Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước,
Thưa các vị đại biểu Quốc hội,
Thưa các vị khách quý,
Sau hơn một tháng làm việc khẩn trương, nghiêm túc, với tinh thần trách nhiệm cao, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã hoàn thành tốt đẹp chương trình làm việc của kỳ họp thứ 11 - kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ khóa IX.
Tại kỳ họp này, Quốc hội đã xem xét báo cáo công tác cả nhiệm kỳ của Quốc hội, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; xem xét đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ và ngân sách nhà nước năm 1996, triển khai thực hiện nhiệm vụ và ngân sách nhà nước năm 1997. Quốc hội cũng đã tập trung trí tuệ và dành nhiều thời gian để thông qua Luật bầu cử đại biểu Quốc hội, Luật thương mại, Luật thuế giá trị gia tăng, Luật thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự, Nghị quyết về kế hoạch sử dụng đất đai trong phạm vi cả nước 5 năm, từ 1996 đến năm 2000; cho ý kiến về dự án Luật tổ chức Quốc hội (sửa đổi), dự án Luật giáo dục và một số dự án pháp lệnh.
Nhìn lại chặng đường phấn đấu gần năm năm qua, chúng ta vui mừng nhận thấy Quốc hội và các cơ quan trong bộ máy nhà nước đã thực hiện ngày càng tốt hơn nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định của Hiến pháp năm 1992. Nhiều bộ luật, luật, pháp lệnh được ban hành đã tạo khuôn khổ pháp lý cho các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại… Dân chủ xã hội chủ nghĩa tiếp tục được mở rộng trên nhiều lĩnh vực. Tổ chức của các cơ quan trong bộ máy nhà nước đã có bước điều chỉnh theo hướng phù hợp với cơ chế mới… Những kết quả đó đã góp phần to lớn vào những thành tựu chung có ý nghĩa rất quan trọng của đất nước, vào việc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tạo nền tảng vững chắc cho việc đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh, mở rộng hoạt động đối ngoại, nâng cao niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Những thành công và cả những hạn chế trong công tác của chúng ta trong nhiệm kỳ khóa IX là những bài học kinh nghiệm vô cùng quý báu để tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam – Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.
Đánh giá về tình hình thực hiện nhiệm vụ và ngân sách nhà nước năm 1996 và những tháng đầu năm 1997, Quốc hội phấn khởi vì năm 1996, năm mở đầu của kế hoạch 5 năm 1996 – 2000, nhìn chung hầu hết các mục tiêu và chỉ tiêu chủ yếu đều đạt và vượt kế hoạch, nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng khá cao, tạo đà phát triển cho những năm tới. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, chúng ta phải đương đầu với những khó khăn thử thách mới. Đó là tình trạng giá cả thấp, tiêu thụ chậm một số nông sản hàng hóa, nhất là lúa gạo vùng đồng bằng sông Cửu Long; sản xuất công nghiệp tuy phát triển, nhưng sức cạnh tranh của hàng hóa thấp, cả trên thị trường trong nước cũng như ở ngoài nước, mức nhập siêu vẫn lớn. Công tác quản lý thu, chi ngân sách nhà nước vẫn còn thiếu chặt chẽ; các biểu hiện tiêu cực trong lĩnh vực ngân hàng, tín dụng chưa được khắc phục kịp thời và chậm được xử lý. Tệ tham nhũng, buôn lậu và các tệ nạn xã hội khác, nhất là nạn sử dụng ma túy trong thanh niên, học sinh vẫn chưa ngăn chặn được. Đây là những vấn đề bức xúc được cử tri cả nước hết sức quan tâm và Quốc hội đã đi sâu phân tích nguyên nhân, đề xuất nhiều biện pháp để sớm xử lý.
Về lĩnh vực xây dựng pháp luật, các luật được Quốc hội thông qua tại kỳ họp này nhằm góp phần phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo cơ chế thị trường, có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích chính đáng của người sản xuất, người tiêu dùng và lợi ích hợp pháp của thương nhân; cải cách hệ thống chính sách thuế, đẩy mạnh sản xuất, cải thiện đời sống nhân dân, đồng thời, tạo thêm cơ sở pháp lý để nghiêm trị các tội tham nhũng, ma túy, tội phạm về tình dục đối với người chưa thành niên, đáp ứng yêu cầu cấp thiết của nhân dân, làm giảm bớt nỗi nhức nhối của toàn xã hội. Đặc biệt, Luật bầu cử đại biểu Quốc hội đã tạo điều kiện để sớm triển khai chuẩn bị cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa X sắp tới, góp phần nâng cao hơn nữa hiệu lực hoạt động của Quốc hội trong thời kỳ mới.
Để bảo đảm tính thống nhất và tính khả thi của pháp luật, bảo đảm cho các đạo luật mới được Quốc hội thông qua sớm đi vào cuộc sống, Quốc hội đã lưu ý các cơ quan hữu quan cần khẩn trương ban hành các văn bản dưới luật, có biện pháp cụ thể, đồng bộ để thi hành luật và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật, đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục pháp luật sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, đến tận từng cơ sở.
