PHẦN THỨ HAI
PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ XÂY DỰNG
VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ HAI NĂM 1966 - 1967
VÀ KẾ HOẠCH NHÀ NƯỚC NĂM 1966
Thưa các đồng chí đại biểu Quốc hội,
Để cứu vãn tình thế tuyệt vọng của chúng ở miền Nam nước ta, đế quốc Mỹ ồ ạt tăng thêm quân, đưa cuộc chiến tranh xâm lược miền Nam sang một giai đoạn mới, đồng thời tăng cường chiến tranh phá hoại miền Bắc.
Trước tình hình mới, nhân dân ta ở miền Bắc có nhiệm vụ vừa đánh Mỹ, vừa tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội, động viên mọi lực lượng đẩy mạnh sản xuất và chiến đấu đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ. Đi đôi với việc tích cực bảo vệ miền Bắc, phải hết lòng hết sức ủng hộ đồng bào miền Nam đẩy mạnh cách mạng giải phóng miền Nam. Trong khi tập trung sức đối phó với chiến tranh phá hoại, vẫn phải tích cực chuẩn bị để đánh bại đế quốc Mỹ, nếu chúng liều lĩnh mở rộng cuộc chiến tranh xâm lược ra cả nước ta.
Để bảo đảm nhiệm vụ cách mạng trước mắt, công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế phải quán triệt đường lối cách mạng xã hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, tiếp tục thực hiện công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội phù hợp với điều kiện có chiến tranh, đồng thời hoàn thành cải tạo xã hội chủ nghĩa, củng cố vững chắc quan hệ sản xuất mới. Trong khi chú trọng đáp ứng yêu cầu trước mắt của sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước, cần hết sức đẩy mạnh các công tác chuẩn bị cho việc xây dựng và phát triển kinh tế sau này.
Do đó, như đồng chí Thủ tướng đã nêu rõ, công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế của miền Bắc trong những năm trước mắt phải nhằm giải quyết ba yêu cầu:
- Ra sức động viên mọi lực lượng, phát huy mọi khả năng tiềm tàng, bảo đảm yêu cầu của chiến tranh để đánh thắng đế quốc Mỹ xâm lược.
- Bảo đảm các nhu cầu thiết yếu về đời sống, bồi dưỡng sức dân để sản xuất và chiến đấu lâu dài;
- Qua sản xuất và chiến đấu, làm cho nền kinh tế của ta càng thêm lớn mạnh.
Sản xuất và chiến đấu, đều là hai nhiệm vụ trọng tâm trước mắt của nhân dân miền Bắc. Sản xuất tốt là để phục vụ và thiết thực thúc đẩy chiến đấu, và chỉ có chiến đấu tốt mới bảo vệ và đẩy mạnh được sản xuất. Sản xuất và xây dựng được tiếp tục phát triển với những phương hướng và quy mô thích hợp, hậu phương được củng cố vững mạnh về kinh tế và chính trị, đó là điều kiện cơ bản để đưa cuộc chiến đấu chống Mỹ, cứu nước đi đến thắng lợi, đồng thời cũng là thiết thực chuẩn bị cho bước phát triển mới sau này.
Chúng ta phải ra sức bảo vệ và tăng cường các cơ sở vật chất và kỹ thuật, xúc tiến cuộc cách mạng kỹ thuật trong các ngành, đẩy mạnh cải tiến kỹ thuật, tích cực phấn đấu tăng năng suất lao động, tạo điều kiện đẩy mạnh sản xuất. Bất kỳ tình hình nào cũng phải hết sức giữ vững và phát triển sản xuất nông nghiệp; bảo vệ và phát huy đến mức cao nhất năng lực của các xí nghiệp sẵn có; hết sức cố gắng bảo đảm giao thông vận tải.
Trong những năm trước mắt, phải tập trung sức xây dựng kinh tế địa phương, làm cho mỗi tỉnh có một nền kinh tế địa phương tương đối hoàn chỉnh, gắn chặt nông nghiệp, công nghiệp và giao thông vận tải trong địa phương, tạo điều kiện giải quyết hậu cần tại chỗ, bảo đảm mỗi tỉnh có thể tự cung tự cấp đến mức cao nhất các nhu cầu về sản xuất, chiến đấu và đời sống của nhân dân. Xây dựng kinh tế địa phương đồng thời cũng rất phù hợp với yêu cầu lâu dài về công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa. Mặt khác, kinh tế do Trung ương quản lý vẫn cần được tăng cường và hết sức phát huy để giúp đỡ kinh tế địa phương và để bảo đảm các yêu cầu về sản xuất, chiến đấu trên toàn cục.
Trong khi tập trung sức giải quyết những yêu cầu cấp bách về xây dựng kinh tế thời chiến, chúng ta vẫn chú trọng đẩy mạnh các công tác điều tra, thăm dò, khảo sát, thiết kế, xúc tiến nghiên cứu kế hoạch dài hạn, ra sức đào tạo cán bộ và công nhân kỹ thuật, chuẩn bị cơ sở cho bước phát triển mới về công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa khi trở lại hòa bình kiến thiết.
Đi đôi với việc xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật, cần tiếp tục hoàn thành cải tạo xã hội chủ nghĩa, củng cố vững chắc quan hệ sản xuất mới. Quan trọng bậc nhất là phải thực hiện tốt cuộc vận động cải tiến quản lý hợp tác xã nông nghiệp vòng hai, nâng cao thêm một bước trình độ quản lý hợp tác xã, đưa hợp tác xã từ bậc thấp lên bậc cao, mở rộng quy mô hợp tác xã và tiếp tục đưa những người còn làm ăn riêng lẻ vào hợp tác xã… Đối với các hợp tác xã thủ công nghiệp, cần đặc biệt chú trọng củng cố các hợp tác xã nghề cá, nghề muối, đóng thuyền, khai thác gỗ, v.v., giúp đỡ các hợp tác xã tăng cường công tác quản lý, cải tiến thiết bị, cải tiến công cụ sản xuất. Tiếp tục việc cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với người buôn bán nhỏ. Đẩy mạnh cuộc vận động “ba xây, ba chống” trong các xí nghiệp quốc doanh và cơ quan nhà nước.
Để bảo đảm những yêu cầu rất lớn của nhiệm vụ vừa sản xuất vừa chiến đấu, chúng ta hết sức đề cao tiết kiệm, chống lãng phí, tham ô trong mọi hoạt động. Phải làm cho mọi người nhận rõ sản xuất và tiết kiệm phải gắn chặt với nhau; phải đẩy mạnh sản xuất và triệt để thực hành tiết kiệm để tăng thêm sức chống Mỹ, cứu nước. Các ngành sản xuất, xây dựng và kinh doanh dùng nhiều vật tư, tiền vốn và sức lao động phải tăng cường công tác tổ chức thực hiện, quản lý chặt chẽ khâu phân phối sử dụng và dự trữ đúng chính sách, chế độ cố gắng giảm mức tiêu hao vật tư và lao động.
Về đời sống, trong khi phải dành nhiều lực lượng bảo đảm các nhu cầu của sản xuất và chiến đấu, chúng ta vẫn phải rất chú trọng chăm lo bồi dưỡng sức dân để bảo đảm sản xuất và chiến đấu lâu dài. Trên cơ sở đẩy mạnh sản xuất, tổ chức và quản lý tốt việc phân phối, chúng ta cần thực hiện tốt nguyên tắc bảo đảm những nhu cầu cơ bản kết hợp với việc phân phối theo lao động và mở rộng phúc lợi xã hội, chú trọng các mặt ăn, mặc, bảo vệ sức khỏe và học tập. Mặt khác, cần giáo dục cho nhân dân tinh thần đồng cam cộng khổ, tăng cường đoàn kết tương trợ, đề cao sinh hoạt giản dị, tiết kiệm.
