ĐBQH NGUYỄN THỊ TUYẾT NGA: ĐỀ XUẤT QUY ĐỊNH CHÍNH SÁCH ĐẶC THÙ VỀ ĐẤT ĐAI CHO GIÁO DỤC
Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Tuyết Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình
Đóng góp ý kiến về dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Thị Tuyết Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình cơ bản nhất trí với Báo cáo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đồng thời cho rằng dự thảo Luật thủ đô (sửa đổi) đã tiếp thu rất nghiêm túc các ý kiến đại biểu Quốc hội với mục tiêu tạo cơ chế, chính sách đặc thù, tạo điều kiện xây dựng, phát triển Thủ đô xứng tầm với vị trí, vai trò là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa tiêu biểu của cả nước.
Cần đánh giá tác động việc phát triển mô hình cơ sở giáo dục chất lượng cao
Quan tâm đến các chính sách cho giáo dục tại dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga cho rằng cần phải tiếp tục hoàn thiện thêm. Cụ thể:
Về xây dựng phát triển và mở rộng mô hình cơ sở giáo dục chất lượng cao (Điều 22), đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga cho rằng, đây là quy định khác với quy định về cơ sở giáo dục trong pháp luật giáo dục. Về vấn đề này cũng đã được Báo cáo thẩm định của Bộ Tư pháp nêu: “Quy định pháp luật giáo dục hiện hành chưa quy định thế nào là cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao..”. Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Pháp luật cũng cho rằng: “Luật đã đưa ra mô hình chưa được sử dụng trong Luật Giáo dục như “cơ sở giáo dục chất lượng cao” chưa làm rõ tiêu chí được công nhận chất lượng cao”... Báo cáo Thẩm tra của Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục cũng nêu: “Báo cáo tổng kết thi hành Luật chưa đánh giá sâu về những kết quả, tồn tại, vướng mắc trong triển khai thực hiện quy định về trường chất lượng cao, về chất lượng dịch vụ giáo dục công lập trên địa bàn Thủ đô. Báo cáo đánh giá tác động chưa đề cập đến chính sách phát triển các trường chất lượng cao, cơ sở giáo dục có nhiều cấp học”. “Trong phiên thảo luận về dự thảo Luật này tại Kỳ họp trước, tôi và một số ý kiến đại biểu Quốc hội đã phát biểu về vấn đề này.”, đại biểu nói.
Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga cho biết, dự thảo Luật mới có bổ sung khái niệm về cơ sở giáo dục chất lượng cao tại Khoản 5 Điều 3 chỉ mới đề cập các tiêu chí đầu vào mà chưa rõ tiêu chí đầu ra là chân dung, nhân cách học sinh- trung tâm của quá trình giáo dục, mục tiêu giáo dục. Thực tiễn cho thấy, việc triển khai mô hình trường phổ thông công lập chất lượng cao, học phí cao cũng đang là mối băn khoăn của nhiều cử tri Hà Nội. Mô hình cơ sở giáo dục chất lượng cao đang triển khai chủ yếu ở dạng cung ứng dịch vụ giáo dục chất lượng cao. Mức trần học phí đối với cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao tại Hà Nội năm học 2023-2024 là 5-6,1 triệu đồng/học sinh/tháng (chưa kể các khoản đóng góp khác). Hiện nay, nhiều trường công có chất lượng đang làm Đề án thành trường chất lượng cao. Nhiều phụ huynh, học sinh rất lo lắng vì học phí cao; trong lúc điều kiện gia đình không đảm bảo và bối rối vì chưa biết sẽ chuyển con sang trường học nào.
