượng lớn và ngày càng phức tạp hơn. Trước thực trạng đó tôi đã chất vấn trực tiếp Bộ trưởng Bộ Công an tại kỳ họp thứ 7 với mong muốn lực lượng chức năng có những biện pháp quyết liệt để ngăn chặn loại tội phạm nguy hiểm này.
Phóng viên: Quan điểm của đại biểu như thế nào về nội dung trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm xung quanh vấn đề đại biểu đã chất vấn?
Đại biểu Trương Thị Yến Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau: Tôi rất đồng tình với phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm. Bộ trưởng đã thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan với tinh thần quyết tâm rất cao để trấn áp tội phạm ma túy. Và tôi rất có niềm tin với những giải pháp quyết liệt của Bộ trưởng, tin rằng thời gian tới tội phạm ma túy sẽ dần dần sẽ được đẩy lùi.
Phóng viên: Sau 1 năm chất vấn, đại biểu đánh giá như thế nào về tình trạng tội phạm ma túy hoạt động tại nước ta trong thời gian qua?
Đại biểu Trương Thị Yến Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau: Vào thời điểm tôi chất vấn, Bộ trưởng trả lời chất vấn tôi rất có niềm tin vào công tác đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy của nước ta. Niềm tin đó đã chứng minh qua những kết quả, chuyên an về ma túy. Cụ thể, năm 2019 là năm thu giữ lượng ma túy nói chung, ma túy tổng hợp nói riêng lớn nhất với 23.000 vụ, hơn 36.000 đối tượng cùng với hơn 1.222 kg heroin và hơn 6 tấn ma túy tổng hợp. Và trong quí I/2020, mặc dù các lực lượng chức năng căng mình chống dịch nhưng cũng đã bắt giữ 7.153 vụ, 9.873 đối tượng phạm tội về ma túy. Những con số này đã cho thấy Bộ Công an đã bám sát chỉ đạo của Trung ương Đảng và Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, góp phần tạo ra môi trường an ninh, an toàn phục vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước.
Qua đây cũng cho thấy lực lượng công an đã phối chặt chẽ với các đơn vị, lực lượng chức năng tích cực tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, kiềm chế, ngăn chặn tội phạm ma túy, tệ nạn ma túy trong đời sống, xã hội. Qua đó, từng bước xóa bỏ các đường dây, tụ điểm sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ và sử dụng trái phép chất ma túy. Nếu không có sự quyết tâm cao, số lượng ma túy này nếu tuần vào trong dân thì hết sức nguy hiểm, để lại nhiều hệ lụy cho xã hội, đất nước.
Tuy nhiên, những con số lớn liên quan tới tội phạm ma túy bị lực lượng chức năng bắt giữ được trong thời gian qua với số lượng lớn về số vụ, số đối tượng tiếp tục cho thấy tội phạm ma túy vẫn tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp và khó lường.
Phóng viên: Chúng ta cũng đã có hành lang pháp lý về vấn đề này, tuy nhiên tình trạng tội phạm ma túy vẫn diễn ra. Vậy theo đại biểu nguyên nhân do đâu?
Đại biểu Trương Thị Yến Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau: Tệ nạn ma tuý là hiểm hoạ lớn cho toàn xã hội, gây tác hại cho sức khoẻ, làm suy thoái nòi giống, phẩm giá con người, phá hoại hạnh phúc gia đình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn xã hội và an ninh quốc gia. Để phòng ngừa, ngăn chặn và đấu tranh có hiệu quả với tệ nạn ma tuý, Quốc hội đã thông qua Luật Phòng, Chống ma túy với khung hình phạt rất nghiêm, cao nhất là tử hình. Tuy nhiên, tình hình tội phạm ma túy vẫn diễn biến ngày càng hết sức phức tạp, theo tôi do một số nguyên nhân, trong đó có việc xử phạt của chúng ta có lúc còn chưa nghiêm. Trong khi lợi nhuận của ma túy rất lớn, nhưng các mức xử phạt còn chưa đủ sức răn đe nên rất khó để khống chế loại tội phạm này. Đạo đức của một bộ phận xã hội xuống cấp, lối sống thực dụng, hưởng thụ, chạy theo lợi ích vật chất dẫn đến tội phạm ma túy có chiều hướng gia tăng.