Để bảo đảm thực hiện nhiệm vụ cách mạng trước mắt của miền Bắc và các yêu cầu nói trên, kế hoạch xây dựng và phát triển kinh tế của chúng ta trong hai năm 1966 - 1967 có những nhiệm vụ sau đây:
1. Ra sức phát triển nông nghiệp và công nghiệp địa phương, tăng cường năng lực kinh tế do các địa phương quản lý, nâng cao mức tự cung tự cấp, hết sức cố gắng giải quyết các nhu cầu về ăn, mặc, trang bị và sửa chữa, nhu cầu về một số nguyên liệu và các hàng tiêu dùng để đẩy mạnh sản xuất, chiến đấu và bảo đảm đời sống của nhân dân ở từng tỉnh, từng vùng.
Tăng cường năng lực sản xuất công nghiệp do các bộ quản lý, tận dụng công suất của các xí nghiệp, đẩy mạnh sản xuất để giải quyết các nhu cầu về thiết bị, nguyên liệu, vật liệu và hàng tiêu dùng mà Trung ương phải phụ trách, tập trung sức giúp đỡ cho việc xây dựng và phát triển kinh tế địa phương.
2. Kiên quyết bảo đảm giao thông, thực hiện tốt cả ba mặt: bảo vệ, sửa chữa và vận tải; chú trọng tăng cường mạnh ngành vận tải thủy và vận tải thô sơ; tích cực cải tiến tổ chức và quản lý, phục vụ tích cực các yêu cầu vận tải giữa Trung ương và các địa phương, giữa trong nước và ngoài nước. Cần phát triển có trọng điểm hệ thống vận tải ở miền núi và hết sức phát triển giao thông vận tải nông thôn.
3. Tăng cường công tác thương nghiệp, tài chính và giá cả. Đề cao tiết kiệm, nâng cao mức động viên, tổ chức và cung cấp hợp lý, cố gắng bảo đảm xuất khẩu và quản lý tốt nhập khẩu, tích cực phục vụ sản xuất, chiến đấu và đời sống của nhân dân, chú trọng tăng thêm dự trữ các vật tư và hàng hóa thiết yếu.
4. Ra sức tăng năng suất lao động, trên cơ sở tiến hành rộng rãi cải tiến công cụ và trang bị kỹ thuật mới, thực hiện từng bước cách mạng kỹ thuật trong các ngành, động viên các nguồn nhân lực dự trữ, sắp xếp và sử dụng hợp lý lực lượng lao động, đẩy mạnh đào tạo cán bộ và công nhân kỹ thuật.
5. Tiến hành các công tác điều tra, thăm dò, khảo sát, thiết kế, chú trọng tăng cường lực lượng kỹ thuật, xúc tiến việc nghiên cứu kế hoạch dài hạn để chuẩn bị cho việc đẩy mạnh công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa sau này.
Dưới đây là phương hướng và nhiệm vụ cụ thể của các ngành kinh tế và văn hóa:
I- NÔNG NGHIỆP
Về nông nghiệp, phải tiếp tục quán triệt phương châm phát triển sản xuất toàn diện, mạnh mẽ và vững chắc, đẩy mạnh thâm canh tăng năng suất, tập trung sức giải quyết vấn đề lương thực và thực phẩm, bảo đảm nhu cầu của quân đội và nhân dân. Đồng thời hết sức cố gắng cung cấp đủ nguyên liệu nông sản cho công nghiệp và tăng thêm nguồn nông sản xuất khẩu.
Trước tình hình mới, chúng ta đặc biệt nhấn mạnh nhiệm vụ sản xuất lương thực và thực phẩm, để bảo đảm đủ lương thực cho nhu cầu tiêu dùng trong nước và tăng dần dự trữ cho Nhà nước, hợp tác xã và nhân dân. Từng địa phương cần cố gắng giải quyết tại chỗ các nhu cầu về lương thực, thực phẩm, trừ những vùng chuyên trồng cây công nghiệp và trồng rau. Những nơi sản xuất lương thực mà còn thiếu ăn, phải hết sức đẩy mạnh sản xuất để tự giải quyết; các nơi chuyên trồng lúa, phải hết sức đẩy mạnh sản xuất để cung cấp thêm ngày càng nhiều lương thực cho Nhà nước.
Về lúa, hướng chính là thâm canh tăng năng suất để tăng thêm sản lượng. Thời bình, chúng ta đã đề ra yêu cầu đạt 5 tấn thóc trở lên một hécta, lúc này, yêu cầu đó lại càng trở nên cấp bách. Trong vài ba năm tới, các vùng trọng điểm lúa của các tỉnh đồng bằng phải phấn đấu đạt mục tiêu ấy. Đạt 5 tấn trên một hécta chúng ta sẽ có điều kiện cung cấp lương thực cho quân đội và nhân dân ăn no đánh thắng, lại có cơ sở để phát triển nông nghiệp một cách toàn diện. Chúng ta phải hết sức cố gắng có thêm nhiều hợp tác xã 5 tấn, nhiều huyện 5 tấn, nhiều tỉnh 5 tấn, hình thành những vùng lúa có năng suất cao và ổn định. Thực tế trong năm 1965 đã chứng minh rõ khả năng ấy, nếu chúng ta biết phát huy cao độ khả năng của hợp tác xã, đẩy mạnh thâm canh tăng năng suất.
Về hoa màu, cũng phải rất chú trọng tăng năng suất, nhất là về khoai lang, đồng thời cố gắng mở thêm diện tích, tạo cơ sở thức ăn phát triển chăn nuôi, làm cho trồng trọt và chăn nuôi ngày càng cân đối tốt hơn, tạo điều kiện đẩy mạnh thâm canh và phát triển nông nghiệp toàn diện.
Bên cạnh lương thực, các loại rau, đậu có vị trí rất quan trọng. Cần gây thành tập quán sản xuất nhiều rau, đậu ở thôn, xóm; xây dựng những vùng thực phẩm mới, đủ rau cung cấp cho những cơ sở công nghiệp, đơn vị bộ đội, công trường, v.v..
Cần hết sức chú trọng đẩy mạnh chăn nuôi lợn, gà, vịt, cá và các loại gia súc khác, để tăng thêm nguồn thực phẩm. Phải tích cực giải quyết vấn đề thức ăn, phấn đấu nâng số đầu lợn và trọng lượng lợn, tiếp tục đẩy mạnh chăn nuôi của gia đình xã viên và chăn nuôi tập thể, làm cho nhiều hợp tác xã đạt hai con trở lên trên một hécta gieo cấy. Các hợp tác xã phải nuôi cá một cách phổ biến, chú trọng thâm canh tăng năng suất và cải tạo ao, hồ để tăng thêm diện tích nuôi cá.
Cần hết sức chú ý phát triển chăn nuôi trâu bò ở miền núi và trung du, kết hợp chăn nuôi trâu bò cày kéo với trâu bò sinh sản ở đồng bằng.
Cây công nghiệp cần được chú trọng thâm canh tăng năng suất và nâng cao chất lượng, bảo đảm đủ nguyên liệu cho công nghiệp trung ương và công nghiệp địa phương. Cần coi trọng việc tăng thêm diện tích những cây có giá trị, chú trọng lạc, đỗ tương, thuốc lá, sở, chè,… tích cực xây dựng vùng sản xuất đỗ tương có năng suất cao. Việc trồng cây làm thuốc cần được chú ý đẩy mạnh.
Công tác trồng cây, gây rừng cần được đặc biệt chú ý đẩy mạnh, tiếp tục thực hiện quy hoạch trồng rừng đã đề ra, bảo đảm cung cấp gỗ chống lò, chuẩn bị nguyên liệu cho việc sản xuất sợi nhân tạo và cung cấp gỗ cho các nhu cầu của sản xuất, xây dựng và đời sống của nhân dân. Trong hai năm tới, các tỉnh ven biển phải căn bản trồng xong cây phòng hộ. Ở các tỉnh vùng đồng bằng, phải rút kinh nghiệm và đẩy mạnh việc trồng cây phòng hộ kết hợp với phong trào làm bờ vùng, bờ thửa.
