ĐIỂM MỚI CỦA LUẬT ĐẤT ĐAI: CHUYÊN NGHIỆP HÓA CÔNG TÁC CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
ĐBQH NGUYỄN THỊ MAI THOA: LUẬT ĐẤT ĐAI 2024 - BƯỚC TIẾN QUAN TRỌNG, TẠO ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC, ĐÀO TẠO
Theo quy định tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định Bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2026. Hằng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo. Trường hợp Bảng giá đất cần thiết phải điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung trong năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức việc xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất. Trong quá trình thực hiện, cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức tư vấn xác định giá đất để xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất.
Cũng theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng, trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định Bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2026.
Trước băn khoăn về cơ sở dữ liệu về đất đai nói chung, dữ liệu đầu vào để xây dựng được bảng giá đất chuẩn hiện nay còn chưa đầy đủ, liệu có thể áp dụng bảng giá đất hằng năm từ ngày 01/01/2026, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết, để thực hiện quy định này, trách nhiệm của Chính phủ, các cơ quan liên quan và địa phương được quy định tại khoản 2 Điều 159: “Bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn”.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân
Thực tiễn công tác quản lý nhà nước về đất đai và các cơ sở để xây dựng bảng giá đất, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân nêu rõ, trong quá trình xây dựng Luật Đất đai, nội dung này được thảo luận rất kỹ, trong đó có nhiều ý kiến về việc ban hành bảng giá đất hằng năm hay 5 năm như Luật Đất đai năm 2013. Sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng và qua phân tích, bàn bạc, Quốc hội đã thống nhất quy định ban hành bảng giá đất hằng năm.
Trong quá trình xây dựng Luật, công tác chuẩn bị cơ sở để xây dựng bảng giá đất trong bối cảnh bỏ khung giá đất như thế nào để chính sách này đi vào cuộc sống, tránh gây ra ách tắc trong quá trình tổ chức thực hiện cũng được bàn thảo kỹ lưỡng. Qua đó, Quốc hội đã thống nhất cần có quá trình chuẩn bị, để đến ngày 01/01/2026 bảng giá đất theo Luật Đất đai số 31/2024/QH15 mới chính thức được áp dụng. “Trong quá trình xử lý chuyển tiếp, đến năm 2025 vẫn sử dụng bảng giá đất của Luật Đất đai năm 2013 và có điều chỉnh, bổ sung để đảm bảo phù hợp với nguyên tắc thị trường theo nguyên tắc định giá đất của Luật Đất đai số 31/2024/QH15”.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho biết, để chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, đảm bảo các yêu cầu của bảng giá đất có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, tại Luật Đất đai số 31 đã quy định: giá đất xác định theo loại đất, khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính, có cơ sở dữ liệu về bảng giá đất, khi đó bảng giá đất xác định đúng thửa đất và theo đúng giá trị. Khi xây dựng luật và tổ chức thực hiện, tính dự báo là một trong những yếu tố cần có, nếu địa phương nào có cơ sở dữ liệu về giá đất, có bản đồ địa chính số, có thể áp dụng khoản 4 Điều 160: “Đối với khu vực đã có bảng giá đất tới từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn thì giá đất cụ thể được xác định theo bảng giá đất tại thời điểm định giá đất”. Đây là một điểm mới trong quy định về tài chính về giá đất trong Luật Đất đai vừa được Quốc hội thông qua.
Như vậy, địa phương nào có đầy đủ cơ sở dữ liệu giá đất, có đầy đủ các điều kiện xây dựng bảng giá đất đạt chuẩn như quy định tại khoản 4 Điều 160 rất tốt và khuyến khích các địa phương tăng cường đầu tư kinh phí, nhân lực, con người, giải pháp để tiến hành xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai theo đúng quy định tại Luật Đất đai số 31/2024/QH15, phấn đấu đến năm 2025 xây dựng xong cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai. Cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra, đại biểu Quốc hội đã nghiên cứu kỹ lưỡng quy định này để đảm bảo luật đi vào cuộc sống thuận lợi nhất, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân khẳng định.