Hội trường Ba Đình là công trình đặc biệt, có nhiều công năng, được xây dựng trên một vị trí có ý nghĩa lịch sử: trước Quảng trường Ba Đình. Nơi đây, ngày 2-9-1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Chính phủ lâm thời đọc Bản tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa – Nhà nước công nông đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á.
Đây là công trình lớn mang dấu ấn kiến trúc của thời đại Hồ Chí Minh, giữa khu Trung tâm chính trị Ba đình có nhiều công trình kiến trúc theo phong cách Pháp. Không gian tự nhiên và những công trình xung quanh Hội trường Ba Đình cấu trúc tương đối hài hòa bao gồm: Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Khu Phủ Chủ tịch, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Chùa Một cột, Trụ sở Bộ ngoại giao, Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ… Tuy kiểu dáng không thật đặc sắc, nhưng trong tổng thể khối công trình kiến trúc liên hoàn đó, Hội trường Ba Đình vẫn tạo ấn tượng về sự giản dị, khiêm nhường và gần gũi với đời thường.
Hội trường Ba Đình được xây dựng vào những năm 60 của thế kỷ XX, mục đích chính là để phục vụ các hoạt động của Đảng, Nhà nước, các đoàn thể và tổ chức chính trị - xã hội. Với chức năng là “ngôi nhà chung”, Hội trường Ba Đình đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử trọng đại liên quan đến các vấn đề đối nội và đối ngoại của đất nước. Những sự kiện được tổ chức tại đây không chỉ có ý nghĩa chính trị mà còn rất thiêng liêng, thân thiết, là niềm tin, là tình cảm của nhân dân cả nước đối với Đảng, Nhà nước trong công cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, xây dựng và phát triển đất nước.
Trải qua 45 năm gắn liền với những sự kiện lịch sử vô giá, Hội trường Ba Đình đã trở thành điểm nhấn của khu Trung tâm chính trị Ba Đình và là một trong những địa danh quan trọng của Thủ đo Hà Nội ngàn năm văn hiến.
Để hỗ trợ việc nghiên cứu, tìm hiểu thêm thông tin về Hội trường Ba Đình, lãnh đạo Văn phòng Quốc hội đã chỉ đạo biên soạn và xuất bản cuốn sách Hội trường Ba Đình lịch sử. Nội dung cuốn sách trình bày khái quát bối cảnh xây dựng, công năng của Hội trường Ba đình và điểm qua một số sự kiện chính trị tiêu biểu đã diễn ra tại Hội trường.
Việc nghiên cứu, biên soạn cuốn sách được tập thể tác giả thực hiện nghiêm túc, với sự tham gia tích cực của các chuyên gia, các cộng tác viên. Mặc dù có nhiều cố gắng trong công tác sưu tầm tài liệu và thẩm định thông tin qua các nhân chứng lịch sử, song việc biên soạn khó tránh khỏi những thiếu sót, rất mong bạn đọc thông cảm và góp ý để lần xuất bản sau được tốt hơn.
Hà nội, tháng 8 năm 2008
BAN CHỈ ĐẠO BIÊN SOẠN