Trong thời gian tới, phải hết sức đẩy mạnh thâm canh tăng năng suất: tích cực xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật cho nông nghiệp, áp dụng phổ biến các biện pháp kỹ thuật tiên tiến đưa nông nghiệp đi dần vào quy trình sản xuất và tiêu chuẩn kỹ thuật, hết sức chú trọng bảo đảm thời vụ. Trong các biện pháp kỹ thuật, thủy lợi vẫn là biện pháp hàng đầu cần được chú trọng. Mấy năm qua, chúng ta đã có nhiều kinh nghiệm làm thủy lợi và thu được thành tích lớn. Trên cơ sở ấy, chúng ta tiếp tục đẩy mạnh việc xây dựng các công trình thủy lợi, nhất là loại vừa và nhỏ, hoàn chỉnh các công trình đã đưa vào sử dụng, kết hợp với xây dựng đồng ruộng, bảo đảm trong hai năm, tạo ra những vùng rộng lớn được tưới nước và tiêu nước một cách chủ động và có điều kiện thâm canh đạt và vượt 5 tấn thóc một hécta, trước hết là ở những vùng trọng điểm lúa; bảo đảm tưới nước chắc chắn cho 80% diện tích lúa, 50% diện tích hoa màu và 60% diện tích cây công nghiệp, mở rộng diện tích tưới nước, tiêu nước chủ động và chống úng. Thực hiện các công tác dự phòng để chủ động đối phó với địch, nếu chúng liều lĩnh phá hoại đê điều và các công trình thủy lợi. Cần hết sức coi trọng và đẩy mạnh phong trào làm phân bón, coi đó là biện pháp rất quan trọng để bảo đảm năng suất cây trồng. Các hợp tác xã cần khai thác và chế biến nguồn phân dồi dào ở địa phương, chú ý đặc biệt phân hữu cơ, tăng số lượng và chất lượng phân chuồng, tận dụng phân bắc, nước giải, phát triển rất mạnh bèo hoa dâu và các loại cây phân xanh, cần quy hoạch tốt việc sản xuất và phân phối, tăng thêm nhiều vôi để cải tạo đất.
Cần coi trọng việc sử dụng công cụ cải tiến, trong năm 1966 có đủ cào cỏ cải tiến để căn bản giải quyết việc làm cỏ trên toàn bộ vụ mùa cấy thẳng hàng. Chúng ta tích cực để phấn đấu trong hai năm 1966 - 1967 căn bản hoàn thành việc trang bị cơ khí nhỏ cho các hợp tác xã nông nghiệp. Đưa cơ khí nhỏ vào hợp tác xã là một bước đầu quan trọng mở đường cho việc sử dụng máy móc, tạo cơ sở xúc tiến cuộc cách mạng kỹ thuật trong nông nghiệp. Với hàng vạn cơ sở cơ khí nhỏ, chúng ta sẽ có điều kiện tăng năng suất lao động, dành số lao động dôi ra để thâm canh tăng năng suất, phát triển nông nghiệp toàn diện, đồng thời lại bảo đảm yêu cầu về nhân lực cho việc xây dựng kinh tế và củng cố quốc phòng. Mặt khác, để bảo đảm năng suất, cần chú trọng tuyển lựa, dùng phổ biến các loại giống tốt. Cần tập trung sức phòng, trừ bệnh vàng lụi và các loại sâu bệnh, tăng cường mạng lưới dự tính, dự báo sâu bệnh tăng cường chăm sóc đồng ruộng, phát hiện và trừ kịp thời các ổ sâu bệnh mới phát; chú trọng cung cấp thuốc trừ sâu và bơm, hướng dẫn cách dùng bơm và cách sửa chữa cho hợp tác xã.
Miền núi nước ta có vị trí rất quan trọng về kinh tế và quốc phòng. Phát triển toàn diện kinh tế miền núi, xây dựng căn cứ địa miền núi là một nhiệm vụ rất quan trọng trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước hiện nay. Đi đôi với việc phát huy khả năng của miền núi, trong hai năm tới, chúng ta tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động đồng bào miền xuôi tham gia phát triển kinh tế miền núi. Cùng với việc đưa thêm người lên, cần củng cố tốt những cơ sở sản xuất của hợp tác xã khai hoang hiện có.
Để bảo đảm nhiệm vụ sản xuất nông nghiệp, khâu công tác có ý nghĩa quyết định là phải tiếp tục củng cố hợp tác xã, làm tốt cuộc vận động cải tiến quản lý vòng hai. Qua cuộc vận động, giác ngộ xã hội chủ nghĩa của nông dân xã viên được nâng cao, cơ sở vật chất và kỹ thuật của hợp tác xã được tăng cường, quy mô hợp tác xã được mở rộng lên 100 - 200 hécta, v.v., đó là những cơ sở để bảo đảm các nhiệm vụ về sản xuất nông nghiệp và tăng cường sức chiến đấu ở nông thôn.
Trong các nông trường quốc doanh, cần tiếp tục củng cố, đẩy mạnh thâm canh, nâng cao năng suất cây trồng, tăng trọng lượng gia súc và chất lượng sản phẩm chế biến, cung cấp nhiều sản phẩm có giá trị kinh tế cao. Nông trường phải tích cực làm gương cho hợp tác xã về mọi mặt, phổ biến các kinh nghiệm sản xuất tiên tiến, cung cấp giống tốt về cây trồng và gia súc.
II- CÔNG NGHIỆP
Trong các năm tới, công nghiệp phải gắn rất chặt với yêu cầu phát triển của nông nghiệp, phục vụ đắc lực cuộc cách mạng kỹ thuật trong nông nghiệp. Phải tập trung phục vụ giao thông vận tải, đáp ứng nhu cầu sửa chữa và tăng mạnh phương tiện vận tải và bốc dỡ, nhất là phương tiện vận tải đường thủy. Phải cố gắng đẩy mạnh việc trang bị cho công nghiệp địa phương, coi trọng phục vụ đời sống, phục vụ quốc phòng và xuất khẩu.
Để thực hiện những nhiệm vụ nói trên, chúng ta phải ra sức phấn đấu trên ba mặt: tích cực bảo vệ và phát huy năng lực sản xuất của các xí nghiệp sẵn có, đẩy mạnh xây dựng công nghiệp
địa phương và quan tâm đúng mức việc xây dựng công nghiệp Trung ương.
Kết hợp các biện pháp phòng thủ tích cực và phòng không nhân dân, chúng ta phải tích cực bảo vệ các xí nghiệp sẵn có; đó là chỗ dựa chủ yếu trước mắt để bảo đảm các yêu cầu về sản xuất và chiến đấu. Các xí nghiệp cần tăng cường thiết bị và vật liệu, dự phòng, tăng cường lực lượng sửa chữa để kịp thời khôi phục sản xuất khi bị địch bắn phá; mặt khác, phải đẩy mạnh tăng năng suất lao động, phát huy đến mức cao nhất năng lực sản xuất, thực hiện tốt kế hoạch nhà nước.
Về xây dựng mới, hướng quan trọng bậc nhất là phải đẩy mạnh phát triển công nghiệp địa phương, tranh thủ trong vài ba năm tới xây dựng cho được ở mỗi khu vực, mỗi tỉnh có những cơ sở công nghiệp cần thiết, với quy mô nhỏ là chủ yếu, làm cho mỗi tỉnh tự mình có thể giải quyết đến mức cao nhất các nhu cầu trong địa phương, trước hết là nhu cầu về tư liệu sản xuất cho nông nghiệp, cho giao thông vận tải và các hàng tiêu dùng thông thường. Đẩy mạnh công nghiệp địa phương, chúng ta sẽ phân bố hợp lý, đều đặn hơn lực lượng sản xuất ở các vùng, làm cho nông nghiệp và công nghiệp địa phương gắn chặt với nhau, tạo cơ sở vững chắc cho việc tăng cường kinh tế địa phương, góp phần quan trọng bảo đảm thực hiện nhiệm vụ vừa đánh Mỹ vừa tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội. Theo phương hướng nói trên, vốn đầu tư vào công nghiệp địa phương trong năm 1966 tăng hơn gấp đôi so với năm 1965 nhằm trang bị cho các xưởng cơ khí tỉnh, xây dựng một số xưởng đóng thuyền khai thác than, sản xuất xi măng, vôi, nghiền apatít, sản xuất giấy và một số xưởng sản xuất thực phẩm như chế biến hoa màu, đường, rượu, mì, chè, kẹo. Cùng với việc xây dựng công nghiệp quốc doanh địa phương, chúng ta vẫn coi trọng việc cải tiến thiết bị, cải tiến công cụ sản xuất, tăng cường lực lượng cho các hợp tác xã sản xuất tiểu công nghiệp và thủ công nghiệp, nhất là đối với các ngành đánh cá, làm muối, khai thác gỗ, đóng thuyền, v.v..
