Nhật Bản chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam về quản lý thị trường mã hóa khi ứng dụng công nghệ Blockchain
Kinh nghiệm quốc tế về phát triển công nghệ Blockchain và khuyến nghị cho Việt Nam
Chủ trương về chuyển đổi số và phát triển kinh tế số đã được nêu trong nhiều văn kiện của Đảng và Nhà nước ta. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự tham gia và vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các Hiệp hội, doanh nghiệp và toàn xã hội. Thực tế, trong những năm qua, việc phát triển nền kinh tế số đã và đang được triển khai trên nhiều phương diện và đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Các chủ trương, chính sách khuyến khích phát triển kinh tế số đã tạo động lực thúc đẩy các doanh nghiệp nghiên cứu, phát triển và đổi mới sáng tạo, làm chủ công nghệ, đóng góp quan trọng vào quá trình chuyển đổi số quốc gia.
Toàn cảnh Hội thảo "Kinh nghiệm quốc tế về phát triển công nghệ Blockchain và khuyến nghị cho Việt Nam”.
Tại Hội thảo "Kinh nghiệm quốc tế về phát triển công nghệ Blockchain và khuyến nghị cho Việt Nam” do Ủy ban Đối ngoại phối hợp với Hiệp hội Blockchain Việt Nam tổ chức mới đây, nhiều đại biểu ghi nhận: Hiện nay, trên thế giới đang ghi nhận một trong những chìa khóa mở cửa nhanh nhất cho nền kinh tế kỹ thuật số chính là công nghệ Blockchain. Công nghệ này đang được khẳng định là tác nhân trọng yếu của nền kinh tế số, khiến các doanh nghiệp buộc phải định nghĩa lại các khái niệm cũ như tư liệu, tài sản, hợp đồng, mô hình doanh nghiệp, cổ phần... Ngoài ra, Blockchain còn hình thành các mô hình, cấu phần nền kinh tế mới như: Trao đổi vạn vật, kinh tế máy... Từ đó, Blockchain đang và sẽ thay đổi hoàn toàn phương thức kinh doanh - sản xuất hiện tại. Từ đó, hình thành vô số hình thái mới và quan trọng, kéo theo kết cấu xã hội, cách con người tương tác với nhau hay con người tương tác với vạn vật.
Tuy nhiên, các đại biểu cũng cho rằng, bên cạnh những thuận lợi thì công nghệ Blockchain cũng đặt ra những thách thức lớn đối với Chính phủ ở các nước. Đó là những thách thức chính phổ biến nhất liên quan đến các vấn đề trốn thuế, rửa tiền, tài trợ cho khủng bố... Chính vì vậy, để phòng chống rủi ro cho người dân và hệ thống ngân hàng, doanh nghiệp thì Việt Nam cần tham khảo kinh nghiệm ứng dụng hệ thống này ở các nước trên thế giới để từ đó rút ra những bài học cần thiết cũng như đưa ra giải pháp ngăn ngừa kịp thời những rủi ro khi ứng dụng công nghệ mới này trong giao dịch thương mại điện tử, công nghệ số... Ngoài ra, để tạo lập hành lang pháp lý phát triển, ứng dụng công nghệ Blockchain trong thực tiễn, các cơ quan soạn thảo, xây dựng luật pháp của Việt Nam cần xem xét sửa đổi, hoàn thiện một số luật liên quan đến việc sử dụng công nghệ Blockchain, sao cho phù hợp với tình hình phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam cũng như có thể liên thông với thị trường kinh tế quốc tế.
Phó Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia Phạm Quốc Hoàn.
Ông Phạm Quốc Hoàn- Phó Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông), cơ quan thường trực của Ủy ban Quốc gia chuyển đổi số cho biết, chủ trương, chính sách ứng dụng, phát triển công nghệ Blockchain đã được nêu trong các văn bản quan trọng của Đảng, Nhà nước như Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Nghị quyết số 50/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW; Quyết định số 749/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt "Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" và các văn bản chính sách khoa học công nghệ ưu tiên phát triển.
Theo ông Phạm Quốc Hoàn, Blockchain là từ khóa công nghệ ở Việt Nam trong 5 năm qua. Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển các sản phẩm, dịch vụ ứng dụng trên nền tảng Blockchain. Để phát triển Blockchain lành mạnh ở Việt Nam, ông Phạm Quốc Hoàn cho rằng, cần xây dựng lộ trình, khung khổ phát triển Blockchain quốc gia, trong đó xác định rõ khung pháp lý cho tài sản số, đầu tư tài sản số, việc ứng dụng blockchain cho các ngành, lĩnh vực và phát triển nguồn nhân lực Blockchain.
