SỬA ĐỔI LUẬT GIAO DỊCH ĐIỆN TỬ: BẢO ĐẢM SỰ PHÁT TRIỂN LÀNH MẠNH, HIỆU QUẢ CỦA THỊ TRƯỜNG

Toàn cảnh Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV

Theo dự kiến chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, ngày mai (15/10), Chính phủ sẽ trình Quốc hội dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi). Đây là một dự án Luật quan trọng, được xây dựng hướng đến sự phát triển lành mạnh, hiệu quả của thị trường, bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng trong bối cảnh công nghệ thông tin đang phát triển nhanh chóng và các loại hình, phương thức giao dịch mới đang không ngừng được phát triển.

Trước đó, tại phiên họp thứ 15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã xem xét, cho ý kiến về dự án Luật này. Tại phiên họp, đồng tình với nhiều nội dung trong dự thảo luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, ý kiến tham gia của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự án Luật và tập trung vào một số vấn đề sau:

Một là, tiếp tục rà soát thể chế hóa đầy đủ các chủ trương lớn của Đảng, nhất là Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Nghị quyết đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng để hoàn thiện dự thảo Luật, góp phần thực hiện chuyển đổi số quốc gia một cách toàn diện nhằm phát triển kinh tế số, xã hội số; dịch vụ dựa trên nền tảng công nghệ số, Internet và không gian mạng; ngăn chặn kịp thời các tác động tiêu cực cả về kinh tế và xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự an toàn trên không gian mạng; thực hiện tốt việc quản lý dữ liệu, định danh số, xác thực điện tử quốc gia, thiết lập khung danh tính số quốc gia.

Toàn cảnh Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho ý kiến vào dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi)

Hai là, bổ sung đánh giá bối cảnh thực tế, những vấn đề mới, những yêu cầu để phát triển xã hội số, kinh tế số, bảo đảm quốc phòng, an ninh, dự thảo đầy đủ các văn bản hướng dẫn Luật; hoàn thiện báo cáo đánh giá tác động, làm rõ những nội dung của Luật hiện hành còn phù hợp, cần kế thừa, đánh giá kỹ tác động về kinh tế - xã hội đối với từng chính sách, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và thông lệ của quốc tế cũng như các nguyên tắc trong Luật mẫu về thương mại điện tử năm 1996 để hoàn thiện hồ sơ dự án Luật phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước, không trái với các Hiệp định Việt Nam đã ký kết và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Ba là, rà soát để bảo đảm nguyên tắc thống nhất xuyên suốt là Luật Giao dịch điện tử chỉ quy định các thành tố cơ bản về công nghệ, kỹ thuật để thực hiện các giao dịch trên môi trường số, đảm bảo giao dịch điện tử an toàn, tin cậy, có giá trị pháp lý; không quy định lại nội dung, điều kiện của giao dịch đã được pháp luật khác quy định; không làm thay đổi trách nhiệm quản lý của các bộ, ngành trong các lĩnh vực; Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý nhà nước về các thành tố cơ bản để đảm bảo thực hiện giao dịch trên môi trường số; các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ quản lý nội dung giao dịch điện tử, tổ chức cung cấp dịch vụ liên quan đến giao dịch điện tử thuộc chức năng nhiệm vụ của mình (đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, đất đai); môi trường số tạo lập theo quy định của Luật phải phong phú hơn môi trường thực, thời gian nhanh hơn, chi phí thấp hơn, tiếp cận dễ dàng hơn, bảo đảm an toàn, tin cậy hơn và đảm bảo các thủ tục hành chính phát sinh phải thực sự cần thiết, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân và các tổ chức cũng như doanh nghiệp.

Bốn là, rà soát bố cục dự thảo Luật, thiết kế các chương, điều khoản chặt chẽ, khoa học, không mâu thuẫn giữa các điều khoản trong dự thảo Luật; rà soát quy định về giải thích từ ngữ, các khái niệm, văn phong để chỉnh sửa hoặc bổ sung đảm bảo đầy đủ, rõ ràng, chính xác, ngôn ngữ trong sáng, đơn giản, dễ hiểu.

Năm là, rà soát lại phạm vi, đối tượng điều chỉnh để đảm bảo các giao dịch điện tử thể hiện được đầy đủ ý chí, quyền, nghĩa vụ của các bên tham gia, bảo mật thông tin cá nhân theo Hiến pháp, tính toán đến các điều kiện áp dụng đối với các lĩnh vực đặc thù để nếu cần thiết có lộ trình thực hiện bảo đảm khả thi.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp

Sáu là, sửa đổi, bổ sung theo ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cơ quan thẩm tra đối với quy định về quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong giao dịch điện tử, thu thập, quản lý, khai thác sử dụng cơ sở dữ liệu; trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong từng lĩnh vực, địa bàn thuộc phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn quản lý; giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, sử dụng cổng dịch vụ công; xây dựng, phát triển, tích hợp cơ sở dữ liệu quốc gia, dữ liệu mở của cơ quan quản lý nhà nước; quy định cụ thể từng loại hình giao dịch điện tử (trong cơ quan hành chính và dịch vụ hành chính công; trong lĩnh vực thương mại điện tử; trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng; giao dịch điện tử xuyên biên giới).

Bảy là, nghiên cứu quy định các nguyên tắc để phát triển hệ thống thông tin phục vụ giao dịch điện tử đảm bảo thân thiện, dùng chung, kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu, xây dựng cơ sở dữ liệu, hoạt động đồng bộ; quy định tiêu chuẩn, cơ chế kết nối, chia sẻ của nền tảng số, cổng thông tin, phần mềm; có chính sách ưu đãi, hỗ trợ thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, phát triển và sử dụng các nền tảng số; quy định cụ thể về dữ liệu mở của cơ quan nhà nước.

Tám là, hoàn thiện các quy định về chứng thư điện tử, chữ ký điện tử để bao quát thực tiễn phát sinh, bảo đảm thuận lợi trong việc triển khai nhưng tiết kiệm chi phí, cụ thể các điều kiện để bảo đảm giá trị của chứng thư điện tử, chữ ký điện tử; hoàn thiện các quy định về dịch vụ tin cậy; các quy định về giao kết và thực hiện hợp đồng điện tử để bảo đảm chặt chẽ, khả thi; quy định cụ thể các giai đoạn giao kết hợp đồng điện tử; trong các trường hợp giao dịch khác nhau; hoạt động chứng thực giao dịch và hợp đồng điện tử và các hình thức xác thực khác.

Chín là, rà soát để bảo đảm đồng bộ thống nhất với các luật khác, quy định để dẫn chiếu, kết nối với các luật liên quan; sửa đổi, bổ sung để bảo đảm thống nhất giữa Luật Giao dịch điện tử và các luật khác về tố tụng, đầu tư, đất đai...; cụ thể hóa tối đa trong Luật những nội dung đã được kiểm nghiệm và áp dụng ổn định trong thực tiễn, nhất là luật hóa các quy định trong các nghị định đã áp dụng hiệu quả thời gian qua, bảo đảm hiệu lực thi hành ngay của Luật. Rà soát quy định áp dụng Luật, điều khoản thi hành để bảo đảm khả thi, tránh vướng mắc khi áp dụng vào thực tiễn.