Trong khi chuyển mạnh việc xây dựng công nghiệp địa phương, chúng ta vẫn tiếp tục xây dựng công nghiệp Trung ương với biện pháp và quy mô thích hợp, chú trọng tăng thêm thiết bị để mở rộng sản xuất ở một số xí nghiệp có điều kiện. Năng lực sản xuất của công nghiệp do trung ương quản lý, nhất là các ngành cơ khí, điện, than cần được tăng cường để đáp ứng yêu cầu trước mắt, thúc đẩy mạnh mẽ cuộc cách mạng kỹ thuật trong các ngành sản xuất, đồng thời chuẩn bị một bước cho yêu cầu phát triển kinh tế trong những năm sắp tới.
Về mặt sản xuất, cần hết sức đẩy mạnh phong trào thi đua "mỗi người làm việc bằng hai”, ra sức tăng năng suất lao động, hạ giá thành và bảo đảm chất lượng sản phẩm để cung cấp kịp thời cho các nhu cầu của sản xuất, xây dựng, phục vụ quốc phòng và đời sống của nhân dân.
Cơ khí là ngành then chốt, với năng lực thiết bị được tăng cường, phải hết sức đẩy mạnh sản xuất. Hướng chính là phải tập trung giải quyết nhu cầu của nông nghiệp như bơm nước, máy phát lực, các máy móc nhỏ, xe cải tiến và các loại công cụ. Để phục vụ giao thông, phải phát triển mạnh các loại phương tiện vận tải, chủ yếu là các phương tiện vận tải thủy như ca nô, tàu kéo, sà lan, thuyền gỗ, đồng thời chú trọng sản xuất các loại phụ tùng, các phương tiện bốc dỡ. Đi đôi với việc tăng thêm nhiều các loại máy công cụ, máy rèn, dập, cần cố gắng sản xuất kịp thời các loại thiết bị lẻ và các thiết bị toàn bộ cho các xí nghiệp nhỏ của công nghiệp địa phương.
Ngành điện cần tập trung sức giải quyết các yêu cầu quan trọng bậc nhất, tăng thêm các đường dây và trạm biến thế để tăng cường và mở rộng lưới điện; tăng thêm các phương tiện dự phòng, chuẩn bị vật liệu, thiết bị, phụ tùng thay thế và nhiên liệu dự trữ, hết sức cố gắng bảo đảm nguồn điện.
Ngành than phải giải quyết tốt vấn đề vận chuyển đi đôi với cố gắng về khai thác, bảo đảm sản lượng than cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Cần tích cực thực hiện việc cung cấp một phần than cho nông thôn để dùng vào việc đun nấu, dành rơm cho trâu bò và rạ để bón ruộng.
Về phân lân, thuốc trừ sâu, phải hết sức cố gắng đáp ứng yêu cầu của sản xuất nông nghiệp, chú trọng đẩy mạnh khai thác các nguồn phân khoáng địa phương.
Đi đôi với việc bảo đảm sản lượng xi măng, phải tổ chức hợp lý việc sản xuất vôi, gạch, ngói để cung cấp cho nhu cầu xây dựng cơ bản của các khu vực, đặc biệt chú trọng cung cấp thêm nhiều vôi để cải tạo đất.
Vấn đề rất quan trọng là phải đẩy mạnh khai thác và vận chuyển gỗ, tập trung giải quyết các yêu cầu cấp bách cho sản xuất và xây dựng. Việc cung cấp tre, nứa, luồng phải được chú trọng. Cố gắng giải quyết nguyên liệu cho ngành giấy, đẩy mạnh sản xuất giấy cung cấp cho học sinh và các nhu cầu khác.
Các ngành công nghiệp nhẹ cần hết sức phát huy khả năng, đẩy mạnh sản xuất phục vụ tốt những nhu cầu thiết yếu về ăn, mặc, bảo vệ sức khỏe và học tập của nhân dân, đáp ứng tốt nhu cầu của quân đội. Cần khai thác nguồn nguyên liệu địa phương, phát triển sản phẩm địa phương, bảo đảm tự cung tự cấp được những hàng tiêu dùng thông thường cho địa phương.
Ngành công nghiệp thực phẩm phải tập trung sức đẩy mạnh sản xuất muối, bảo đảm sản lượng cá biển và nước mắm, tăng thêm sản lượng đường và các loại hàng thực phẩm khác. Ngành dệt cần phải hết sức phát huy năng lực sẵn có để giải quyết nhu cầu về vải, chăn và các loại hàng may mặc khác.
III- GIAO THÔNG VẬN TẢI
Trong chiến tranh, giao thông vận tải giữ một vai trò chiến lược, có tác dụng quyết định đối với sản xuất, chiến đấu và đời sống của nhân dân. Với quyết tâm đánh bại chiến tranh phá hoại của địch trên mặt trận giao thông vận tải, chúng ta tập trung sức vào việc bảo đảm giao thông để đáp ứng yêu cầu vận tải, phục vụ tốt sản xuất và chiến đấu, nhất là trên những tuyến đường chủ yếu.
Trong công tác bảo đảm giao thông, năm 1965 chúng ta đã có nhiều thành tích và thu được nhiều kinh nghiệm rất tốt. Trong những năm tới, phát huy thắng lợi đã giành được, cần tăng cường các công trình dự phòng; tăng thêm các loại vật tư, phương tiện, thiết bị cần thiết và tổ chức hợp lý nhân lực cần thiết để nhanh chóng sửa chữa, khôi phục cầu, đường, bảo đảm giao thông thông suốt liên tục. Trên từng vùng, từng khu vực và từng tuyến, phải tùy theo tình hình cụ thể mà sử dụng hợp lý các phương thức vận tải để bảo đảm yêu cầu vận tải.
Về mặt vận tải, cần tập trung sức tăng cường các khâu tổ chức chỉ đạo, quản lý cho phù hợp với tình hình thời chiến, nhằm khai thác tốt tiềm lực sẵn có, phấn đấu nâng cao năng suất lao động, thực hành tiết kiệm và chống lãng phí.
Chúng ta hết sức chú trọng phát triển vận tải địa phương, đặc biệt tăng cường phương tiện vận tải đường thủy và vận tải thô sơ. Đi đôi với việc phát triển vận tải quốc doanh địa phương, cần giúp đỡ, khuyến khích các hợp tác xã vận tải chuyên nghiệp tăng thêm lực lượng, khuyến khích các hợp tác xã nông nghiệp xây dựng lực lượng vận tải không chuyên nghiệp để có đủ sức bảo đảm các yêu cầu về vận tải ở các địa phương.
Trong tình hình chiến tranh, giao thông vận tải nông thôn và miền núi trở nên hết sức quan trọng. Dựa vào lực lượng nhân dân, chúng ta tiếp tục ra sức đẩy mạnh phát triển giao thông vận tải, nông thôn và miền núi, phát triển đường sá và phương tiện vận tải, giải phóng đôi vai, giảm bớt sức lao động bỏ vào việc gánh, gồng, mang, đội trong sản xuất nông nghiệp.
Chúng ta tiếp tục nâng cao chất lượng công tác bưu điện, truyền thanh, mở rộng và cải tạo mạng lưới thông tin liên lạc phù hợp với yêu cầu của tình hình mới.
