PHIÊN HỌP TOÀN THỂ LẦN THỨ 10 CỦA ỦY BAN PHÁP LUẬT: LÀM RÕ ĐỐI TƯỢNG BỊ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC

22/12/2022

Chiều ngày 22/12, tại Phiên họp toàn thể lần thứ 10 của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, sau khi nghe Tờ trình và báo cáo ý kiến nghiên cứu về thẩm tra dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước, các đại biểu đã góp ý nhiều nội dung nhằm hoàn thiện dự thảo pháp lệnh.

PHIÊN HỌP TOÀN THỂ LẦN THỨ 10 CỦA ỦY BAN PHÁP LUẬT

Toàn cảnh Phiên họp toàn thể lần thứ 10, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội.

Phát biểu mở đầu phần thảo luận thẩm tra dự án Pháp lệnh về Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, thực hiện Luật Kiểm toán nhà nước, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử phạt vi phạm hành chính và chương trình công tác năm 2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thời gian qua Kiểm toán nhà nước đã khẩn trương xây dựng dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước, dự kiến trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp tháng 1/2023.

Theo quy định, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính giao Chính phủ ban hành các nghị định quy định về xử phạt hành chính theo từng lĩnh vực. Tuy nhiên, lĩnh vực kiểm toán nhà nước không thuộc thẩm quyền quản lý của Chính phủ. Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động kiểm toán nhà nước và hành vi cản trở hoạt động tố tụng. Vì vậy, Phiên họp toàn thể lần thứ 10 của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội được tổ chức nhằm thẩm tra dự thảo Pháp lệnh về Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước do Kiểm toán nhà nước chủ trì soạn thảo.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng chủ trì Phiên họp.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị đại biểu tập trung thảo luận về sự cần thiết ban hành pháp luật; tính hợp hiến, hợp pháp; hồ sơ dự án đã đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đối tượng bị xử phạt; các hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả, mức phạt tiền; thẩm quyền phạt tiền, thủ tục xử phạt; việc khiếu nại quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Kiểm toán nhà nước…

Làm rõ thêm đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước.

Thống nhất với nhiều nội dung thẩm tra của Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, đại biểu Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp đề nghị ban soạn thảo giải trình thêm về sự cần thiết ban hành pháp lệnh, đối tượng bị xử phạt là tổ chức, cá nhân, cơ quan nhà nước hay tổ chức, cá nhân khác vi phạm trong lĩnh vực kiểm toán.

Đại biểu đề nghị làm rõ việc xử phạt tổ chức, cơ quan hay cá nhân, bởi nếu xử phạt cơ quan, tổ chức vi phạm mà dùng tiền ngân sách để nộp vào ngân sách nhà nước là không khả thi. Trường hợp lãnh đạo của cơ quan đơn vị vi phạm trong việc chậm gửi tài liệu hồ sơ nhưng xử phạt cơ quan, đơn vị như vậy sẽ không công bằng đối với cán bộ, nhân viên thuộc cơ quan, đơn vị đó.

Đại biểu Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp.

Theo quy định tại Điều 29 Luật Kiểm toán nhà nước, cộng tác viên kiểm toán nhà nước tham gia vào tổ kiểm toán, hoạt động kiểm toán nhưng không phải cán bộ, công chức, không phải kiểm toán viên. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy băn khoăn nếu đối tượng này vi phạm thì có bị xử phạt hay không; đề nghị ban soạn thảo cân nhắc bổ sung vào đối tượng bị xử phạt, bởi hiện vẫn chưa có văn bản nào quy định xử phạt hành chính đối với đối tượng này.

Cho ý kiến tại Phiên họp toàn thể, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Hải Nam nêu ví dụ một doanh nghiệp nhà nước một năm tiếp nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra, liệu có xảy ra sự chồng chéo trong xử phạt nếu doanh nghiệp đó vi phạm hay không, cần đánh giá kỹ tác động đối với quy định này. Ngoài ra, tại khoản 2, Điều 4 về đối tượng bị xử phạt là “tổ chức, cá nhân khác”, theo đại biểu quy định như vậy rất rộng, đề nghị ban soạn thảo chỉnh sửa về kỹ thuật lập pháp để đảm bảo rõ ràng, cụ thể hơn.

Rà soát hình thức xử phạt, mức xử phạt tương đồng, thống nhất với các quy định hiện hành.

Góp ý về Điều 8 của dự thảo Pháp lệnh, xử phạt từ 2 đến 7 triệu đồng đối với hành vi chậm gửi báo cáo quyết toán thu, chi ngân sách thuộc phạm vi quản lý từ trên 15 ngày trở lên so với thời hạn, đại biểu Nguyễn Hải Nam, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội lo ngại mức phạt như vậy chưa đủ sức răn đe, nhất là những tổng công ty lớn, tập đoàn lớn mức phạt này sẽ gây khó khăn cho đoàn kiểm toán.

Tương tự, mức phạt 7 đến 15 triệu đối với hành vi từ chối gửi báo cáo tài chính, không cung cấp thông tin tài liệu cần thiết, trả lời và giải trình không chính xác, không ký biên bản kiểm toán… cũng chưa thực sự phù hợp, ban soạn thảo cần có đánh giá, nghiên cứu kỹ hơn về quy định này.  

