Đại biểu Quốc hội Ngọ Duy Hiểu, Đoàn Đại biểu Quốc hội Tp. Hà Nội
Ngày 28/12/2017, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đã có văn bản trả lời chất vấn Đại biểu Quốc hội Ngọ Duy Hiểu, Đoàn Đại biểu Quốc hội Tp. Hà Nội về nguyên nhân chủ yếu của việc các công trình xây dựng chưa bảo đảm chất lượng.
Bộ Xây dựng nhận được phiếu chất vấn của Đại biểu Quốc hội Ngọ Duy Hiểu - Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội, ngày 25/10/2016 tại kỳ họp thứ 2 Quốc hội Khóa XIV. Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng có ý kiến trả lời như sau:
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà
Chất lượng công trình xây dựng phụ thuộc vào chất lượng của các khâu khảo sát, thiết kế, thi công, điều kiện năng lực của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng, quản lý, khai thác vận hành, bảo trì và sự kiểm soát của các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan.
Theo báo cáo của các Bộ ngành, địa phương, hàng năm trung bình có khoảng 39.000 công trình được thi công xây dựng trên phạm vi cả nước. Chất lượng các công trình xây dựng về cơ bản là đảm bảo, chất lượng công trình có xu hướng ngày một nâng cao. Chất lượng các công trình trọng điểm, công trình quan trọng quốc gia về cơ bản đã được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn áp dụng và đưa vào vận hành, khai thác an toàn, hiệu quả. Nhiều công trình xây dựng mới, được đưa vào sử dụng có chất lượng tốt, phát huy hiệu quả kinh tế xã hội như Đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Thủy điện Sơn La... Sự cố công trình xây dựng có xu hướng giảm, chiếm tỷ lệ thấp từ 0,1% đến 0,2% trong tổng số công trình được xây dựng hàng năm (năm 2013 có 70 sự cố được ghi nhận; năm 2014 có 47 sự cố - chiếm khoảng 0,1% tổng số công trình đang xây dựng; năm 2015 có 58 sự cố - chiếm khoảng 0,15%). Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng một số ít công trình xây dựng có chất lượng xây dựng chưa đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, cá biệt có công trình vừa xây dựng xong đã xuống cấp, hư hỏng thậm chí sập đổ, gây bức xúc trong xã hội như: cầu song Ô Rô, Cà Mau, khu nhà ở xã hội Đồng Tàu, Hà Nội,...
Nguyên nhân chủ yếu của việc các công trình xây dựng chưa đảm bảo chất lượng là:
Một số chủ thể tham gia trực tiếp trong quá trình thi công xây dựng công trình (chủ đầu tư và các nhà thầu), chủ quản lý sử dụng công trình chưa tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật về quản lý chất lượng công trình xây dựng trong các khâu khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng, giám sát thi công, nghiệm thu, bảo hành và bảo trì công trình.
Năng lực của một số nhà thầu tham gia hoạt động xây dựng còn hạn chế, không đáp ứng yêu cầu và chưa được kiểm soát chặt chẽ; năng lực quản lý dự án của một số chủ đầu tư yếu, chưa đáp ứng được yêu cầu.
Việc tổ chức thực hiện công tác bảo trì công trình (lập và phê duyệt quy trình bảo trì, thực hiện quy trình bảo trì, nguồn vốn cho công tác bảo trì công trình xây dựng còn thiếu), các yêu cầu về phòng cháy chữa cháy chưa được thực hiện thường xuyên, đối với nhiều công trình còn bị coi nhẹ.
Công trình xây dựng
Theo quy định của Luật Xây dựng 2014 và các văn bản quy phạm pháp luật, trách nhiệm của các cơ quan liên quan đối với chất lượng công trình xây dựng cụ thể như sau:
- Bộ Xây dựng có trách nhiệm thống nhất quản lý nhà nước trong hoạt động đầu tư xây dựng và các trách nhiệm sau:
1.1 Chủ trì xây dựng, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành và ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý hoạt động đầu tư xây dựng nói chung và quản lý chất lượng công trình xây dựng nói riêng.
1.2. Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra và đánh giá việc thực hiện công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng; theo dõi, kiểm tra, kiến nghị xử lý chất lượng và an toàn của các công trỉnh quan trọng quốc gia, công trình quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp trong quá trình đầu tư xây dựng và khai thác sử dụng; quản lý chi phí đầu tư xây dựng và hợp đồng xây dựng; quản lý năng lực hoạt động xây dựng, thực hiện quản lý công tác đấu thầu trong hoạt động xây dựng; tổ chức và xét duyệt giải thưởng chất lượng công trình xây dựng.
- Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành có trách nhiệm sau:
Phối hợp với Bộ Xây dựng để thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng và chịu trách nhiệm về quản lý chất lượng công trình xây dựng chuyên ngành; Nghiên cứu ban hành, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật chuyên ngành sau khi có ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng.
- Các bộ, cơ quan ngang bộ có trách nhiệm sau:
3.1. Thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo nhiệm vụ, quyền hạn được phân công; ban hành văn bản theo thẩm quyền; chỉ đạo tổ chức thực hiện các quy hoạch xây dựng, kế hoạch đầu tư xây dựng; tổ chức hướng dẫn, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động đầu tư xây dựng;
3.2. Tổng hợp tình hình, thực hiện, kiểm tra, đánh giá hoạt động đầu tư xây dựng và chịu trách nhiệm về quản lý chất lượng công trình xây dựng thuộc phạm vi quản lý được phân công;
- Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp:
4.1. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm sau:
- Thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng trên địa bàn theo phân cấp của Chính phủ; ban hành văn bản theo thẩm quyền; chỉ đạo tổ chức thực hiện các quy hoạch xây dựng, kế hoạch đầu tư xây dựng; tổ chức hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, xử lý vỉ phạm pháp luật trong hoạt động đầu tư xây dựng;
b. Phối hợp và hỗ trợ các bộ, cơ quan ngang bộ khác tổ chức triển khai thực hiện, theo dõi, kiểm tra và giám sát các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn do mình quản lý. Chịu trách nhiệm về quản lý chất lượng công trình xây dựng thuộc phạm vi quản lý được phân công;
4.2. Ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã có trách nhiệm sau:
- Thực hiện quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng trên địa bàn theo phân cấp;
- Phối hợp, hỗ trợ Ủy ban nhân dân cấp trên tổ chức triển khai thực hiện, theo dõi, kiểm tra và giám sát các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn do mình quản lý. Chịu trách nhiệm về quản lý chất lượng công trình xây dựng thuộc phạm vi quản lý được phân công.
Trong thời gian vừa qua, thực hiện chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của mình về quản lý chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng đã và đang thực hiện:
- Đã tham mưu trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền nhiều văn bản quy phạm pháp luật (Luật Xây dựng số 50/2014/ QH13, Nghị định số 46/2015/NĐ-CP về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng, Nghị định số 59/2015/NĐ-CP về quản lý dự án đầu tư xây dựng, Nghị định số 121/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng, các Thông tư và văn bản hướng dẫn kỹ thuật xây dựng theo thẩm quyền,...). Đến nay, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, Quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật vê cơ bản là đủ, đồng bộ đáp ứng yêu cầu quản lý chất lượng công trình xây dựng;
- Phổ biến, hướng dẫn các văn bản quy phạm pháp luật cho các Bộ ngành, địa phương và các tổ chức, cá nhân thông qua hình thức các lớp tập huấn, hướng dẫn trực tiếp, qua công văn, qua cổng thông tin điện tử của Bộ Xây dựng... Năm 2016, đã tổ chức được 19 lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho 2677 cá nhân trên phạm vi cả nước; trả lời, giải đáp hơn 100 ý kiến vướng mắc trong thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật trong quản lý chất lượng công trình xây dựng;
- Tổ chức kiểm tra trong quá trình thi công xây dựng công trình và kiểm tra công tác nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng đối với công trình cấp 1 trở lên theo thẩm quyền. Qua công tác kiểm tra, phát hiện các sai sót, khiếm khuyết để kịp thời nhắc nhở các chủ thể hoạt động xây dựng sửa chữa, khắc phục. Năm 2016, thống kê hiện nay, Cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Xây dựng đã tổ chức kiểm tra chất lượng 237 công trình, trong đó kiểm tra giai đoạn thi công xây dựng 131 công trình, kiểm tra công tác nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng 114 công trình.
Trong thời gian tới, để nâng cao chất lượng và tuổi thọ công trình xây dựng Bộ Xây dựng sẽ thực hiện các công tác sau:
- Tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về chất lượng công trình xây dựng và an toàn trong thi công xây dựng công trình;
- Rà soát, sửa đổi, bổ sung hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật về xây dựng đáp ứng yêu cầu thực tiễn;
- Phối hợp với các Bộ ngành, địa phương kiện toàn, nâng cao năng lực các cơ quan chuyên môn về xây dựng đáp ứng yêu cầu thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật;
- Thực hiện tốt công tác cấp chứng chỉ năng lực, chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng, công khai thông tin về năng lực hoạt động xây dựng của tổ chức, cá nhân có liên quan;
- Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng trong các khâu khảo sát, thiết kế, thi công, nghiệm thu, bảo hành và bảo trì công trình, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định pháp luật;
- Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật về đầu tư xây dựng.
Toàn bộ nội dung văn bản trả lời chất vấn xin xem tại file đính kèm./.