Dự phiên họp còn có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Trần Duy Đông, đại diện thường trực Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, lãnh đạo các cơ quan hữu quan cùng các thành viên Ủy ban Tài chính, Ngân sách.
Tại phiên họp, Ủy ban Tài chính, Ngân sách đã cho ý kiến về việc tiếp tục sử dụng số vốn còn lại của Nghị quyết 324/NQ-UBTVQH để đầu tư xây dựng các dự án Cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài trong giai đoạn 2021-2025; việc bổ sung kinh phí mua bù vác xin, hóa chất sát trùng và hạt giống cây trồng quốc gia; Phương án sử dụng nguồn tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2020.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Trần Duy Đông trình bày Báo cáo của Chính phủ
Báo cáo việc tiếp tục sử dụng số vốn còn lại tại Nghị quyết số 324/NQ-UBTVQH14 để đầu tư xây dựng các dự án Cơ quan đại diện Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Trần Duy Đông cho biết, tại Nghị quyết số 324/NQ-UBTVQH14 ngày 26 tháng 12 năm 2016 về việc kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn đầu tư xây dựng các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài của Bộ Ngoại giao, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang giai đoạn 2016-2020 đối với số vốn 125,7 triệu USD từ nguồn 70% lệ phí lãnh sự để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng Cơ quan đại điện Việt Nam ở nước ngoài. Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư hằng năm 2017, 2018, 2019 cho Bộ Ngoại giao để thực hiện các Dự án đầu tư xây dựng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Trong giai đoạn 2016-2020 cơ bản hoàn thành 02 dự án, còn lại 16 dự án có nhu cầu tiếp tục đầu tư (13 dự án dở dang cần chuyển tiếp sang giai đoạn 2021-2025 và 03 dự án đã có quyết định chủ trương đầu tư nhưng chưa có quyết định đầu tư dự án).
Tuy nhiên, trên thực tế trong tổng số 125,7 triệu đô la Mỹ kế hoạch đầu tư trung hạn từ nguồn 70% lệ phí lãnh sự: Số vốn kế hoạch chưa phân bổ chi tiết là 12.751.355 đô la Mỹ; Số vốn còn lại chưa giải ngân trong kế hoạch hằng năm đã được giao là 58.936.212 đô la Mỹ; Số vốn còn lại chưa giải ngân và số vốn chưa phân bổ là 71.687.567 đô la Mỹ.
Để tạo điều kiện cho Bộ Ngoại giao có nguồn lực đầu tư các dự án dở dang, căn cứ Nghị quyết số 324/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội cho phép tiếp tục sử dụng số vốn 71.603.690,58 đô la Mỹ còn lại chưa giải ngân và chưa phân bổ để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trong giai đoạn 2021-2025. Mức đề xuất này thấp hơn tổng số vốn còn lại chưa giải ngân và số vốn chưa phân bổ, đảm bảo nguyên tắc số vốn đề xuất kéo dài không vượt quá số vốn còn lại chưa phân bổ và chưa giải ngân.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang giải trình, làm rõ một số nội dung
Giải trình bổ sung về nguyên nhân giải ngân chậm, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang cho hay, việc triển khai dự án tại các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài chịu nhiều ảnh hưởng của các yếu tố khách quan nên các dự án chưa thể thực hiện và giải ngân theo kế hoạch, thủ tục đầu tư ở nước sở tại khá đa dạng, phức tạp. Trong quá trình triển khai khi thủ tục đầu tư của các dự án vừa phải tuân thủ luật pháp Việt Nam đồng thời phải tuân thủ luật pháp nước sở tại và các Công ước quốc tế và các cam kết song phương giữa nước ta với các nước. Riêng đối với năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc triển khai dự án tại các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài càng gặp thêm nhiều khó khăn, tiến độ thực hiện và giải ngân chậm so với kế hoạch. Đồng thời, một số dự án cơ bản đã hoàn thành nhưng do vào thời điểm cuối năm không kịp hoàn thiện hồ sơ quyết toán nên chưa kịp giải ngân số vốn đã giao. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang cho rằng về lâu dài, cần xem xét ban hành quy định mang tính đặc thù để triển khai các dự án đầu tư tại các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.
Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu nhấn mạnh về sự cần thiết đầu tư xây dựng các dự án Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí với kiến nghị cho phép tiếp tục thực hiện nguồn vốn còn lại nêu trên vì cho rằng, đây là khoản thu lệ phí lãnh sự còn tồn đến năm 2015, đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2015 để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài; số vốn còn lại chưa thực hiện là 71,69 triệu USD do nhiều nguyên nhân khách quan, cần tiếp tục sử dụng trong giai đoạn 2021-2025 để thực hiện, hoàn thành các dự án dở dang.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Hữu Toàn phát biểu tại phiên họp
Bên cạnh đó, một số ý kiến cho rằng, để có căn cứ tiếp tục thực hiện nguồn vốn trên trong giai đoạn 2021-2025, Chính phủ cần trình Quốc hội xem xét, quyết định trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Tuy nhiên điều này sẽ làm việc triển khai dự án khó khăn và phức tạp, kéo dài thời gian.
Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho rằng nội dung Chính phủ trình lần này là việc xử lý các dự án tồn tại. Do đó Ủy ban Tài chính, Ngân sách tán thành với việc chuyển nguồn từ số vốn chưa giải ngân để thực hiện các dự án còn dang dở. Đồng thời nhấn mạnh, về lâu dài và cơ bản, phải có văn bản mang tính chất đặc thù về đầu tư cho ngành ngoại giao, bảo đảm bố trí vốn từ nguồn đầu tư công trung hạn cho ngành ngoại giao cho bên cạnh nguồn từ 70% lệ phí lãnh sự. Các cơ sở ngoại giao phải được bố trí trong kế hoạch đầu tư công và được ưu tiên nguồn bố trí, bảo đảm tuân thủ các quy định về đầu tư công, và được đầu tư theo quy trình đặc biệt vừa phù hợp với Luật Đầu tư trong nước vừa phù hợp với thực tế và thông lệ quốc tế.
Thẩm tra việc bổ sung kinh phí mua bù vắc xin, hóa chất sát trung và hạt giống cây trồng dự trưc quốc gia, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, trong bối cảnh hay xảy ra các diễn biến bất thường của thiên tai, bão lũ, dịch bệnh ở nhiều địa phương trên cả nước, gây thiệt hại nghiêm trọng đối với nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi gia súc, gia cầm và sản xuất nông nghiệp; đồng thời, để đảm bảo mục tiêu, nhiệm vụ chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển dự trữ quốc gia phù hợp với chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, việc bố trí vốn để mua bù hàng dự trữ quốc gia đã xuất cấp là cần thiết và đúng quy định của pháp luật
Phó Chủ tịch Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Đức Hải kết luận nội dung phiên họp
Theo Tờ trình của Chính phủ, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn đã cấp xuất hàng dự trữ quốc gia, cụ thể: tổng số: 520.000 liều vắc xin lở mồm long móng nhị giá (Type 0, A); 614.299 lít hóa chất sát trùng gia súc; 884 tấn hóa chất sát trùng thủy sản; 6.000 tấn hạt giống lúa; 100 tấn hạt giống ngô và 34,3 tấn hạt giống rau. Đến nay, các địa phương đã tiếp nhận hết số lượng vắc xin, hóa chất sát trùng và hạt giống cây trồng nêu trên, đảm bảo phòng, chống dịch bệnh kịp thời và khôi phục sản xuất, góp phần ổn định cuộc sống cho Nhân dân. Do đó, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung 344 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương năm 2021 cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để mua bù các mặt hàng vắc xin, hóa chất sát trùng đã xuất cấp từ ngày 01/5/2019 đến ngày 30/4/2020; mua bù lượng hạt giống cây trồng dự trữ quốc gia đã xuất cấp từ ngày 01/01/2018 đến ngày 31/12/2018 và mua bổ sung 2.310 tấn hạt giống lúa đưa vào dự trữ quốc gia.
Ủy ban Tài chính, Ngân sách kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết theo hướng nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc bổ sung kinh phí mua bù các mặt hàng vắc xin, hóa chất sát trùng đã xuất cấp từ ngày 01/5/2019 đến ngày 30/4/2020; mua bù lượng hạt giống cây trồng dự trữ quốc gia đã xuất cấp từ ngày 01/01/2018 đến ngày 31/12/2018 và mua bổ sung 2.310 tấn hạt giống lúa đưa vào dự trữ quốc gia./.