THUYẾT TRÌNH CỦA ỦY BAN KẾ HOẠCH
VÀ NGÂN SÁCH CỦA QUỐC HỘI VỀ
BẢN TỔNG QUYẾT TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NĂM 1960 CỦA CHÍNH PHỦ
(Do ông
Tôn Quang Phiệt, Chủ nhiệm
Uỷ ban trình bày tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khoá II ngày 26-10-1961)
Thưa Chủ tịch
đoàn,
Thưa các
đồng chí đại biểu Quốc hội,
Hội đồng Chính
phủ đã báo cáo với Quốc hội bản tổng quyết toán ngân sách nhà nước năm
1960.
Uỷ ban chúng
tôi đã thẩm tra bản tổng quyết toán đó và xin trình bày ý kiến để Quốc
hội xét.
1. Trong
kỳ họp thứ 2 của Quốc hội chúng ta, vào tháng 4-1961 Hội đồng Chính phủ
đã báo cáo tình hình chấp hành ngân sách nhà nước 1960, và Quốc hội đã
thảo luận, nhận xét và quyết nghị thông qua báo cáo đó.
Đến nay theo
con số quyết toán chính thức của Hội đồng Chính phủ thì tổng số thu 1960
quyết toán là 1.480.232.495đ46 bằng 102,3% số dự toán, tăng 22,1% so với
1959. Tổng số thu quyết toán tăng 49.882.795đ46 so với con số báo cáo
của Chính phủ tại kỳ họp thứ 2 của Quốc hội.
Tổng số chi
1960 quyết toán là 1.470.919.721đ09 bằng 101,7% số dự toán, tăng 29,2%
so với 1959. Tổng số chi quyết toán tăng 47.149.421đ09 so với con số báo
cáo của Chính phủ tại kỳ họp thứ 2 của Quốc hội.
Uỷ ban chúng
tôi đã xét những lý do chênh lệch giữa con số báo cáo của Chính phủ
trong kỳ họp Quốc hội thứ 2 với con số quyết toán, và nhận thấy rằng: số
thu trong nước tăng là do cố gắng của các ngành quản lý kinh tế đã được
thể hiện chính xác hơn sau khi quyết toán.
Số thu ngoài
nước và số chi tăng là do điều chỉnh sổ sách kế toán của Nhà nước về số
thiết bị nguyên vật liệu đã nhập khẩu cuối năm 1960, đã được thanh toán
trong cuối năm 1960 và đã được phân phối cho các ngành sử dụng trong các
năm 1960 và chuẩn bị cho năm 1961.
Uỷ ban chúng
tôi xác nhận rằng những lý do điều chỉnh đó đều chính đáng.
2. Căn
cứ theo số liệu quyết toán chính thức của Hội đồng Chính phủ, Uỷ ban
chúng tôi nhận thấy rằng những nhận định của Quốc hội trong kỳ họp thứ 2
về tình hình chấp hành ngân sách nhà nước 1960 vẫn hoàn toàn đúng.
Năm 1960, mặc
dầu gặp khó khăn vì mất mùa nặng, ngân sách nhà nước đã được thực hiện
tốt. Thu chi đều thực hiện được vượt mức kế hoạch một chút, số thu trong
nước đã vượt mức kế hoạch 6,1%, tăng 19,6% so với năm 1959 - riêng thu
về xí nghiệp đã vượt kế hoạch 9,3%, tăng 29,1% so với năm 1959, thu về
thuế nông nghiệp không đạt kế hoạch vì mất mùa và vì thực hiện chính
sách miễn giảm.
Thu hơn chi
9.312.774đ37 đó là số kết dư của ngân sách địa phương năm 1960.
Trong hoàn cảnh
khó khăn của năm 1960, đó là một thắng lợi to lớn, đã có tác dụng tốt
đến việc thực hiện kế hoạch nhà nước năm 1960, và đến tình hình kinh tế
tài chính chung của cả nước. Điều đó chứng tỏ nền tài chính của ta là
lành mạnh, chính sách kinh tế của ta là đúng đắn.
Những kết quả
đó càng xác nhận nhận định của Quốc hội rằng kế hoạch đầu năm xây dựng
chưa tính hết khả năng sẵn có của nền kinh tế quốc dân, và trong khi
thực hiện kế hoạch trong điều kiện của năm 1960, chúng ta còn có thể
tăng thu hơn nữa, chi tiêu còn có thể tiết kiệm hơn nữa, và chúng ta còn
có thể làm được nhiều việc hơn nữa.
Trong việc quản
lý kinh tế, bên cạnh những tiến bộ, cũng có nhiều lãng phí về sử dụng
công suất thiết bị, phương tiện vận tải sử dụng nguyên liệu, sử dụng
nhân lực, để vốn đọng khá nhiều trong sản xuất, trong kinh doanh và
trong kiến thiết cơ bản, giá thành và phí lưu thông còn tương đối cao,
chi tiêu về hành chính sự nghiệp nhiều nơi cũng còn nhiều lãng phí.
Trong khi tính toán kế hoạch thì chưa nắm hết khả năng sẵn có của các
ngành, thậm chí có ngành như Bộ Nội thương bỏ sót không tính vào kế
hoạch thu hàng chục triệu đồng.
Dựa trên những
nhận định trên đây, Quốc hội đã quyết nghị “trong quá trình chấp hành
ngân sách nhà nước năm 1960 Chính phủ cần chỉ đạo chặt chẽ công tác thu
chi, ra sức khai thác các khả năng tiềm tàng trong nền kinh tế quốc dân
nhằm tăng thu và triệt để tiết kiệm chi” để đẩy mạnh sự nghiệp công
nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa nước nhà.
Uỷ ban chúng
tôi nghĩ rằng các ngành, các cấp cần theo phương hướng đó, kết hợp với
phong trào quần chúng thi đua sản xuất tiết kiệm, chống lãng phí tham ô
để ra sức tăng cường quản lý kinh tế tài chính hơn nữa, đặc biệt quan
tâm đến quản lý tài chính xí nghiệp.
3. Uỷ
ban chúng tôi nhận thấy trong việc quản lý tài chính nhà nước, công tác
quyết toán đã được bước đầu cải tiến, nhưng chất lượng quyết toán của
các xí nghiệp, các ngành, các cấp địa phương và trung ương còn cần phải
nâng cao hơn nữa.
Quyết toán
nhiều đơn vị, nhiều ngành còn chưa kịp thời, chưa chính xác, và chưa
phân tích để đánh giá và cải tiến công việc quản lý xí nghiệp, quản lý
của các ngành, nhiều cơ quan còn xu hướng làm quyết toán như một thủ tục
hành chính đối với cấp trên, cho nên tác dụng của quyết toán còn rất hạn
chế. Uỷ ban chúng tôi đề nghị với Quốc hội lưu ý Chính phủ cần phải nhấn
mạnh ý nghĩa và tác dụng của việc quyết toán, tăng cường kỷ luật quyết
toán, nâng cao chất lượng quyết toán, từ các đơn vị cơ sở đến các ngành
các cấp và chung của cả Nhà nước, đặc biệt nhấn mạnh trách nhiệm của các
cấp thủ trưởng đối với việc quyết toán thu chi của đơn vị mình, cấp
mình, ngành mình, theo hàng tháng, hàng quý và hàng năm.
Sau khi đã thẩm
tra tổng quyết toán ngân sách nhà nước năm 1960, và căn cứ trên những
nhận xét trên đây, Uỷ ban chúng tôi đề nghị Quốc hội phê chuẩn bản tổng
quyết toán ngân sách nhà nước năm 1960 do Hội đồng Chính phủ đã trình
bày.