IV- XÂY DỰNG CƠ BẢN
Trong hai năm 1966 - 1967, vốn đầu tư xây dựng các ngành kinh tế và văn hóa được chú trọng tăng thêm, trước hết là nhằm tăng cường tiềm lực kinh tế, đáp ứng yêu cầu cấp thiết của sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước, đồng thời chuẩn bị điều kiện thuận lợi để đẩy mạnh việc xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội trong các năm sau. Việc phân phối vốn được tập trung nhằm các hướng: đẩy mạnh xây dựng cơ bản về nông nghiệp, nhất là thủy lợi, để phục vụ đắc lực yêu cầu thâm canh tăng năng suất; tiếp tục xây dựng công nghiệp, nhất là phát triển mạnh công nghiệp địa phương; tiếp tục đẩy mạnh xây dựng cơ bản về giao thông vận tải, bảo đảm giao thông tốt hơn; tiếp tục xây dựng kho tàng; đồng thời tăng mạnh đầu tư cho công tác thăm dò địa chất…
Trong khi tăng thêm nhiều vốn đầu tư để đáp ứng các yêu cầu, chúng ta phải đặc biệt chú trọng cải tiến công tác quản lý xây dựng cơ bản nhằm đưa lại hiệu quả kinh tế lớn nhất. Phải tăng cường các công tác khảo sát, thiết kế và tổ chức chỉ đạo thi công trên các công trường, khắc phục mọi lãng phí về sử dụng lực lượng lao động, thiết bị, vật liệu xây dựng và tiền vốn. Bảo đảm đủ công cụ, tích cực tăng thêm các loại công cụ cải tiến, nhất là đối với các công trường làm thủy lợi và làm đường. Phải không ngừng nâng cao năng suất lao động và hạ giá thành xây dựng, bảo đảm công trình sớm đưa vào sử dụng với chất lượng tốt.
V- LƯU THÔNG - PHÂN PHỐI
Cùng với việc đẩy mạnh sản xuất, chúng ta đặc biệt coi trọng tăng cường công tác lưu thông - phân phối. Phương hướng chung của các ngành tài chính, thương nghiệp và giá cả là phải đề cao nghĩa vụ của nhân dân đối với sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước, tập trung cao độ nhân lực, vật lực, tài lực để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược; đồng thời quan tâm phục vụ tốt hơn nữa đời sống của nhân dân, bảo đảm các nhu cầu thiết yếu về ăn, mặc, bảo vệ sức khỏe và học tập, bồi dưỡng sức dân để sản xuất và chiến đấu lâu dài. Trong công tác phân phối, cần hết sức chú trọng thực hành tiết kiệm.
Phát huy mạnh mẽ chức năng của mình, các ngành tài chính, thương nghiệp và giá cả phải tăng cường hơn nữa nhiệm vụ phục vụ và thúc đẩy sản xuất, thúc đẩy cách mạng kỹ thuật trong các ngành kinh tế quốc dân và sự phân công lao động mới trong xã hội nhất là đối với nông nghiệp, công nghiệp địa phương và giao thông vận tải, làm cho kinh tế địa phương phát triển tương đối hoàn chỉnh, trên cơ sở ấy, tổ chức và lãnh đạo thị trường địa phương, phấn đấu bảo đảm đến mức cao nhất các nhu cầu tại địa phương; giữ vững và phát triển giao lưu hàng hóa giữa các vùng, các địa phương trong nước, giữa trong nước và nước ngoài.
Công tác nội thương có nhiệm vụ phục vụ tốt hơn nữa các ngành sản xuất, bảo đảm việc thu mua lương thực, thực phẩm và các nông sản khác, tổ chức phân phối hợp lý theo kế hoạch; tiếp tục cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với những người buôn bán nhỏ, tăng cường việc quản lý thị trường. Về mặt giá cả, cần tiếp tục thực hiện tốt cho phù hợp với tình hình mới phương châm kiên quyết bình ổn vật giá để tạo điều kiện ổn định sản xuất, tiền tệ và đời sống của nhân dân, mạnh dạn điều chỉnh những giá không hợp lý và phấn đấu giảm giá hàng.
Ngành lương thực cần làm tốt công tác thu mua và cung cấp lương thực: trên cơ sở đẩy mạnh sản xuất và hết sức tiết kiệm tiêu dùng, cần bảo đảm kế hoạch huy động lương thực, chú trọng tăng thêm dự trữ nhà nước, xây dựng dự trữ cho địa phương và hợp tác xã. Công tác phân phối lương thực, cần được quản lý chặt chẽ theo đúng chính sách, chống tham ô, lãng phí. Đi đôi với lương thực, thực phẩm là nhu cầu rất quan trọng cần đẩy mạnh thu mua, thực hiện tốt các chỉ tiêu về thịt, cá, rau, trứng, lạc, đỗ tương,… đồng thời đẩy mạnh việc khai thác và kinh doanh các loại thực phẩm khác. Mặt khác, chú ý làm tốt việc cung cấp chất đốt cho bộ đội, công trường, thành phố và khu công nghiệp.
Về các hàng tiêu dùng thiết yếu, chúng ta cố gắng bảo đảm cung cấp vải mặc, áo rét, chăn, chiếu; giải quyết nhu cầu về giấy viết, sách giáo khoa và các đồ dùng khác cho học sinh; tổ chức tốt việc cung cấp thuốc chữa bệnh để bảo vệ sức khỏe; đẩy mạnh việc sản xuất, thu mua và cung cấp tre, nứa, lá, tranh, gạch, ngói, xi măng cho hợp tác xã và nhân dân.
Để làm trọn các nhiệm vụ trên đây, phải tiếp tục mở rộng và củng cố thị trường xã hội chủ nghĩa thống nhất, tăng cường thương nghiệp quốc doanh trên các mặt còn yếu và ở các vùng trọng điểm. Hợp tác xã mua bán cần được củng cố và mở rộng, làm trợ thủ đắc lực cho mậu dịch quốc doanh ở thị trường nông thôn. Đẩy mạnh cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với người buôn bán nhỏ. Chú trọng nghiên cứu tổ chức và lãnh đạo các chợ nông thôn thích hợp với tình hình mới.
Về ngoại thương, trước yêu cầu mới, để bảo đảm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, đồng thời tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội, chúng ta phải nhập khẩu và tiếp nhận viện trợ một khối lượng vật tư rất lớn. Ngành Ngoại thương phải tăng cường công tác nhập khẩu, cố gắng giải quyết kịp thời các nhu cầu thiết yếu cho sản xuất, bảo vệ sản xuất và chiến đấu. Công tác xuất khẩu phải được hết sức coi trọng, hướng phấn đấu của chúng ta là cùng với các mặt hàng công nghiệp, đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông sản, nhất là nông sản đã qua chế biến, khai thác tốt khả năng hàng xuất khẩu của địa phương.
VI- LAO ĐỘNG, CÁN BỘ VÀ CÔNG NHÂN KỸ THUẬT
Về lao động, trong những năm tới, chúng ta phải đẩy mạnh tăng năng suất lao động, động viên có kế hoạch mọi lực lượng dự trữ về nhân lực, nhằm tập trung bảo đảm yêu cầu lao động cho sản xuất và chiến đấu. Kết hợp với việc động viên và phân phối sức lao động, cần tạo một sự chuyển biến lớn trong việc tổ chức và sử dụng lực lượng lao động xã hội để đạt tới một sự phân công lao động mới phù hợp với yêu cầu cách mạng trước mắt và sau này.
Để đáp ứng nhu cầu về lao động cho các nhiệm vụ sản xuất và chiến đấu đang tăng lên rất lớn, việc tăng năng suất lao động trong các ngành kinh tế là một yêu cầu rất cấp thiết. Chúng ta cần tính toán chặt chẽ nhu cầu lao động của các ngành sản xuất và chiến đấu để số lao động rút khỏi sản xuất nông nghiệp hàng năm ở một mức độ hợp lý, giữ mức lao động cần thiết cho nông nghiệp thâm canh tăng năng suất và phát triển các ngành nghề. Cần tích cực trang bị rộng rãi các loại công cụ lao động cải tiến, công cụ cơ khí và nửa cơ khí cho các ngành. Cần phổ biến và tích cực áp dụng các sáng kiến hợp lý hóa sản xuất, cải tiến kỹ thuật, cải tiến công cụ. Cần hết sức chú trọng việc tăng cường quản lý lao động ở các cấp, các ngành, các cơ sở.
