Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, thảo luận về dự thảo Luật Trật tư, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB) tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, sáng 27/3, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách quan tâm đến vấn đề đấu giá biển số xe được quy định tại Điều 37 của dự thảo Luật.
Để luật hóa nội dung đấu giá biển số xe theo ý kiến của đa số ĐBQH, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã thiết kế 2 phương án sau:
- Phương án 1: Bổ sung 01 điều vào dự thảo Luật TTATGTĐB (Điều 37 dự thảo Luật đã tiếp thu, chỉnh lý), trên tinh thần kế thừa nội dung của Nghị quyết số 73/2022/QH15 về thí điểm đấu giá biển số xe có điều chỉnh để khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết trên.
- Phương án 2: Bổ sung nội dung đấu giá biển số xe vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.
Thường trực UBQPAN nhất trí với Phương án 1, vì đưa vào quy định trong dự thảo Luật TTATGTĐB là phù hợp với đa số ý kiến ĐBQH đã nêu, phù hợp với phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật TTATGTĐB là luật chuyên ngành, sẽ quy định đầy đủ, cụ thể các nội dung về đấu giá biển số xe và tạo nên sự thống nhất với các quy định khác về quản lý phương tiện giao thông đường bộ, cấp, thu hồi chứng nhận đăng ký xe và biển số xe.
Đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa Luật TTATGTĐB với Luật Đấu giá tài sản
Quan tâm đến nội dung này, đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình cho biết, việc luật hóa các quy định về đấu giá biển số xe trong Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ là cần thiết, kết hợp với việc cấp và quản lý biển số xe theo mã định danh của chủ xe nhằm góp phần cải cách thủ tục hành chính, giảm số lượng giấy tờ khi đăng ký, công tác đăng ký xe, đáp ứng mục tiêu công dân số, Chính phủ số theo Đề án 06 của Chính phủ và khai thác, quản lý hiệu quả tài sản công.
Đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh tỉnh Quảng Bình
Vì vậy, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đồng tình với phương án 1 đó là đưa nội dung đấu giá biển số xe vào dự thảo Luật TTATGTĐB. Đại biểu nhận thấy, biển số xe được xác định là một loại tài sản công (giống như đất đai; tài nguyên nước, tài nguyên rừng, tài nguyên khoáng sản, kho số viễn thông và kho số khác phục vụ quản lý nhà nước, tài nguyên Internet, phổ tần số vô tuyến điện...), do đó việc quản lý biển số xe cũng tương tự như quản lý các loại tài sản công khác.
Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Minh Tâm cho rằng, Luật này chỉ nên quy định về nội dung (loại biển đưa ra đấu giá, giá khởi điểm, quyền và nghĩa vụ của người trúng đấu giá, đăng ký xe, biển số xe trúng đấu giá...), còn về hình thức (trình tự, thủ tục đấu giá) thực hiện theo quy định của Luật Đấu giá tài sản, nhằm đảm bảo thống nhất, đồng bộ giữa các luật chuyên ngành và Luật Đấu giá tài sản mà không giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục như tại khoản 11, Điều 37 dự thảo Luật.
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị mở rộng việc đấu giá biển số đối với tất cả các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo hướng sửa lại quy định tại khoản 1 Điều 37 như sau: “1. Biển số xe đưa ra đấu giá là số biển số của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ được quy định tại điểm c và điểm d khoản 2 Điều 36 Luật này”.
Đánh giá kỹ tác động việc mở rộng phạm vi đấu giá biển số xe
Bên cạnh những ý kiến ủng hộ, nhiều đại biểu đề nghị cân nhắc việc mở rộng đấu giá biển số xe. Đại biểu Đồng Ngọc Ba - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định nhận thấy, trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, có nhiều ý kiến về vấn đề này và bộ phận tham mưu đã nghiên cứu kỹ với tinh thần trách nhiệm cao.
