Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Nguyễn Minh Đức - thành viên Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tham dự Đại hội đồng AIPA-42
Phóng viên: Đại hội đồng AIPA 42 đã nhất trí thông qua Nghị quyết Tăng cường an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu hướng tới một không gian mạng tự cường trong ASEAN do Brunei bảo trợ. Đại biểu có thể cho biết cơ sở nào để Đại hội đồng AIPA 42 quyết định ban hành Nghị quyết này?
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Minh Đức: Các nước trong AIPA đều ban hành các văn bản luật về vấn đề an ninh mạng trên cơ sở các quy định của pháp luật quốc tế và vấn đề tôn trọng quyền con người cũng như là quyền riêng tư của mỗi quốc gia. Xuất phát từ nhu cầu khi không gian mạng hiện nay đã trở thành một trong những vấn đề vô cùng quan trọng đối với an ninh toàn cầu cũng như là an ninh của mỗi quốc gia. Do đó, nếu không có sự hợp tác ở lĩnh vực này trong AIPA thì sẽ bị tụt hậu quả, thậm chí tạo thành cái lỗ hổng để cho các đối tượng có thể tấn công vào các vấn đề như chính trị, kinh tế và dân sự, các quan hệ dân sự trong cộng đồng AIPA.
Phóng viên: Thông qua các phiên thảo luận, Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã có những đóng góp nội dung nào trong việc xây dựng và ban hành Nghị quyết này?
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Minh Đức: Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật An ninh mạng (năm 2018), đặt nền móng pháp lý chính thức đầu tiên điều chỉnh các vấn đề trong lĩnh vực an ninh mạng. Đồng thời, thông qua Luật an toàn thông tin mạng năm 2015 và ban hành Chiến lược an ninh mang nhăm cụ thể hóa mục tiêu bảo vệ vững chắc chủ quyền, lợi ích và an ninh quốc gia trên không gian mạng và xây dựng không gian mạng an toàn, lành mạnh. Việt Nam cũng rất coi trọng bảo vệ quyền riêng tư của công dân trên không gian mạng nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai “Chương trình chuyển té đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” và xây dựng Chính phủ điện tử.
Việt Nam có nhiều hoạt động hợp tác quốc tế về bảo đảm an ninh mạng, phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao trong ASEAN, hợp tác giữa ASEAN và các đối tác lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc.
Nhờ quyết tâm chính trị và những nỗ lực của mình, Việt Nam có một hành lang pháp lý về an toàn, an ninh mạng cơ bản đầy đủ. Tại báo cáo xếp hạng an toàn, an ninh mạng toàn cầu năm 2020 do Tổ chức liên minh viễn thông thế giới công bố, Việt Nam xếp thứ 25 trong 194 quốc gia, vùng lãnh thổ được xếp hạng, tăng 25 bậc so với công bố năm 2019 và đứng thứ 7 trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, đúng thứ 4 trong ASEAN.
Với tâm huyết và trách nhiệm, những đóng góp của Đoàn Việt Nam tại Đại hội đồng AIPA-42 và những đề xuất, góp ý cụ thể cho Nghị quyết này đều được ghi nhận. Theo đó, Đoàn Việt Nam đề xuất về việc cần tăng cường hợp tác trên kênh nghị viện, chia sẻ kinh nghiệm trong hoàn thiện chính sách, giám sát triển khai chính sách công nghệ và an toàn an ninh mạng; thông tin về các mối đe dọa về an toàn an ninh mạng và các biện pháp lỹ thuật hỗ trợ chống lại đại dịch COVID-19, xây dựng chương trình tuyên truyền chung trong ASEAN và AIPA để nâng cao nhận thức cộng đồng về an toàn an ninh mạng, bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng. Tiếp tục duy trì hợp tác quốc tế, với tinh thần thống nhất nhận thức và hành động của Cộng đồng ASEAN đối với an ninh mạng, tiến tới xây dựng các khuôn khổ pháp lý chung tạo thuận lợi cho phối hợp bảo đảm an ninh mạng.
