Đại biểu Nguyễn Đại Thắng – Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên tham gia đóng góp ý kiến
Tham gia ý kiến về chủ trương đầu tư Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội, đại biểu Nguyễn Đại Thắng – Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên cho biết, dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội được chia thành 7 dự án thành phần và do các địa phương quyết định đầu tư đã xác định rõ nguồn vốn để thực hiện và tổ chức triển khai. Các địa phương trong vùng dự án đã cam kết bố trí đủ nguồn lực theo phân cấp để đầu tư dự án, bảo đảm hoàn thành dự án theo tiến độ đề ra. Việc chia nhỏ các dự án thành phần, kêu gọi hợp tác công tư giao cho các địa phương thực hiện theo hình thức cuốn chiếu là giải pháp cơ bản để bảo đảm nguồn vốn, rút ngắn tiến độ cho dự án đường Vành đai 4.
Để triển khai thực hiện dự án bảo đảm đúng tiến độ, đáp ứng được mục tiêu nêu trên, đại biểu đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành, nhất là các địa phương cần tạo điều kiện tốt nhất cho chủ đầu tư, nhà thầu, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cho công tác giải phóng mặt bằng, vì diện tích giải phóng mặt bằng rất lớn, khoảng gần 1.400 hecta, thời gian từ nay đến năm 2024 phải hoàn thành. Cần có giải pháp để đẩy nhanh công tác chuẩn bị đầu tư, làm tốt việc thực hiện việc chỉ định thầu đối với những gói thầu được phép thực hiện nhưng phải lựa chọn được nhà thầu có năng lực, uy tín để tham gia thực hiện dự án.
Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị thực hiện tốt việc quản lý đất đai dọc tuyến đường ngay từ khi Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư dự án nhằm ngăn chặn tình trạng lấn chiếm, chờ dự án để đòi bồi thường hoặc xây dựng trên hành lang giao thông. Đồng thời, cần có cơ chế phối hợp đồng bộ giữa các địa phương có dự án đi qua trong quá trình lập, thẩm định, phê duyệt dự án để địa phương chủ động trong việc bố trí vốn, bố trí địa điểm tái định cư ngay từ ban đầu khi đề án được phê duyệt. Làm tốt việc tuyên truyền, vận động nhân dân ở địa phương nơi có tuyến đường đi qua để nhân dân thấy được ý nghĩa, tầm quan trọng dự án để đồng thuận ủng hộ cho việc giải phóng mặt bằng, triển khai dự án. Quan tâm thực hiện tốt chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo quy định của pháp luật. Hỗ trợ chuyển đổi nghề, phục hồi sinh kế để ổn định cuộc sống cho người dân đã giành đất cho dự án.
Đại biểu Tạ Đình Thi – Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội phát biểu
Chia sẻ quan điểm về vấn đề này, đại biểu Tạ Đình Thi – Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội cho rằng cần rút kinh nghiệm từ các công trình đường bộ trước đây về công tác quy hoạch. Bên cạnh việc quy hoạch hướng tuyến, hành lang công trình thì cần đặc biệt coi trọng và đồng bộ hóa công tác quy hoạch đối với các khu đô thị dân cư, khu tái định cư, quy hoạch cảnh quan môi trường, công trình thoát nước, tránh tình trạng ô nhiễm, mất cảnh quan và ngập lụt thường xuyên xảy ra như hiện nay.
Cùng với đó, về công tác giải phóng mặt bằng, đại biểu cho rằng tách riêng dự án xây dựng công trình và dự án giải phóng mặt bằng phân chia thành các dự án thành phần, giao cho các địa phương chủ trì thực hiện sẽ thúc đẩy quá trình triển khai nhanh và hiệu quả hơn, tiết kiệm thời gian và kinh phí. Việc xác định đơn giá bồi thường, hỗ trợ tái định cư của địa phương nào do địa phương đó thực hiện mà không xây dựng khung giá chung cho toàn dự án sẽ có nguy cơ gây ra tình trạng so bì giá đền bù, khiếu kiện, đặc biệt đối với các khu vực giáp ranh giữa các địa phương. Vì vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ cần lưu ý vấn đề này, cần cụ thể hóa trách nhiệm đầu mối của thành phố Hà Nội tại dự thảo nghị quyết của các dự án khi pháp luật hiện hành chưa có quy định về khái niệm cũng như trách nhiệm, quyền hạn cụ thể vai trò này để tổ chức thực hiện và quản lý dự án được thông suốt, hiệu quả.
Hoan nghênh việc dự án Vành đai 4 vùng Thủ đô sẽ được thực hiện, việc giải phóng mặt bằng cho tuyến đường sắt đô thị, đại biểu nhấn mạnh việc triển khai ngay công việc này sẽ giúp khắc phục những khó khăn sau này và tiết kiệm chi phí giải phóng mặt bằng. Tuy vậy, Chính phủ cần sớm có chủ trương đầu tư dự án tuyến đường sắt đô thị và có biện pháp quản lý chặt hành lang giao thông, tránh tình trạng tái lấn chiếm khu vực đã giải tỏa.
Nêu quan điểm về vấn đề giải phóng mặt bằng, đại biểu Hoàng Văn Cường – Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội cho biết, giá đất xung quanh các tuyến đường sẽ tăng lên rất nhanh. Nếu không giải phóng mặt bằng một lần, mà để lại một phần, sau này làm đến đâu giải phóng đến đấy, thì trong tương lai sẽ phải trả chi phí rất lớn, rất khó khăn trong giải phóng mặt bằng. Chính vì vậy, đại biểu bày tỏ đồng tình với phương án giải phóng mặt bằng ngay một lần toàn bộ các phần diện tích đất đai dự trữ cho phát triển các công trình hạ tầng trong tương lai, việc đó sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cho cả nguồn thu Nhà nước cũng như đảm bảo ổn định xã hội tốt hơn.
Đại biểu Tạ Thị Yên – Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên
Tham gia thảo luận, đại biểu Tạ Thị Yên – Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên cho biết, thời gian qua, thực tế các địa phương khi thu hồi đất, đền bù giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư thực hiện các dự án quan trọng có sự chênh lệch về mức giá đền bù. Đặc biệt, ở những vùng giáp ranh giữa 2 địa phương thường dẫn đến tình trạng dự án bị ách tắc, tiến độ chậm trễ, làm phát sinh nhiều khiếu kiện kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân. Việc này đã diễn ra nhiều năm ở nhiều địa phương, do đó đại biểu đề nghị Chính phủ cần có hướng dẫn, chỉ đạo chung cho các địa phương thực hiện thống nhất phương án áp dụng mức giá đền bù phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình giải phóng mặt bằng.
Theo đại biểu, trước mắt, cần áp dụng thí điểm cho các dự án trọng điểm quốc gia đã được Quốc hội thông qua từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đồng thời có giải pháp và cơ chế, chính sách thỏa đáng, bố trí tái định cư cho các hộ dân có đất bị thu hồi, đảm bảo có cuộc sống ổn định, chất lượng phải tốt hơn hoặc ít nhất là bằng nơi ở cũ, tránh tình trạng khi thu hồi đất xong thì người dân không có chỗ ở, thiếu đất để canh tác, sản xuất, kinh doanh, việc làm.
Ngoài ra, để khắc phục tình trạng tương tự như các dự án quan trọng quốc gia trước đây, đại biểu đề nghị Chính phủ xây dựng cơ chế thưởng, phạt nghiêm minh, kịp thời đối với các địa phương, bộ, ngành có liên quan trong việc cam kết tổ chức thực hiện trách nghiệm về việc đảm bảo tiến độ, chất lượng của dự án.