Phó Chủ nhiệm Ủy ban KH &CN Lê Quang Huy phát biểu
Tham dự hội thảo còn có các đại biểu Quốc hội một số tỉnh/thành phố; đại diện Bộ Xây dựng; các kiến trúc sư, các chuyên gia, các nhà khoa học có quan tâm đến lĩnh lực kiến trúc.
Kiến trúc công trình công cộng phải phù hợp nhu cầu người sử dụng và điều kiện môi trường
Theo báo cáo về Dự án Luật của Ban soạn thảo, Luật Kiến trúc quy định về quản lý kiến trúc, hành nghề kiến trúc, quyền hạn, trách nhiệm và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động kiến trúc. Theo đó Luật này có đối tượng áp dụng là các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động kiến trúc và các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động kiến trúc trên lãnh thổ Việt Nam.
Về chiến lược phát triển kiến trúc quốc gia, Dự thảo Luật quy định Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược phát triển kiến trúc quốc gia để định hướng phát triển kiến trúc đô thị và kiến trúc nông thôn cho giai đoạn 10 năm, tầm nhìn 30 năm. Cụ thể, công trình kiến trúc trong đô thị phải được thiết kế đảm bảo hài hòa với không gian, cảnh quan đô thị, phù hợp với yếu tố bản sắc, văn hóa, đặc thù địa phương, điều kiện tự nhiên và yêu cầu quốc phòng, an ninh. Kiến trúc công trình công cộng cần cập nhật, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ phù hợp nhu cầu người sử dụng, yêu cầu về thẩm mỹ và điều kiện môi trường.
Các đại biểu tham dự hội thảo
Bên cạnh đó, công trình xây dựng mới xen cài trong khu vực đô thị được xác định là khu phố cổ, có giá trị kiến trúc cảnh quan nhưng chưa được công nhận là di sản thì phải lấy ý kiến chuyên gia về văn hóa, kiến trúc và cộng đồng trước khi cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án thiết kế kiến trúc. Ngoài ra, theo quy định của Dự thảo Luật về thiết kế kiến trúc đô thị, các công trình điêu khắc tượng tròn, phù điêu, đài phun nước, tiểu cảnh trong vườn hoa, trang trí đô thị, hệ thống biển báo, biển quảng cáo, chiếu sáng phải được thiết kế đồng bộ, đảm bảo an toàn cho người và phương tiện giao thông.
Thiết kế kiến trúc ở nông thôn phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng và địa hình
Đối với yêu cầu thiết kế kiến trúc nông thôn, Dự thảo Luật quy định thiết kế kiến trúc xây dựng ở nông thôn phải đảm bảo yêu cầu bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, kế thừa kiến thức truyền thống của địa phương; phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, địa hình, kỹ thuật xây dựng, khả năng sử dụng vật liệu của địa phương. Bên cạnh đó, công trình kiến trúc công cộng cho cộng đồng dân cư nông thôn cần khai thác tối đa cảnh quan thiên nhiên, các yếu tố tạo nên bản sắc của địa phương và tính đặc tưng của khu vực, tạo nên không gian dễ tiếp cận, an toàn. Đồng thời nhà ở trong các điểm dân cư nông thôn phải được thiết kế phù hợp với điều kiện mặt bằng, hướng đến tính thống nhất, bảo đảm thẩm mỹ. Ngoài ra, nhà ở dọc tuyến đường, tuyến sông phải đảm bảo quy hoạch, tính thống nhất về hình thức kiến trúc, độ cao công trình và khoảng lùi, xây dựng công trình có kiến trúc tạo điểm nhấn ở các vị trí có điểm nhìn rộng.
Kiến trúc sư đóng ý kiến xây dựng Dự thảo Luật
Cũng theo Dự thảo Luật Kiến trúc quy định, quy chế quản lý kiến trúc được lập cho khu vực đô thị và nông thôn là những quy định về quản lý kiến trúc đô thị do Ủy ban nhân dân các cấp ban hành. Quy chế này là căn cứ để xác lập nhiệm vụ và nội dung chỉnh trang đô thị, thiết kế đô thị, quy định nội dung cấp phép xây dựng mới, cải tạo sửa chữa các công trình kiến trúc. Đặc biệt, việc xây dựng mới, phá dỡ các công trình, hệ thống kỹ thuật hạ tầng không phá vỡ cảnh quan kiến trúc khu vực.
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu tham dự đề nghị Ban soạn thảo cần rà soát, nghiên cứu cụ thể hơn nữa về các vấn đề trong Dự án Luật như nguyên tắc hoạt động kiến trúc, yêu cầu thiết kế kiến trúc đô thị và nông thôn; các thiết kế công trình tôn giáo,văn hóa. Theo các đại biểu, các kiến trúc nông thôn cần phải được tính toán phù hợp, tránh hình thức mà phải phù hợp với đời sống, văn hóa, đậm đà bản sắc dân tộc của đất nước ta. Từ đó, các đại biểu đề nghị cần xem xét, thiết kế hài hòa giữa các quy định tổng quan và quy định chi tiết để đảm bảo tính khả thi của Dự thảo Luật.
Ngoài ra, một số đại biểu tham dự cho rằng, Ban soạn thảo cần rà soát kỹ lưỡng về từ ngữ, câu chữ, văn phong pháp lý; giải thích rõ ràng các khái niệm có liên quan trong toàn bộ Dự thảo Luật tránh mơ hồ về nghĩa khi áp dụng.
Kết luận hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học và công nghệ cảm ơn những ý kiến đóng góp quý báu, tâm huyết của các đại biểu tham dự; ghi nhận sự nỗ lực của Ban soạn thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban đề nghị Ban soạn thảo tiếp thu nghiêm túc ý kiến sâu sắc vừa tổng quan vừa chi tiết của các đại biểu để tiếp tục hoàn thiện dự án Luật.