Phóng viên: Trong bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0, việc Đại hội đồng AIPA 42 thông qua Nghị quyết này có ý nghĩa như thế nào, thưa đại biểu?
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Minh Đức: Việc Nghị quyết được thông qua với sự nhất trí cao là cơ sở quan trọng để các nước nỗ lực, cố gắng hoàn thành hành lang pháp lý của chính quốc gia mình đối với vấn đề an ninh mạng. Từ đó, có sự tương thích, thống nhất giữa luật pháp của các quốc gia với luật pháp chung của AIPA về vấn đề an ninh mạng. Khi đó, sẽ giúp cho việc kết nối nhanh, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm trong vấn đề phát triển kinh tế, bảo vệ an ninh quốc gia của mỗi quốc gia cũng như bảo vệ an ninh của cả khu vực.
Bên cạnh đó, Nghị quyết này sẽ góp phần bảo vệ quyền của con người trên không gian mạng, chia sẻ để tương tác và hướng dẫn, để giúp đỡ cho tất cả những công dân trong thành viên của AIPA. Đồng thời, giúp mọi người nhận thức và sử dụng đúng pháp luật của quốc gia mình cũng như là của pháp luật trong cộng đồng AIPA đối với vấn đề công nghệ số, an ninh mạng. Đặc biệt là đối với giới trẻ khi có thể giúp họ không vô tình rơi vào những cái bẫy vi phạm ở các quy định, điều cấm trong vấn đề sử dụng mạng xã hội, an ninh mạng; giúp họ ý thức được và không trở thành nạn nhân của chính những đối tượng xâm hại trên không gian mạng.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 có nhiều diễn biến phức tạp và ảnh hưởng lớn đối với các quốc gia trên thế giới và cả khu vực thì việc có Nghị quyết này sẽ giúp cho tất cả quốc gia chia sẻ rất nhanh chóng những kinh nghiệm trong vấn đề chống đại dịch, cập nhật các thông tin mới nhất khi các biến chủng mới, thông tin mới phát sinh trong vấn đề phòng, chống dịch; đồng thời, giúp chúng ta kết nối, thúc đẩy đễ hỗ trợ nhau trong công tác ngoại giao vaccine. Thậm chí, nếu như quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi dịch Covid-19 thì có thể nhận những hướng dân, chia sẻ để dập dịch nhanh nhất.
Phóng viên: Để Nghị quyết này đạt hiệu quả khi đi vào thực thi, các nước cần phải thực hiện như thế nào?
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Minh Đức: Các nước cần soi chiếu lại toàn bộ hệ thống pháp luật xem có điểm gì tương thích giữa luật của nước mình về vấn đề an ninh mạng trên mọi lĩnh vực về chính trị, kinh tế, về quan hệ dân sự, quyền riêng tư của con người… với các quy định trong Nghị quyết để có sở sở thực thi pháp luật một cách thống nhất mà vẫn tôn trọng quy định pháp luật và không can thiệp công việc nội bộ của mỗi nước.
Đối với một số nước có nền tảng công nghệ thấp thì cần phải được đầu tư để đáp ứng yêu cầu đồng bộn hóa công nghệ giữa các nước, thậm chí có thể cần thiết phải có sự hỗ trợ của chính các nước có nền tảng công nghệ tốt hơn. Khi các nước có sự hoàn thiện toàn bộ hệ thống cơ sở kỹ thuật về mặt hạ tầng và thống nhất về mặt luật pháp thì sẽ tiến hành việc thực thi mục tiêu của Nghị quyết này hiệu quả hơn
Đối với Việt Nam, căn cứ vào thực lực của công nghệ và năng lực con người để có lộ trình đầu tư và đào tạo nhằm có đủ mọi khả năng để có thể khi bắt tay vào thực hiện Nghị quyết này cùng với cộng đồng AIPA thì có thể thực hiện được ngay.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn đại biểu./.