HỘI NGHỊ TOÀN QUỐC TỔNG KẾT VÀ TRIỂN KHAI KẾ HOẠCH CÔNG TÁC HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN NĂM 2023
Chủ động tham mưu, triển khai hiệu quả hoạt động giám sát
Tại Hội nghị tổng kết công tác HĐND các tỉnh, thành phố năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND Tp.Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn đã chia sẻ một số kinh nghiệm và giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả giám sát, tái giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, Tổ đại biểu HĐND, đại biểu HĐND. Theo đó, một trong những kinh nghiệm quan trọng là cần chủ động tham mưu với cấp ủy trong công tác chỉ đạo hoạt động của HĐND các cấp, đồng thời tổ chức quán triệt, triển khai có hiệu quả các nội dung liên quan đến hoạt động giám sát.
Theo đó, ngay từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026, Đảng đoàn, Thường trực HĐND Thành phố Hà Nội đã chủ động tham mưu để Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội ban hành Đề án số 15/ĐA-TU ngày 12/5/2022 về “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại thành phố Hà Nội”. Đây là cơ sở chính trị quan trọng để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao vị thế, vai trò, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp Thành phố trong giai đoạn mới. Trong đó, đối với hoạt động giám sát của HĐND các cấp, Đề án cũng đề ra 4 chỉ tiêu, 7 giải pháp để thực hiện.
Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND Tp.Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn
Trên cơ sở các chỉ tiêu, nhiệm vụ đó, Thường trực HĐND Thành phố đã ban hành Chương trình hoạt động của HĐND Thành phố, đồng thời có các văn bản để định hướng hoạt động cho các Tổ đại biểu HĐND Thành phố; HĐND các quận, huyện, thị xã... trong việc đảm bảo thực hiện hoạt động giám sát. Theo tổng hợp báo cáo cũng như việc theo dõi, giám sát hoạt động của HĐND Thành phố thì đến nay 100% các Ban, Tổ đại biểu HĐND Thành phố, Thường trực HĐND, các Ban, Tổ đại biểu HĐND cấp huyện đều đã nghiêm túc thực hiện xây dựng và ban hành kế hoạch giám sát.
Bên cạnh đó, Hội đồng nhân dân thành phố đã chủ động và không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động giám sát theo hướng sâu sát, khoa học, hiệu quả, vì dân, sát cơ sở. Xây dựng và chuẩn hóa quy trình tổ chức kỳ họp, hoạt động thẩm tra xem xét các báo cáo; tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại các kỳ họp HĐND Thành phố.
Bám sát các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, đặc biệt là Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HĐND Thành phố đã không ngừng đổi mới nội dung, phương thức giám sát. Trong năm 2022, bên cạnh việc xây dựng và ban hành Quy trình tổ chức kỳ họp HĐND, Thường trực HĐND đã chỉ đạo các Ban HĐND Thành phố rà soát, xây dựng Quy trình thẩm tra của các Ban HĐND Thành phố và chủ động tổ chức khảo sát, thu thập thông tin, phối hợp tốt nhằm quy chuẩn hóa, nâng cao chất lượng tổ chức kỳ họp, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thẩm tra của các Ban HĐND.
Kỳ họp Hội đồng nhân dân Tp.Hà Nội
Đồng thời, hoạt động chất vấn tại các kỳ họp thường lệ của HĐND Thành phố được tiếp tục đổi mới, nghiêm túc, thực chất, nâng cao chất lượng, hiệu lực và hiệu quả. Trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các đại biểu HĐND, các Ban của HĐND, Thường trực HĐND Thành phố đã dự kiến đúng và trúng những nhóm lĩnh vực để HĐND Thành phố lựa chọn chất vấn tại kỳ họp, là những vấn đề quan trọng, thiết thực, tác động lớn với thực tiễn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của chính quyền Thành phố, những vấn đề bức xúc mà cử tri và Nhân dân Thủ đô quan tâm, đặc biệt đều dành thời gian thích đáng trong chương trình để tái chất vấn những nội dung thực hiện các kiến nghị sau giám sát và chất vấn của HĐND. Toàn bộ phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn của HĐND Thành phố được công khai, truyền hình trực tiếp để cử tri và Nhân dân theo dõi, giám sát.
Lần đầu tiên ban hành Nghị quyết của HĐND về hoạt động chất vấn
Đối với cách thức tổ chức phiên chất vấn, Chủ tịch HĐND Tp.Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn cho biết, thời gian chất vấn được tổ chức trong 01 ngày; Duy trì trình chiếu phóng sự để minh chứng trực quan, sinh động, rõ các vấn đề chất vấn; Về đối tượng chất vấn: ngoài chất vấn đối với Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND, thành viên UBND Thành phố, còn có sự tham gia báo cáo, giải trình, làm rõ các vấn đề của thủ trưởng các cơ quan liên quan và Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã về các nội dung thuộc thẩm quyền; Tăng cường hoạt động tái chất vấn tại phiên chất vấn để làm rõ các vấn đề, rõ trách nhiệm; Việc chất vấn được tiến hành theo hướng “hỏi nhanh, đáp gọn”, đại biểu đặt câu hỏi tối đa 02 phút, trả lời tối đa 03 phút/01 vấn đề và có tái chất vấn để làm rõ thêm các nội dung, vấn đề chất vấn.
Hoạt động giám sát của HĐND Tp.Hà Nội
Chủ tọa kết luận chất vấn nêu cụ thể các nội dung, yêu cầu cam kết, “lời hứa” rõ nguyên nhân, trách nhiệm, lộ trình, giải pháp khắc phục. Sau kỳ họp, Thường trực HĐND Thành phố ban hành Thông báo kết luận hoặc trình HĐND Thành phố ban hành Nghị quyết về chất vấn trong đó kèm theo phụ lục các vấn đề, các cam kết của UBND Thành phố và các cơ quan liên quan có thời gian, tiến độ cụ thể làm cơ sở theo dõi, đôn đốc, tái giám sát việc thực hiện. Thông qua chất vấn và tái chất vấn tại kỳ họp, nhiều vấn đề bức xúc ở Thành phố đã được UBND các cấp quan tâm giải quyết, từng bước khắc phục các hạn chế như: khắc phục tình trạng vi phạm trong quản lý trật tự xây dựng, trật tự đô thị; xây dựng đề án, khắc phục các hạn chế trong công tác quản lý tài sản công; việc giải quyết các vấn đề về ô nhiễm môi trường, nước thải; việc đảm bảo cấp nước sạch cho dân cư; công tác quản lý dự án đầu tư, kiên quyết thu hồi đất đối với các dự án chậm triển khai; việc đảm bảo các thiết chế văn hóa, đảm bảo thực hiện quy tắc ứng xử trong công sở và nơi công cộng…
Ngoài ra, Chủ tịch HĐND Tp.Hà Nội nêu rõ, điểm nhấn trong hoạt động giám sát, tái giám sát của HĐND thành phố Hà Nội là tại kỳ họp thứ 10 vừa qua, lần đầu tiên, Thường trực HĐND trình HĐND Thành phố ban hành Nghị quyết về hoạt động chất vấn. Trong đó đó định lượng tiến độ cụ thể để yêu cầu UBND và các cơ quan liên quan của Thành phố thực hiện, thông qua đó nhằm tăng cường kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm của các cơ quan trả lời chất vấn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động chất vấn và được HĐND Thành phố thông qua với tỷ lệ thống nhất cao.