Các đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV
Đại biểu tỉnh Quảng Bình nêu rõ, thực tiễn ở Hà nội nhiều năm qua, nhiều cơ sở giáo dục luôn trong tình trạng quá tải sĩ số trường lớp do tốc độ đô thị hoá nhanh, có những trường sĩ số học sinh trên 60 em/lớp. Nghĩa là Hà Nội vẫn chưa đáp ứng được đủ trường lớp công lập để thực hiện giáo dục đại trà. Chính sách đặc thù khi đầu tư, nhân rộng xây dựng nhiều trường chất lượng cao, học phí cao trong triển khai, có thể sẽ dẫn đến phân tầng giáo dục phổ thông. Trong lúc giáo dục Trung học, Trung học cơ sở là giáo dục phổ cập, giáo dục miễn phí. Theo cam kết của Chính phủ trong Quyết định 622/QĐ-TTg về Chương trình hành động quốc gia thực hiện chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững, đến năm 2030 tất cả các trẻ em gái, trai hoàn thành giáo dục tiểu học, trung học cơ sở miễn phí. Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga nêu rõ, ý kiến của rất nhiều chuyên gia cũng cho rằng, Luật giáo dục vừa sửa đổi năm 2019 cũng không quy định mô hình trường công lập chất lượng cao. Theo đại biểu, trong hệ thống trường phổ thông công lập không nên có sự phân tầng. Các nước có nền giáo dục tiên tiến cũng đang xây dưng mô hình trường học hạnh phúc, không có trường chuyên lớp chọn...
Bên cạnh đó, việc thực hiện mô hình trường công lập chất lượng cao, học phí cao sẽ không khuyến khích được khối tư thục phát triển, nếu trường công cũng cung cấp dịch vụ giáo dục đặc biệt. Dự thảo Luật đã có những chính sách để đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục, tuy nhiên theo đại biểu, cần có những cơ chế đặc thù, mạnh hơn, đặc biệt hơn để thúc đẩy xã hội hóa giáo dục. Trường tư phải cung cấp các dịch vụ đặc biệt, chất lượng cao như quan điểm của Luật Giáo dục (sửa đổi) đã nêu: “Nhà nước ưu tiên đầu tư và thu hút các nguồn đầu tư khác cho giáo dục; khuyến khích phát triển cơ sở giáo dục dân lập, tư thục đáp ứng nhu cầu xã hội về giáo dục chất lượng cao”.
Từ những lý lẽ trên, đại biểu đề nghị Chính phủ cân nhắc thêm về việc phát triển mô hình cơ sở giáo dục chất lượng cao và cần đánh giá tác động lâu dài, bảo đảm môi trường giáo dục hạnh phúc, phù hợp với các quan điểm chung về giáo dục và nguyên tắc chung về trường công lập. Song song với đó, đại biểu đề nghị Hà Nội tập trung xây những trường chuẩn quốc gia mẫu mực, tạo sức lan toả cho giáo dục phổ thông cả nước và đầu tư mạnh hơn nữa cho việc xây dựng các trường mầm non, phổ thông công lập; đáp ứng yêu cầu cho mọi trẻ em đều được đến trường phổ thông theo nguyên vọng; trẻ em con nhà nghèo phải được học ở trường công.
Cần thí điểm quy định liên kết với cơ sở giáo dục nước ngoài
Đối với quy định cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập của Thủ đô được thực hiện liên kết giáo dục với cơ sở giáo dục nước ngoài (khoản 3, Điều 22), đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga cho biết, Luật Giáo dục quy định Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện cho hoạt động hợp tác về giáo dục giữa cơ sở giáo dục của Việt Nam với tổ chức, cá nhân nước ngoài trên cơ sở bảo đảm mục tiêu, yêu cầu giáo dục và giao cho Chính phủ quy định chi tiết điều này. Nghị định số 86 của Chính phủ mới quy định cho phép các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông tư thục được thực hiện việc liên kết đào tạo với nước ngoài.
Như vậy, theo quy định pháp luật hiên hành, Chính phủ chưa cho phép các trường công phổ thông, mầm non công lập thực hiện liên kết với giáo dục nước ngoài, chắc chắn là có lý lẽ, bởi những nguyên tắc của giáo dục công và mục tiêu giáo dục phổ thông, mầm non. Hơn nữa, hiện nước ta cũng chưa cam kết về dịch vụ giáo dục phổ thông với tổ chức thương mại thế giới. Vì vậy, đại biểu cho rằng, nếu đưa nội dung này vào quy định của Luật thì cần quan tâm làm rõ các điều kiện cần thiết, cơ chế vận hành, quản lý giám sát... Theo đại biểu, đây là chính sách mới cần có thí điểm và tổng kết đánh giá sâu sắc. Do vậy, cần nhắc việc áp dụng đối với tất cả cơ cơ sở giáo dục phổ thông, mầm non công lập Hà Nội./.