Công tác đào tạo công nhân kỹ thuật và cán bộ chuyên nghiệp cần được đẩy mạnh, với quy mô lớn, bảo đảm yêu cầu của sản xuất và chiến đấu, cho yêu cầu trước mắt và yêu cầu sau này.
Đối với công nhân, chúng ta vừa đẩy mạnh việc đào tạo trong thời gian ngắn, vừa coi trọng việc đào tạo theo chương trình có hệ thống, dài ngày hơn; vừa tích cực đẩy mạnh việc đào tạo trong nước, vừa gửi công nhân ra đào tạo ở nước ngoài. Ngoài các trường công nhân, cần tổ chức một cách phổ biến các lớp đào tạo công nhân bên cạnh xí nghiệp và có kế hoạch nâng cao trình độ nghề nghiệp của công nhân đang sản xuất.
Trong việc đào tạo cán bộ kỹ thuật, cần chú trọng bậc đại học và các bậc cao hơn; đồng thời tăng nhanh việc đào tạo cán bộ ở bậc trung học chuyên nghiệp, vừa đáp ứng các nhu cầu cấp bách của việc phát triển nông nghiệp, công nghiệp địa phương và phục vụ quốc phòng, vừa bảo đảm lực lượng kỹ thuật nòng cốt cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội khi trở lại hòa bình kiến thiết.
VII- VĂN HÓA, GIÁO DỤC, Y TẾ
Trong tình hình mới, công tác văn hóa, thông tin phải được phát triển, nhằm phục vụ việc giáo dục chính trị, tư tưởng, phổ biến đường lối chính sách, phổ biến khoa học kỹ thuật, nâng cao lòng yêu nước, chí căm thù giặc của nhân dân, làm cho mọi người hăng hái sản xuất và chiến đấu. Công tác văn hóa cần chú trọng hướng mọi hoạt động phục vụ đơn vị cơ sở; đặc biệt chú ý đẩy mạnh công tác văn hóa quần chúng.
Sự nghiệp giáo dục phải được tiếp tục phát triển mạnh mẽ và vững chắc. Bổ túc văn hóa vẫn là công tác hàng đầu, để tiếp tục nâng cao trình độ văn hóa của nhân dân lao động, trước hết là công nhân kỹ thuật, cán bộ xã và xã viên hợp tác xã, nhất là trong thanh niên. Về giáo dục phổ thông, chúng ta tiếp tục phát triển mạnh mẽ mẫu giáo, vỡ lòng; trong hai năm tới, tiếp tục đẩy mạnh phổ cập cấp I cho thiếu niên miền xuôi và vùng thấp ở miền núi, phát triển vững chắc cấp II và cấp III, tích cực đưa trường cấp II về cho xã quản lý và trường cấp III về cho huyện quản lý. Chúng ta chú trọng tăng cường thiết bị cho các trường phổ thông, bảo đảm cung cấp đủ sách giáo khoa, tiếp tục nâng cao trình độ cho giáo viên.
Công tác y tế, bảo vệ sức khỏe phải được phát triển mạnh để phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Ngành Y tế cần ra sức phát huy tinh thần tự lực cánh sinh, tinh thần hy sinh dũng cảm, phục vụ nhân dân, phục vụ quân đội, nắm vững phương châm phòng bệnh là chính, kết hợp chặt chẽ đông y và tây y. Cần chú ý tăng cường tuyến y tế ở huyện, xã và hợp tác xã. Để bảo đảm nhiệm vụ ấy cần đẩy mạnh hơn nữa phong trào vệ sinh phòng bệnh rộng rãi trong nhân dân. Tiếp tục củng cố và phát huy những thành quả đạt được trong công tác chống các bệnh lao, phong, sốt rét, mắt hột, tiến lên đạt những thành tựu mới. Đẩy mạnh công tác bảo vệ bà mẹ và trẻ em, đẩy mạnh công tác bảo vệ sức khỏe cho cán bộ, công nhân, viên chức. Cần tăng cường công tác điều trị, cấp cứu ở các xã và các xí nghiệp, công trường, nông trường. Chúng ta phấn đấu để trong vài năm, tất cả các xã đều có trạm y tế - hộ sinh, và có y sĩ phụ trách; tất cả các huyện đều có bệnh viện. Cần làm tốt hơn nữa công tác sản xuất, phân phối, dự trữ thuốc và dụng cụ y tế, nhất là các loại thuốc cấp cứu chấn thương và thuốc chống dịch. Đẩy mạnh trồng cây thuốc, thu mua thuốc với giá thích hợp.
Phong trào thể dục thể thao cần được đẩy mạnh, lấy thể thao quốc phòng làm trọng tâm để không ngừng tăng cường sức khỏe của nhân dân, bảo đảm sản xuất và chiến đấu lâu dài.
PHẦN THỨ BA
ĐỘNG VIÊN LỰC LƯỢNG TOÀN DÂN, ĐẨY MẠNH
CÁCH MẠNG KỸ THUẬT, CẢI TIẾN CÔNG TÁC QUẢN LÝ KINH TẾ, PHẤN ĐẤU THỰC HIỆN THẮNG LỢI NHIỆM VỤ KINH TẾ TRƯỚC MẮT
PHÁT HUY CAO ĐỘ CHỦ NGHĨA ANH HÙNG CÁCH MẠNG, TRUYỀN THỐNG ĐẤU TRANH BẤT KHUẤT CỦA DÂN TỘC TA
Thưa các đồng chí đại biểu Quốc hội,
Nhân dân ta đang sống và đấu tranh trong một thời kỳ vẻ vang nhất của dân tộc ta. Đế quốc Mỹ ỷ vào đôla và vũ khí, định bắt nhân dân ta phải cúi đầu khuất phục chúng. Nhưng thời đại ngày nay đã là thời đại của nhân dân lao động đứng lên làm chủ. Nhân dân Việt Nam, ở cả hai miền Nam - Bắc đã ở thế tiến công liên tục, dám đánh và quyết đánh thắng đế quốc Mỹ, như Hồ Chủ tịch kính mến đã nói: “Một dân tộc đoàn kết chặt chẽ, đấu tranh kiên quyết, hoàn toàn có thể đánh bại bọn đế quốc xâm lược hung hãn, gian ác và có nhiều vũ khí”.
Sắp tới, do bản chất xâm lược và hiếu chiến của chúng, đế quốc Mỹ sẽ tăng cường chiến tranh ác liệt hơn, hòng cứu vãn thế thất bại của chúng. Chúng ta không thể lơ là cảnh giác, luôn luôn tỉnh táo đề phòng và sẵn sàng giáng cho chúng những đòn nặng nề hơn nữa. Nhân dân ta đã có cơ sở chắc chắn để giữ vững và phát triển thế chủ động trên các chiến trường, có lực lượng và điều kiện để đánh bại mọi âm mưu của địch. Bất kể trong tình huống nào, đế quốc Mỹ cũng không thể lay chuyển được quyết tâm của nhân dân ta giành thắng lợi hoàn toàn.
Chúng ta bước vào cuộc kháng chiến cứu nước lần thứ hai với những cơ sở vững chắc hơn trước nhiều. Kết quả của 11 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội trên miền Bắc đã tạo cho chúng ta những nhân tố cơ bản quyết định thắng lợi tất yếu của chúng ta trong thời gian tới. Qua một năm đương đầu với đế quốc Mỹ, điều làm cho chúng ta vô cùng phấn khởi là chiến tranh không hề ngăn cản chúng ta tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, trái lại, chính trong chiến tranh, và để chiến thắng, mà chúng ta đã lớn mạnh thêm lên về mọi mặt.
