Cùng dự có: Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng Hoàng Xuân Ánh; Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cao Bằng; các thành viên Đoàn giám sát và các sở, ngành địa phương.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu
Báo cáo tại cuộc làm việc, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Cao Bằng Đồng Thị Kiều Oanh cho biết, trong năm 2019, tỉnh đã tiến hành sáp nhập 6 huyện để thành lập 3 huyện mới, giảm 3 huyện; 76 đơn vị hành chính cấp xã, trị trấn thành 38 xã, thị trấn mới, giảm 38 xã. Qua lấy ý kiến cử tri và đại biểu HĐND xã, huyện cho thấy tỷ lệ đồng thuận sáp nhập đầu đạt trên 90%.
Về bố trí, sắp xếp, xử lý tài sản công sau sắp xếp các đơn vị hành chính, toàn tỉnh có 128 cơ sở nhà, đất dôi dư và hiện UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND các huyện, thành phố và các cơ quan, tổ chức, đơn vị chủ động đề xuất điều chuyển cho các đơn vị khác có nhu cầu sử dụng hoặc đề xuất bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất góp phần khai thác nguồn lực tài chính từ nhà, đất. Đối với đơn vị sự nghiệp giáo dục, tỉnh giữ nguyên hiện trạng như trước khi sắp xếp và thực hiện đổi tên trường học theo đơn vị hành chính cấp huyện, xã mới hình thành (nếu cần thiết). Đối với lĩnh vực y tế, UBND tỉnh đã sắp xếp lại tổ chức bộ máy y tế, thành lập Bệnh viện đa khoa huyện hạng II, trung tâm y tế huyện tại các huyện Hà Quảng, Trùng Khánh, Quảng Hòa; sắp xếp tổ chức từ 199 trạm y tế xã, phường, thị trấn còn 161 trạm y tế xã, phường, thị trấn theo đơn vị hành chính mới (giảm 38 trạm y tế).
Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Cao Bằng Đồng Thị Kiều Oanh báo cáo
UBND tỉnh Cao Bằng cho biết, thực tế vẫn còn một số vướng mắc trong sắp xếp lại các đơn vị hành chính. Đó là số lượng cán bộ, công chức cấp xã dôi dư lớn, ngoài thực hiện Nghị định số 34/2019/NĐ-CP mỗi đơn vị cấp xã giảm 2 biên chế; đồng thời phải thực hiện đưa công an chính quy đảm nhiệm chức danh trưởng Công an xã (giảm 1 biên chế) nên khó khăn trong thực hiện bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Kinh phí thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính các cấp còn hạn chế do Trung ương không có hướng dẫn chi cụ thể cho từng mục, đa số hiện nay địa phương tự cân đối kinh phí để thực hiện nên một số mức chi còn thấp.
Cao Bằng kiến nghị cho kéo dài thời gian thực hiện các chính sách ưu đãi, hỗ trợ, đầu tư đối với các đơn vị hành chính như trước khi sáp nhập; kịp thời ban hành các chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. Quan tâm xem xét đặc thù của tỉnh để nâng định mức hỗ trợ của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 đã được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 1719/QĐ-TTg ngày 14.10.2021.
Đối với Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Cao Bằng kiến nghị sửa đổi, bổ sung: “Tiêu chuẩn quy mô dân số các đơn vị hành chính căn cứ vào dữ liệu quốc gia về dân cư được cập nhật đến ngày 31.12 năm trước liền kề với năm đề nghị thẩm định đề án”. Về thời gian tiến hành phân loại khi thành lập, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính tại Khoản 2, Điều 31, kiến nghị tăng thời gian tiến hành phân loại trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành…
Đoàn giám sát cho rằng, với hơn 90% tỷ lệ cử tri và đại biểu HĐND xã, huyện đồng thuận chủ trương sáp nhập đã tạo được sự thuận lợi trong thực hiện sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, xã trên địa bàn Cao Bằng. Qua khảo sát, Đoàn giám sát nhận thấy, các đơn vị hành chính cấp huyện, xã sau sắp xếp đã có quy mô diện tích tự nhiên, dân số phù hợp với khả năng quản lý của chính quyền theo mô hình chính quyền điện tử, chính quyền số. Đồng thời, tạo điều kiện tập trung được các nguồn lực về đất đai, dân số để quy hoạch đầu tư mở rộng sản xuất theo hướng hiện đại; các hoạt động sản xuất, kinh doanh, sinh hoạt của người dân và doanh nghiệp không bị ảnh hưởng, xáo trộn…
Tuy nhiên, với nhận định Cao Bằng vẫn gặp nhiều khó khăn trong sắp xếp các đơn vị hành chính, một số ý kiến đề nghị, địa phương làm rõ hơn việc bảo đảm các nguồn lực hỗ trợ đầu tư cho những đơn vị hành chính mới thành lập; với đường giao thông khó khăn, địa hình chia cắt thì giải pháp nào để hỗ trợ triển khai giải quyết các thủ tục hành chính cho nhân dân được thuận lợi hơn? Đối với việc xử lý tài sản công sau sắp xếp, địa phương cho biết qua rà soát các thủ tục để thanh lý, đấu giá đã đầy đủ hay chưa?...
Các đại biểu tham dự cuộc làm việc
Phát biểu tại cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, mặc dù điều kiện còn gặp nhiều khó khăn, với tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao, song Cao Bằng đã quyết tâm, thực hiện nghiêm túc chủ trương của Trung ương về sắp xếp lại các đơn vị hành chính. Có được kết quả này, theo Phó Chủ tịch Quốc hội, là nhờ sự chuẩn bị rất kỹ trước khi trình duyệt phương án sáp nhập.
Phó Chủ tịch Quốc hội chia sẻ những khó khăn sau sắp xếp với Cao Bằng trong công tác xử lý cán bộ dôi dư; xử lý trụ sở dôi dư sau sáp nhập; khả năng đáp ứng dịch vụ y tế, khám chữa bệnh, thủ tục hành chính có nơi còn lúng túng…
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Cao Bằng tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, khắc phục khó khăn để thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính ngày càng hiệu quả hơn. Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc sắp xếp cán bộ cần có cách nhìn toàn diện trên phạm vi toàn tỉnh, gắn với nâng cao chất lượng cán bộ, đổi mới công tác đánh giá cán bộ gắn với hiệu quả công việc. Về cơ sở y tế, khám chữa bệnh cho người dân, Phó Chủ tịch Quốc hội gợi ý, nếu địa bàn rộng, địa hình chia cắt, giao thông đi làm khó khăn thì có thể duy trì 2 cơ sở khám chữa bệnh để đáp ứng, phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính là tổ chức lại không gian phát triển kinh tế - xã hội, gắn với bảo đảm an ninh, quốc phòng; nêu rõ, kết quả cuộc làm việc sẽ là những cơ sở quan trọng để Đoàn giám sát tổng hợp, báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, tiếp tục hoạch định các chính sách thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn tiếp theo, và quan trọng nhất là sau sắp xếp phải tiếp tục nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.