Thưa các vị đại biểu Quốc hội,
Năm năm về trước, bắt đầu nhiệm kỳ khóa IX, công cuộc đổi mới đã đạt được những thành tựu bước đầu rất quan trọng, nhưng đất nước ta vẫn chưa ra khỏi khủng hoảng, nhiều vấn đề kinh tế - xã hội nóng bỏng chưa được giải quyết. Kết thúc kế hoạch 5 năm 1991 – 1995, chúng ta vui mừng vì đã hoàn thành về cơ bản nhiệm vụ do Đại hội lần thứ VII của Đảng đề ra. Công cuộc đổi mới đã thu được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa rất quan trọng; nước ta đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, mặc dù một số mặt còn chưa vững chắc. Trong những thành tựu chung đó, có sự đóng góp xứng đáng của Quốc hội, các cơ quan Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và mỗi một đại biểu Quốc hội. Báo cáo công tác cả nhiệm kỳ của Quốc hội và ý kiến của đại biểu Quốc hội đã đánh giá tương đối đầy đủ về sự đóng góp này; dư luận của đông đảo quần chúng cũng khẳng định thành quả do đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội mang lại.
Là người đại biểu nhân dân, nhận trách nhiệm trước nhân dân, mỗi đại biểu Quốc hội chúng ta đã từng trăn trở về những khó khăn của đất nước, về tâm tư, nguyện vọng của nhân dân và cố gắng đem hết sức mình để đóng góp vào những quyết định thiết thực, cụ thể của Quốc hội trong cả nhiệm kỳ. Trong chúng ta có những vị đại biểu đã cao tuổi, có vị đã qua 9 nhiệm kỳ Quốc hội, có vị hoạt động trong lĩnh vực tôn giáo, có vị là nhà khoa học, nhà chính trị hoặc hoạt động sản xuất - kinh doanh... nhưng tất cả đều chung một lý tưởng: xây dựng nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh”, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Đạt được kết quả trong nhiệm kỳ khóa IX là do sự cố gắng của Quốc hội, của từng vị đại biểu Quốc hội, là nhờ có sự lãnh đạo của Đảng, có sự phối hợp, cộng tác ngày càng chặt chẽ với Chủ tịch nước, Chính phủ, các cơ quan hữu quan, với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên. Quốc hội cũng thường xuyên nhận được sự ủng hộ của các tầng lớp nhân dân, sự đóng góp đầy nhiệt tình của cử tri cả nước, của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp. Thực tiễn hoạt động của Quốc hội và các cơ quan khác của Nhà nước trong cả nhiệm kỳ đã giúp chúng ta nhận thức sâu sắc thêm về bài học thành công quan trọng nhất là phải dựa vào dân, mở rộng và tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, phát huy sức mạnh to lớn và đầy sáng tạo của toàn dân để thực hiện mọi việc vì lợi ích của nhân dân. Chúng ta mãi mãi ghi nhớ và thực hiện tốt lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay từ buổi đầu xây dựng chế độ mới:
“Bao nhiêu lợi ích đều vì dân,
Bao nhiêu quyền hạn đều của dân,
Công việc đổi mới, xây dựng là trách nhiệm của dân...
Nhân dịp bế mạc kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ, Quốc hội xin bày tỏ lòng biết ơn về sự tín nhiệm, giúp đỡ của nhân dân cả nước, chân thành cảm ơn sự lãnh đạo của Đảng, sự cộng tác, ủng hộ và đóng góp quý báu của các cơ quan trong bộ máy nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các ngành, các cấp, các vị lão thành cách mạng, các cơ quan thông tấn, báo chí, sự hưởng ứng của đồng bào ta ở nước ngoài đối với hoạt động của Quốc hội nhiệm kỳ khóa IX nói chung và đối với thành công của kỳ họp thứ 11 của Quốc hội nói riêng.
Thưa các vị đại biểu Quốc hội,
Thời kỳ mới của sự nghiệp phát triển đất nước đang đặt ra những yêu cầu cao hơn về việc kiện toàn Nhà nước ta, phát huy hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam của dân, do dân và vì dân, trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Chính từ những thành công và cả những thiếu sót, tồn tại trong các hoạt động của Quốc hội và các cơ quan trong bộ máy nhà nước nhiệm kỳ khóa IX, chúng ta thu được những bài học kinh nghiệm sâu sắc để tiếp tục xây dựng Nhà nước.
Nhiệm kỳ Quốc hội khóa IX sắp kết thúc, nhưng nhiệm vụ của các cơ quan của Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội còn nặng nề. Chúng ta vui mừng về những thành tích đã đạt được, song cũng rất băn khoăn về những vấn đề bức xúc của đất nước, những yêu cầu chính đáng của nhân dân mà Quốc hội còn chưa giải quyết được. Tôi tin tưởng rằng sau kỳ họp này, các vị đại biểu Quốc hội càng nêu cao vai trò, trách nhiệm của người đại biểu nhân dân, tăng cường tham gia hoạt động giám sát, góp phần cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ, mục tiêu năm 1997 mà Quốc hội đã đề ra, trước mắt là tích cực tham gia cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa IX và chuẩn bị cho kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa mới.
Quốc hội kêu gọi toàn thể đồng bào, chiến sĩ cả nước, đồng bào ta ở nước ngoài, chung sức chung lòng, vượt qua mọi khó khăn thử thách, tích cực thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ VIII của Đảng, đẩy mạnh sản xuất, quyết tâm chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, thực hành tiết kiệm, dồn vốn cho đầu tư phát triển, xây dựng cuộc sống, xây dựng đất nước ngày càng “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, tạo tiền đề vững chắc đưa dân tộc ta vững bước tiến vào thế kỷ XXI.
Kính chúc sức khỏe các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các vị đại biểu Quốc hội, các vị khách quý.
Tôi xin tuyên bố bế mạc kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa IX.
Xin cảm ơn sự chú ý của các vị đại biểu Quốc hội.