TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP CHIỀU 1/6: QUỐC HỘI THẢO LUẬN PHÊ CHUẨN QUYẾT TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC; CÔNG TÁC THỰC HÀNH TIẾT KIỆM, CHỐNG LÃNG PHÍ
Đại biểu Cẩm Hà Chung – Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ
Tham gia thảo luận tại phiên họp về công tác phân bổ vốn, đại biểu Cẩm Hà Chung – Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ nêu rõ, Chính phủ đã bám sát các nghị quyết của Quốc hội để giao danh mục và mức vốn thực hiện cho các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm tập trung, trọng tâm, trọng điểm. Đối với nguồn vốn chưa phân bổ đã kịp thời chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương hoàn thiện các thủ tục đầu tư, rà soát, điều chỉnh kế hoạch đầu tư để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến trước khi thực hiện theo nghị quyết của Quốc hội. Ban hành nhiều giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, quy định rõ trách nhiệm không hoàn thành nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công thì phải kiểm điểm người đứng đầu. Đồng thời, thực hiện điều chuyển kế hoạch vốn, thông qua đó công tác phân giao danh mục, mức vốn theo các Nghị quyết của Quốc hội và công tác giải ngân vốn đầu tư công đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, việc tổng hợp để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, phân bổ số vốn còn lại vẫn chậm theo yêu cầu của Quốc hội. Song, để đảm bảo thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025 cũng như các mục tiêu của chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đại biểu bày tỏ thống nhất với đề nghị của Chính phủ trình Quốc hội cho phép phân bổ số vốn còn lại của chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Đây là các dự án quan trọng, có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội đã được các bộ, ngành, địa phương triển khai các thủ tục để phê duyệt chủ trương đầu tư.
Về vấn đề nơi có vốn không phân bổ hoặc giải ngân được, phải chuyển nguồn hoặc đưa vào dự phòng chung của kế hoạch đầu tư công trung hạn. Nơi có nhu cầu, có khả năng giải ngân lại không có vốn để thực hiện. Đại biểu cho biết, kế hoạch đầu tư công trung hạn đòi hỏi phải dự báo được các yếu tố như tăng trưởng kinh tế, nhu cầu nguồn lực và khả năng đáp ứng. Đây là một thách thức trong xây dựng kế hoạch và phân bổ vốn. Thực tế ở các địa phương cho thấy, tại thời điểm xây dựng kế hoạch có nhiều nguồn lực rất khả thi như các khoản thu từ đất nhưng đến nay rất khó khăn dẫn đến mất cân đối trong bố trí nguồn lực, bao gồm cả nguồn lực dự kiến bố trí hoàn ứng ngân sách Trung ương. Trong khi đó, các danh mục dự án đã được Hội đồng nhân dân thông qua và thông tin rộng rãi. Nhưng do thiếu nguồn lực dẫn đến không triển khai thực hiện hoặc phải điều chỉnh khiến người dân, cử tri thuộc vùng dự án băn khoăn, nhất là đối với các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu.
Tờ trình của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho thấy, có tình trạng bộ, ngành, địa phương có dự án nhưng chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư, chưa đủ điều kiện phân bổ theo quy định, có thể phải đưa vào dự phòng chung của kế hoạch đầu tư công trung hạn. Cùng với đó,có dự án được phân bổ vốn nhưng khó giải ngân hoặc không giải ngân được theo tiến độ phải chuyển nguồn. Trong khi đó, có đơn vị có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhưng lại khó khăn về nguồn vốn.
Từ thực tế trên, đại biểu Cẩm Hà Chung đề nghị cần có giải pháp khắc phục tình trạng này. Đối với các dự án đã được phân bổ vốn cần phải rà soát, đánh giá đúng thực trạng, giải ngân, nếu không hoàn thành nhiệm vụ giải ngân thì thực hiện điều chuyển kế hoạch vốn. Đối với các dự án chưa đủ điều kiện phân bổ thì điều chuyển cho các dự án còn thiếu vốn có khả năng hoàn thành và giải ngân trong năm 2023. Đồng thời, xem xét, bố trí nguồn để thu hồi vốn ứng trước theo nguyên tắc các dự án sử dụng nguồn lực của ngân sách trung ương thì trung ương bố trí nguồn để thực hiện, còn lại mới chuyển vào dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025./.