Toàn cảnh buổi tập huấn
Nghị định được ban hành nhằm mục đích cụ thể hóa nội dung khoản 1 Điều 31 của Luật Dân quân tự vệ năm 2019 để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động phối hợp của Dân quân tự vệ(DQTV).
Quan điểm chỉ đạo xây dựng Nghị định là thể chế đầy đủ quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; đúng quy định của Luật Dân quân tự vệ năm 2019, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành, góp phần xây dựng nền Quốc phòng toàn dân, thế trận Quốc phòng toàn dân gắn với, thế trận an ninh nhân dân, nâng cao chất lượng huấn luyện, hoạt động của Dân quân tự vệ, phát huy sức mạnh tổng hợp để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kế thừa các quy định còn phù hợp của Nghị định số 133/2015/NĐ-CP; khắc phục những hạn chế, bất cập, bổ sung nội dung mới phù hợp.
Tại buổi tập huấn, báo cáo viên cho biết, Nghị định có một số điểm mới trong quy định về sự phối hợp giữa lực lượng DQTV và lực lượng khác. Cụ thể, về hoạt động phối hợp của Dân quân tự vệ trong đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, đây là quy định mới quy định hoạt động phối hợp của Dân quân tự vệ trong “Đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật” nhằm cụ thể hóa nhiệm vụ của Dân quân tự vệ tham gia hoạt động phối hợp; thống nhất với Nghị định số 03/2019/NĐ-CP ngày 05/9/2020 của Chính phủ quy định về phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và nhiệm vụ quốc phòng.
Về hoạt động phối hợp của Dân quân tự vệ trong tuyên truyền, vận động nhân dân xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, thực hiện chính sách xã hội, Nghị định bổ sung quy định về hoạt động phối hợp của Dân quân tự vệ với các cơ quan, tổ chức, đơn vị, lực lượng liên quan trong hoạt động “tuyên truyền, vận động nhân dân xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện, thực hiện chính sách xã hội”. Thực tế trong những năm qua Dân quân tự vệ đã phối hợp với các lực lượng chức năng và đoàn thể của địa phương tích cực tuyên truyền vận động nhân dân chấp hành tốt chủ trương, đường lối của đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, được cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp ghi nhận và đánh giá cao. Nghị định đã cụ thể hóa Chỉ thị số 36/2005 CT-TTg ngày 17/10/2005 của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục chỉ đạo xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong tình hình mới, đồng thời cũng quy định rõ vai trò của các cơ quan, đơn vị chức năng chủ trì, phối hợp với Dân quân tự vệ thực hiện các hoạt động tuyên truyền, vận động nhân dân xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện và thực hiện chính sách xã hội.
Đồng thời, Nghị định cũng bổ sung quy định về nhiệm vụ của Dân quân tự vệ tham gia “xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; Theo Quyết định số 1980/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Bộ tiêu chí Quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020, trong đó có tiêu chí về quốc phòng, an ninh. Dân quân tự vệ là lượng nòng cốt thực hiện nhiệm vụ quốc phòng. Quân sự ở cấp xã “đến Quý I/2020 toàn quốc đã có 5.064 xã đạt chuẩn nông thôn mới, giai đoạn 2016-2020 chiếm tỷ lệ 57% số xã trong cả nước và tăng gần 40% so với cuối năm 2015, vượt 7% mục tiêu 10 năm (2010-2020)”.
Nghị định số 02/2020/NĐ-CP ngày 30/6/2020 của Chính phủ quy định về hoạt động phối hợp của Dân quân tự vệ đã góp phần hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để hướng dẫn thi hành Luật Dân quân tự vệ năm 2019, bảo đảm thống nhất với hệ thống pháp luật về Dân quân tự vệ và pháp luật có liên quan; tạo cơ sở pháp lý quan trọng để cơ quan, tổ chức, địa phương xây dựng lực lượng Dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, có số lượng, quy mô, biên chế phù hợp với điều kiện thực tế và yêu cầu, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; tổ chức hoạt động phối hợp của Dân quân tự vệ với các lực lượng chức năng trong bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, hải đảo, vùng biển, vùng trời Việt Nam; bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; tuyên truyền, vận động Nhân dân xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện; thực hiện chính sách xã hội; phòng, chống, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh, cháy, nổ; tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ; bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường và hoạt động phòng thủ dân sự khác đạt hiệu quả thiết thực góp phần giữ vững sự ổn định chính trị, bảo đảm trật tự an toàn xã hội ở cơ sở; xây dựng địa phương, cơ sở vững mạnh toàn diện đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong tình hình mới./.