Trong phong trào chống Mỹ, cứu nước, quần chúng nhân dân đã đem hết sức mình để sản xuất và chiến đấu, đã phát huy mạnh mẽ truyền thống yêu nước và đấu tranh bất khuất của dân tộc ta, nêu cao những tấm gương sáng chói của chủ nghĩa anh hùng cách mạng.
Trước yêu cầu mới, chúng ta tiếp tục động viên mạnh mẽ lực lượng của toàn dân, đẩy mạnh hơn nữa phong trào thi đua yêu nước lấy đó làm động cơ chủ yếu để thực hiện thắng lợi kế hoạch nhà nước. Trong năm 1966, nhiệm vụ của phong trào thi đua là đẩy mạnh sản xuất, bảo vệ sản xuất, anh dũng chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu, quyết tâm hoàn thành thắng lợi kế hoạch nhà nước trong bất cứ tình huống nào; qua phong trào thi đua, tăng cường việc rèn luyện và xây dựng con người mới, tập thể lao động mới, bồi dưỡng những phần tử ưu tú thành cán bộ quản lý, cán bộ lãnh đạo các cấp; và trong mọi hoàn cảnh, cần phải ra sức cải thiện điều kiện lao động, cố gắng tổ chức tốt đời sống của nhân dân.
Công tác lãnh đạo phong trào thi đua cần được tăng cường, cần thống nhất việc lãnh đạo thi đua ở các cấp, gắn liền công tác chỉ đạo thi đua với công tác chỉ đạo sản xuất và chiến đấu, làm cho mọi người cống hiến được phần lớn nhất cho sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội.
ĐẨY MẠNH CUỘC CÁCH MẠNG KỸ THUẬT
TRONG CÁC NGÀNH, PHẤN ĐẤU NÂNG CAO
NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG, HẾT SỨC ĐỀ CAO TIẾT KIỆM, CHỐNG LÃNG PHÍ, THAM Ô
Thưa các đồng chí đại biểu Quốc hội,
Đặc điểm mới nổi bật của cuộc chiến tranh yêu nước lần này là nhân dân ta đã kết hợp chặt chẽ sản xuất và chiến đấu; và trong sản xuất, chiến đấu, đã kết hợp chặt chẽ chí quyết tâm, lòng dũng cảm với những hiểu biết ngày càng nâng cao về kỹ thuật. Để đẩy mạnh sản xuất, chúng ta thường xuyên xúc tiến ba cuộc cách mạng quan hệ sản xuất, cách mạng kỹ thuật và cách mạng tư tưởng và văn hóa, trong đó cách mạng kỹ thuật là then chốt, là cái chìa khóa để tăng năng suất lao động, mở đường cho sản xuất phát triển và đưa cách mạng về quan hệ sản xuất, về tư tưởng và văn hóa tiếp tục tiến lên.
Tình hình và nhiệm vụ mới càng đòi hỏi chúng ta phải đi sâu vào khoa học - kỹ thuật, đẩy mạnh hơn nữa cuộc cách mạng kỹ thuật trong các ngành. Chúng ta đang phải hoàn thành những khối lượng sản xuất và xây dựng lớn gấp bội so với thời bình, và có những việc phải hoàn thành trong một thời gian gấp rút. Rõ ràng là yêu cầu tăng năng suất lao động đã trở nên hết sức cấp bách. Chúng ta cần đẩy mạnh phong trào hợp lý hóa sản xuất, cải tiến kỹ thuật; phải nắm chắc các khâu có ý nghĩa quyết định là trang bị và cải tiến công cụ sản xuất, áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến. Đó chính là nội dung của cuộc cách mạng kỹ thuật mà chúng ta cần đẩy mạnh.
Trong nông nghiệp, cần đẩy mạnh cải tiến kỹ thuật, áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến, đưa nông nghiệp đi dần vào quy trình sản xuất và tiêu chuẩn kỹ thuật để tăng năng suất lao động và tăng năng suất cây trồng. Cần thực hiện tốt những yêu cầu của phong trào làm thủy lợi hai năm 1966 - 1967, tăng cường phân bón, v.v., để đạt được những vùng rộng lớn có năng suất cao và ổn định, đồng thời phải cải tiến kỹ thuật chăn nuôi để phát triển đàn gia súc. Vấn đề có ý nghĩa cơ bản và lâu dài là cải tiến công cụ lao động nông nghiệp. Trong tình hình phần lớn công việc ở nông thôn còn làm bằng tay, chân, với những công cụ thô sơ, năng suất lao động thấp, chúng ta phải tích cực cải tiến công cụ thô sơ để làm cho lao động thủ công chuyển dần thành lao động dùng máy móc có năng suất cao, kết hợp việc dùng công cụ thô sơ cải tiến với công cụ nửa cơ khí và cơ khí.
Trong các ngành công nghiệp (bao gồm cả xây dựng cơ bản và vận tải), cần tích cực đẩy mạnh hợp lý hóa sản xuất, cải tiến kỹ thuật, trang bị công cụ sản xuất có năng suất cao, áp dụng kỹ thuật tiến tiến đi đôi với cải tiến tổ chức sản xuất và tổ chức lao động phù hợp với tình hình mới. Cần thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật, ra sức nâng cao hiệu suất sử dụng thiết bị, thực hiện nửa cơ khí hóa và cơ khí hóa các bộ phận sản xuất thủ công. Cần đẩy mạnh việc nghiên cứu khoa học, chú ý nghiên cứu các nguyên liệu, vật liệu thay thế, nguyên liệu, vật liệu địa phương, lợi dụng tổng hợp, sản xuất mặt hàng mới. Đặc biệt, trên các công trường, cần đẩy mạnh việc trang bị công cụ cải tiến, nửa cơ khí và cơ khí, tạo điều kiện nhanh chóng khắc phục tình trạng lãng phí lao động.
Đi đôi với việc đẩy mạnh cách mạng kỹ thuật, tăng năng suất lao động, phải hết sức đề cao tiết kiệm, chống lãng phí, tham ô. Trình độ sản xuất của ta còn thấp, khả năng kinh tế chưa được dồi dào; trong tình hình chiến tranh, nhu cầu các mặt lại càng tăng thêm nhiều. Do đó, các ngành, các địa phương, các cơ sở sản xuất và kinh doanh phải tính toán chặt chẽ các nhu cầu, triệt để tiết kiệm lao động, vật tư, tiền vốn. Các ngành quản lý phải nắm sát nhu cầu và khả năng, tập trung sức giải quyết các nhu cầu quan trọng và cấp bách, phát huy tốt hiệu quả lao động, vật tư và tiền vốn đã bỏ ra, giữ vững các mặt cân đối chủ yếu của nền kinh tế.
Cần hết sức chú trọng việc cải tiến tổ chức và quản lý lao động. Phải đề cao tinh thần quý trọng sức lao động, triệt để tiết kiệm lao động trong mọi hoàn cảnh. Phải quán triệt tinh thần: cố gắng sử dụng lao động ít, bảo đảm được khối lượng công việc nhiều, hoàn thành trong thời gian ngắn.
Cần quản lý chặt chẽ các khâu phân phối, sử dụng và dự trữ vật tư, ra sức thực hiện các tiêu chuẩn, định mức vật tư, kỹ thuật đã ban hành, phấn đấu hạ thấp mức tiêu hao vật tư.
CẢI TIẾN VÀ TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ
KINH TẾ CHO PHÙ HỢP VỚI TÌNH HÌNH MỚI
Thưa các đồng chí đại biểu Quốc hội,
Để bảo đảm thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ của kế hoạch xây dựng và phát triển kinh tế hai năm 1966 - 1967, chuyển nền kinh tế phát triển phù hợp với điều kiện chiến tranh và đưa công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội tiếp tục tiến lên, việc cải tiến và tăng cường công tác quản lý kinh tế của Nhà nước trở nên rất cấp thiết.
Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, các ngành kinh tế ngày càng đi sâu vào chuyên môn hóa, kinh tế địa phương ngày càng phát triển. Việc quản lý nền kinh tế xã hội chủ nghĩa có kế hoạch và cân đối phải tạo điều kiện thúc đẩy cuộc cách mạng kỹ thuật và phân công lao động mới, điều kiện then chốt hiện nay để tăng năng suất lao động, phát triển sản xuất. Tình hình đó yêu cầu phải có phương pháp quản lý kinh tế theo ngành và theo địa phương thích hợp.
Do đó, công tác quản lý kinh tế, một mặt, cần tăng cường tính tập trung, thống nhất, đi sâu vào quản lý kinh tế và kỹ thuật theo sự phát triển của khu vực kinh tế toàn dân; phải quản lý và kế hoạch hóa theo ngành một cách tập trung, đi sâu vào chuyên môn hóa, nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả kinh tế của sản xuất và xây dựng. Mặt khác, trong điều kiện khu vực kinh tế tập thể còn chiếm tỷ trọng lớn, nhất là trong khi hợp tác xã nông nghiệp ngày càng được củng cố, kinh tế địa phương đang có đà phát triển mới, cần phát huy dân chủ, mở rộng quyền chủ động linh hoạt cho cấp dưới và cơ sở, hết sức phát huy sáng kiến của các địa phương, cơ sở, khai thác đầy đủ khả năng tiềm tàng của địa phương, cơ sở, đưa nền kinh tế địa phương phát triển một cách toàn diện và ngày càng phong phú.
Trong tình hình mới, chiến tranh không hề làm thay đổi những yêu cầu khách quan trên đây, ngược lại, yêu cầu cần thiết của sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước lại đòi hỏi công tác quản lý kinh tế và quản lý kế hoạch càng phải hết sức nhạy bén, kịp thời và có hiệu quả. Một mặt, có yêu cầu tập trung cao độ việc quản lý và sử dụng nhân lực, vật lực, tài lực, thích hợp với thời chiến; mặt khác, lại có yêu cầu phân cấp hợp lý, phát huy cao độ khả năng của các ngành, các địa phương, các cơ sở, để họ có thể chủ động giải quyết các nhu cầu về sản xuất, chiến đấu và đời sống nhân dân ở từng nơi.
Cho nên, trong thời gian tới, chúng ta phải tích cực cải tiến và tăng cường công tác quản lý kinh tế nhằm mục đích:
- Đẩy mạnh sản xuất phát triển, đặc biệt là kinh tế địa phương bao gồm nông nghiệp, công nghiệp địa phương, giao thông vận tải, thương nghiệp… nhằm phát triển mạnh nền kinh tế địa phương, vừa giải quyết tốt hậu cần tại chỗ, đáp ứng yêu cầu của thời chiến, vừa phù hợp với yêu cầu lâu dài của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội;
- Tạo điều kiện thúc đẩy cuộc cách mạng kỹ thuật trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân, chú trọng hướng phát triển trước mắt và lâu dài, đưa các ngành đi dần vào tập trung, chuyên môn hóa, áp dụng nhanh chóng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, hết sức chú trọng nâng cao hiệu quả của sản xuất và xây dựng, ra sức tiết kiệm lao động, vật tư, tiền vốn;
- Bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, tăng cường sự lãnh đạo tập trung của Trung ương thể hiện trên kế hoạch thống nhất, trên chế độ, chính sách, quy định thống nhất, đồng thời mở rộng quyền cho các ngành, các địa phương chủ động hơn nữa trong việc hoàn thành kế hoạch nhà nước.
Chúng ta cần thực hiện việc phân cấp quản lý kinh tế mạnh dạn và hợp lý. Bộ và địa phương (tỉnh, thành) phải được giao quyền hạn, nhiệm vụ và phương tiện để có khả năng xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện kế hoạch một cách chủ động hơn. Cần cải tiến tổ chức quản lý của bộ, đi sâu hơn nữa vào mặt quản lý kinh tế và kỹ thuật, tăng cường thích đáng tổ chức quản lý sản xuất, kinh doanh, kỹ thuật, tổ chức nghiên cứu khoa học, điều tra cơ bản. Tỉnh là đơn vị hành chính và kinh tế rất trọng yếu hiện nay. Cần tăng cường tác dụng lãnh đạo kinh tế của các ủy ban hành chính tỉnh, thành phố, làm cho tỉnh, thành phố trở thành cấp quản lý toàn diện nền kinh tế trong địa phương, chủ động sắp xếp các mặt cân đối của địa phương. Cần tăng cường thích đáng vai trò của cấp huyện. Xác định rõ vai trò của cấp xã trong việc quản lý kinh tế ở cơ sở.
Cần cải tiến phương pháp kế hoạch hóa và các chế độ quản lý kinh tế cho phù hợp với đặc điểm nền kinh tế đang có nhiều biến động, nhằm tăng cường tính pháp lệnh của các chỉ tiêu mà Nhà nước cần quản lý chặt chẽ, đồng thời mở rộng quyền linh hoạt của các cấp đối với các chỉ tiêu kế hoạch có tính chất hướng dẫn. Cần tăng cường tính chất chính xác, khoa học, cân đối, toàn diện của kế hoạch, làm cho kế hoạch thật sự trở thành công cụ sắc bén để chỉ đạo công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Cần cải tiến và tăng cường tổ chức chỉ đạo thực hiện, quy định rõ chức năng của các cấp trong việc chỉ đạo thực hiện kế hoạch, gắn chặt hơn nữa công tác lập kế hoạch với việc chỉ đạo thực hiện kế hoạch. Cần tiếp tục đẩy mạnh cuộc vận động “ba xây, ba chống” trong các xí nghiệp quốc doanh và cơ quan nhà nước, tạo điều kiện đẩy mạnh sản xuất và cải tiến công tác quản lý. Trong tình hình mới, công tác kiểm tra hết sức quan trọng; ở các cấp, các ngành, các cơ sở, cần tăng cường công tác kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch, phát hiện kịp thời để giải quyết đúng lúc các khâu mất cân đối. Phải tăng cường ý thức tổ chức, ý thức kỷ luật thời chiến, xây dựng lề lối làm việc cụ thể, khẩn trương, linh hoạt,
Thưa các đồng chí đại biểu Quốc hội,
Cuộc chiến tranh yêu nước chống Mỹ hiện nay là sự nghiệp vĩ đại nhất trong lịch sử đấu tranh cách mạng của nhân dân ta, trong lịch sử mấy nghìn năm chống ngoại xâm của dân tộc ta. Đánh đế quốc Mỹ xâm lược, nhân dân ta đang hoàn thành nhiệm vụ cứu nước thiêng liêng của dân tộc, đồng thời góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh cách mạng của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Là hậu phương lớn, miền Bắc có vị trí rất quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng vĩ đại của cả dân tộc ta. Những nhiệm vụ trong kế hoạch xây dựng và phát triển kinh tế hai năm 1966 - 1967 đều thấu suốt tinh thần bảo đảm nghĩa vụ hậu phương lớn của miền Bắc để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Đó là một kế hoạch chống Mỹ, cứu nước và tiếp tục xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ trước mắt còn nặng nề, con đường đi tới thắng lợi còn phải vượt qua nhiều khó khăn, trở ngại. Nhưng chúng ta bước vào kế hoạch mới với lòng tin tưởng và phấn khởi vô hạn. Những thắng lợi to lớn của nhân dân ta trong năm qua đã chứng minh hùng hồn rằng nhân dân miền Bắc nhất định vừa đánh giặc thắng lợi, vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội thành công. Nhân dân ta hãy phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng, đạp bằng mọi trở ngại, ra sức thi đua “mỗi người làm việc bằng hai”, tiến lên thực hiện thắng lợi kế hoạch nhà nước hai năm 1966 - 1967 trước mắt là kế hoạch nhà nước năm 1966, tích cực xây dựng và bảo vệ miền Bắc, cùng đồng bào miền Nam đánh bại đế quốc Mỹ, giải phóng miền Nam, tiến tới thống nhất Tổ quốc.