Đề xuất xây dựng lộ trình, khung khổ phát triển Blockchain quốc gia, theo ông Phạm Quốc Hoàn, để triển khai công nghệ mới, cụ thể là Blockchain vào các ngành, lĩnh vực, đặc biệt là khu vực công, cần phải có một lộ trình triển khai để các cấp, các ngành hiểu, nhận thức đúng vấn đề để chuyển đổi; phát triển cộng đồng các doanh nghiệp Blockchain, cộng đồng nhân lực Blockchain có năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế, bắt đầu từ thị trường nội địa. Chính phủ cần xem xét cách thức để đưa ra một khuôn khổ pháp lý cho công nghệ Blockchain. Quy định sẽ cần phải tiến triển song song với ứng dụng và phát triển công nghệ mới.
Bà Pamnella Devolder, Quyền Phó Đại sứ, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội.
Cho ý kiến vào phát triển Blockchain, đại diện Đại sứ quán các nước Hoa Kỳ, Nhật Bản, Thụy Sĩ chia sẻ kinh nghiệm trong quản lý, tạo lập hành lang pháp lý phát triển, ứng dụng công nghệ blockchain trong thực tiễn.
Bà Pamnella Devolder, Quyền Phó Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam cho biết, chính sách của Hoa Kỳ đối với Blockchain là khuyến khích đổi mới sáng tạo và đầu tư, không nên tạo ra các rào cản không cần thiết…
Nhấn mạnh tiền kỹ thuật số là ứng dụng phổ biến nhất của Blockchain, bà Pamnella Devolder cho biết, chính quyền Hoa Kỳ rất chú trọng đến chống rửa tiền, chống khủng bố, chống gian lận lừa đảo trên không gian mạng… Để giải quyết các quan ngại này, liên quan đến tiền mã hóa và tài sản số, Hoa Kỳ đã ban hành các sắc lệnh điều hành về đảm bảo phát triển có trách nhiệm các tài sản kĩ thuật số, bảo vệ người tiêu dùng, nhà đầu tư và doanh nghiệp; đảm bảo ổn định tài chính, giảm thiểu rủi ro.
Ông Hidaka Yoshihito, Bí thư thứ nhất, Đại sứ quán Nhật Bản, cho biết vào năm 2016, nước này đã sửa đổi Luật Dịch vụ thanh toán và Luật Phòng, chống chuyển tiền từ nguồn thu phạm pháp, qua đó đưa tài sản mã hóa đặt dưới sự quản lý của quy định pháp luật… Tuy nhiên, do hiện tượng phát sinh các vụ về rò rỉ tài sản mã hóa sau khi đã có các quy định sửa đổi, vào năm 2019, Nhật Bản đã một lần nữa tiến hành sửa đổi các luật liên quan.
Bà Nicole Wyrsch- Đại biện lâm thời (Đại sứ quán Thụy Sĩ).
Cho biết Thụy Sĩ là một quốc gia tiền điện tử, ứng dụng công nghệ blockchain rộng khắp, thu hút cả các doanh nghiệp khởi nghiệp và hàng trăm triệu USD đầu tư, bà Nicole Wyrsch - Đại biện lâm thời Đại sứ quán Thụy Sĩ tại Việt Nam, nêu bật các nguyên tắc định hướng các cơ quan quản lý Nhà nước nêu ra để quản lý công nghệ mới này. Theo bà Nicole Wyrsch, một trong các nguyên tắc rất quan trọng là đảm bảo các điều kiện khung không cản trở hoạt động đổi mới công nghệ, cần phải thân thiện với hoạt động đổi mới công nghệ.
Nhấn mạnh việc ứng dụng Blockchain mang tính xuyên quốc gia, bà Nicole Wyrsch cho rằng, các nước cần tăng cường hợp tác, nỗ lực cao nhất để giảm thiểu rủi ro, chống lại tất cả hoạt động tài trợ khủng bố, rửa tiền; phân biệt rõ ràng giữa tài sản mã hóa và Blockchain; có quy định rõ ràng về quản lý tiền mã hóa.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Mạnh Tiến.
Qua những ý kiến đóng góp, chia sẻ kinh nghiệm về việc phát triển Blockchain và giảm thiểu những rủi ro đến từ Việt Nam và đại diện các cơ quan, tổ chức quốc tế, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Mạnh Tiến khẳng định, việc ứng dụng công nghệ Blockchain còn rất mới đối với người dân Việt Nam và để đảm bảo việc ứng dụng công nghệ mới này thì hệ thống pháp luật phải đảm bảo chặt chẽ để ngăn chặn những rủi ro đối với nền kinh tế, người dân và doanh nghiệp nên Việt Nam cần tiếp tục nghiên cứu, bàn thảo kỹ lưỡng hơn và mong nhận được chia sẻ kinh nghiệm nhiều hơn nữa của các cơ quan tổ chức quốc tế./.