Ngoài ra, do Việt Nam nằm tiếp giáp và chịu ảnh hưởng trực tiếp của khu vực “Tam giác vàng”, trung tâm sản xuất, mua bán ma tuý lớn trên thế giới nên hoạt động phạm tội ma túy tại Việt Nam nói chung và tại các tuyến, địa bàn trọng điểm nói riêng vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp.
Nguyên nhân số lượng lớn ma túy được vận chuyển vào nước ta cũng bởi số người nghiện ma túy và số đối tượng truy nã ngoài xã hội còn nhiều, tiềm ẩn yếu tố làm nảy sinh tội phạm ma túy.
Thời gian qua, lực lượng chức năng đã tích cực trong công tác phòng chống tội phạm ma túy, có những người đã hi sinh khi làm nhiệm vụ, tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn một số trường hợp, cán bộ còn thiếu trách nhiệm cũng như buông lỏng trong quản lý và có tình trạng bảo kê tội phạm, do đó tội phạm ma túy có cơ hội lộng hành, nhờn pháp luật.
Phóng viên: Đại biểu có đề xuất, kiến nghị gì để góp phần đẩy lùi, tiến tới ngăn chặn tình trạng tội phạm này?
Đại biểu Trương Thị Yến Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau: Tôi thiết nghĩ vấn đề quan trọng là phải làm tốt công tác phòng ngừa tội phạm là chính nên cần triệt để loại bỏ các nguyên nhân dẫn đến tội phạm. Theo đó phải tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật cho những đối tượng dễ có nguy cơ mắc những tội phạm liên quan đến ma túy và đẩy mạnh toàn dân tham gia vào công tác phòng chống ma túy. Khi nhân dân chấp hành, họ sẽ nâng cao vai trò, trách nhiệm quản lý con em mình hơn, qua đó góp phần giảm được tội phạm ma túy. Song song đó, chúng ta cũng phải có biện pháp quản lý tốt công tác cai nghiện và quản lý những người sau cai.
Nâng cao công tác đào tạo bồi dưỡng lực lượng chuyên trách đủ năng lực, đủ chuyên môn, trách nhiệm, đủ bản lĩnh chính trị trong công tác phòng chống tội phạm ma túy; Thường xuyên liên tục triển khai thực hiện các chương trình phòng chống ma túy, phòng chống tội phạm nhằm trấn áp tội phạm về ma túy để các đối tượng không có cơ hội thực hiện các các hành vi vi phạm.
Nghiên cứu, rà soát sửa đổi các quy định của pháp luật còn vướng mắc bất cập trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn và đấu tranh có hiệu quả với tệ nạn ma tuý; tăng mức xử lý đối với các tội phạm về ma túy để làm sao đảm bảo đủ sức răn đe. Ngoài ra, cần phải xử lý nghiêm các hành vi thiếu trách nhiệm, buông lỏng trong công tác quản lý cũng như là tình trạng bảo kê tội phạm về ma túy.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn đại biểu!
Cũng theo đại biểu Trương Thị Yến Linh, tội phạm về ma túy không chỉ là hiện tượng tiêu cực trong xã hội của riêng một quốc gia nào mà đã trở thành một hiện tượng tiêu cực phổ biến toàn cầu. Ở Việt Nam, tệ nạn ma túy và tội phạm về ma túy là hiểm họa lớn cho toàn xã hội. Nhằm góp phần đẩy lùi tội phạm này, bên cạnh nâng cao vai trò trách nhiệm của lực lượng chức năng thì vai trò của người dân là hết sức quan trọng, tự giác, tích cực tham gia thực hiện có hiệu quả chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng đẩy mạnh hơn nữa chính sách bảo vệ, khen thưởng, động viên cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong việc cung cấp thông tin, tài liệu, tham gia hỗ trợ, giúp đỡ lực lượng Công an phá án./.