“Hiện chúng ta đang thí điểm và áp dụng đấu giá đối với biển số xe ô tô trên nền màu trắng, chữ màu đen và thời gian tính đến hết năm 2026 là hết thí điểm. Khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 73/2022/QH15 về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô đã tính đến rất nhiều khía cạnh, tôi cho rằng không chỉ về khía cạnh kinh tế, còn tính đến cả khía cạnh xã hội, văn hóa”, đại biểu nêu rõ. Do đó, đại biểu đề nghị cần tính toán, đánh giá kỹ lưỡng việc thí điểm với diện như thế nào, thời gian ra sao để có tổng kết, đánh giá.
Đại biểu Đồng Ngọc Ba - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định
Đánh giá cao Chính phủ đã kịp thời có báo cáo bổ sung đánh giá tác động khi luật hóa nội dung này và mở rộng phạm vi, tuy nhiên, đại biểu Đồng Ngọc Ba cho rằng, báo cáo còn chưa đầy đủ, trước mắt cần cân nhắc luật hóa phạm vi đấu giá biển số xe ô tô trong phạm vi thí điểm, tức là biển số xe ô tô trên nền màu trắng, chữ màu đen, chưa mở rộng đấu giá biển số xe ô tô với các loại xe khác.
Đồng thời đề nghị cần đánh giá bổ sung tác động xã hội, đặc biệt là khía cạnh văn hóa liên quan đến quan niệm biển số xấu - đẹp ảnh hưởng như thế nào đối với văn hóa. “Khi luật hóa cơ chế này đấu giá các biển số xe xấu - đẹp, không chỉ đáp ứng nhu cầu của những người thích biển số theo nhu cầu mang tính tích cực mà còn cần đánh giá thêm những yếu tố có tác động tiêu cực”, đại biều kiến nghị.
Làm rõ cơ sở về việc quy định mức giá khởi điểm của một biển số xe ô tô đưa ra đấu giá
Cùng quan điểm trên, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn cho biết, hiện nay, việc thí điểm đấu giá biển số xe ô tô theo Nghị quyết số 73/2022/QH15, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2023 và được thực hiện trong 03 năm. Như vậy, Nghị quyết sẽ được thực hiện đến tháng 7/2026, đến nay mới thí điểm được 8 tháng.
Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn
So với Nghị quyết số 73/2022/QH15, dự thảo Luật bổ sung biển số xe đưa ra đấu giá là số biển số xe mô tô, xe gắn máy. Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân cho rằng, việc mở rộng như vậy cần hết sức thận trọng khi chưa có đánh giá đầy đủ. Do đó, đề nghị nghiên cứu, cân nhắc có tổng kết, đánh giá đầy đủ, cụ thể, toàn diện kết quả thực hiện Nghị quyết số 73/2022/QH15 về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô để việc bổ sung vào dự thảo Luật cho phù hợp.
Đáng chú ý, khoản 2 Điều 37 dự thảo Luật quy định giá khởi điểm của một biển số xe ô tô đưa ra đấu giá không thấp hơn 40 triệu (mức lấy theo Nghị quyết số 73/2022/QH15); giá khởi điểm một biển số xe mô tô, xe gắn máy đưa ra đấu giá không thấp hơn 5 triệu. Căn cứ điều kiện kinh tế xã hội trong từng thời kỳ, Chính phủ quyết định cụ thể giá khởi điểm của loại biển số xe đưa ra đấu giá.
Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân cho rằng, Nghị quyết mới chỉ thí điểm được 8 tháng, chưa có tổng kết, đánh giá toàn diện, phân tích nội dung quy định nào phù hợp, quy định nào chưa phù hợp nên việc quy định mức giá khởi điểm cụ thể như trên cần có cơ sở rõ ràng. Vì vậy, đề nghị làm rõ cơ sở, căn cứ về việc quy định mức giá khởi điểm như vậy trong dự thảo Luật./.