Đại biểu Nguyễn Hải Nam, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội

Liên quan đến các hành vi bị xử phạt, đối tượng bị xử phạt, mức xử phạt được quy định từ Điều 8 đến Điều 10 của dự thảo Pháp lệnh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy đề nghị ban soạn thảo tiếp tục rà soát các quy định về xử phạt hành chính đối với “tổ chức, cá nhân khác” quy định tại Điều 8 và “tổ chức cá nhân khác có liên quan” tại Điều 9.

 Bên cạnh đó, tại Điều 8 có 5 khoản quy định về các hành vi, mức xử phạt là phù hợp với quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính, tuy nhiên đối chiếu với nhóm hành vi quy định tại Nghị định 41 năm 2018 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán độc lập cho thấy mức xử phạt đối với một số hành vi chưa có sự thống nhất và tương đồng.

Cũng tại Điều 8 có sự trùng lặp về mức xử phạt vi phạm hành chính đối với lĩnh vực thuộc kiểm toán nhà nước, cần có sự rà soát để đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ, hợp lý của dự thảo pháp lệnh.

Ngoài ra, cho ý kiến về việc giải quyết khiếu nại tại Điều 12: Trường hợp quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Kiểm toán trưởng, Trưởng đoàn kiểm toán nhà nước bị khiếu nại thì việc giải quyết khiếu nại được giao cho Tổng Kiểm toán Nhà nước. Về vấn đề này, đại biểu Phạm Văn Hòa đặt câu hỏi, trong trường hợp đối tượng bị xử phạt không đồng tình với quyết định giải quyết khiếu nại của Tổng Kiểm toán Nhà nước thì cơ quan nào có trách nhiệm giải quyết?

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định trước khi ban hành quyết định phạt tiền các hành vi vi phạm hành chính đối với đơn vị được kiểm toán, tổ chức, cá nhân thuộc đơn vị được kiểm toán cần có hình thức nhắc nhở sẽ phù hợp và mang tính thuyết phục hơn.

Về thời hiệu thi hành của pháp lệnh, có ý kiến đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ tại sao lấy thời điểm từ 01/5/2023. Bởi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán nhà nước năm 2019 có hiệu lực từ ngày 01/7/2020; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2020 có hiệu lực từ ngày 01/01/2022. Đại biểu đề nghị Pháp lệnh này cần có hiệu lực sớm, có thể từ ngày 01/3/2023 để bảo đảm thực hiện kịp thời các quy định của Luật Kiểm toán nhà nước và Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đặng Thế Vinh phát biểu giải trình một số nội dung đại biểu nêu.

Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đặng Thế Vinh cho biết sẽ tổng hợp, nghiên cứu tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý tại Phiên họp hoàn thiện dự thảo Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước. Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đặng Thế Vinh cũng giải trình thêm về một số nội dung đại biểu băn khoăn về đối tượng bị xử lý hành chính, mức phạt, hình thức xử phạt, việc giải quyết khiếu nại, đánh giá tác động…

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng phát biểu kết luận Phiên họp toàn thể lần thứ 10.

Phát biểu kết luận Phiên họp toàn thể lần thứ 10, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, qua thảo luận các ý kiến đánh giá cao tinh thần tích cực, khẩn trương của Kiểm toán Nhà nước trong việc phối hợp với các cơ quan xây dựng dự thảo pháp lệnh, nhằm thực hiện Luật Kiểm toán nhà nước sửa đổi năm năm 2019 và Luật Xử lý vi phạm hành chính được sửa đổi năm 2020.

Các ý kiến đồng tình về sự cần thiết xây dựng Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, ban hành, nhằm tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động kiểm toán nhà nước; đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Kiểm toán nhà nước. Các ý kiến cơ bản tán thành với các nội dung lớn nêu trong Tờ trình và ý kiến nghiên cứu của Thường trực Ủy ban Pháp luật. Bên cạnh đó, góp ý, làm rõ thêm một số nội dung liên quan đến đối tượng bị xử phạt, mức phạt, hình thức xử phạt, việc khiếu nại quyết định xử phạt vi phạm hành chính của kiểm toán nhà nước, tính thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành…

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và Kiểm toán Nhà nước phối hợp với các bộ Tư pháp, Tài chính, tiếp thu ý kiến tại Phiên họp, tiếp tục hoàn thiện dự thảo Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.

Cổng Thông tin điện tử Quốc hội giới thiệu một số hình ảnh:

Toàn cảnh Phiên họp toàn thể lần thứ 10 thẩm tra dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chín trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước

Phát biểu mở đầu nội dung thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đề nghị đại biểu tập trung thảo luận về sự cần thiết ban hành pháp luật; tính hợp hiến, hợp pháp; hồ sơ dự án đã đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đối tượng bị xử phạt; các hình thức xử phạt...

Các đại biểu tham dự Phiên họp toàn thể lần thứ 10 của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang trình bày báo cáo ý kiến nghiên cứu về thẩm tra dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước.

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đặng Thái Vinh trình bày Tờ trình dự án Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Phương Thủy đề nghị cân nhắc bổ sung cộng tác viên kiểm toán nhà nước vào đối tượng bị xử phạt trong dự thảo Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Minh Nam phát biểu tại Phiên họp toàn thể.

Ông Hoàng Thái Sơn - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài chính cho ý kiến tại Phiên họp.

Phát biểu kết luận Phiên họp toàn thể, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và Kiểm toán Nhà nước phối hợp với các bộ Tư pháp, Tài chính, tiếp thu ý kiến tại Phiên họp, tiếp tục hoàn thiện dự thảo Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán nhà nước trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.

Lan Hương - Nghĩa Đức